Espiritismo ug ang Pagpangita sa Tinuod nga Espirituwalidad
KITANG tanan dunay espirituwal maingon man materyal nga mga panginahanglan. Mao kanay hinungdan kon nganong daghan kaayong mosukna sa mga pangutana sama sa, Unsa ang katuyoan sa kinabuhi, nganong nag-antos ang mga tawo, ug unsay mahitabo kanato sa dihang kita mamatay? Daghang sinsero nga mga tawo ang nangitag mga tubag niini ug sa susamang mga pangutana sa dihang makigkita sa mga espiritista, diin sila mokonsulta sa mga espiritista (gitawag usab ug mga agianan), nga naglaom nga makapakigkomunikar sa mga espiritu sa mga patay. Kini nga buhat gitawag ug espiritismo.
Ang mga dumadapig sa espiritismo makaplagan diha sa daghang nasod, ug sila nagtigom diha sa mga kongregasyon ug mga simbahan. Sa Brazil, pananglitan, gibanabana nga 4,000,000 ka espiritista ang nagsunod sa mga pagtulon-an nga sistematikong gihan-ay ni Hyppolyte Léon Denizard Rivail, usa ka Pranses nga edukador ug pilosopo sa ika-19ng siglo nga nagsulat ubos sa takobang ngalan nga Allan Kardec. Si Kardec sa unang higayon naikag sa espiritistikong mga panghitabo niadtong 1854. Sa ulahi nagpresentar siyag mga pangutana sa mga espiritista sa daghang dapit ug nagtala sa mga tubag diha sa The Book of Spirits, nga gipatik niadtong 1857. Ang duha ka lain pang mga basahon nga iyang gisulat mao ang The Mediums’ Book ug The Gospel According to Spiritism.
Ang espiritismo nalangkit sa relihiyosong mga buhat sama sa voodoo, pagpang-ungo, salamangka, o Satanismo. Apan, kadtong nagsunod sa mga pagtulon-an ni Allan Kardec moingon nga ang ilang mga tinuohan maoy lahi. Ang ilang mga publikasyon sagad nga mokutlo sa Bibliya, ug sila mohisgot kang Jesus ingong “ang giya ug panig-ingnan alang sa tanang katawhan.” Sila moingon nga ang mga pagtulon-an ni Jesus mao “ang kinaputliang pahayag sa balaod sa Diyos.” Giisip ni Allan Kardec ang mga sinulat sa espiritista ingong ikatulong pagpadayag sa balaod sa Diyos ngadto sa katawhan, ang unang duha mao ang mga pagtulon-an ni Moises ug kadtong iya ni Jesus.
Daghan ang madani sa espiritismo tungod kay nagpasiugda kini sa gugma sa silingan ug mga buhat sa kaluoy. Usa ka tinuohan sa espiritista mao: “Kon walay buhat sa kaluoy walay kaluwasan.” Daghang espiritista ang aktibo sa buluhaton sa katilingban, pagtabang sa pagtukod ug mga ospital, eskuylahan, ug ubang mga institusyon. Ang maong mga paningkamot maoy dalayegon. Apan, komosta kon itandi ang mga tinuohan sa mga espiritista sa mga pagtulon-an ni Jesus ingon sa gitala sa Bibliya? Hisgotan nato ang duha ka pananglitan: ang paglaom sa mga patay ug ang katarongan sa pag-antos.
Unsa ang Paglaom sa mga Patay?
Daghang espiritista ang nagtuo sa reinkarnasyon. Usa ka publikasyon sa espiritista nag-ingon: “Ang reinkarnasyon mao ang bugtong nga doktrina nga makatagbaw sa among hunahuna bahin sa hustisya sa Diyos; kini mao ang bugtong nga doktrina nga makapatin-aw sa umaabot ug nagpalig-on sa among mga paglaom.” Ang mga espiritista nagpatin-aw nga sa kamatayon, ang kalag, o “nagpakatawo nga espiritu,” mobiya sa lawas—samag alibangbang nga migula gikan sa uloran niini. Sila nagtuo nga kining maong mga espiritu sa ulahi magkinabuhi pag-usab ingong mga tawo aron mahinloan sa mga sala nga nahimo sa kanhing kinabuhi. Apan kadtong kanhing mga sala dili na mahinumdoman. “Giisip sa Diyos nga haom nga makalimtan ang mga sala sa nangagi,” nag-ingon ang The Gospel According to Spiritism.
“Kon ipanghimakak sa usa ka tawo ang reinkarnasyon, siya usab nanghimakak sa mga pulong ni Kristo,” misulat si Allan Kardec. Apan, wala gayod molitok si Jesus sa pulong nga “reinkarnasyon” ug wala gayod maghisgot sa maong ideya. (Tan-awa ang “Nagtudlo ba ang Bibliya sa Reinkarnasyon?” sa panid 22.) Hinunoa, si Jesus nagtudlo sa pagkabanhaw sa mga patay. Sa panahon sa iyang yutan-ong ministeryo, siya nagbanhaw ug tulo ka tawo—ang anak nga lalaki sa balo sa Nain, ang anak nga babaye sa nagadumalang opisyal sa sinagoga, ug ang iyang suod nga higalang si Lazaro. (Marcos 5:22-24, 35-43; Lucas 7:11-15; Juan 11:1-44) Tagdon nato ang usa niadtong talagsaong mga hitabo ug tan-awon kon unsay gipasabot ni Jesus sa “pagkabanhaw.”
Ang Pagkabanhaw ni Lazaro
Nadungog ni Jesus nga ang iyang higalang si Lazaro nasakit. Duha ka adlaw sa ulahi, iyang gisultihan ang iyang mga tinun-an: “Si Lazaro nga atong higala nagpahulay, apan moadto ako didto aron pukawon siya gikan sa pagkatulog.” Ang mga tinun-an wala makasabot kon unsay gipasabot ni Jesus, busa siya yanong miingon: “Namatay si Lazaro.” Sa dihang sa kataposan si Jesus nahiabot sa lubnganan ni Lazaro, ang maong tawo patay na sulod sa upat ka adlaw. Sa gihapon, si Jesus nagsugo nga kuhaon ang bato nga nagsira pag-ayo sa entrada sa lubnganan. Unya siya misinggit: “Lazaro, gula ngari!” Niana, dihay katingalahang nahitabo. “Ang tawo nga namatay migula nga ang iyang mga tiil ug mga kamot binugkosan ug mga igpuputos, ug ang iyang nawong giputos ug panapton. Si Jesus miingon kanila: ‘Badbari siya ug palakta siya.’”—Juan 11:5, 6, 11-14, 43, 44.
Tin-aw, dili gayod kini reinkarnasyon. Si Jesus miingon nga ang namatay nga si Lazaro natulog, walay panimuot. Ingon sa pagkapahayag niini sa Bibliya, ang ‘iyang mga hunahuna nahanaw.’ Siya “walay nahibaloan nga bisan unsa.” (Salmo 146:4; Ecclesiastes 9:5) Ang nabanhaw nga si Lazaro dili lahi nga tawo nga may nagpakatawong espiritu. Siya may samang personalidad, may samang edad, ug may samang mga panumdoman. Siya mibalik sa iyang naandang mga kalihokan sama sa iyang mga kalihokan sa wala pa ang iyang hinanaling kamatayon ug mibalik sa mga minahal nga nagbangotan sa iyang kamatayon.—Juan 12:1, 2.
Sa ulahi, namatay pag-usab si Lazaro. Busa, unsay katuyoan nga gialagaran sa iyang pagkabanhaw? Duyog sa ubang mga pagpamanhaw nga gibuhat ni Jesus, nagpalig-on kini sa atong pagsalig sa saad sa Diyos nga ang Iyang matinumanong mga alagad pagabanhawon gikan sa mga patay sa Iyang takdang panahon. Kadtong maong mga milagro ni Jesus nakadugang sa pagkakusganon sa iyang mga pulong: “Ako ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi. Siya nga magpasundayag ug pagtuo kanako, bisan siya mamatay, siya mabuhi.”—Juan 11:25.
Mahitungod nianang umaabot nga pagkabanhaw, si Jesus miingon: “Ang takna nagsingabot nga ang tanan nga anaa sa handomanang mga lubnganan makadungog sa [akong] tingog ug manggula, ang mga nagbuhat ug maayong mga butang ngadto sa pagkabanhaw sa kinabuhi, ang mga nagbuhat ug mangil-ad nga mga butang ngadto sa pagkabanhaw sa paghukom.” (Juan 5:28, 29) Sama sa kahimtang ni Lazaro, kana mao unyay pagkabanhaw sa nangamatay nga mga tawo. Dili kini panag-usa pag-usab sa may panimuot nga mga espiritu uban sa gibanhaw nga mga lawas nga nangaut-ot na ug nahimong bahin na gani sa ubang buhing mga organismo. Ang pagbanhaw sa mga patay maoy lakip gayod sa katakos sa Maglalalang sa langit ug sa yuta, nga walay kinutoban sa kaalam ug gahom.
Dili ba ang doktrina sa pagkabanhaw, ingon sa gitudlo ni Jesu-Kristo, nagbutyag sa halawom nga gugma sa Diyos alang sa katawhan ingong mga indibiduwal? Apan komosta ang ikaduhang pangutana nga gihisgotan sa dili pa dugay?
Unsay Katarongan sa Pag-antos?
Ang daghang tawhanong pag-antos nahitabo tungod sa mga butang nga gibuhat sa mga tawong di-maalamon, walay kasinatian, o bisan daotan. Apan, komosta ang grabeng mga hitabo nga dili direktang ikapasangil sa mga tawo? Pananglitan, nganong dunay mga aksidente ug kinaiyanhong mga katalagman? Nganong ang ubang mga bata nangatawo nga may mga depekto nga dala sa pagkatawo? Giisip ni Allan Kardec ang maong mga butang ingong mga silot. Siya misulat: “Kon kita gisilotan nan duna gayoy sayop nga nahimo. Kon ang maong sayop dili sa presenteng kinabuhi nan kini maoy sayop sa nangaging kinabuhi.” Ang mga espiritista gitudloan sa pag-ampo: “Ginoo, Ikaw nga puno sa hustisya. Ang sakit nga Imong pilion nga ihatag kanako takos gayod . . . Akong dawaton kini ingong bayad sa akong nangaging kasal-anan ug ingong pamatuod sa akong pagtuo ug pagpasakop sa Imong binulahang kabubut-on.”—The Gospel According to Spiritism.
Nagtudlo ba si Jesus nianang butanga? Wala. Si Jesus nahibalo gayod sa giingon sa Bibliya: “Ang panahon ug ang wala damhang panghitabo modangat kanilang tanan.” (Ecclesiastes 9:11) Nahibalo siya nga may mga panahong mahitabo lang ang daotang mga butang. Dili kini usa ka silot tungod sa mga sala.
Palandonga kini nga hitabo sa kinabuhi ni Jesus: “Sa pag-agi [ni Jesus] siya nakakitag usa ka tawong buta sukad sa pagkahimugso. Ug ang iyang mga tinun-an nangutana kaniya: ‘Rabbi, kinsa ang nakasala, kining tawhana o ang iyang mga ginikanan, mao nga natawo siya nga buta?’” Ang tubag ni Jesus matulon-anon kaayo: “Dili kining tawhana ang nakasala ni ang iyang mga ginikanan, apan aron ang mga buhat sa Diyos ikapadayag diha sa iyang kahimtang. Human niya isulti kining mga butanga, siya miluwa sa yuta ug nagmasa ug lapok pinaagi sa laway, ug nagbutang sa lapok sa mga mata sa tawo ug miingon kaniya: ‘Lakaw, panghilam-os didto sa linaw sa Siloam.’ . . . Ug busa siya milakaw ug nanghilam-os, ug mibalik nga makakita na.”—Juan 9:1-3, 6, 7.
Ang mga pulong ni Jesus nagpakita nga dili ang tawo ni ang iyang mga ginikanan ang hinungdan sa iyang pagkabuta nga dala sa pagkatawo. Busa wala paluyohi ni Jesus ang ideya nga ang tawo gisilotan tungod sa mga sala nga nahimo sa nangaging kinabuhi. Tinuod, nahibalo si Jesus nga ang tanang tawo nakapanunod sa sala. Apan ilang napanunod ang sala ni Adan, dili ang mga sala nga ilang nahimo sa wala pa sila matawo. Tungod sa sala ni Adan, ang tanang tawo natawo nga dili hingpit sa pisikal, nga ilalom sa sakit ug kamatayon. (Job 14:4; Salmo 51:5; Roma 5:12; 9:11) Sa pagkatinuod, kana ang kahimtang nga gipadala si Jesus aron sulbaron. Si Juan Bawtista miingon nga si Jesus mao “ang Kordero sa Diyos nga magakuha sa sala sa kalibotan!”—Juan 1:29.a
Matikdi, usab, nga si Jesus wala magsulti nga tinuyong gipahinabo sa Diyos nga ang tawo ipanganak nga buta aron si Jesus moanhi ug ayohon siya sa umaabot. Pagkapintas, pagkamatahapong buhat gayod kana! Makahatag ba kana ug pagdayeg sa Diyos? Dili. Hinunoa, ang milagrosong pag-ayo sa tawong buta nagsilbi aron ‘ipadayag ang mga buhat sa Diyos.’ Sama sa daghang ubang pagpang-ayo nga gibuhat ni Jesus, kini nagbanaag sa tim-os nga gugma sa Diyos sa nag-antos nga katawhan ug nagpamatuod sa pagkakasaligan sa Iyang saad nga taposon ang tanang sakit ug pag-antos sa tawo sa Iyang takdang panahon.—Isaias 33:24.
Dili ba makapalipay ang pagkasayod nga imbes nagpahinabo sa pag-antos, ang atong langitnong amahan nagahatag ug “maayong mga butang niadtong nagapangayo kaniya”? (Mateo 7:11) Pagkadakong himaya unya ang ikahatag ngadto sa Labing Hataas sa dihang ang mga mata sa mga buta mabuka, ang mga igdulungog sa mga bungol mabuksan, ug ang bakol makalakaw, molukso, ug modagan!—Isaias 35:5, 6.
Nagatagbaw sa Atong Espirituwal nga mga Panginahanglan
Si Jesus miingon: “Ang tawo mabuhi, dili sa tinapay lamang, kondili sa matag pulong nga magagula sa baba ni Jehova.” (Mateo 4:4) Oo, ang atong espirituwal nga mga panginahanglan tagbawon inigbasa nato sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya, ug magkinabuhi nga uyon niana. Ang pagkonsulta sa mga espiritista dili gayod makatagbaw sa atong espirituwal nga mga panginahanglan. Sa pagkatinuod, ang maong buhat tin-awng gihukman diha sa gihisgotan ni Allan Kardec ingong unang pagpadayag sa balaod sa Diyos.—Deuteronomio 18:10-13.
Daghan, lakip ang mga espiritista, miila nga ang Diyos maoy Supremong Persona, walay kataposan, bug-os nga hingpit, maluloton, maayo, ug matarong. Apan daghan pa ang gibutyag sa Bibliya. Kini nagbutyag nga siya dunay personal nga ngalan, Jehova, nga kinahanglan natong pasidunggan sama sa gibuhat ni Jesus. (Mateo 6:9; Juan 17:6) Kini nagpakita sa Diyos ingong usa ka tinuod nga persona nga kaniya ang mga tawo makapahimulos ug suod nga relasyon. (Roma 8:38, 39) Sa pagbasa sa Bibliya, atong makat-onan nga ang Diyos maluluy-on ug nga “wala [niya] buhata kanato ang angay sa atong kasal-anan; ni nagpahamtang siya kon unsay angay kanato pinasukad sa atong kasaypanan.” (Salmo 103:10) Pinaagi sa iyang sinulat nga Pulong, ang Soberanong Ginoong Jehova nagbutyag sa iyang gugma, pagkalabaw, ug pagkamakataronganon. Siya ang Usa nga nagagiya ug nagapanalipod sa masinugtanong mga tawo. Ang pagkaila kang Jehova ug sa iyang Anak, si Jesu-Kristo, “nagkahulogan ug kinabuhing walay kataposan.”—Juan 17:3.
Ang Bibliya nagtagana sa tanang impormasyon nga atong gikinahanglan bahin sa mga katuyoan sa Diyos, ug kini nagsulti kanato sa kinahanglan natong buhaton kon buot natong pahimut-an siya. Ang mainampingong pagtuki sa Bibliya nagtagana sa tinuod ug makapatagbaw nga mga tubag sa atong mga pangutana. Ang Bibliya naghatag usab kanatog paggiya sa kon unsay matarong ug sayop, ug kini nagtaganag usa ka malig-ong paglaom. Kini nagpasalig kanato nga sa haduol nga umaabot, “pagapahiran [sa Diyos] ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa. Ang unang mga butang nangagi na.” (Pinadayag 21:3, 4) Pinaagi ni Jesu-Kristo, ipahigawas ni Jehova ang katawhan gikan sa napanunod nga sala ug pagkadili-hingpit, ug ang masinugtanong katawhan makapanunod sa kinabuhing walay kataposan diha sa usa ka paraisong yuta. Nianang panahona, ang ilang pisikal ug espirituwal nga mga panginahanglan pagatagbawon sa bug-os.—Salmo 37:10, 11, 29; Proverbio 2:21, 22; Mateo 5:5.
[Footnote]
a Alang sa usa ka panaghisgot kon sa unsang paagi nagsugod ang sala ug kamatayon, tan-awa ang kapitulo 6 sa librong Kahibalo nga Motultol sa Kinabuhing Walay Kataposan, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
[Kahon sa panid 22]
NAGTUDLO BA ANG BIBLIYA SA REINKARNASYON?
Gisuportahan ba sa bisan unsang mga teksto sa Bibliya ang doktrina sa reinkarnasyon? Palandonga ang pipila ka kasulatan nga gigamit sa mga magtutuo niining doktrinaha:
“Kay ang tanan, ang mga Manalagna ug ang Balaod, nanagna hangtod kang Juan . . . Siya mao ‘si Elias nga gitagnang moabot.’”—Mateo 11:13, 14.
Si Juan Bawtista ba mao si Elias nga natawo pag-usab? Sa dihang gipangutana: “Si Elias ka ba?” Tin-awng mitubag si Juan: “Dili.” (Juan 1:21) Apan, gitagna nga si Juan magauna sa Mesiyas “uban sa espiritu ug gahom ni Elias.” (Lucas 1:17; Malaquias 4:5, 6) Sa laing pagkasulti, si Juan Bawtista mao si Elias sa diwa nga iyang buhaton ang buluhaton nga sama nianang kang Elias.
“Gawas kon ang usa ipanganak pag-usab, dili siya makakita sa gingharian sa Diyos. Ayaw kahibulong tungod kay gisulti ko kanimo, Kamo kinahanglang ipanganak pag-usab.”—Juan 3:3, 7.
Usa sa mga apostoles ang misulat sa ulahi: “Dalayegon ang Diyos ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Kristo! Tungod sa iyang dakong kaluoy kita iyang gianak pag-usab ngadto sa usa ka buhing paglaom pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Kristo gikan sa mga patay.” (1 Pedro 1:3, 4, Revised Standard Version; Juan 1:12, 13) Tin-aw, ang pagkagianak pag-usab nga gihisgotan ni Jesus maoy usa ka espirituwal nga kasinatian nga mahitabo samtang buhi pa ang iyang mga sumusunod, dili usa ka reinkarnasyon sa umaabot.
“Sa dihang ang tawo mamatay, siya mabuhing walay kataposan: sa dihang matapos ang mga adlaw sa akong paglungtad sa Yuta, ako magpaabot, sa pagkakita nga ako mobalik pag-usab.”—Usa ka “Gregong hubad” sa Job 14:14 nga gikutlo sa The Gospel According to Spiritism.
Ang Revised Standard Version naghubad niining bersikuloha: “Kon ang tawo mamatay, mabuhi pa ba siya pag-usab? Paaboton unta nako ang tanang adlaw sa akong pagpakigbisog, hangtod ang akong kagawasan moabot.” Basaha ang konteksto nianang bersikuloha. Imong makita nga ang patay magpaabot diha sa lubnganan alang sa ilang “kagawasan.” (Bersikulo 13) Samtang magpaabot, sila wala maglungtad. “Ang tawong namatay mahanaw na gayod; ug sa dihang ang mortal mapukan, siya mawala na.”—Job 14:10, Septuagint nga bersiyon ni Bagster.
[Hulagway sa panid 21]
Ang paglaom sa pagkabanhaw nagbutyag sa halawom nga interes sa Diyos kanato ingong mga indibiduwal
[Mga hulagway sa panid 23]
Taposon sa Diyos ang tanang pag-antos sa tawo