PAGSIMBA
Ang paghatag ug masimbahong pasidungog o pagtahod. Ang matuod nga pagsimba sa Maglalalang naglakip sa tanang aspekto sa kinabuhi sa usa ka tawo. Si apostol Pablo misulat ngadto sa mga taga-Corinto: “Kon kamo magakaon o magainom o magabuhat sa bisan unsa, himoa ang tanang butang alang sa kahimayaan sa Diyos.”—1Co 10:31.
Sa dihang si Adan gilalang ni Jehova nga Diyos, Siya wala maglatid ug usa ka partikular nga seremonyas o paagi nga pinaagi niini ang hingpit nga tawo makaduol Kaniya diha sa pagsimba. Bisan pa niana, si Adan makahimo sa pag-alagad o pagsimba sa iyang Maglalalang pinaagi sa matinumanong pagbuhat sa kabubut-on sa iyang langitnong Amahan. Sa ulahi, gilatid ni Jehova ngadto sa nasod sa Israel ang usa ka paagi sa pagduol kaniya diha sa pagsimba, nga lakip niini ang paghalad, pagkasaserdote, ug ang pisikal nga sangtuwaryo. (Tan-awa ang PAGDUOL SA DIYOS.) Apan, kini maoy ‘landong lamang sa maayong mga butang nga moabot, apan dili ang matuod nga dagway mismo sa mga butang.’ (Heb 10:1) Kanunay nga pangunang gipasiugda ang pagpasundayag ug pagtuo—ang pagbuhat sa kabubut-on ni Jehova nga Diyos—ug dili ang seremonyas o rituwal.—Mat 7:21; San 2:17-26.
Sumala sa gipahayag ni manalagnang Miqueas: “Uban sa unsa nga ako moatubang kang Jehova? Uban sa unsa nga ako moyukbo sa Diyos sa kahitas-an? Moatubang ba ako kaniya uban sa tibuok nga mga halad-nga-sinunog, uban sa mga nating baka nga usa ka tuig ang kagulangon? Mahimuot ba si Jehova sa linibo ka laking karnero, sa tinagpulo ka libo nga suba sa lana? Ihatag ko ba ang akong panganay nga anak nga lalaki alang sa akong pagsukol, ang bunga sa akong tiyan alang sa sala sa akong kalag? Iyang gisulti kanimo, Oh yutan-ong tawo, ang maayo. Ug unsa ba ang gipangayo ni Jehova kanimo kondili ang pagbuhat sa hustisya ug ang paghigugma sa kalulot ug ang paglakaw nga makasaranganon uban sa imong Diyos?”—Miq 6:6-8; itandi ang Sal 50:8-15, 23.
Hebreohanon ug Grego nga mga Termino. Ang kadaghanan sa Hebreohanon ug Grego nga mga pulong nga mahimong magtumong sa pagsimba ikapadapat usab sa ubang mga buhat nga wala maglangkit ug pagsimba. Hinuon, ang konteksto ang magtino kon sa unsang paagi pagasabton ang maong mga pulong.
Usa sa Hebreohanong mga pulong nga adunay ideya sa pagsimba (ʽa·vadhʹ) sa paninugdan nagkahulogang “pag-alagad.” (Gen 14:4; 15:13; 29:15) Ang pag-alagad o pagsimba kang Jehova nagkinahanglan ug pagkamasinugtanon sa tanan niyang mga sugo, pagbuhat sa iyang kabubut-on ingong usa ka tawo nga bug-os debotado kaniya. (Ex 19:5; Deu 30:15-20; Jos 24:14, 15) Busa, ang pagkalangkit sa usa ka tawo sa bisan unsang rituwal o buhat sa pagkamahinalaron ngadto sa bisan unsang ubang mga diyos nagpasabot sa iyang pagtalikod sa matuod nga pagsimba.—Deu 11:13-17; Huk 3:6, 7.
Ang laing Hebreohanong termino nga mahimong magpasabot ug pagsimba mao ang hish·ta·chawahʹ, nga sa panguna nagkahulogang “pagyukbo.” (Gen 18:2; tan-awa ang PAGYUKBO.) Bisan tuod ang maong pagyukbo usahay usa lamang ka buhat sa pagtahod o pagkamatinahoron ngadto sa laing tawo (Gen 19:1, 2; 33:1-6; 37:9, 10), kini mahimo usab nga usa ka pagpasundayag sa pagsimba, nga nagpaila sa pagtahod ug pagpasalamat sa tawo ngadto sa Diyos ug sa pagpasakop sa iyang kabubut-on. Sa dihang gigamit maylabot sa matuod nga Diyos o sa bakak nga mga bathala, ang pulong nga hish·ta·chawahʹ usahay gilangkit sa paghalad ug pag-ampo. (Gen 22:5-7; 24:26, 27; Isa 44:17) Kini nagpakita nga kaniadto komon ang pagyukbo sa dihang mag-ampo o magtanyag ug halad.—Tan-awa ang PAG-AMPO.
Ang Hebreohanon nga lintunganayng pulong nga sa·ghadhʹ (Isa 44:15, 17, 19; 46:6) sa paninugdan nagkahulogang “mohapa.” Ang katumbas nga Aramaikong pulong kasagarang gilangkit sa pagsimba (Dan 3:5-7, 10-15, 18, 28), apan kini gigamit sa Daniel 2:46 sa pagtumong sa pagpasidungog ni Haring Nabucodonosor kang Daniel, nga mihapa sa atubangan sa manalagna.
Ang Gregong berbo nga la·treuʹo (Luc 1:74; 2:37; 4:8; Buh 7:7) ug ang nombre nga la·treiʹa (Ju 16:2; Rom 9:4) nagkahulogan sa paghatag ug dili lamang ordinaryo, kalibotanong pag-alagad kondili sagradong pag-alagad.
Ang Gregong pulong nga pro·sky·neʹo halos susama sa Hebreohanong termino nga hish·ta·chawahʹ sa pagpahayag ug ideya sa pagyukbo ug, usahay, sa pagsimba. Ang terminong pro·sky·neʹo gigamit maylabot sa pagyukbo sa usa ka ulipon ngadto sa usa ka hari (Mat 18:26) maingon man sa buhat nga gipangayo ni Satanas sa dihang iyang gitanyag kang Jesus ang tanang gingharian sa kalibotan ug ang himaya niini. (Mat 4:8, 9) Kon siya miyukbo pa sa Yawa, nan gipaila unta ni Jesus nga siya nagpasakop kang Satanas ug naghimo sa iyang kaugalingon nga alagad sa Yawa. Apan si Jesus midumili, nga nag-ingon: “Pahilayo, Satanas! Kay kini nahisulat, ‘Si Jehova nga imong Diyos ang imong pagasimbahon [porma sa Gr. nga pro·sky·neʹo o, sa asoy sa Deuteronomio nga gikutlo ni Jesus, ang Heb. nga hish·ta·chawahʹ], ug siya lamang ang imong pagahatagan ug sagradong pag-alagad [porma sa Gr. nga la·treuʹo o sa Heb. nga ʽa·vadhʹ].’” (Mat 4:10; Deu 5:9; 6:13) Sa susama, ang pagsimba o pagyukbo sa “mapintas nga mananap” ug sa “larawan” niini gilangkit sa pag-alagad, kay ang mga magsisimba gipaila ingong mga tigpaluyo sa “mapintas nga mananap” ug sa “larawan” niini pinaagi sa pagbaton ug marka diha sa kamot (nga pinaagi niini ang usa moalagad) o diha sa agtang (aron makita sa tanan). Sanglit ang Yawa mao ang naghatag sa mapintas nga mananap sa awtoridad niini, ang pagsimba sa mapintas nga mananap nagkahulogan gayod ug pagsimba o pag-alagad sa Yawa.—Pin 13:4, 15-17; 14:9-11.
Ang ubang Gregong mga pulong nga nalangkit sa pagsimba naggikan sa eu·se·beʹo, thre·skeuʹo, ug seʹbo·mai. Ang pulong nga eu·se·beʹo nagkahulogang “naghatag ug diyosnong pagkamahinalaron sa” o “pagpasidungog, pagtahod.” (Tan-awa ang DIYOSNONG PAGKAMAHINALARON.) Sa Buhat 17:23 kini nga termino gigamit maylabot sa diyosnong pagkamahinalaron o pasidungog nga gihatag sa mga taga-Atenas ngadto sa usa ka “Diyos nga Wala Mailhi.” Gikan sa thre·skeuʹo mao ang nombre nga thre·skeiʹa, nga gisabot nga nagpunting sa usa ka “dagway sa pagsimba,” tinuod man o bakak. (Buh 26:5; Col 2:18) Ang matuod nga pagsimba nga gisunod sa mga Kristohanon kaniadto nailhan pinaagi sa tinuod nga kahingawa alang sa mga kabos ug sa bug-os nga pagkabulag gikan sa dili-diyosnon nga kalibotan. (San 1:26, 27) Ang pulong nga seʹbo·mai (Mat 15:9; Mar 7:7; Buh 18:7; 19:27) ug ang kaamgid nga termino nga se·baʹzo·mai (Rom 1:25) nagkahulogang “pagtahod; pagpasidungog; pagsimba.” Ang mga butang nga gisimba o gihatagan ug debosyon gitawag sa nombre nga seʹba·sma. (Buh 17:23; 2Te 2:4) Ang duha pa ka laing mga termino naggikan sa samang lintunganayng berbo nga may prefix nga The·osʹ, Diyos. Kini mao ang the·o·se·besʹ, nga nagkahulogang “nagasimba sa Diyos” (Ju 9:31), ug the·o·seʹbei·a, nga nagkahulogang “pagsimba sa Diyos.” (1Ti 2:10) Kining duha ka termino daw katumbas sa Aleman nga pulong alang sa “publikong pagsimba,” nga mao, Gottesdienst (usa ka kombinasyon sa “Diyos” ug “pag-alagad”).
Pagsimba nga Dalawaton sa Diyos. Dawaton lamang ni Jehova nga Diyos ang pagsimba niadtong nagagawi sa ilang kaugalingon nga kaharmonya sa iyang kabubut-on. (Mat 15:9; Mar 7:7) Ngadto sa usa ka babayeng Samarianhon si Kristo Jesus miingon: “Ang takna nagsingabot sa dihang dili dinhi niining bukira [Gerizim] ni sa Jerusalem nga kamo magasimba sa Amahan. Kamo nagasimba sa wala ninyo mailhi; kami nagasimba sa among nailhan . . . Bisan pa niana, ang takna nagsingabot, ug mao na karon, sa dihang ang matuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan uban sa espiritu ug sa kamatuoran, kay, sa pagkatinuod, ang Amahan nagapangita sa mga ingon kanila aron magasimba kaniya. Ang Diyos maoy Espiritu, ug silang magasimba kaniya kinahanglan nga magasimba uban sa espiritu ug sa kamatuoran.”—Ju 4:21-24.
Ang mga pulong ni Jesus tin-awng nagpakita nga ang matuod nga pagsimba dili magadepende sa presensiya o sa paggamit sa makitang mga butang ug sa mga dapit. Inay nga magasalig sa butang nga makita o mahikap, ang matuod nga magsisimba nagpasundayag ug pagtuo ug, bisag unsa pa ang dapit o mga butang nga naglibot kaniya, nagpabilin sa paghupot ug masimbahon nga tinamdan. Busa siya nagasimba, dili pinaagi sa tabang sa usa ka butang nga iyang makita o mahikap, kondili pinaagi sa espiritu. Sanglit nabatonan niya ang kamatuoran sumala sa gipadayag sa Diyos, ang iyang pagsimba nahiuyon sa kamatuoran. Kay nasayod na bahin sa Diyos pinaagi sa Bibliya ug sa ebidensiya sa paglihok sa espiritu sa Diyos diha sa iyang kinabuhi, ang tawo nga nagasimba uban sa espiritu ug sa kamatuoran tinong ‘nakaila kon unsay iyang ginasimba.’