Magbaton ug Pagtuo Alang sa Kinabuhing Walay Kataposan
“Batoni ang pagtuo sa pagluwas nga buhi sa kalag.”—HEBREOHANON 10:39.
1. Unsay ginaila sa usa ka Katolikong ensiklopedia bahin sa paggamit sa Bibliya sa pulong “kalag”?
ANG Bibliya sa bisan diin wala mag-ingon nga ang mga tawo nagbatog dili-mamatay nga kalag nga magpabiling buhi panahon sa kamatayon ug mabuhi sa walay kataposan diha sa kalibotan sa mga espiritu. Bisan ang New Catholic Encyclopedia nagaila: “Ang ideya nga ang kalag magpabiling buhi tapos sa kamatayon dili sayon nga mailhan diha sa Bibliya. . . . Ang kalag diha sa D[aang] T[estamento] nagkahulogan dili nga usa ka bahin sa tawo, apan tibuok tawo—ang tawo ingong buhing linalang. Sa susama, sa B[ag-ong] T[estamento] kini nagpasabot sa tawhanong kinabuhi: ang kinabuhi sa usa ka indibiduwal.” Busa ang mga tawo wala magbatog mga kalag, sila maoy mga kalag.
2. (a) Diin gikan ang pagtuo sa dili-mamatay nga kalag? (b) Unsa ang kamatuoran bahin sa kahimtang sa tawo sa iyang pagkamatay?
2 Sumala sa gipunting sa nag-unang artikulo, ang pagtuo sa dili-mamatay nga kalag maoy paganong pagtuo nga masubay balik sa unang mga panahon sa kasaysayan. Ang awtor niini mao ang usang misupak sa tin-awng deklarasyon sa Diyos nga ang tawo “mamatay gayod” tungod sa pagkamasupakon. (Genesis 2:17) Ang magsusupak, si Satanas nga Yawa, mao ang miingon: “Dili gayod kamo mamatay.” (Genesis 3:4) Ug kadto usa ka bakak. (Juan 8:44) Sa ulahi, gipasiugda ni Satanas ang doktrina sa pagkadili-mamatay sa tawhanong kalag. Apan ang kamatuoran bahin sa kahimtang sa tawo tapos mamatay maoy sumala sa giingon diha sa dinasig nga Pulong sa Diyos sa Ecclesiastes 9:5: “Ang mga patay . . . dili mahibalo sa bisan unsa.”—Tan-awa usab ang Roma 5:12.
Ang Paglaom sa Kinabuhing Walay Kataposan
3. Mahitungod sa unsang paglaom nga ang Bibliya daghag ikasulti?
3 Samtang ang Bibliya tin-awng nagapakita nga walay dili-mamatay nga kalag, kini daghag ikasulti bahin sa kinabuhing walay kataposan. Ang paglaom sa kinabuhing dili matapos maoy paninugdang pagtulon-an ni Jesus. Siya miingon: “Kini nagkahulogan sa kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagbatog kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usang imong gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Mahitungod niadtong nagbatog pagtuo sa Diyos ug kang Kristo, si Jesus miingon: “Ako nagahatag kanilag kinabuhing walay kataposan.” (Juan 10:28) Uban ang bug-os nga pagsalig, siya miingon: “Siya nga motuo may kinabuhing walay kataposan. . . . Siya mabuhi sa walay kataposan.” (Juan 6:47, 51) Ug siya mipahayag usab: “Gihigugma pag-ayo sa Diyos ang kalibotan nga iyang gihatag ang iyang bugtong nga Anak, aron ang tagsatagsa nga magbatog pagtuo kaniya dili malaglag kondili makabatog kinabuhing walay kataposan.”—Juan 3:16.
4. Unsay giingon ni Jesus mahitungod sa paglaom sa umaabot?
4 Sanglit wala may kalag nga dili mamatay nga magpabiling buhi sa pagkamatay, sa unsang paagi matuman ang saad sa Bibliya nga kinabuhing walay kataposan? Mihatag si Jesus ug dugang impormasyon bahin niini sa dihang giduaw niya si Marta ug Maria pagkamatay sa ilang igsoong lalaki si Lazaro. Siya miingon kang Marta: “Ako mao ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi. Siya nga nagbaton ug pagtuo kanako, bisan siya mamatay, mabuhi siya.” Siya nangutana kang Marta: “Nagtuo ka ba niini?” Siya mitubag: “Oo, Ginoo; ako nagtuo nga ikaw mao ang Kristo ang Anak sa Diyos.”—Juan 11:25-27.
5, 6. Unsay gipasundayag sa pagbanhaw ni Jesus kang Lazaro?
5 Sa pagpasundayag nga siya, ingon nga Anak sa Diyos, gihatagag gahom sa pagbanhaw sa mga patay, si Jesus miadto sa lubnganan ni Lazaro. Si Lazaro upat ka adlaw nang patay, ug nagsugod na sa pagkadunot ang iyang lawas. Bisan pa niana, “[Si Jesus] misinggit sa makusog nga tingog: ‘Lazaro, gumula ka!’ Ang tawo nga patay na migula nga ang iyang mga tiil ug mga kamot binugkosan ug mga bendahe, ug ang iyang nawong naputos ug panapton. Si Jesus miingon kanila: ‘Badbari ninyo siya ug palakta siya.’” (Juan 11:43, 44) Ang patay nga si Lazaro nahibalik sa kinabuhi!
6 Si Lazaro wala mahibalik gikan sa langit o sa laing dapit sa kalibotan sa mga espiritu. Siya wala makaadto sa kalibotan sa mga espiritu sa dihang siya namatay apan walay panimuot didto sa lubnganan, diin atua ang tanan nga patay. (Salmo 146:4; Juan 3:13; Buhat 2:34) Dili makataronganon ang paghunahuna nga ang dili-mamatay nga kalag ni Lazaro nagtagamtam ug langitnong kahimayaan ug unya ang maong kalag gisakmit gikan sa langit aron mahiusa pag-usab sa iyang dili-hingpit nga lawas sa yuta aron mabuhi na usab sa usa ka kalibotan nga puno sa pag-antos, balatian, ug kamatayon. Apan sanglit siya wala man didto sa langit, ang iyang pagkahibalik sa kinabuhi gikahinangpan, kay nagpasabot kadto sa dugang katuigan sa kinabuhi alang kaniya ug pakighiusa na usab sa iyang mga minahal. Sa ulahi, siya mamatay ra usab.
7, 8. (a) Sa unsang ubang okasyon nga si Jesus nagbanhaw sa mga patay? (b) Nganong gibuhat ni Jesus kadtong mga milagro sa pagpasig-uli sa mga tawo sa kinabuhi?
7 Sa gibanhaw ni Jesus ang usa ka dalagita nga namatay na, ang iyang mga ginikanan “nalipay sa labihan.” (Marcos 5:42) Bisan pa niana, kadtong dalagitaha sa kadugayan namatay ra usab. Sa gibanhaw ni Jesus ang namatay nga anak lalaki sa babayeng balo sa Nain, “ang tanan giabot ug kahadlok, ug ilang gihimaya ang Diyos.” (Lucas 7:16) Apan kadtong tawhana sa kadugayan namatay ra usab. Mahitungod niining mga milagroha, ang The New International Dictionary of New Testament Theology nagapamatuod: “Kadtong gibanhaw ni Kristo sa iyang yutan-ong ministeryo kinahanglan pang mamatay, kay ang maong mga pagbanhaw wala man maghatag ug imortalidad o pagkawalay-kamatayon.”
8 Nganong gibanhaw man ni Jesus ang maong mga tawo gikan sa patay? Dili aron hatagag kinabuhing walay kataposan niadtong panahona, kondili aron ipasundayag nga siya mao ang Mesiyas ug ipakita kon unsay giawtorisar sa Diyos kaniya nga pagabuhaton. Gitukod niadto ang pagtuo diha sa paglaom sa pagkabanhaw ug sa kinabuhing dayon ubos sa umaabot nga pagmando sa langitnong Gingharian sa Diyos diha sa mga kamot ni Kristo.—Mateo 6:9, 10; Juan 11:41, 42.
9. Giunsa pagsabot sa tukma ni Marta ug Pablo ang pagtulon-an ni Jesus mahitungod sa paglaom sa pagkabanhaw?
9 Si Marta nasayod nianang paglaoma gikan sa iyang pakig-uban kang Jesus, kay siya sa nangagi miingon ngadto kaniya mahitungod kang Lazaro: “Ako nahibalo nga siya mobangon sa pagkabanhaw sa kataposang adlaw.” (Juan 11:24) Siya nasayod nga ang pagkabanhaw maoy, dili sa iyang (kang Lazaro) kataposang adlaw, kondili sa umaabot, “sa ang kataposang adlaw”—Adlaw sa Paghukom, sa dihang ang mga patay pagabanhawon ubos sa pagmando sa Gingharian sa Diyos. Nasayod usab niana si apostol Pablo, kay siya miingon: “[Ang Diyos] nagtakda sa usa ka adlaw diin maoy iyang katuyoan nga pagahukman ang gipuy-an nga yuta diha sa pagkamatarong.” (Buhat 17:31) Si Pablo miingon usab: “Aduna unyay pagkabanhaw sa mga matarong ug sa mga dili-matarong.” (Buhat 24:15) Wala siya mag-ingon nga ang pagkabanhaw nahitabo na apan nga kana maoy sa umaabot—ubos sa pagmando sa Gingharian.
10. Unsay gikomento sa usa ka Pranses nga propesor bahin sa mga pagtuo sa Kakristiyanohan sa pagkabanhaw kon itandi sa tin-awng pagtulon-an sa Bibliya?
10 Sa librong Immortality of the Soul or Resurrection of the Dead? ang Pranses Protestanteng propesor nga si Oscar Cullmann misulat: “Adunay dako kaayong kalainan tali sa Kristohanong pagdahom sa pagkabanhaw sa mga patay ug sa Gregong pagtuo sa pagkadili-mamatay sa kalag. . . . Bisan pag ang Kristiyanidad sa ulahi nagtukod sa koneksiyon tali niining duha ka pagtuo, ug karong adlawa bug-os hisaypan kini sila sa kasagarang Kristohanon, wala akoy makitang hinungdan sa pagtago kon unsay giisip nako ug sa kinabag-ang eskolar nga kamatuoran. . . . Ang kinabuhi ug hunahuna sa Bag-ong Testamento bug-os gigamhan sa pagtuo sa pagkabanhaw. . . . Ang tibuok nga tawo, kinsa tinuod nga patay, ibalik sa kinabuhi pinaagi sa bag-ong buhat sa Diyos sa paglalang.”
Pagabanhawon—Asa Man?
11, 12. (a) Unsa ang katuyoan sa Diyos alang sa mga tawo ug niining yutaa? (b) Giunsa ni Jesus pagpasundayag nga ang katuyoan sa Diyos alang sa yuta wala mabalhin?
11 Sa gilalang sa Diyos ang mga tawo, iyang gihatag kanila ang yuta ingong ilang walay-kataposang puluy-anan ug gituyo nga pun-on kining planetaha sa matarong nga kaliwat sa mga tawo. (Genesis 1:26-28; Salmo 115:16) Ang Bibliya nagahisgot kang Jehova ingong “ang Mag-uumol sa yuta ug ang Magbubuhat niini, Siya mao ang Usa nga lig-ong nagtukod niini, nga wala lamang maglalang niini sa walay kapuslanan, kondili nag-umol niini aron pagapuy-an.”—Isaias 45:18.
12 Bisan pa sa linibong katuigan sa pagkadili-hingpit ug kamatayon sukad sa pagrebelde sa tawo, katuyoan gihapon sa Diyos nga ang yuta maoy walay-kataposang puluy-anan sa tawo: “Ang mga matarong mismo magapanunod sa yuta, ug sila magapuyo niini sa walay kataposan.” (Salmo 37:29) “Malipayon ang mga malumo, sanglit sila magapanunod sa yuta.” (Mateo 5:5) Busa, sa gibanhaw ni Jesus ang mga patay, iyang gibangon sila dinhi mismo sa yuta, ug sila nailhan dayon sa uban ingon nga mao ang mga tawo nga namatay. Kini nagpamatuod nga ubos sa pagmando sa Gingharian ang mga patay mapasig-uli sa kinabuhi ibabaw sa yuta aron makabaton sa higayon sa pagpuyo niini sa walay kataposan. (Pinadayag 20:12, 13) Kana magtuman sa katuyoan sa Diyos alang sa mga tawo ug sa yuta.—Isaias 46:9-11; 55:11; Tito 1:1, 2.
13. Unsang suliran ang giatubang sa mga iglesya sa Kakristiyanohan, ug sa unsang paagi naningkamot sila sa pagsulbad niini?
13 Ugaling, sanglit ang mga iglesya sa Kakristiyanohan nagtuo sa pagkadili-mamatay sa kalag, kini nagahatag kanilag suliran: Sa unsang paagi mapahiuyon nila ang pagkabanhaw sa “tibuok nga tawo,” sama sa gipasundayag ni Jesus, nganha sa ilang pagtuo sa dili-mamatay nga kalag nga tua na sa langit o sa impiyerno? Ang The Catholic Encyclopedia nagpatuo: “Ang Ikaupat nga Konsilyong Lateran nagatudlo nga ang tanang tawo, kon kaha pinili o kondenado, ‘mobangon pag-usab uban sa ilang kaugalingong mga lawas nga karon ilang ginasul-ob.’” Kini nagadugang: “Maingon nga ang lawas mao ang konsabo sa mga krimen sa kalag, ug ang kauban sa iyang maayong mga kinaiya, ang hustisya sa Diyos mopatim-awng nagapangayo nga ang lawas makaambit sa silot ug ganti sa kalag.” Sumala sa maong pagtuo, ang lawas mahiusa na usab sa kalag sa langit o sa impiyerno. Hangtod kanus-a? “Ang gibangon nga mga lawas sa mga balaan ug mga makasasala pagahatagan sa imortalidad,” maoy pangangkon sa maong basahon.
14. Sa unsang paagi ang usa ka magsusulat nga Heswita nagasulay sa pagpatin-aw sa pagtuo sa Kakristiyanohan sa pagkabanhaw sa lawas?
14 Sa librong The Future Life, sa Heswitang si J. C. Sasia, atong mabasa: “Busa ang kinabuhi maoy kinabuhi sa mga kalipayan pinaagi usab sa hinimayang mga sentido [sa lawas nga nahiusa na usab sa kalag].” Mahitungod sa mga lawas nga nahiusa na usab sa ilang mga kalag sa impiyerno, ang maong basahon nagaangkon: “Sa impiyerno, tapos sa pagkabanhaw [sa lawas], ang matag sentido sa tawhanong lawas makabaton sa iyang kaugalingong linaing silot . . . Ang sentido sa pagbati o paghikap ang pagasakiton ilabina, kay pinaagi ilabina sa mga sala sa lawas nga ang mga kondenado nakasala sa Diyos . . . Ang pakig-uban nila sa ilang mga lawas alang nila mao unyay hinungdan sa dugang mga pagsakit ug mga kagul-anan.”
15. Nganong mapasipad-anon ang pagtudlo nga ang Diyos nagasakit sa mga tawo sa impiyerno sa walay kataposan?
15 Busa, ang pagdawat sa paganong ideya sa pagkadili-mamatay o imortalidad sa kalag maoy naghatag dalan aron ang Kakristiyanohan motuo usab sa paganong ideya sa labihang pagsakit sa mga kalag—ug bisan sa mga lawas—diha sa impiyerno sa walay kataposan. Ugaling lamang, bahin sa karaang batasan sa pagsunog sa mga bata ingong mga halad ngadto sa bakak nga mga diyos, si Jehova miingon: “Sila . . . nagasunog sa ilang mga anak lalaki sa kalayo ingong tibuok nga mga halad sinunog kang Baal, butang nga wala nako isugo o hisgoti, ug wala mosantop sa akong kasingkasing.” (Jeremias 19:5) Busa mapasipad-anon ang pagtuo nga ang Diyos nagasakit sa mga tawo sa walay kataposan, sa dihang ang iyang Pulong mismo tin-awng nagapakita nga ang mga mamumuhat ug daotan nga dili mahinulsolon pagalaglagon man, pagawagtangon. “Si bisan kinsang kalag nga dili magpatalinghog sa maong Propeta [Jesus] bug-os nga pagalaglagon.”—Buhat 3:23; tan-awa usab ang Mateo 10:28; Lucas 17:27; Juan 3:16; 2 Pedro 2:12; Judas 5.
Imortalidad
16. Unsay ginatudlo sa Bibliya bahin sa imortalidad?
16 Ugaling, dili ba ang Bibliya nagatudlo man nga ang mga tawo dad-on sa langit aron magkinabuhing walay kamatayon didto? Oo, nagatudlo kini. Apan kini walay labot sa bisan unsang dili-mamatay nga tawhanong mga kalag. Ang imortalidad o pagkadili mamatay maoy sangpotanan sa pagkabanhaw sa usa ka tawo ingong usa ka espiritung linalang (sama kang Jesus) ug dili gumikan sa iyang pagbatog dili-mamatay nga kalag nga magpabiling buhi panahon sa kamatayon. Ang umaabot nga ganti sa imortalidad gitanyag alang sa pila ka matinumanon, samag-Kristo nga mga tawo ug mabatonan lamang sa dihang si Kristo makabatog gahom sa Gingharian sa langit, dili dihadiha sa pagkayab ni Kristo sa langit sa unang siglo.—Salmo 110:1; 1 Corinto 15:53, 54.
17. Pila ang makakab-ot sa imortalidad, ug unsa ang ilang bahin sa katuyoan sa Diyos alang sa yuta?
17 Dugang pa, ang maong paglaom gitanyag alang sa diyutay ra sa tawhanong banay. Gitawag sila ni Jesus nga “gamay nga panon.” (Lucas 12:32) Kining grupoha, 144,000 sa gidaghanon, banhawon ngadto sa langitnong kinabuhi ingong dili-mamatay espiritung mga linalang aron sa pagmando ibabaw sa yuta uban ni Kristo diha sa iyang langitnong Gingharian. (2 Pedro 3:13; Pinadayag 7:4; 14:1, 4; 20:4) Ang yuta nga ilang pagamandoan pagapuy-an, sa igong panahon, sa nahingpit nga mga tawo, pihong libolibong milyon kanila. Daghan nianang mga tawhana mao kadtong mamalik sa yuta diha sa “pagkabanhaw sa mga matarong ug sa mga dili-matarong.” (Buhat 24:15) Bisan pa niana, aduna unyay uban nga makabatog kinabuhi sa bag-ong kalibotan gawas pa niadtong pagabanhawon gikan sa mga patay. Kinsa ba kini nga uban pa?
“Dili na Gayod Mamatay”
18. Dugang pa sa paglaom sa pagkabanhaw sa patay nga mga tawo, unsang talagsaong butang ang gitagna ni Jesus?
18 Bisan tuod ang tinong paglaom sa mga patay nga tawo mao ang pagkabanhaw, adunay laing kahibulongang paglaom sa atong panahon. Kini may kalabotan sa gisulti ni Jesus kang Marta. Human sa pag-ingon: “Ang nagbaton ug pagtuo kanako, bisan siya mamatay, mabuhi siya [sa pagkabanhaw],” si Jesus midugang, “ug ang tagsatagsa nga buhi ug nagbaton ug pagtuo kanako dili na gayod mamatay.” (Juan 11:25, 26) Nianang naulahing pamulong, gitagna ni Jesus ang usa ka talagsaong butang: Moabot ang panahon nga ang mga tawo dili na mamatay! Apan kanus-a ba kana?
19. (a) Sa unsang panahon nga matuman ang paglaom sa pagkadili na gayod mamatay? (b) Giunsa pagbatbat sa Bibliya kadtong nagbaton sa paglaom nga dili na gayod mamatay?
19 Karon—ang atong adlaw—mao ang panahon nga matuman ang maong saad! Ang tanang ebidensiya nagapakita nga kita haduol na kaayo sa kataposan niining daotang kalibotan. (Mateo 24:3-14; 2 Timoteo 3:1-5, 13) Busa, ang mga tawo nga karong adlawa nagtuo sa Diyos ug sa iyang Anak may makalipayng paglaom nga makalabang-buhi sa kataposan niining sistemaha ug magpadayong buhi ngadto sa bag-ong kalibotan sa Diyos—nga dili na gayod mamatay! Kini gihisgotan sa Pinadayag 7:9, 14 ingong “usa ka dakong panon, nga walay tawo ang makaihap, gikan sa tanang nasod ug mga banay ug mga katawhan ug mga pinulongan . . . [nga] manggula sa dakong kasakitan,” nga giluwas sa Diyos tungod sa ilang pagbatog pagtuo. Gihisgotan ni Jesus ang umaabot nga pagkabungkag niining daotang sistema karon ingong “dakong kasakitan nga wala pa sukad mahitabo sukad sa sinugdanan sa kalibotan hangtod karon, wala, ni mahitabo pa kini pag-usab.”—Mateo 24:21; tan-awa usab ang Proverbio 2:21, 22; Salmo 37:10, 11, 34.
20, 21. Sa unsang paagi ang minilyon karong adlawa nagbatog pagtuo sa Diyos ug kang Kristo, ug unsay dili kinahanglan mahitabo sa daghan kanila?
20 Sa tibuok nga kalibotan, minilyon sa dakong panon nga buot mabuhing walay kataposan sa yuta nagbaton nag pagtuo sa mga saad sa Diyos ug sa usa nga gihatagan niyag pagbulot-an nga mahimong “ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi,” si Jesu-Kristo. Ug nagpahinungod sila sa ilang kaugalingon sa Diyos, nga nagpasimbolo niini pinaagi sa bawtismo sa tubig. (Mateo 28:19, 20) Ilang ginaila nga ilang nautang ang kaluwasan sa bug-os sa “Diyos, nga nagalingkod sa trono, ug sa Kordero,” si Jesu-Kristo.—Pinadayag 7:10.
21 Kadtong sakop sa dakong panon nga makalabang-buhi sa kataposan niining kalibotana dili na kinahanglag pagkabanhaw gikan sa mga patay kay sila “dili na gayod mamatay”! Ginahimo ba nimo ang mga lakang aron mahimong usa sa maong pundok? Kon mao, pagkakahibulongan, pagkatalagsaong pribilehiyo ang bukas alang nimo—ang paglabang-buhi sa kataposan sa daotang sistema ni Satanas ug pagsulod sa usa ka matarong bag-ong panahon nga mohatag kanimog hingpit nga panglawas ug kinabuhing walay kataposan sa usa ka paraisong yuta! (Lucas 23:43; Pinadayag 21:4, 5) Pinaagi sa pagkat-on kon unsay kabubut-on sa Diyos ug paglahutay sa pagbuhat niini, ikaw makapasundayag nga ikaw ‘dili sa matang nga nagapanibog ngadto sa kalaglagan.’ Ikaw usab mahimong “nagbaton ug pagtuo sa pagluwas nga buhi sa kalag.”—Hebreohanon 10:39; 1 Juan 2:15-17; Pinadayag 7:15.
Mga Pangutana sa Pagsubli
◻ Unsa ang tinuod nga paglaom sa mga patay?
◻ Nganong ang pagtuo sa Kakristiyanohan sa pagkabanhaw sa lawas usa ka pasipala sa Diyos?
◻ Unsay ginatudlo sa Bibliya bahin sa imortalidad o pagkadili-mamatay?
◻ Unsang talagsaong paglaom ang mabatonan sa mga tawo karong adlawa?