Epektibo Ka Bang Mangatarongan Gikan sa Kasulatan?
“Sumala sa nabatasan ni Pablo siya misulod ngadto kanila, ug sa tulo ka igpapahulay siya nangatarongan kanila gikan sa Kasulatan.”—BUHAT 17:2.
PAGKABILILHON ang Pulong sa Diyos! Nagatubag kini sa hinungdanong mga pangutana nga dili matubag sa laing tinubdan. Ang gitagana sa Bibliya dili lang laing opinyon bahin sa kinabuhi; kini mao ang kamatuoran. Diha sa iyang Pulong, si Jehova nagasulti kanato kon unsay iyang gikinahanglan gikan kanato, ug ang tanan niyang kinahanglanon maoy sa atong kaayohan.—Salmo 19:7-11; Isaias 48:17.
2. (a) Kon kita mosangyaw sa uban, sa unsang paagi kita makapasabot kanila sa tinubdan sa atong mensahe? (b) Unsang mga pangutana ang gidasig nga atong tagdon sa personal?
2 Tungod kay kombinsido ang mga Saksi ni Jehova nga ang Bibliya gikan gayod sa Diyos ug kini may gahom sa pag-impluwensiya sa katawhan sa kaayohan, sinsero nilang gipasiugda ang mga unod niini ngadto sa uban. (Hebreohanon 4:12) Dihang sila magasangyaw sa dayag, buot nilang ipaamgo sa katawhan nga ang mensaheng ilang ginamantala wala magagikan kanila kondili maoy gikan sa Pulong mismo sa Diyos. Busa sila laktud nagagamit sa Bibliya, nga nagabasa sa aktuwal gikan niini ngadto sa uban kon posible. Ikaw ba nagagamit sa Bibliya niining paagiha? Makapangatarongan ka ba sa mga tawong sinsero gikan sa Kasulatan sa paaging sila matabangan sa pagsabot ug pagdawat sa ginatudlo niini?—2 Timoteo 2:15.
3, 4. (a) Sa unsang paagi gipasiugda ang bili sa pagpahayag sa pulong sa Diyos sa adlaw ni Jeremias? (b) Kang kinsa ug sa unsa buot natong itumong ang katawhang atong ginatudloan?
3 Ang bili sa pagsulti sa katawhan kon unsay ginaingon sa Diyos inay paghatag sa personal nga opinyon gipasiugda sa panahon sa propetang si Jeremias. Ang maong yugto sa kasaysayan maoy matagnaon sa atong adlaw mismo. Ang kadaghanan sa mga propeta sa Jerusalem niadtong panahona nagpahayag sa ilang gihunahuna nga buot sa mga tawo nga madungog, apan sila wala magpahayag nga maunongon sa pulong ni Jehova. Mahitungod kanila, si Jehova miingon: “Ang panan-awon sa ilang kasingkasing mao ang ilang ginapamulong—dili gikan sa baba ni Jehova.” Ug siya makusganong midugang: “Kadtong nagabaton sa akong pulong, pasultiha siya sa akong pulong nga matinud-anon.”—Jeremias 23:16-28.
4 Si Jeremias ‘misulti sa pulong ni Jehova nga matinud-anon.’ Kita, usab, angay mobati sa obligasyon sa pagsunod nga suod sa Kasulatan kon magatudlo kita sa uban. Dili nato buot nga ang katawhan mahimong mga tinun-an nato. Buot natong sila mahimong mga magsisimba ni Jehova, magasunod sa mga tikang ni Jesu-Kristo, ug magaila sa organisasyong pinaagi niana ginatultolan ni Jehova ang iyang mga alagad karong adlawa.—Itandi ang 1 Corinto 1:11-13; 3:5-7.
5. Sa unsang paagi ang Juan 7:16-18 nagataganag giya (a) alang sa mga ansiano? (b) alang kanatong tanang nagaapil sa pagsangyaw sa kanataran?
5 Si Jesus mismo miingon: “Ang gitudlo ko dili akong kaugalingon, kondili iya sa nagpadala kanako. Kon may buot mobuhat sa Iyang kabubut-on, siya mahibalo mahitungod sa pagtulon-an kon kaha kana gikan sa Diyos o nagsulti ba ako sa akong kaugalingon. Siya nga magasulti sa iyang kaugalingon magapangita sa iyang kaugalingong himaya.” (Juan 7:16-18) Bisan ang hingpit nga Anak sa Diyos nag-amping sa paglikay sa pagsulti sa iyang kaugalingon. Labi pang angay nga kita maglikay! Busa, pagkaangay nga ang mga ansiano kinahanglang “mangupot pag-ayo sa kasaligan nga pulong” diha sa ilang arte sa pagpanudlo! (Tito 1:9) Pagkaangay, usab, ang tambag sa 2 Timoteo 4:2: “Iwali ang pulong”! Kana ang sukdanang atong pagasundon sa sulod sa kongregasyon ug kon makig-ambit sa pagsangyaw sa gawas.
6. Dugang sa atong pagbasag mga bersikulo gikan sa Bibliya, unsa ang kasagarang gikinahanglan? Iilustrar.
6 Apan kini wala magkahulogang yanong pagabasahon nato ang mga bersikulo gikan sa Bibliya ug wala nay isulti. Aron hisabtan sa mga tawo ang bug-os nga kahulogan sa mga teksto, hinungdanong ilang masabtan ang aplikasyon niana. Kana matuod sa Etiopianhong eunuko nga gihisgotan sa Buhat 8:26-38. Ang tawo nagbasa sa tagna ni Isaias, apan wala siya makasabot kon unsay kahulogan niadto. Apan, dihang natubag ang iyang mga pangutana, sa iyang nasabtan ang kahulogan sa iyang gibasa ug naamgohan kon sa unsang paagi siya apektado niadto sa personal, siya nahimong Kristohanon. Angay natong ihatag ang susamang tabang sa mga nagapangita sa kamatuoran karong adlawa ug sa kanunay mag-amping sa paggamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi.
Kon Giunsa ni Jesus Paggamit ang Kasulatan
7. Kansang panig-ingnan ang ilabinang makatabang kanato sa pagpauswag sa atong katakos nga mangatarongan gikan sa Kasulatan?
7 Gihatag ni Jesu-Kristo ang labing maayong panig-ingnan sa paggamit nga epektibo sa Kasulatan. (Mateo 7:28, 29; Juan 7:45, 46) Ang pag-analisar sa iyang paagi sa pagtudlo makatabang kanato sa pagpauswag sa atong katakos sa pagpangatarongan gikan sa Kasulatan. Palandonga ang mosunod nga mga pananglitan:
8. (a) Unsang pangutana ang gisukna sa “usa ka tawong batid sa Kasugoan” kang Jesus? (b) Giunsa pagtubag ni Jesus kadtong pangutanaha, ug ngano?
8 Sa Lucas kapitulo 10, bersikulo 25-28, atong mabasa ang bahin sa “usa ka tawong batid sa Kasugoan” nga nagtinguha sa pagsulay kang Jesus pinaagi sa pagpangutana: “Magtutudlo, pinaagi sa pagbuhat sa unsa nga ako magapanunod sa kinabuhing walay kataposan?” Unsaon nimo pagtubag? Unsay gibuhat ni Jesus? Dali ra unta niyang ikahatag ang laktud nga tubag, apan iyang naamgohang ang tawo nagbaton na sa tinong punto de vista bahin sa ulohan. Busa gipangutana siya ni Jesus kon unsaon niya pagtubag ang pangutana, nga miingon: “Unsay nahisulat sa Kasugoan? Unsa may imong nabasa?” Ang tawo mitubag: “‘Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos sa tibuok mong kasingkasing ug sa tibuok mong kalag ug sa tibuok mong kusog ug sa tibuok mong hunahuna,’ ug, ‘ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.’” Si Jesus mitubag: “Husto ang imong pagkatubag,” ug dayon, sa pagpahayag pag-usab sa usa ka bahin sa Levitico 18:5, siya miingon: “Ipadayon ang pagbuhat niini ug mabuhi ka.” Sa laing higayon si Jesus mismo mikutlo nianang duha ka sugo sa pagtubag sa usa ka pangutana. (Marcos 12:28-31) Apan sa maong panahon ang tawong iyang gipakigsultihan nahibalo sa Moisesnong Kasugoan ug lagmit buot masayod kon mouyon ba si Jesus sa iyang nakat-onan gikan niana. Gitugotan ni Jesus nga siya magmatagbawon sa paghatag sa tubag sa iyang kaugalingon.
9 Bisan pa niana, nasayloan sa tawo ang bug-os nga kahulogan sa mga kasulatang iyang gikutlo. Busa, “kay buot pamatud-an nga siya matarong, ang tawo miingon kang Jesus: ‘Kinsa ba gayod ang akong silingan?’” Ingong tubag, si Jesus wala na mokutlog dugang kasulatan. Siya yanong wala mohatag sa kahubitan nga basin supakon sa tawo. Hinunoa, migamit siyag ilustrasyon—usa ka ekselenteng ilustrasyon nga mihaom gayod sa panginahanglan sa tawo, usa ka ilustrasyong makatabang kaniya nga mangatarongan bahin sa kahulogan sa kasulatan. Si Jesus miasoy sa usa ka mahigalaong Samarianhon nga miayuda sa usa ka magpapanaw nga gitulis ug gibukbok, samtang ang usa ka saserdote ug usa ka Levihanon wala moayuda. Kadto ilustrasyong nagpahinabong ang pulong “silingan” makabatog kahulogang wala sukad hisabti sa maong tawo sa nangagi, ug kadto nagbaton niadto sa paaging gilaraw sa pag-abot sa kasingkasing. Dayon, sa gitapos kadto ni Jesus, siya nangutana sa usa ka pangutanang nagtino nga nasabtan sa tawo ang punto, ug iyang giawhag siya sa pagpadapat sa iyang kaugalingong kinabuhi sa butang ilang gihisgotan.—Lucas 10:29-37.
10. (a) Unsay atong matun-an gikan sa maong panig-ingnan sa pagpanudlo ni Jesus? (b) Sa unsang paagi atong ikapadapat ang pipila sa maong mga punto dihang magagamit sa atong presenteng Ulohan nga Pagahisgotan diha sa pagsangyaw sa kanataran?
10 Unsay atong matun-an gikan sa maong panig-ingnan sa pagtudlo? Namatikdan mo ba ang mosunod? (1) Gitumong ni Jesus ang pagtagad ngadto sa Kasulatan alang sa tubag sa unang pangutana sa tawo. (2) Ang tawo gidapit ni Jesus sa pagpahayag sa iyang kaugalingon, ug gihatag ang mainitong pagdayeg sa gipahayag ang masinabtanon nga komento. (3) Gipaneguro ni Jesus nga nasentro ang koneksiyon tali sa pangutana ug sa kasulatan, sumala sa gipakita sa bersikulo 28. (4) Ang usa ka ilustrasyong nakatandog sa kasingkasing gigamit sa pagsegurong dili masayloan sa tawo ang tinuod nga bili sa tubag. Ang pagsunod sa maong sumbanan makatabang kanato nga mangatarongang epektibo sa uban gikan sa Kasulatan.
“Magtutudlo, Maayo ang Imong Pagkasulti”
11. (a) Sa nangutana ang mga Saduseo kang Jesus mahitungod sa kaminyoon maylabot sa pagkabanhaw, unsa ang pintok nga tubag nga iyang gihatag? (b) Nganong wala siya mohunong dinha?
11 Sa Lucas kapitulo 20, bersikulo 27-40, nahitala ang laing talagsaong pananglitan sa epektibong paggamit sa Pulong sa Diyos. Ang pila ka Saduseo miduol kang Jesus nga may pangutana. Ilang gipresentar kang Jesus ang usa ka kahimtang nga sa ilang hunahuna nagpadayag sa pagkabinuang sa pagtuo nga ang mga patay mabuhi pag-usab. Sila misugilon bahin sa usa ka babaye nga nahimong asawa sa pito ka bana, nga nagsunod. “Sa pagkabanhaw, kang kinsa man siyang asawa?” sila nangutana. Ang tubag nga gihatag ni Jesus dayag dili gayod maoy ilang gidahom. Lagmit sila wala gayod magpalandong sa posibilidad nga kadtong mabanhaw dili na magminyo kondili, sa maong bahin, sila mahisama sa mga manulonda. Bisan pa niana, labaw ang gikinahanglan aron makapatuo ang tubag.
12. (a) Unsang pangatarongan ang gigamit ni Jesus sa pagsuportar sa pagtuo sa pagkabanhaw? (b) Nganong kadto nahiangay ilabina sa mga Saduseo?
12 Nasayod si Jesus nga ang tinuod suliran sa mga Saduseo mao nga sila dili motuo sa pagkabanhaw. Busa sa linain gitumong niya ang pagtagad ngadto niana. Ang iyang argumento gikuha gikan sa mga sinulat ni Moises, gikan sa Exodo 3:6, nga giangkong gituohan sa mga Saduseo. Siya nangatarongan: “Nga pagabanhawon ang mga nangamatay bisan si Moises nagpadayag, diha sa asoy mahitungod sa kupongkupong, sa iyang gitawag si Jehova ‘ang Diyos ni Abraham ug ang Diyos ni Isaac ug ang Diyos ni Jacob.’” Apan nasabtan ba sa mga Saduseo ang pagpasabot sa pagkabanhaw nianang mga pulonga? Wala hangtod midugang si Jesus: “Siya Diyos, dili sa mga patay, kondili sa mga buhi, kay silang tanan buhi alang kaniya.” Dayag kadto: Ang waykinabuhing mga butang ingon man ang katawhan may usa ka Maglalalang, apan ang buhing katawhan lamang ang mahimong dunay Diyos, Usa nga mao ang tumong sa ilang paghalad ug pagsimba. Kon si Abraham, Isaac, ug Jacob yanong patay ug gilubong, nga walay kalaomang mabuhi, si Jehova makaingon unta kang Moises, ‘Ako sa niadto mao ang ilang Diyos.’ Apan dili kana ang iyang giingon. Tapos makadungog giunsa ni Jesus pagpangatarongan gikan sa Kasulatan bahin niadto, katingalahan ba nga ang pila sa mga eskriba mitubag: “Magtutudlo, maayo ang imong pagkasulti”?
13. Unsang mga sugyot nga gihatag dinhi ang makatabang kanato sa pag-ugmad sa katakos nga mangatarongan gikan sa Kasulatan? Ipatin-aw nganong imong gibati nga ang matag usa hinungdanon.
13 Sa unsang paagi ikaw makabaton o dugang makaugmad nianang katakosa sa pagpangatarongan gikan sa Kasulatan? Hinungdanon ang ubay-ubayng butang: (1) Kinahanglang ikaw may maayong kahibalo sa Kasulatan. Ang regular personal nga pagtuon ug pagtambong sa tigom maoy hinungdanong mga butang sa pagbaton niana nga kahibalo. (2) Kinahanglang hatagan nimog panahon ang pagpalandong, nga pagausisaon ang mga kamatuoran sa hunahuna gikan sa nagkadaiyang mga punto de vista ug ugmaron ang pagpabili niana. (3) Kon magtuon, pangitaa dili lamang ang mga katin-awan sa mga kasulatan kondili ang Kasulatanhong mga katarongan usab sa maong mga katin-awan. Inota kini tapad sa mga tekstong buot nimong hisgotan. (4) Palandonga kon unsaon nimo pagpatin-aw ang mga kasulatan ngadto sa nagkalainlaing matang sa katawhan. (5) Palandonga kon sa unsang paagi imong ikailustrar ang pila ka punto. Kining tanang butang bililhon sa pag-ugmad sa katakos sa pagpangatarongan gikan sa Kasulatan.
Pangatarongan Gipasibo sa Mamiminaw
14. Unsang talagsaong mga bahin sa paagi sa pagtudlo ni Pablo ang giawhag sa atong pagtagad sa Buhat 17:2, 3?
14 Si apostol Pablo, usab, usa ka maayong magtutudlo, usa nga gikan kaniya kita makakat-on. Sa usa ka panahon ang mananambal nga si Lucas mipanaw uban kaniya, ug talagsaon ang iyang pagbatbat sa kalihokan ni Pablo. Siya nagataho: “Sila . . . nahiabot sa Tesalonica, diin didto ang usa ka sinagoga sa mga Hudiyo. Busa sumala sa nabatasan ni Pablo siya misulod ngadto kanila, ug sa tulo ka igpapahulay siya nangatarongan kanila gikan sa Kasulatan, nga nagpatin-aw ug nagpamatuod pinaagi sa mga reperensiya nga kinahanglang si Kristo magaantos ug mabanhaw gikan sa mga patay, ug miingon: ‘Kini mao ang Kristo, kining Jesus si kinsa akong ginamantala kaninyo.’” Unsa ang sangpotanan? Gipanalanginan ni Jehova ang paningkamot ni Pablo. “Ang pipila kanila nahimong mga magtutuo . . . ug ang dakong panon sa mga Grego nga nagsimba sa Diyos ug daghang inilang kababayen-an.” Ang paagi sa pagtudlo nga gigamit ni Pablo talagsaon ilabina: Dili lamang niya gibasa ang Kasulatan; siya nangatarongan gikan niana, ug iyang gipasibo ang iyang pangatarongan ngadto sa iyang mamiminaw. Siya wala lamang magpahayag kanila sa maayong balita, kondili gipatin-aw niya kana ug gipresentar ang pamatuod gikan sa dinasig nga Pulong sa Diyos. (Buhat 17:1-4) Palandonga ang duha ka panig-ingnan sa paagi sa pagtudlo ni Pablo:
15. (a) Sa nakigsulti sa Hudiyong mamiminaw sa Antioquia sa Pisidia, giunsa pagpaningkamot ni Pablo nga mahidangat sa gikahiusang punto de vista uban kanila? (b) Nganong imong gibati nga ang pagdangat sa gikahiusahang punto de vista hinungdanon sa atong pagsangyaw?
15 Sa Buhat 13:16-41 gipresentar ang usa ka diskurso nga gihatag ni Pablo ngadto sa usa ka Hudiyong mamiminaw sa Antioquia sa Pisidia. Sa sinugdan gipaningkamotan niya ang pagpahamutang ug gikahiusang punto de vista uban sa iyang mamiminaw. (Tan-awa ang mga bersikulo 16, 17.) Nganong iyang gibuhat kadto? Kay kana makatabang kanila nga maandam mangatarongan bahin sa ulohang iyang ipahayag. Wala niya ipailaila nga siya membro sa Kristohanong kongregasyon nga may mensahe alang kanila mahitungod kang Jesu-Kristo. Siya nakigsulti sa mga Hudiyo, busa iyang gitagad ang ilang panghunahuna. Iyang giila nga ang iyang mamiminaw nalangkoban sa mga tawong may kahadlok sa Diyos, ug iyang gipaila nga siya, sama sa kadaghanan kanila, maoy usa ka Hebreohanon sa pagkatawo. Gisubli usab niya ang hinungdanong mga bahin sa kasaysayan sa Israel. Apan sa unsang paagi iyang gihuptan padayon ang gikahiusahang punto de vista uban kanila sa naghisgot bahin kang Jesu-Kristo?
16. Giunsa ni Pablo paghupot padayon sa maong gikahiusahang punto de vista sa nakigsulti siya sa mga Hudiyo bahin kang Jesus?
16 Gipailaila ni Pablo si Jesus ingong kaliwat ni David ug ingong usa nga gipaila ni Juan Bautista, si kinsa malangkobong giila nga usa ka propeta sa Diyos. (Buhat 13:22-25; Lucas 20:4-6) Apan nasayod si Pablo nga ang iyang mamiminaw nahibalong si Jesus gisalikway sa mga punoan sa Jerusalem, mao nga gihisgotan mismo sa apostol kadtong butanga ug gipatin-aw nga bisan ang pagsalikway ug pagpatay kang Jesus maoy katumanan sa tagna. (Buhat 13:27-29) Iyang gipunting nga ang Diyos mismo milihok alang kang Jesus pinaagi sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay ug may mga nakasaksi taliwala sa mga Hudiyo sa kamatuorang si Jesus gibanhaw. (Buhat 13:30, 31) Nasayod gayod si Pablo nga kadto lisod nga dawaton sa daghan, mao nga mipatin-aw siya nga ang iyang gihisgotan mao “ang maayong balita mahitungod sa saad nga gihimo ngadto sa mga amahan.” Iyang gipasundayag nga kadto ang nahitabo, nga mikutlo sa sinugdan gikan sa Salmo 2:7, dayon sa Isaias 55:3, ug sa kataposan sa Salmo 16:10. Siya nangatarongan pinasukad sa kataposan nianang mga tekstoha, nga nagpakitang kana dili mahimong natuman kang David tungod kay siya “nakakita sa kadunotan.” Busa kinahanglang mapadapat kana ngadto sa usa nga “wala makakita sa kadunotan” tungod kay gibanhaw sa Diyos gikan sa mga patay. (Buhat 13:32-37) Kay nakapahayag nianang puntoha, gipahayag ni Pablo ang makapalihok nga konklusyon. Siya nasayod nga hinungdanong isipon sa katawhan nga ugdang ang ilang nadunggan. Maayo ang pagsanong sa daghan.—Buhat 13:38-43.
17. (a) Nganong ang presentasyon ni Pablo sa kamatuoran sa Atenas lahi? (b) Unsay atong matun-an gikan sa iyang gihimo niadtong okasyona?
17 Sa nakigsulti ngadto sa dili-Hudiyong mamiminaw, gigamit ni Pablo ang susamang mga prinsipyo sa pagpanudlo. Busa, sa Areopago sa Atenas, Gresya, iyang gipasibo ang iyang presentasyon ngadto sa mga kahimtang ug panghunahuna sa mga taga-Atenas. Sa pagpaningkamot sa pagpahimutang sa gikahiusang punto de vista uban sa maong mamiminaw, iyang gidayeg sila tungod kay sila katawhang relihiyoso. Iyang gihisgotan ang usa ka halaran diha sa siyudad, usa nga gisulatan “Alang sa Diyos nga Wala Hiilhi.” Kini nga Diyos, mipahayag si Pablo, mao ang Usa nga iyang gimantala. (Buhat 17:22, 23) Kay nahimo na niya kana, iyang gipahayag pag-usab ang mga bahin sa dinasig nga Kasulatan ug nangatarongan kanila pinasukad niana. Ug, kay may kahibalo sa Gregong katitikan, gikutlo usab ni Pablo ang ilang mga magsusulat ug balak, dili ingong iyang awtoridad, kondili sa pagpakita nga ang pila ka butang iyang gihisgotan giila diha sa ilang katitikan mismo. Ingong sangpotanan, ang pipila nahimong mga magtutuo.—Buhat 17:24-31, 34.
18. Unsay makatabang kanato sa pagbatog maayong sangpotanan sa atong paningkamot sa pagpangatarongan sa uban gikan sa Kasulatan?
18 Ang maayong balita nga giwali ni Pablo sa Atenas mao ang samang mensahe nga iyang gipahayag sa Antioquia. Ang mga kalainan sa estilo sa presentasyon maoy tungod kay iyang giila kon unsay gikinahanglan aron mangatarongan sa katawhan. Halalom nga igo ang iyang pagbati kanila nga iyang gihimo ang dugang paningkamot nga gikinahanglan sa pagbuhat niana. Ug maayog sangpotanan ang maong paningkamot. Hinaot kita, usab, mohimo sa paningkamot nga gikinahanglan ug tinguhaon ang pagpanalangin sa Diyos sa atong paningkamot nga mangatarongan sa uban gikan sa Kasulatan, aron kita makapaambit sa maayong balita ngadto sa tanang matang sa katawhan.—1 Corinto 9:19-23.
Unsay Atong Nakat-onan?
◻ Nganong hinungdanong atong gamitong laktud ang Bibliya diha sa atong ministeryo?
◻ Sa Lucas 10:25-37, unsang maayong mga prinsipyo sa pagpanudlo ang giilustrar?
◻ Unsang mga batasan ang makatabang kanato sa pag-ugmad sa katakos nga mangatarongan gikan sa Kasulatan?
◻ Sa unsang gidak-on ang kagikan sa katawhan makaimpluwensiya sa paagi sa atong paningkamot nga mangatarongan kanila?
1. Nganong ang Bibliya bililhon alang kanato?
9. (a) Unsay gihimo ni Jesus sa pagtabang sa tawo sa pagsabot sa usa sa mga kasulatang iyang gikutlo? (b) Nganong kadtong paagiha epektibo man?