“Magmaabiabihon sa Usag Usa”
SI Febe, usa ka Kristohanon sa unang siglo, may suliran. Siya nagbiyahe sa Gresya, nga gikan sa Cencrea ngadto sa Roma, apan siya walay kaila nga isigkamagtutuo nianang siyudara. (Roma 16:1, 2) “Ang Romanhong kalibotan [niadtong mga adlawa] maoy daotan ug mabangis nga kalibotan,” matod sa maghuhubad sa Bibliya nga si Edgar Goodspeed, “ug ang mga balayng-abotanan lagmit gayod nga dili maayong mga dapit alang sa maligdong nga babaye, ilabina sa Kristohanong babaye.” Busa asa moestar si Febe?
Nagsigeg biyahe ang mga tawo sa kapanahonan sa Bibliya. Si Jesu-Kristo ug iyang mga tinun-an nagbiyahe aron iwali ang maayong balita sa tibuok Judea ug Galilea. Wala madugay pagkahuman niadto, ang Kristohanong mga misyonaryo sama kang Pablo nagdala sa mensahe ngadto sa nagkalainlaing bahin palibot sa Mediteranyong dagat, apil ang Roma, ang kaulohan sa Imperyo sa Roma. Sa dihang ang mga Kristohanon sa unang siglo nagbiyahe, sulod o gawas sa teritoryo sa Judea, diin sila nag-estar? Unsang mga suliran ang ilang gisagubang sa pagpangitag mga balayng-abotanan? Unsay atong makat-onan gikan kanila bahin sa pagpakitag pagkamaabiabihon?
“Moestar Ako sa Imong Balay Karong Adlawa”
Ang pagkamaabiabihon gibatbat ingon nga “maluloton ug mainitong pagdawat sa mga bisita,” ug kini dugay nang kinaiya sa matuod nga mga magsisimba ni Jehova. Pananglitan, si Abraham, Lot, ug Rebeca nagpakitag pagkamaabiabihon. (Genesis 18:1-8; 19:1-3; 24:17-20) Sa pagpahayag sa iyang tinamdan bahin sa mga estranghero, ang patriarkang si Job miingon: “Sa gawas walay langyawng pumoluyo nga magpalabay sa kagabhion; ang akong mga pultahan gibuksan ko kanunay alang sa alagianan.”—Job 31:32.
Aron maabiabi ang mga magpapanaw sa ilang isigka-Israelinhon, sagad gikinahanglan nga sila molingkod sa plasa sa usa ka siyudad ug magpaabot nga dapiton. (Maghuhukom 19:15-21) Ang mga tagbalay kasagarang maghugas sa mga tiil sa ilang mga bisita ug magdulot ug pagkaon ug ilimnon ug maghatag usab ug uhot ngadto sa mga hayop sa mga bisita. (Genesis 18:4, 5; 19:2; 24:32, 33) Ang mga magpapanaw nga dili gustong magpabug-at sa ilang mga tagbalay magdalag kinahanglanong abiyo—tinapay ug bino alang sa ilang kaugalingon ug uhot alang sa ilang mga asno. Ang gikinahanglan lang nila maoy puy-anan panahon sa kagabhion.
Bisan pag talagsa rang naghisgot ang Bibliya kon sa unsang paagi nakakaplag si Jesus ug balayng-abotanan sa panahon sa iyang mga pagpanaw aron magwali, siya ug iyang mga tinun-an nagkinahanglan gayod ug dapit nga katulgan. (Lucas 9:58) Sa pag-adto niya sa Jerico, si Jesus yanong miingon kang Zaqueo: “Moestar ako sa imong balay karong adlawa.” Si Zaqueo nagdawat sa iyang bisita “uban ang pagmaya.” (Lucas 19:5, 6) Si Jesus kanunay nga bisita sa iyang mga higala nga si Marta, Maria, ug Lazaro sa Betania. (Lucas 10:38; Juan 11:1, 5, 18) Ug sa Capernaum, si Jesus maorag miestar sa balay ni Simon Pedro.—Marcos 1:21; 29-35.
Ang instruksiyon bahin sa ministeryo nga gihatag ni Jesus ngadto sa iyang 12 ka apostoles nagpadayag ug daghang impormasyon bahin sa matang sa pagdawat nga ilang madahom sa Israel. Giingnan sila ni Jesus: “Ayaw pagbaton ug bulawan o plata o tumbaga alang sa inyong mga bulsa sa bakos, o puyo sa pagkaon alang sa panaw, o duha ka pang-ilalom nga besti, o mga sandalyas o sungkod; kay ang mamumuo takos sa iyang pagkaon. Sa bisan unsang siyudad o balangay nga kamo mosulod, pangitaa kon kinsa didto ang takos, ug puyo kamo didto hangtod sa inyong pagbiya.” (Mateo 10:9-11) Nahibalo siya nga ang mga tawo nga may matarong nga kasingkasing mag-abiabi sa iyang mga tinun-an, nga maghatag kanilag pagkaon, puy-anan, ug ubang mga kinahanglanon.
Hinuon, moabot ang panahon sa dihang ang nagpanaw nga mga tig-ebanghelyo magtagana sa ilang kaugalingong mga kinahanglanon sa kinabuhi ug mga galastohan. Tungod sa umaabot nga pagsupak batok sa iyang mga sumusunod ug sa pagpakaylap sa buluhatong pagwali ngadto sa mga teritoryo sa gawas sa Israel, si Jesus miingon: “Siya nga may puntil padad-a siya niini, ingon man usab usa ka puyo sa pagkaon.” (Lucas 22:36) Kinahanglanon kaayo ang pagbiyahe ug ang balayng-abotanan aron ikapakaylap ang maayong balita.
“Sunda ang Dalan sa Pagkamaabiabihon”
Ang pipila ra ka gubat ug ang daghan nga gihal-opan ug bato nga karsada sa tibuok nga Imperyo sa Roma sa unang siglo misangpot sa pagsigeg biyahe sa mga tawo.a Tungod sa daghang magpapanaw, gikinahanglan kaayo ang mga balayng-abotanan. Ang maong panginahanglan gitagana sa mga balayng-abotanan sa distansiya nga mabiyaheg usa ka adlaw ubay sa dagkong mga dalan. Ugaling lang, ang The Book of Acts in Its Graeco-Roman Setting nag-ingon: “Ang impormasyon bahin sa maong mga pasilidad diha sa mga basahon nagpadayag sa makapasubong kahimtang. Kasagarang gipamatud-an sa mga basahon ug arkeolohikanhong mga tinubdan nga ang mga pasilidad maoy gubaon ug mahugaw, nga halos walay adorno, adunay mga dugho, dili-lamiang pagkaon ug ilimnon, dili-kasaligang mga tag-iya ug mga trabahante, dili-madungganong mga parokyano, ug kasagarang dili-maayog moralidad.” Hisabtan nga ang usa ka magpapanaw nga may matarong nga moralidad molikay sa pag-estar sa maong mga balayng-abotanan kon mahimo.
Nan, dili katingad-an nga ang Kasulatan nagbalikbalik pag-awhag sa mga Kristohanon sa pagpakitag pagkamaabiabihon sa uban. Giaghat ni Pablo ang mga Kristohanon sa Roma: “Magpaambit ngadto sa mga balaan sumala sa ilang mga panginahanglan. Sunda ang dalan sa pagkamaabiabihon.” (Roma 12:13) Iyang gipahinumdoman ang Hudiyong mga Kristohanon: “Ayaw kalimti ang pagkamaabiabihon, kay pinaagi niini ang pipila, nga wala nila mahibaloi, nag-abiabi ug mga manulonda.” (Hebreohanon 13:2) Giawhag ni Pedro ang iyang isigkamagsisimba nga “magmaabiabihon sa usag usa nga walay pagmulo.”—1 Pedro 4:9.
Hinuon, may mga kahimtang nga ang pagpakitag pagkamaabiabihon dili angay. Mahitungod sa “matag usa nga mag-una ug dili magpabilin diha sa pagtulon-an ni Kristo,” si apostol Juan miingon: “Ayaw gayod siya pasak-a sa inyong mga balay o mangomosta kaniya. Kay siya nga mangomosta kaniya maoy mag-aambit sa iyang daotang mga buhat.” (2 Juan 9-11) Mahitungod sa dili-mahinulsolong mga makasasala, si Pablo misulat: ‘Hunong na sa pagpakig-uban kang bisan kinsa nga gitawag ug igsoon nga usa ka makihilawason o tawong dalo o tigsimbag idolo o tigsultig pasipala o palahubog o mangingilkil, dili gani mokaon uban sa maong tawo.’—1 Corinto 5:11.
Ang mga impostor ug ang uban pa seguradong misulay sa pagpahimulos sa maayong kinaiya sa matuod nga mga Kristohanon. Ang usa ka dili-Biblikanhong dokumento bahin sa Kristohanong pagtuo sa ikaduhang siglo K.P. nga nailhang The Didache, o Teaching of the Twelve Apostles, nagsugyot nga ang usa ka nagapanaw nga magwawali abiabihon sulod sa “usa ka adlaw, o kon gikinahanglan sa ikaduhang adlaw usab.” Human niana, sa dihang siya mobiya na, hatagi lamang siya ug tinapay . . . Kon siya mangayog kuwarta, siya usa ka mini nga manalagna.” Ang dokumento nagpadayon: “Kon gusto niyang magpabilin sa inyong balay ug siya adunay naantigohan nga pangamot nga trabaho, patrabahoa siya alang sa iyang tinapay. Apan kon siya walay naantigohan nga pangamot nga trabaho itagana ang iyang mga panginahanglan sumala sa imong pagkamasinabtanon, aron walay tawo nga mopuyo sa imong balay nga magtinapolan tungod kay siya Kristohanon. Apan kon siya dili mohimo niana, siya nagapahimulos kang Kristo; pagbantay sa maong mga tawo.”
Si apostol Pablo nagbantay nga dili magpabug-at sa iyang mga tagbalay panahon sa iyang tagdugay nga pag-estar sa pipila ka siyudad. Nagtrabaho siya ingong tighimog tolda aron pagsuportar sa iyang kaugalingon. (Buhat 18:1-3; 2 Tesalonica 3:7-12) Aron matabangan ang takos nga mga magpapanaw sa ilang taliwala, ang unang mga Kristohanon dayag migamit ug mga sulat nga rekomendasyon, sama sa pagpaila ni Pablo kang Febe. “Girekomendar ko kaninyo si Febe nga atong igsoong babaye,” misulat si Pablo, “nga inyong dawaton siya diha sa Ginoo . . . ug nga inyong abagan siya sa bisan unsang butang nga siya manginahanglan kaninyo.”—Roma 16:1, 2.
Mga Panalangin Gumikan sa Pagkamaabiabihon
Ang mga misyonaryo sa unang siglo misalig kang Jehova sa pagtagana sa tanan nilang panginahanglan. Apan makadahom ba sila nga makapahimulos sa pagkamaabiabihon sa mga isigkamagtutuo? Si Lydia nag-abli sa iyang balay alang kang Pablo ug sa uban pa. Ang apostol miestar uban kang Aquila ug Priscila sa Corinto. Si Pablo ug Silas gilamisahan sa usa ka magbalantay sa bilanggoan sa Filipos. Si Pablo giabiabi ni Jason sa Tesalonica, ni Felipe sa Cesarea, ug ni Mnason sa dalan gikan sa Cesarea ngadto sa Jerusalem. Sa pagpaingon sa Roma, si Pablo giabiabi sa mga igsoon sa Puteoli. Seguradong ang maong mga higayon mapuslanon kaayo sa espirituwalidad alang sa mga tagbalay nga nag-abiabi kaniya!—Buhat 16:33, 34; 17:7; 18:1-3; 21:8, 16; 28:13, 14.
Ang eskolar nga si Frederick F. Bruce mikomento: “Ang motibo lang sa pagkamatinabangon kaayo sa maong mga higala, mga kaubang-magbubuhat, ug mga tagbalay mao ang gugma kang Pablo ug ang gugma sa Agalon nga iyang gialagaran. Nahibalo sila nga sa pag-alagad kang Pablo sila nag-alagad kang Kristo.” Kini maoy labing maayong motibo sa pagkamaabiabihon.
Gikinahanglan gihapon karon nga magpakitag pagkamaabiabihon. Ang libolibong nagapanawng mga hawas sa mga Saksi ni Jehova nagpahimulos sa pagkamaabiabihon sa mga isigkamagtutuo. Ang pipila ka magmamantala sa Gingharian mobiyahe sa ilang kaugalingong gasto aron makawali sa mga dapit nga talagsa rang maabot sa maayong balita. Moresulta ang dagkong mga kaayohan sa pag-abli sa atong mga balay, bisan unsa ka gamay, alang sa maong mga tawo. Ang kinasingkasing nga pagkamaabiabihon nga tingali maglakip lamang ug simpleng pagkaon mohatag ug kinamaayohang mga kahigayonan sa “pagdinasigay” ug sa pagpakitag gugma alang sa atong mga igsoon ug sa atong Diyos. (Roma 1:11, 12) Ang maong mga higayon magantihon ilabina alang sa mga tagbalay, kay “adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat.”—Buhat 20:35.
[Footnote]
a Gibanabana nga sa pagkatuig-100 K.P., may mga 80,000 ka kilometrong hinal-opan ug bato nga karsada sa Roma.
[Hulagway sa panid 23]
Ang mga Kristohanon ‘nagsunod sa dalan sa pagkamaabiabihon’