NAHIBILIN
Ang mga nabilin sa usa ka pamilya, nasod, tribo, o matang; ang mga naluwas sa pagpamatay o sa kalaglagan o gikan sa usa ka makasaysayanhong hitabo; kadtong nagpabiling matinumanon sa Diyos gikan sa usa ka nasod o sa usa ka pundok sa katawhan nga mitalikod.
Si Noe ug ang iyang pamilya mao ang nahibilin gikan sa kalibotan sa katawhan nga naglungtad sa wala pa ang Lunop. Ang berbo nga sha·ʼarʹ, “nagpabilin,” maoy gigamit sa paghulagway kanila ingong mao lamang ang nagpabiling buhi. (Gen 7:23) Sa ulahi, didto sa Ehipto, si Jose miingon sa iyang mga igsoon: “Busa ang Diyos nagpadala kanako una kaninyo aron magbutang ug usa ka mahibilin [buot ingnon, mga maluwas aron magtipig sa umalabot nga kaliwatan ug sa linya sa banay; itandi ang 2Sa 14:7] alang kaninyo dinhi sa yuta ug aron sa paghupot kaninyo nga buhi pinaagi sa usa ka dakong paglingkawas.”—Gen 45:4, 7, ftn sa Rbi8.
Usa ka Nahibilin sa Israel Mibalik Gikan sa Pagkadestiyero. Ang labing subsob nga mga paghisgot sa Bibliya sa usa ka nahibilin mao ang maylabot sa katawhan sa Diyos. Pinaagi sa iyang mga manalagna ang Diyos nagpasidaan sa Israel nga silotan tungod sa ilang pagkadili-masinugtanon, apan siya naghatag usab ug kahupayan pinaagi sa pagtagna nga ang usa ka nahibilin pagatipigan, mobalik sa Jerusalem ug magtukod niini pag-usab, magmauswagon ug mamunga.—Isa 1:9; 11:11, 16; 37:31, 32; Jer 23:3; 31:7-9.
Human si Haring Nabucodonosor sa Babilonya magdalag mga binihag lakip kang Haring Jehoiakin sa Juda niadtong 617 W.K.P., si Jehova mihatag kang manalagnang Jeremias ug usa ka panan-awon. Ang maayong mga igos diha sa panan-awon naghawas sa mga destiyero sa Juda nga gidala ngadto sa Babilonya ug kinsa sa ulahi ipasig-uli ni Jehova ngadto sa ilang yuta. Ang daotang mga igos naghawas kang Haring Zedekias, sa iyang mga prinsipe, ug sa ubang sama kanila nga wala idestiyero niadtong panahona (sa pagkatinuod ang kadaghanan sa mga molupyo sa Jerusalem ug sa Juda) ingon man niadtong nagpuyo sa Ehipto. Niadtong 607 W.K.P. halos ang tanan sa Juda gipatay o gidestiyero sa kataposang paglaglag sa Jerusalem ni Nabucodonosor. Ug sa ulahi kadtong didto sa Ehipto, lakip niadtong mikalagiw didto human sa 607 W.K.P., nangalaglag usab sa dihang si Nabucodonosor mihimog militaryong pag-atake sa maong yuta.—Jer 24:1-10; 44:14; 46:13-17; Lam 1:1-6.
Gisaaran ni Jehova ang matinumanong nahibilin, kadtong naghinulsol sa ilang mga sala nga tungod niana iyang gitugotang sila madestiyero, nga iyang tapokon sila sama sa usa ka panon sa mga karnero diha sa toril. (Miq 2:12) Gituman niya kini niadtong 537 W.K.P., sa dihang namalik ang usa ka nahibilin sa mga Hudiyo ilalom ni Zorobabel. (Esd 2:1, 2) Sila kanhi “nagtakiang,” apan si Jehova nagtapok kanila, ug (bisan tuod sila ilalom sa paggahom sa Persia) tungod sa pagdumala ni Gobernador Zorobabel kanila ug tungod kay ang matuod nga pagsimba natukod pag-usab diha sa templo, ang Diyos mao na usab ang ilang tinuod nga Hari. (Miq 4:6, 7) Sila mahimong sama sa “yamog gikan kang Jehova,” nga magdalag kahayahay ug kauswagan, ug sila mahimong maisogon ug malig-on sama sa “usa ka leyon sa taliwala sa mga mananap sa kalasangan.” (Miq 5:7-9) Kining ulahing tagna lagmit nga natuman panahon sa yugto sa mga Macabeo, nga tungod niana natipigan ang mga Hudiyo sa ilang yuta ug natipigan ang templo, hangtod sa pag-abot sa Mesiyas.
Ang ngalan sa anak nga lalaki ni manalagnang Isaias nga si Sear-jasub naglakip sa nombre nga sheʼarʹ (berbo, sha·ʼarʹ) ug nagkahulogang “Usa ka Nahibilin Lamang (Kadtong mga Salin) ang Mobalik.” Ang maong ngalan maoy usa ka ilhanan nga ang Jerusalem mapukan ug ang mga molupyo niini madestiyero apan ang Diyos maluoy ug magdalag balik sa usa ka nahibilin ngadto sa ilang yuta.—Isa 7:3.
Walay Nahibiling Magpabilin sa Babilonya. Ang Babilonya gigamit sa Diyos sa pagsilot sa iyang katawhan, apan gihimo niini ang labaw pa kay sa gikinahanglan ug gikalipay ang pagdaogdaog ug pagdagmal kanila ug buot nga himoon silang destiyero hangtod sa hangtod. Kini tungod gayod kay ang Babilonya mao ang pangunang tigpaluyo sa bakak nga pagsimba ug nagdumot kang Jehova ug sa pagsimba kaniya. Tungod niini ang Diyos nagpahayag: “Pagaputlon ko gikan sa Babilonya ang usa ka ngalan ug ang nahibilin ug ang mga anak ug ang umalabot nga kaliwatan.” (Isa 14:22) Sa kataposan, ang Babilonya nahimong bug-os ug permanenteng biniyaan, nga walay nahibilin nga mobalik aron sa pagtukod niini pag-usab.
Ang Usa ka Nahibilin sa Israel Midawat Kang Kristo. Sa dihang si Jesu-Kristo miabot sa nasod sa Israel, ang kadaghanan misalikway kaniya. Usa ka nahibilin lamang ang nagpahayag ug pagtuo ug nahimong iyang mga sumusunod. Gipadapat ni apostol Pablo ang pipila ka tagna ni Isaias (10:22, 23; 1:9) ngadto niining Hudiyong nahibilin sa dihang siya misulat: “Dugang pa, si Isaias mituaw mahitungod sa Israel: ‘Bisan pag ang gidaghanon sa mga anak sa Israel mahimong ingon sa balas sa dagat, ang mga mahibilin mao ang maluwas. Kay si Jehova maghimog pagpakighusay diha sa yuta, nga maghuman niini ug magpamubo niini.’ Dugang pa, sama sa giingon kanhi ni Isaias: ‘Kon wala pa si Jehova sa mga panon magbilin ug binhi nganhi kanato, kita nahisama na unta sa Sodoma, ug kita nahisama na unta sa Gomora.’” (Rom 9:27-29) Lain pa, gigamit ni Pablo ingong pananglitan ang 7,000 nga nahibilin sa panahon ni Elias nga wala moyukbo kang Baal, ug siya miingon: “Busa, niining paagiha, karong panahona usab usa ka nanghibilin ang mitungha sumala sa usa ka pagpili tungod sa dili-takos nga kalulot.”—Rom 11:5.
Ang Espirituwal nga Nahibilin. Sa Pinadayag (12) gitala ni Juan ang iyang panan-awon bahin sa usa ka babaye sa langit, ug sa usa ka dragon, ug gitapos kana nga bahin sa panan-awon sa pag-ingon: “Ug ang dragon napungot sa babaye, ug nakiggubat sa mga nahibilin [loi·ponʹ] sa iyang binhi, nga nagabantay sa mga sugo sa Diyos ug may buluhaton sa pagpamatuod bahin kang Jesus.” Kini nga “mga nahibilin” nga may “buluhaton sa pagpamatuod bahin kang Jesus” mao ang kataposang nahibilin nga mga igsoon ni Jesu-Kristo dinhi sa yuta, nga nagkinabuhi dinhi sa yuta human sa pagtambog sa Yawa nganhi sa yuta ug sa pahibalo: “Ania na ang kaluwasan ug ang gahom ug ang gingharian sa atong Diyos ug ang awtoridad sa iyang Kristo.” Ang Yawa, ang dragon, nakiggubat batok niining nahibilin sa espirituwal nga mga igsoon ni Kristo pinaagi sa ‘mapintas nga mga mananap’ ug “sa larawan sa mapintas nga mananap,” nga gihubit sa Pinadayag kapitulo 13. Apan ang nahibilin nagmadaogon, ingon sa gibutyag sa Pinadayag kapitulo 14.—Tan-awa ang BINHI.