Karisma—Pagdayeg sa Tawo o Paghimaya sa Diyos?

“ANG usa ka magmamando kinahanglang molabaw sa iyang mga ginsakpan dili lamang sa punto nga mahimong aktuwal nga mas maayo kay kanila, apan kinahanglang malamat niya sila,” misulat si Xenophon, usa ka bantogang Gregong heneral. Karong adlawa, daghan ang motawag sa maong ‘pagkamalamaton’ ingong karisma.

Siyempre, dili tanang tawhanong mga magmamando ang adunay karisma. Apan kadtong aduna niana migamit sa ilang katakos aron sa pagpukaw ug debosyon ug sa pagmaniobra sa masa alang sa ilang kaugalingong katuyoan. Tingali ang labing ngil-ad ug dungog nga bag-ohayng pananglitan mao si Adolf Hitler. “[Sa 1933] alang sa kadaghanang Aleman si Hitler dihay​—o sa wala madugay nakabaton ug​—kinaiya sa tinuod nga may karismang lider,” misulat si William L. Shirer sa iyang librong The Rise and Fall of the Third Reich. “Sila binutang pasundon kaniya, nga daw nabatonan niya ang langitnong panghukom, sulod sa misunod nga napulog duha ka magubot nga katuigan.”

“Ang relihiyosong kasaysayan puno usab sa may karismang mga lider nga nagdasig sa mga tawo nga magbatog debosyon kanila apan nagpahinabog katalagman sa ilang mga sumusunod. “Pagbantay nga walay magpahisalaag kaninyo,” nagpasidaan si Jesus, “tungod kay daghang tawo ang moanhi sa akong ngalan nga magaingong ‘Ako ang Kristo’, ug sila magapahisalaag sa daghan.” (Mateo 24:​4, 5, Phillips) Ang may karismang bakak nga mga Kristo wala lamang motungha sa unang siglo. Panahon sa katuigang 1970, si Jim Jones nagpahayag sa iyang kaugalingon nga ang “mesiyas sa Templo sa Katawhan.” Gihubit siya ingong “usa ka may karismang klero” nga may “talagsaong gahom ibabaw sa katawhan,” ug sa 1978 gisugdan niya ang usa sa kinadak-ang dinaghang paghikog sa kasaysayan.a

Dayag, ang karisma mahimong usa ka peligrosong gasa. Apan, ang Bibliya naghisgot sa laing matang sa gasa, o mga gasa, gikan sa Diyos, nga mabatonan sa tanan alang sa kaayohan sa tanan. Ang Gregong pulong alang niining maong gasa mao ang khaʹri·sma, ug kini makita sa 17 ka beses diha sa Bibliya. Usa ka Gregong eskolar naghubit niana ingong ‘usa ka libre ug dili-takos nga gasa, usa ka butang nga gihatag sa tawo nga wala hagoi ug dili-angayan, usa ka butang nga naggikan sa grasya sa Diyos ug dili gayod unta makab-ot o mabatonan sa kaugalingong paningkamot sa tawo.’

Busa gikan sa baroganan sa Kasulatan, ang khaʹri·sma maoy gasa nga nadawat, tungod sa dili-takos nga kalulot sa Diyos. Unsa ang pipila niining maong mga gasa nga malulotong gihatag sa Diyos kanato? Ug sa unsang paagi magamit nato kana aron sa pagdalag pagdayeg kaniya? Konsiderahon nato ang tulo niining maayong mga gasa.

Walay-Kataposang Kinabuhi

Ang kinadak-ang gasa sa tanan sa walay duhaduha mao ang gasa nga walay-kataposang kinabuhi. Si Pablo misulat sa kongregasyon sa Roma: “Ang suhol nga ginabayad sa sala maoy kamatayon, apan ang gasa [khaʹri·sma] nga ginahatag sa Diyos maoy kinabuhing walay-kataposan pinaagi ni Kristo Jesus nga atong Ginoo.” (Roma 6:23) Angayng matikdan nga ang “suhol” (kamatayon) maoy usa ka butang nga atong nadawat, bisan dili-kinabubut-on, gumikan sa atong makasasalang kinaiya. Sa laing bahin, ang walay-kataposang kinabuhi nga gihimo sa Diyos nga mabatonan maoy usa ka butang nga dili gayod takos nga dili gayod nato madawat sa atong kaugalingong mga katakos.

Ang gasa nga walay-kataposang kinabuhi angayng pabilhan ug ipakig-ambit. Makatabang kita sa mga tawo nga makaila kang Jehova, nga mag-alagad kaniya ug sa ingon mapaboran sa gasa nga walay-kataposang kinabuhi. Ang Pinadayag 22:​17 nag-ingon: “Ang espiritu ug ang pangasaw-onon padayong nagaingon: ‘Umari ka!’ Ug si bisan kinsa nga nagapaminaw paingna: ‘Umari ka!’ Ug si bisan kinsa nga giuhaw paaria; ang si bisan kinsa nga buot pakuhaa sa tubig sa kinabuhi nga libre.”

Sa unsang paagi matultolan nato ang uban ngadto niining nagahatag ug kinabuhi nga tubig? Sa panguna pinaagi sa paggamit sa Bibliya sa epektibong paagi diha sa atong ministeryo. Tinuod nga sa pipila ka bahin sa kalibotan, ang mga tawo panagsa rang mobasa o maghunahuna bahin sa espirituwal nga mga butang; bisan pa niana, kanunayng adunay mga kahigayonan sa ‘pagpukaw sa igdulungog’ sa usa ka tawo. (Isaias 50:4) Niining bahina, makasalig kita sa nagapalihok nga puwersa sa Bibliya, “kay ang pulong sa Diyos buhi ug gamhanang nagalihok.” (Hebreohanon 4:12) Ang praktikal man nga kaalam sa Bibliya, ang paghupay ug paglaom nga gitanyag niini, o ang katin-awan niini mahitungod sa katuyoan sa kinabuhi, ang Pulong sa Diyos makatandog sa kasingkasing ug makapasubay sa mga tawo diha sa dalan sa kinabuhi.​—2 Timoteo 3:​16, 17.

Dugang pa, ang binase sa Bibliya nga literatura makatabang kanato sa pag-ingong “Umari ka!” Si propetang Isaias nagtagna nga niining panahon sa espirituwal nga kangitngit, ‘si Jehova mosidlak’ ibabaw sa iyang katawhan. (Isaias 60:2) Ang mga publikasyon sa Watch Tower Society nagsumbalik-silaw niining maong panalangin gikan kang Jehova, ug kada tuig gitultolan nila ang linibong katawhan ngadto kang Jehova, ang Tuboran sa espirituwal nga kalamdagan. Sa tanang panid niini ang pagkainila wala ihatag ngadto sa mga indibiduwal. Ingon sa gipatin-aw sa introduksiyon sa Ang Bantayanang Torre, “ang katuyoan sa Ang Bantayanang Torre mao ang pagbayaw kang Jehova nga Diyos isip Soberanong Ginoo sa uniberso. . . . Kini nagdasig ug pagtuo sa karon-nagamandong Hari sa Diyos, si Jesu-Kristo, kansang giula nga dugo nagabukas sa dalan aron ang mga tawo makabatog kinabuhing dayon.”

Usa ka bug-os-panahong ministro, kinsa sulod sa daghang katuigan adunay talagsaong kalamposan sa iyang ministeryo, mikomento bahin sa bili sa Ang Bantayanang Torre ug Pagmata! sa pagtabang sa mga tawo nga masuod sa Diyos: “Sa dihang ang akong mga estudyante sa Bibliya mosugod sa pagbasa ug malingaw sa Ang Bantayanang Torre ug Pagmata!, kusog ang ilang pag-uswag. Akong giisip ang mga magasin ingong bililhong tabang sa pag-abag sa mga tawo nga makaila kang Jehova.”

Mga Pribilehiyo sa Pag-alagad

Si Timoteo maoy usa ka Kristohanong tinun-an nga gihatagan ug laing gasa nga takos sa linaing pagtagad. Giingnan siya ni apostol Pablo: “Ayaw pagpasagdi ang gasa [khaʹri·sma] nga anaa kanimo nga gihatag kanimo pinaagig usa ka pagpanagna ug sa dihang ang hugpong sa mga ansiyano nagpatong sa ilang mga kamot diha kanimo.” (1 Timoteo 4:14) Unsa kining maong gasa? Naglakip kini sa pagkatinudlo ni Timoteo ingong nagapanawng magtatan-aw, usa ka pribilehiyo sa pag-alagad nga iyang atimanon sa responsableng paagi. Sa samang teksto, gitambagan ni Pablo si Timoteo: “Padayon kang magmakugihon sa publikong pagbasa, sa maawhagong pagpanambag, sa pagpanudlo. Hatagig kanunayng pagtagad ang imong kaugalingon ug ang imong pagpanudlo. Pabilin niining mga butanga, kay pinaagi sa pagbuhat niini imong maluwas ang imong kaugalingon ug kadtong kinsa mamati kanimo.”​—1 Timoteo 4:​13, 16.

Kinahanglan usab nga mahalon sa mga ansiyano karon ang ilang mga pribilehiyo sa pag-alagad. Sumala sa gipunting ni Pablo, usa ka paagi nga mahimo nila kini maoy pinaagi sa ‘pagtagad sa ilang pagpanudlo.’ Inay sundogon ang may karismang mga lider sa kalibotan, ilang gitumong ang pagtagad ngadto sa Diyos, dili sa ilang kaugalingon. Si Jesus, ang ilang Panig-ingnan, maoy talagsaong magtutudlo nga sa walay duhaduha adunay mahayloong personalidad, apan mapainubsanon siyang naghatag sa himaya ngadto sa iyang Amahan. “Ang akong ginatudlo dili akoa, kondili iyaha sa nagpadala kanako,” siya nagpahayag.​—Juan 5:​41; 7:16.

Gihimaya ni Jesus ang iyang langitnong Amahan pinaagi sa paggamit sa Pulong sa Diyos ingong awtoridad sa iyang pagpanudlo. (Mateo 19:​4-6; 22:​31, 32, 37-40) Gipasiugda usab ni Pablo ang panginahanglan nga ang mga magtatan-aw ‘magapangupot sa kasaligang pulong kon bahin sa iyang arte sa pagpanudlo.’ (Tito 1:9) Pinaagi sa lig-ong pagpasukad sa ilang mga pakigpulong diha sa Kasulatan, ang mga ansiyano, ingong sangpotanan, magaingon sumala sa gipamulong ni Jesus: “Ang mga butang nga akong ginaingon kaninyo wala ko ipamulong sa akoa rang kaugalingon.”​—Juan 14:10.

Sa unsang paagi ang mga ansiyano ‘magapangupot sa kasaligang pulong’? Pinaagi sa pagsentro sa ilang mga pakigpulong ug mga asaynment sa tigom diha sa Pulong sa Diyos, nga nagpatin-aw ug nagpasiugda sa mga teksto nga ilang gigamit. Ang madulaong mga ilustrasyon o makapahimuot nga mugbong mga sugilanon sa kinabuhi, ilabina kon masobrahan, mahimong makapalinga sa mamiminaw gikan sa Pulong sa Diyos ug makabutad sa pagtagad ngadto sa kaugalingong katakos sa mamumulong. Ang mga bersikulo sa Bibliya, sa laing bahin, maoy moabot sa kasingkasing ug mopalihok sa mamiminaw. (Salmo 19:​7-9; 119:​40; itandi ang Lucas 24:32.) Ang maong mga pakigpulong dili kaayo makadani sa pagtagad ngadto sa mga tawo ug mohatag ug labawng himaya ngadto sa Diyos.

Ang laing paagi nga ang mga ansiyano mahimong mas epektibong mga magtutudlo maoy pinaagig pagkat-on gikan sa usag usa. Maingon nga gitabangan ni Pablo si Timoteo, sa ingon ang usa ka ansiyano makatabang sa lain. “Pinaagi sa puthaw, ang puthaw mismo ginapahait. Busa ang usa ka tawo magapahait sa nawong sa lain.” (Proverbio 27:​17; Filipos 2:3) Ang mga ansiyano makabenepisyo pinaagi sa pag-ambitay ug mga ideya ug mga sugyot. Usa ka bag-ong gitudlo nga ansiyano misaysay: “Ang may kasinatiang ansiyano migahin ug panahon sa pagpakita kanako kon giunsa niya pagbalay ang usa ka pakigpulong publiko. Sa iyang pagpangandam, gilakip niya ang epektibong mga pangutana, mga ilustrasyon, mga panig-ingnan, o mugbong mga eksperyensiya, maingon man ang mga teksto sa Kasulatan nga iyang gidukiduki pag-ayo. Nakakat-on ako gikan kaniya kon unsaon pagpalainlain sa akong mga pakigpulong aron malikayan ang dili-makaiikag, makalaay nga pakigpulong.”

Kitang tanan nga nakapahimulos ug mga pribilehiyo sa pag-alagad, mga ansiyano man kita, ministeryal nga mga alagad, o mga payunir, kinahanglang magpabili sa atong gasa. Sa hapit na siyang mamatay, gipahinumdoman ni Pablo si Timoteo nga ‘sugniban sama sa kalayo ang gasa [khaʹri·sma] sa Diyos nga anaa kaniya,’ nga sa kaso ni Timoteo nag-apil sa usa ka linaing gasa sa espiritu. (2 Timoteo 1:6) Sa mga pinuy-anan sa mga Israelinhon, ang kalayo kasagarang mga baga lamang. Posible nga ‘sugniban kana’ aron mopatunghag kalayo ug dugang kainit. Busa gidasig kita sa pagbutang sa atong kasingkasing ug kusog nganha sa atong mga asaynment, nga magsugnib samag kalayo sa bisan unsang espirituwal nga gasa nga gipiyal kanato.

Espirituwal nga mga Gasa Ipaambit

Ang gugma ni Pablo alang sa iyang mga igsoon sa Roma nagtukmod kaniya sa pagsulat: “Ako nangandoy sa pagpakigkita kaninyo, aron ako makahatag kaninyog espirituwal nga gasa [khaʹri·sma] aron nga kamo mahimong lig-on; o, labi pang maayo, nga aduna untay pagdinasigay taliwala kaninyo, sa matag usa pinaagi sa pagtuo sa lain, sa inyoha ug sa akoa.” (Roma 1:​11, 12) Giisip ni Pablo ang atong katakos sa pagpalig-on sa pagtuo sa uban pinaagi sa atong pagpakigsulti kanila ingong usa ka espirituwal nga gasa. Ang pagbayloay sa maong espirituwal nga mga gasa moresulta sa paglig-onay sa pagtuo ug pagdinasigay sa usag usa.

Ug kini gikinahanglan gayod. Niining daotang sistema nga atong gipuy-an, kitang tanan nag-atubang ug kapit-os sa usa ka paagi o sa lain. Apan, ang regular nga pagbayloay ug pagdasig makatabang kanato sa paglahutay. Ang ideya sa pagbayloay​—paghatag ug pagdawat​—hinungdanon aron sa pagmentinar sa espirituwal nga kusog. Tinuod, kitang tanan nagkinahanglag pagdasig matag karon ug unya, apan mapalig-on usab natong tanan ang usag usa.

Kon alisto kita sa pagmatikod sa kaubang mga magtutuo nga nagmasulub-on, kita tingali ‘makahupay nilang anaa sa bisan unsang matang sa kasakitan pinaagi sa paghupay nga pinaagi niini kita sa atong kaugalingon ginahupay sa Diyos.’ (2 Corinto 1:​3-5) Ang Gregong pulong alang sa paghupay (pa·raʹkle·sis) literal nga nagkahulogang “pagduol sa kiliran sa usa.” Kon, sa dihang gikinahanglan, anaa kita sa tupad aron sa pagtanyag ug tabang sa atong igsoong lalaki o babaye, sa walay duhaduha kita mismo makadawat sa samang mahigugmaong pagpaluyo sa dihang kita nanginahanglan.​—Ecclesiastes 4:​9, 10; itandi ang Buhat 9:​36-​41.

Mapuslanon usab kaayo ang mahigugmaong mga pagduaw isip magbalantay sa mga ansiyano. Bisan tuod adunay mga okasyon sa dihang ang mga pagduaw himoon aron sa paghatag ug Kasulatanhong tambag bahin sa usa ka butang nga nanginahanglan ug pagtagad, ang kadaghanang mga pagduaw isip magbalantay maoy mga okasyon sa pagdinasigay, usa ka ‘paghupay sa mga kasingkasing.’ (Colosas 2:2) Sa dihang ang mga magtatan-aw mohimo sa maong makapalig-on sa pagtuong mga pagduaw, sila sa pagkatinuod nagahatag ug usa ka espirituwal nga gasa. Sama kang Pablo, makaplagan nilang magantihon kining talagsaong matang sa paghatag, ug sila makaugmad ug ‘pangandoy’ alang sa ilang mga igsoon.​—Roma 1:11.

Matuod kini sa kaso sa usa ka ansiyano sa Espanya, nga miasoy sa mosunod nga kasinatian: “Si Ricardo, usa ka 11 anyos nga batang lalaki, daw diyutay ra kaayog interes sa mga tigom ug sa kongregasyon sa katibuk-an. Busa nananghid ako sa mga ginikanan ni Ricardo nga duawon ang ilang anak, nga niana miuyon dayon sila. Nagpuyo sila sa kabukiran nga mga usa ka oras nga biyahe gikan sa akong balay. Si Ricardo dayag nga nalipay sa interes nga akong gipakita kaniya, ug misanong gilayon siya. Sa wala madugay nahimo siyang dili-bawtismadong magmamantala ug usa ka aktibong membro sa kongregasyon. Ang iyang pagkamaulawon napulihan sa mas malipayon mas mahigalaong personalidad. Daghan sa kongregasyon ang nangutana: ‘Unsay nahitabo kang Ricardo?’ Daw namatikdan nila siya sa unang higayon. Namalandong nianang hinungdanong pagduaw isip magbalantay, gibati nako nga labaw pa ang akong nabatonang kaayohan kay kang Ricardo. Sa dihang mosulod siya sa Kingdom Hall, ang iyang nawong mapahiyomon, ug magdali siya sa pagtimbaya kanako. Makalipay ang pagkakita sa iyang espirituwal nga pag-uswag.”

Sa walay duhaduha, ang mga pagduaw isip magbalantay, sama niini, dagayang gipanalanginan. Ang maong mga pagduaw uyon sa gihangyo ni Jesus: “Pastoli ang akong gagmayng mga karnero.” (Juan 21:16) Siyempre, ang mga ansiyano dili lamang maoy makahatag ug espirituwal nga mga gasa. Ang tanan sa kongregasyon makapasibot sa uban sa paghigugma ug sa maayong mga buhat. (Hebreohanon 10:​23, 24) Sama ra nga ang mga tigkatkat nga nagatungas sa bukid gihigot sa usag usa, busa kita gisumpay sa usag usa pinaagig espirituwal nga mga bugkos. Dili kalikayan, ang atong ginabuhat ug ginaingon makaapektar sa uban. Ang makantalitahong komento o maharasong pagsaway makapagabok sa bugkos nga naghiusa kanato. (Efeso 4:​29; Santiago 3:8) Sa laing bahin, ang piniling mga pulong sa pagdasig ug mahigugmaong pagtabang makatabang sa atong mga igsoon nga mabuntog ang ilang mga kalisdanan. Niining paagiha kita magapaambit ug espirituwal nga mga gasa nga dumalayon ang bili.​—Proverbio 12:25.

Pagsumbalik-Silaw sa Himaya sa Diyos sa Mas Bug-os nga Sukod

Tin-aw nga ang matag Kristohanon adunay usa ka sukod sa karisma. Gihatagan kita ug bililhong paglaom nga walay-kataposang kinabuhi. Nabatonan usab nato ang espirituwal nga mga gasa nga atong ikapaambit sa usag usa. Ug kita makapaningkamot sa pagdasig o pagpalihok sa uban ngadto sa hustong mga tumong. Ang uban adunay dugang mga gasa sa matang sa mga pribilehiyo sa pag-alagad. Kining tanang mga gasa maoy pamatuod sa dili-takos nga kalulot sa Diyos. Ug sanglit ang bisan unsang gasa nga atong nabatonan tingali maoy usa ka butang nga nadawat nato gikan sa Diyos, tinong wala kitay katarongan nga manghambog.​—1 Corinto 4:7.

Ingong mga Kristohanon, maayong pangutan-on nato ang atong kaugalingon, ‘Gamiton ko ba ang usa ka sukod sa karisma nga nabatonan tingali nako aron sa pagdala ug himaya kang Jehova, ang Maghahatag sa “matag maayong gasa ug matag hingpit nga hatag”? (Santiago 1:17) Sundogon ko ba si Jesus ug mag-alagad sa uban sumala sa akong mga katakos ug mga kahimtang?’

Si apostol Pedro nagsuma sa atong kaakohan niining bahina: “Sumala sa nadawat nga gasa [khaʹri·sma] sa matag usa, gamita kini sa pag-alagad sa usag usa ingon nga maayong mga tinugyanan sa dili-takos nga kalulot sa Diyos nga gipahayag sa nagkadaiyang paagi. Kon ang usa mamulong, papamulonga siya nga ingon sa kini ang sagradong mga kapahayagan sa Diyos; kon ang usa magaalagad, paalagara siya ingon nga nagasandig diha sa kusog nga ginahatag sa Diyos; aron nga sa tanang butang mahimaya ang Diyos pinaagi ni Jesu-Kristo.”​—1 Pedro 4:​10, 11.

[Mga footnote]

[Picture Credit Line sa panid 23]

Corbis-Bettmann

UPI/Corbis-Bettmann