Ang Relihiyon ba Mao ang Hinungdan sa mga Problema sa Katawhan?
“KON dili man sulsolan sa relihiyon ang panagbangi, kini molihok ingong narkotiko nga magpahabol sa tawhanong tanlag ug magpuno sa hunahuna sa tawo ug mga handurawan aron makaeskapar sa dili-maayong mga kahimtang. . . . [Kini] magpahinabo sa mga tawo nga mahimong hiktin ug pangisip, matuotuohon, puno sa pagdumot ug kahadlok.” Ang kanhing misyonaryo nga Metodista nga maoy nagsulat niana midugang: “Tinuod kining mga akusasyona. Dunay daotan ug maayo nga relihiyon.”—Start Your Own Religion.
Moingon tingali ang pipila nga ‘dili makataronganon ang maong pagpanaway.’ Apan, kinsay makapanghimakak sa tinuod nga mga panghitabo sa kasaysayan? Sa katibuk-an, ang relihiyon—nga gihubit ingong “ang pag-alagad ug pagsimba sa Diyos o sa dili-kinaiyanhon”—adunay makapakurat nga kasaysayan. Angay unta kining maglamdag ug magdasig kanato. Apan, subsob kaayo nga kini nagpatunghag panagbangi, pagkamapihigon, ug pagdumot. Nganong ingon man niana?
Usa ka Nagapahisalaag nga “Manulonda sa Kahayag”
Sumala sa Bibliya, dunay usa lamang ka yano kaayong tubag. Kay nagpakaaron-ingnong “usa ka manulonda sa kahayag,” napahisalaag ni Satanas nga Yawa ang milyonmilyon sa pagsunod sa iyang mga pagtulon-an inay kay sa Diyos. (2 Corinto 11:14) Gipakita ni apostol Juan nga ang impluwensiya ni Satanas maoy malukpanon kaayo nga “ang tibuok kalibotan nailalom sa gahom sa usa nga daotan.” (1 Juan 5:19) Nahibalo si Juan nga si Satanas “nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.”—Pinadayag 12:9.
Unsay resulta niini? Si Satanas nagpasiugda ug relihiyosong mga sistema nga morag sagrado tan-awon. Kini may “pantalya sa ‘relihiyon,’” apan ang tinuod nga kahimtang niini giyagyag pinaagi sa daotang bunga nga gipatungha niini. (2 Timoteo 3:5, J. B. Phillips; Mateo 7:15-20) Inay motabang sa pagsulbad sa mga suliran sa katawhan, ang relihiyon sa pagkatinuod nahimong bahin sa suliran.
Ayaw dayon isalikway ang maong ideya ingong halayo-sa-tinuod o dili-makataronganon. Hinumdomi nga ang kinaiyahan mismo sa panglimbong mao nga ang usa nalimbongan nga wala makabantay niana. Si apostol Pablo naghatag ug pananglitan niini sa dihang siya misulat: “Ang mga butang nga ginahalad sa mga nasod ilang ginahalad ngadto sa mga demonyo, ug dili ngadto sa Diyos.” (1 Corinto 10:20) Kadtong mga tawhana lagmit nakurat sa paghunahuna nga sila nagsimba diay sa mga demonyo. Sila nagtuo nga nagsimba sila sa usa ka matang sa maayong diyos, o mga diyos. Apan, sa pagkatinuod sila nalimbongan sa “daotang mga puwersa nga espirituhanon sa langitnong mga dapit,” kinsa nagpaluyo kang Satanas sa iyang mga paningkamot sa pagpahisalaag sa katawhan.—Efeso 6:12.
Pananglitan, atong tagdon kon sa unsang paagi nalimbongan ug napahisalaag ni Satanas ang daghang nag-angkon nga mga Kristohanon kinsa mipili sa pagsalikway sa pasidaan ni Juan bahin sa maong daotang impluwensiya.—1 Corinto 10:12.
Ang Gitudlo ni Jesus Naggikan sa Diyos
“Ang gitudlo ko,” matod pa ni Jesu-Kristo, “dili akoa, kondili iya sa nagpadala kanako.” (Juan 7:16) Oo, ang iyang gitudlo maoy gikan sa Labing Gamhanan nga Diyos. Busa ang pagtulon-an ni Jesus adunay gamhanan, makapalamdag nga epekto alang niadtong nagpatalinghog kaniya. Ang maong mga pagtulon-an wala ‘mopahabol sa tawhanong tanlag o mopuno sa hunahuna sa tawo ug mga handurawan aron makaeskapar sa dili-maayong mga kahimtang.’ Sa kasukwahi, ang mga pagtulon-an ni Jesus nagpagawas sa mga tawo gikan sa relihiyosong kasaypanan ug tawhanong mga pilosopiya nga gipatungha sa kalibotan nga anaa sa “kangitngit sa kaisipan” tungod sa panglimbong sa Yawa.—Efeso 4:18; Mateo 15:14; Juan 8:31, 32.
Ang matuod nga mga Kristohanon mailhan, dili pinaagi sa pag-angkong diyosnon, kondili pinaagi sa pagbanaag sa tilinguhaong mga hiyas nga ipatungha sa balaang espiritu sa Diyos. (Galacia 5:22, 23; Santiago 1:22; 2:26) Ang talagsaong hiyas nga nalakip niining mga hiyasa—ug ang timailhan sa matuod nga Kristiyanidad—mao ang hamiling hiyas sa gugma.—Juan 13:34, 35.
Apan, matikdi kining hinungdanong punto: Si Jesus ug ang iyang mga apostoles nasayod nga ang Kristohanong kongregasyon dili magpadayon sa paglungtad diha sa dagway diin kini unang gitukod. Sila nahibalo nga motungha ang apostasya ug maawngan niini ang matuod nga relihiyon sulod sa usa ka yugto sa panahon.
Ang Matuod nga Relihiyon Maawngan Sulod sa Usa ka Yugto sa Panahon
Diha sa ilustrasyon sa trigo ug mga bunglayon, si Jesus nagtagna nga ang matuod nga relihiyon halos nasalipdan sulod sa usa ka yugto sa panahon. Basaha ang asoy diha sa Mateo 13:24-30, 36-43. Si Jesus nagpugas diha sa uma ug trigo, ang “maayong binhi,” nga gihulagwayan sa iyang matinumanong mga tinun-an kinsa maoy maglangkob sa orihinal nga Kristohanong kongregasyon. Siya nagpasidaan nga ang “usa ka kaaway,” si Satanas nga Yawa, sa ngadtongadto magpugas usab diha sa umahan sa trigo ug “mga bunglayon”—mga tawo nga nag-angkong nagsunod kang Jesu-Kristo apan sa pagkatinuod nagsalikway sa iyang mga pagtulon-an.
Wala madugay human sa pagkamatay sa mga apostoles ni Jesus, mitungha ang mga indibiduwal nga napamatud-ang “mga bunglayon,” nga nagpalabi sa tinuis nga tawhanong mga pagtulon-an kay sa “pulong mismo ni Jehova.” (Jeremias 8:8, 9; Buhat 20:29, 30) Tungod niana, usa ka tinuis, mini nga Kristiyanidad ang mitungha sa kalibotan. Kini gimandoan sa gitawag sa Bibliya nga “malinapason”—ang dunot nga klerong matang nga natuhop mismo sa “tanang dili-matarong nga panglimbong.” (2 Tesalonica 2:6-10) Gitagna ni Jesus nga kining maong kahimtang mausab “sa kataposan sa sistema sa mga butang.” Ang samag-trigo nga mga Kristohanon pagatigomon nga nahiusa ug ang “mga bunglayon” sa ulahi pagalaglagon.
Kining maong mini nga Kristiyanidad mao ang manubag sa “grabeng linuog nga mga buhat sulod sa kasiglohan” ug sa espirituwal nga kangitngit nga naglimin sa Kakristiyanohan sulod sa misunod nga mga siglo. Kay nakakita-daan niini ug sa tanang uban pang malaw-ay ug mapintas nga mga buhat nga gihimo sa ngalan sa relihiyon sukad sa kalungtaran sa mini nga Kristiyanidad, si apostol Pedro tukmang nagtagna nga “tungod niini [nag-angkong mga Kristohanon] ang dalan sa kamatuoran mapasipalahan.”—2 Pedro 2:1, 2.
“Usa ka Tinuohan sa Kasuko ug Pagdumot”
Dayag nga dili lang ang Kakristiyanohan ang nakahatag ug daotang dungog sa relihiyon. Pananglitan, hunahunaa lang ang “militanteng pagkadiyosnon” sa pundamentalistang mga relihiyon nga matod pa sa kanhing madre nga si Karen Armstrong gimugna sa “matag dakong relihiyosong tradisyon.” Sumala ni Armstrong, ang usa ka hinungdanong pagsulay alang sa bisan unsang relihiyon mao nga ang “pagkamabination niini kinahanglang ipakita dili lamang sa pulong kondili sa buhat.” Unsa bay rekord sa pundamentalistang mga relihiyon niining bahina? “Ang pundamentalistang pagtuo,” siya misulat, “kini man Hudiyohanon, Kristiyano, o Muslim, dili makapasar niining hinungdanong pagsulay kon kini mahimong usa ka tinuohan sa kasuko ug pagdumot.” (The Battle for God—Fundamentalism in Judaism, Christianity and Islam) Apan ang “pundamentalistang” matang sa relihiyon ba lamang ang wala makapasar sa maong pagsulay ug nahimong “usa ka tinuohan sa kasuko ug pagdumot”? Ang kasaysayan nagpakita nga ang ubang mga matang sa relihiyon usab nahimong “usa ka tinuohan sa kasuko ug pagdumot.”
Sa pagkatinuod, si Satanas nagtukod ug tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon, nga gitiman-an sa kasuko, pagdumot, ug halos walay-puas nga pag-ula ug dugo. Ang Bibliya nagtawag sa maong imperyo nga “Dakong Babilonya, ang inahan . . . sa dulumtanang mga butang sa yuta,” ug gihulagwayan kini sa usa ka pampam nga nagkabayo sa usa ka samag-mananap nga politikanhong sistema. Angayng matikdan nga siya maoy manubag sa “dugo . . . sa tanang gipamatay ibabaw sa yuta.”—Pinadayag 17:4-6; 18:24.
Dili Tanan ang Nalimbongan
Hinunoa, gipamatud-an sa kasaysayan nga dili tanan ang nalimbongan. Bisan sa labing dulom nga panahon sa kasaysayan sa tawo, matod pa ni Melvyn Bragg, “daghang dalayegon nga mga tawo ang naghimog maayo bisan pag ang kadaghanan palibot nila maoy daotan.” Ang matuod nga mga Kristohanon padayong ‘nagsimba sa Diyos uban sa espiritu ug sa kamatuoran.’ (Juan 4:21-24) Sila mibarog nga lahi gikan sa relihiyosong sistema sa kalibotan nga namampam ingong “tigpaluyo sa militaryong gahom.” Sila midumili nga malangkit sa relasyon sa Simbahan ug Estado nga gibutyag sa kasaysayan ingong “kahikayan nga gihimo ni Satanas inay ni Jesus sa Nasaret.”—Two Thousand Years—The Second Millennium: From Medieval Christendom to Global Christianity.
Sa di pa dugayng panahon, ang mga Saksi ni Jehova nailhan tungod sa ilang impluwensiya alang sa kaayohan. Aron dili mahugawan sa bakak nga relihiyon, ilang gipasukad ang ilang mga tinuohan ug mga lihok diha lamang sa inspiradong Pulong sa Diyos, ang Bibliya. (2 Timoteo 3:16, 17) Ug sama sa unang-siglong mga Kristohanon, ilang gituman ang sugo ni Jesus nga mahimong “dili bahin sa kalibotan.” (Juan 15:17-19; 17:14-16) Sa Nazi nga Alemanya, pananglitan, sila midumili sa pagkompromiso sa Kristohanong mga prinsipyo ug tungod niana sila dili dalawaton sumala sa panglantaw sa Nazi. Gidumtan sila ni Hitler tungod niana. Matod sa usa ka teksbok sa eskuylahan: “Ang mga Saksi ni Jehova . . . nagsunod sa pagtulon-an sa Bibliya nga dili mogamit ug hinagiban sa bisan unsang katuyoan. Busa sila midumili sa pagsundalo o sa pagkalangkit sa bisan unsang paagi sa kalihokan sa mga Nazi. Tungod niana, tibuok pamilya sa mga Saksi ni Jehova ang gipabilanggo sa SS. Duolan sa ikatulong bahin sa mga Saksi ni Jehova [sa Alemanya] ang gipamatay diha sa mga kampo konsentrasyon.”—Germany—1918-45.
Siyempre, ang ubang maisogong mga indibiduwal sa nagkalainlaing mga relihiyon nag-antos usab tungod sa ilang mga tinuohan. Apan ang mga Saksi ni Jehova nag-antos niini ingong usa ka nahiusa nga relihiyon. Dayag nga ang kadaghanan mibarog nga malig-on sa sukaranan nga Kasulatanhong prinsipyo: “Sugton ang Diyos ingong magmamando inay ang mga tawo.”—Buhat 5:29; Marcos 12:17.
Ang Hinungdan sa Suliran
Busa ang relihiyon maoy bahin lamang sa hinungdan sa tanang suliran sa katawhan. Ang bakak nga relihiyon mao gayod ang hinungdan sa tanang suliran sa katawhan. Bisan pa niana, maoy tuyo sa Diyos nga wagtangon ang tanang bakak nga relihiyon sa dili madugay. (Pinadayag 17:16, 17; 18:21) Ang iyang sugo ngadto sa tanang mahigugmaon sa hustisya ug pagkamatarong mao: “Gumula kamo kaniya [nga mao ang Dakong Babilonya, ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon], katawhan ko, kon dili kamo buot makaambit sa iyang mga sala, ug kon dili kamo buot makadawat ug bahin sa iyang mga hampak. Kay ang iyang mga sala nagtipun-og sangko sa langit, ug nahinumdoman sa Diyos ang iyang dili matarong nga mga buhat.” (Pinadayag 18:4, 5) Oo, ang Diyos mismo nayugot pag-ayo sa relihiyon nga ‘nagdasig sa panag-away, nagpahabol sa tawhanong tanlag, nagpuno sa hunahuna sa tawo ug mga handurawan aron makaeskapar sa dili-maayong mga kahimtang, ug nagpahinabo sa mga tawo nga mahimong hiktin ug pangisip, matuotuohon, ug puno sa pagdumot ug kahadlok’!
Sa kasamtangan, ang Diyos nagtigom niadtong mahigugmaon sa kamatuoran ngadto sa putling relihiyon. Kana mao ang relihiyon nga nagsunod sa mga prinsipyo ug mga pagtulon-an sa mahigugmaon, matarong, ug mabinationg Maglalalang. (Miqueas 4:1, 2; Sofonias 3:8, 9; Mateo 13:30) Ikaw mahimong bahin niana. Kon ikaw buot nga makabaton ug dugang kasayoran kon sa unsang paagi mailhan ang putling relihiyon, ayaw pagpanuko sa pagsulat sa mga magpapatik niining magasina, o sa paghangyo sa mga Saksi ni Jehova alang sa tabang.
[Hulagway sa panid 7]
Ang mga tawo sa tanang kagikan nakakaplag ug kalipay diha sa putling relihiyon