Sukli ang Espiritu sa Nagakausab nga Kalibotan
“Atong nadawat, dili ang espiritu sa kalibotan, kondili ang espiritu nga gikan sa Diyos.”—1 CORINTO 2:12.
1. Sa unsang mga paagi nalimbongan si Eva?
“ANG halas—kini naglimbong kanako.” (Genesis 3:13) Pinaagi nianang pipila ka pulong, gipaningkamotan sa unang babaye nga si Eva ang pagpatin-aw kon nganong siya mirebelde batok kang Jehova nga Diyos. Ang iyang gisulti maoy tinuod, apan kadto wala makapamatarong sa iyang daotang buhat. Si apostol Pablo gidasig sa ulahi sa pagsulat: “[Si Eva] mao ang bug-os nga nalimbongan.” (1 Timoteo 2:14) Siya nalimbongan sa pagtuo nga ang usa ka dili-masinundanong buhat—ang pagkaon sa gidili nga bunga—makaayo kaniya, nga maghimo kaniyang sama sa Diyos. Siya nalimbongan usab bahin sa kon kinsay naglimbong kaniya. Wala siya mahibalo nga ang halas mao lamay tigpamaba ni Satanas nga Yawa.—Genesis 3:1-6.
2. (a) Sa unsang paagi si Satanas nagpahisalaag sa mga tawo karon? (b) Unsa ang “espiritu sa kalibotan,” ug unsang mga pangutana ang atong mahisgotan karon?
2 Sukad sa panahon ni Adan ug Eva, si Satanas nagpadayon sa paglimbong sa mga tawo. Sa pagkamatuod, siya “nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.” (Pinadayag 12:9) Wala mausab ang iyang mga taktika. Bisan pag siya wala na mogamit ug literal nga halas, nagpadayon siya nga dili magpaila. Nga gigamit ang kalingawan, media, ug ubang paagi, si Satanas nagpahisalaag sa mga tawo sa pagtuo nga wala nila kinahanglana ang mahigugmaong pagtultol sa Diyos ni makabaton silag kaayohan niana. Ang padayong panlimbasog sa Yawa sa paglimbong nakapatungha ug espiritu sa pagrebelde batok sa mga balaod ug mga prinsipyo sa Bibliya diha sa mga tawo sa tanang dapit. Gitawag kini sa Bibliya nga “espiritu sa kalibotan.” (1 Corinto 2:12) Ang maong espiritu dakog impluwensiya sa mga tinuohan, mga tinamdan, ug panggawi niadtong wala makaila sa Diyos. Sa unsang paagi gipadayag ang maong espiritu ug sa unsang paagi makasukol kita sa makadaot nga impluwensiya niini? Atong tan-awon.
Nagkadaot nga mga Sukdanan sa Moralidad
3. Nganong “ang espiritu sa kalibotan” mas nagkadayag sa modernong mga panahon?
3 Sa modernong mga panahon, mas nagkadayag “ang espiritu sa kalibotan.” (2 Timoteo 3:1-5) Lagmit gayod nga imong namatikdan nga ang mga sukdanan sa moralidad nagkadaot. Gipatin-aw sa Kasulatan kon nganong nahitabo kini. Human matukod ang Gingharian sa Diyos sa tuig 1914, misilaob ang gubat sa langit. Si Satanas ug ang iyang demonyong mga manulonda napildi ug gitambog sa silinganan sa yuta. Kay napungot, gipakusgan pa ni Satanas ang iyang paningkamot sa paglimbong sa mga tawo sa tibuok kalibotan. (Pinadayag 12:1-9, 12, 17) Kutob sa iyang mahimo, siya nanlimbasog “sa pagpahisalaag, kon mahimo, bisan sa mga pinili.” (Mateo 24:24) Ingong katawhan sa Diyos, kita ang iyang pangunang puntirya. Nanlimbasog siya sa pagdaot sa atong espirituwalidad aron mawad-an kita sa pag-uyon ni Jehova ug sa kalaoman sa kinabuhing walay kataposan.
4. Unsay hunahuna sa mga alagad ni Jehova sa Bibliya, ug unsay hunahuna sa kalibotan niini?
4 Naningkamot si Satanas sa pagdaot sa Bibliya, ang bililhong basahon nga nagtudlo kanato bahin sa atong mahigugmaong Maglalalang. Ang mga alagad ni Jehova nahigugma ug nagmahal sa Bibliya. Nahibalo kita nga kini mao ang inspiradong Pulong sa Diyos, dili ang pulong sa mga tawo. (1 Tesalonica 2:13; 2 Timoteo 3:16) Apan, gusto sa kalibotan ni Satanas nga ang atong panghunahuna masukwahi. Pananglitan, ang pasiunang pulong sa usa ka basahong nagdaot sa Bibliya nag-ingon: “Walay butang nga ‘balaan’ bahin sa Bibliya, ni kini mao ‘ang pulong sa Diyos.’ Ang nagsulat niini dili mga santos nga inspirado sa Diyos, kondili ang hakog-ug-gahom nga mga saserdote.” Kadtong nahaylo sa pagtuo sa maong mga pangangkon daling mabiktima sa nahisalaag nga ideya nga sila may kagawasan sa pagsimba sa Diyos sa bisan unsang paagi nga ilang gusto—o nga dili na gayod mosimba kaniya.—Proverbio 14:12.
5. (a) Unsay giingon sa usa ka awtor bahin sa mga relihiyon nga nalangkit sa Bibliya? (b) Unsay kalainan sa pipila ka kasagarang mga ideya sa kalibotan sa giingon sa Bibliya? (Iapil ang kahon sa sunod panid.)
5 Ang direkta ug dili-direkta nga mga pagdaot sa Bibliya, duyog sa relihiyosong pagkasalingkapaw niadtong nag-angkon nga nagsuportar niini, miresulta sa nag-uswag nga pagsaway sa relihiyon, lakip sa relihiyon nga nalangkit sa Bibliya. Diha sa balitaanan ug taliwala sa mga edukado kaayo, ang relihiyon gidaot. Usa ka awtor nag-ingon: “Dili paborable ang panghunahuna sa kadaghanan bahin sa Judaismo ug Kristiyanidad. Sa kinamaayohang punto-debista, kini giisip nga madanihon apan kinaraan; sa kinamenosang punto-debista, kini giisip nga hupas na nga mopugong sa kahamtong sa pangutok ug mobabag sa siyentipikanhong pag-uswag. Sa katuigang bag-o pa, ang kawalay-gusto nahimong pagkamabiaybiayon ug dayag nga pagkontra.” Ang maong pagkontra kasagarang naggikan sa mga tawong dili motuo nga adunay Diyos ug nahimong “walay buot sa ilang mga pangatarongan.”—Roma 1:20-22.
6. Unsay panghunahuna sa kalibotan bahin sa seksuwal nga mga buhat nga gidili sa Diyos?
6 Busa, dili katingad-ang ang mga tawo nahisalaag nga layo gayod sa mga sukdanan sa Diyos bahin sa panggawi. Pananglitan, ang Bibliya nagbatbat sa homoseksuwal nga relasyon ingong “malaw-ay.” (Roma 1:26, 27) Kini nag-ingon usab nga kadtong nagbatasan sa pagpakighilawas ug pagpanapaw dili makapanunod sa Gingharian sa Diyos. (1 Corinto 6:9) Bisan pa niana, diha sa daghang nasod ang maong seksuwal nga mga buhat dili lamang giisip nga dalawaton kondili sila gihulagway ingong makalingaw nga panggawi diha sa mga libro, mga magasin, mga awit, mga pelikula, ug mga salida sa TV. Kadtong mosulti batok nianang mga buhata giisip nga kortog-pangutok, mapihigon, ug naiwit kon bahin sa nalamdagang panghunahuna. Inay isipon ang mga sukdanan sa Diyos ingong mga kapahayagan sa mahigugmaong pagkamahunahunaon, ang kalibotan nag-isip niana ingong mga babag sa personal nga kagawasan ug katagbawan.—Proverbio 17:15; Judas 4.
7. Unsang mga pangutana ang angay natong isukna sa atong kaugalingon?
7 Taliwala sa kalibotan nga mausbawong nagkagahi sa pagsupak niini sa Diyos, maalamon nga atong tan-awon ang atong kaugalingong tinamdan ug mga sukdanan. Popanahon, angay natong susihon nga mainampoon ug matinud-anon ang atong kaugalingon aron maseguro nga wala kita inanayng magpalayo sa panghunahuna ug mga sukdanan ni Jehova. Pananglitan, kita makasukna sa atong kaugalingon: ‘Malingaw ba ako sa ulohan nga gilikayan ko pipila ka tuig kanhi? Mas matinugoton na ba ako sa mga buhat nga gidili sa Diyos? Makiling ba ako sa pag-isip nga dili ugdang sa espirituwal nga mga butang kay sa nangagi? Ang ako bang pagkinabuhi nagpakita nga giuna ko ang intereses sa Gingharian sa akong kinabuhi?’ (Mateo 6:33) Ang maong pagpamalandong motabang kanato sa pagsukol sa espiritu sa kalibotan.
‘Dili Gayod Kita Magpaanod’
8. Sa unsang paagi ang usa mahimong maanod palayo kang Jehova?
8 Ngadto sa kaubang mga Kristohanon, si apostol Pablo misulat: “Kinahanglan kitang mohatag ug labaw pa kay sa kasagarang pagtagad sa mga butang nga atong nadungog, aron dili gayod kita maanod.” (Hebreohanon 2:1) Ang usa ka barko nga maanod dili gayod makaabot sa dulnganan niini. Kon ang kapitan sa barko dili magtagad sa hangin ug sulog, ang iyang barko daling maanod nga mosaylo sa luwas nga dunggoanan ug masangyad sa batoong baybayon. Sa susama, kon dili kita magtagad sa bililhong mga kamatuoran sa Pulong sa Diyos, basin maanod kita palayo kang Jehova ug malunod sa espirituwal. Dili kinahanglang atong isalikway sa bug-os ang kamatuoran aron makasinati sa maong katalagman. Ngani, pipila ra ang kalit ug tinuyo nga mosalikway kang Jehova. Mas kasagaran, sila inanayng malangkit sa butang nga makabalda kanila sa pagtagad sa Pulong sa Diyos. Halos dili mamatikdan, sila maanod ngadto sa sala. Sama sa usa ka kapitan nga nahikatulog, ang maong mga tawo mahigmata nga ulahi na kaayo.
9. Sa unsang mga paagi si Jehova nagpanalangin kang Solomon?
9 Palandonga ang pagkinabuhi ni Solomon. Gitugyan ni Jehova kaniya ang paghari sa Israel. Ang Diyos nagtugot kang Solomon sa pagtukod sa templo ug nagsugo kaniya sa pagsulat ug mga bahin sa Bibliya. Si Jehova nakigsulti kaniya sa duha ka higayon ug naghatag kaniyag bahandi, kabantog, ug malinawong paghari. Labaw sa tanan, si Jehova naghatag ug dakong kaalam kang Solomon. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang Diyos nagpadayon paghatag kang Solomon sa kaalam ug pagsabot sa dako kaayong sukod ug kalapad sa kasingkasing, sama sa balas nga anaa sa baybayon. Ug ang kaalam ni Solomon mas dako pa gayod kay sa kaalam sa tanang taga-Sidlakan ug sa tanang kaalam sa Ehipto.” (1 Hari 4:21, 29, 30; 11:9) Segurado, ang usa makahunahuna, kon adunay tawo nga lagmit magpabiling matinumanon sa Diyos, kana mao si Solomon. Bisan pa niana, naanod si Solomon ngadto sa apostasya. Sa unsang paagi nahitabo kadto?
10. Unsang sugo ang wala masunod ni Solomon, ug unsay sangpotanan?
10 Si Solomon bug-os nahibalo ug nakasabot sa Balaod sa Diyos. Sa walay duhaduha siya may espesyal nga interes sa mga instruksiyon nga gihatag alang niadtong nahimong mga hari sa Israel. Nahiapil nianang mga instruksiyon mao ang usa nga nag-ingon: ‘Ang hari dili usab magpadaghan ug mga asawa alang sa iyang kaugalingon, aron ang iyang kasingkasing dili motipas.’ (Deuteronomio 17:14, 17) Bisan pa nianang tin-aw nga sugo, si Solomon nakabaton ug pito ka gatos ka asawa ug tulo ka gatos ka puyopuyo. Daghan nianang mga bayhana nagsimbag langyawng mga diyos. Wala kita mahibalo kon nganong si Solomon nagbaton ug daghan kaayong asawa, ni nahibalo kita kon giunsa niya pagpakamatarong ang maong buhat. Ang atong nahibaloan mao nga napakyas siya sa pagsunod sa tin-aw nga sugo sa Diyos. Ang sangpotanan mao gayod kon unsa ang gipasidaan ni Jehova. Atong mabasa: ‘Ang mga asawa ni Solomon inanayng nagpakiling sa iyang kasingkasing sa pagsunod sa ubang mga diyos.’ (1 Hari 11:3, 4) ‘Inanay’—apan segurado—ang iyang diyosnong kaalam naawop. Siya naanod. Ngadtongadto, ang tinguha ni Solomon nga pahimut-an ang iyang paganong mga asawa naghaw-as sa iyang tinguha nga sundon ug pahimut-an ang Diyos. Pagkamakapasubo, kay si Solomon mao ang misulat nga sayosayo sa mga pulong: “Magmaalamon, anak ko, ug lipaya ang akong kasingkasing, aron matubag ko siya nga nagatamay kanako”!—Proverbio 27:11.
Ang Espiritu sa Kalibotan Gamhanan
11. Sa unsang paagi ang atong isulod sa atong kaisipan makaapektar sa atong panghunahuna?
11 Ang panig-ingnan ni Solomon nagtudlo kanato nga peligroso ang pagpangatarongan nga tungod kay kita nahibalo sa kamatuoran, ang mga impluwensiya sa kalibotan dili makaapektar sa atong panghunahuna. Maingon nga ang pisikal nga pagkaon makaapektar sa atong lawas, ang mental nga pagkaon makaapektar sa atong hunahuna. Ang atong gipakaon sa atong hunahuna mag-impluwensiya sa atong panghunahuna ug tinamdan. Kay nahibalo niini, ang mga korporasyon mogastog binilyong dolyares kada tuig aron ianunsiyo ang ilang mga produkto. Ang malamposong mga panganunsiyo nagagamit ug inabtik nga mga pulong ug mga hulagway aron makapukaw sa mga pangandoy ug mga kapritso sa konsumedor. Ang mga tig-anunsiyo nahibalo usab nga ang pagkakitag kausa o kaduha sa usa ka panganunsiyo kasagarang dili makahaylo sa mga tawo sa pagpalit dayon sa mga produkto. Paglabay sa panahon, hinuon, ang balikbalik nga pagtan-aw kasagarang maghimo sa produkto nga paborable sa mga konsumedor. Malamposon ang panganunsiyo—kay kon dili pa, walay usa nga mamuhonan niini. Kini adunay dakong impluwensiya diha sa panghunahuna ug mga tinamdan sa publiko.
12. (a) Sa unsang paagi si Satanas nag-impluwensiya sa panghunahuna sa mga tawo? (b) Unsay nagpakita nga ang mga Kristohanon mahimong maimpluwensiyahan?
12 Sama sa usa ka tig-anunsiyo, si Satanas nagpasiugda sa iyang mga ideya pinaagi sa paghikay niana sa madanihong paagi, kay nahibalo nga sa paglabay sa panahon iyang makombinsir ang mga tawo ngadto sa iyang paagi sa panghunahuna. Pinaagi sa kalingawan ug sa ubang mga paagi, si Satanas naglimbong sa mga tawo sa pagtuo nga ang maayo maoy daotan ug ang daotan maoy maayo. (Isaias 5:20) Bisan ang matuod nga mga Kristohanon nabiktima sa padayong paningkamot ni Satanas sa pagsabwag ug sayop nga mga impormasyon. Ang Bibliya nagpasidaan: “Ang inspiradong pulong nag-ingon gayod nga sa ulahing mga yugto sa panahon adunay pipila nga mangahulog gikan sa pagtuo, nga magtagad sa nagpahisalaag nga inspiradong mga pulong ug mga pagtulon-an sa mga demonyo, pinaagi sa pagkasalingkapaw sa mga tawo nga nagsultig kabakakan, minarkahan diha sa ilang tanlag nga daw pinaagi sa binagang puthaw.”—1 Timoteo 4:1, 2; Jeremias 6:15.
13. Unsa ang daotang pakig-uban, ug sa unsang paagi ang atong mga pakig-uban makaapektar kanato?
13 Kitang tanan maapektohan sa espiritu sa kalibotan. Kusog ang mga hangin ug mga sulog sa sistema ni Satanas. Ang Bibliya maalamong nagtambag kanato: “Ayaw pagpahisalaag. Ang daotang pakig-uban makadaot sa mapuslanong pamatasan.” (1 Corinto 15:33) Ang daotang pakig-uban mahimong maglakip sa bisan unsa o bisan kinsa—bisan sa sulod sa kongregasyon—nga magpabanaag sa espiritu sa kalibotan. Kon atong ipangatarongan nga ang daotang pakig-uban dili makadaot kanato, nan kita makahinapos usab nga ang maayong pakig-uban dili makatabang kanato. Sayop gayod kana! Ang Bibliya nagpatin-aw niana sa nag-ingon kini: “Siya nga nagalakaw uban sa mga tawong maalamon mahimong maalamon, apan siya nga may pakiglabot sa mga hungog mahisugamak sa kadaot.”—Proverbio 13:20.
14. Sa unsang mga paagi makasumpo kita sa espiritu sa kalibotan?
14 Sa pagsumpo sa espiritu sa kalibotan, kinahanglang makig-uban kita sa maalamong mga tawo—kadtong nag-alagad kang Jehova. Kinahanglang pun-on nato ang atong hunahuna ug mga butang nga makapalig-on sa atong pagtuo. Si apostol Pablo misulat: “Bisan unsang butang matuod, bisan unsang butang nga maugdang, bisan unsang butang matarong, bisan unsang butang maputli, bisan unsang butang hiligugmaon, bisan unsang butang dungganon, kon aduna may pagkahamili ug kon aduna may butang nga dalayegon, magpadayon sa pagpalandong niining mga butanga.” (Filipos 4:8) Ingong mga tawong adunay kagawasan sa pagpili, kita makapili sa mga butang nga atong mapamalandong. Hinaot atong pilion kanunay ang pagpalandong sa mga butang nga mas makapasuod kanato kang Jehova.
Mas Gamhanan ang Espiritu sa Diyos
15. Sa unsang paagi ang mga Kristohanon sa karaang Corinto lahi sa ubang mga molupyo nianang siyudara?
15 Lahi niadtong gipahisalaag sa espiritu sa kalibotan, ang matuod nga mga Kristohanon gigiyahan sa balaang espiritu sa Diyos. Maoy ngadto sa kongregasyon sa Corinto nga si Pablo misulat: “Atong nadawat, dili ang espiritu sa kalibotan, kondili ang espiritu nga gikan sa Diyos, aron kita mahibalo sa mga butang nga malulotong gihatag kanato sa Diyos.” (1 Corinto 2:12) Ang karaang Corinto maoy siyudad nga giliminan sa espiritu sa kalibotan. Mahilayon kaayo ang kadaghanang molupyo niini nga ang pamulong “paghimong sama sa Corinto” nagpasabot nga “pagbatasan sa imoralidad.” Si Satanas nagbuta sa mga hunahuna sa katawhan. Busa, gamay ra o wala silay nasabtan bahin sa matuod nga Diyos. (2 Corinto 4:4) Bisan pa niana, pinaagi sa iyang balaang espiritu, gibuksan ni Jehova ang mga mata sa pipila ka taga-Corinto, nga tungod niana nakabaton silag kahibalo bahin sa kamatuoran. Ang iyang espiritu nagtukmod ug naggiya kanila aron himoon ang dagkong mga kausaban diha sa ilang mga kinabuhi aron makadawat sila sa iyang pag-uyon ug panalangin. (1 Corinto 6:9-11) Bisan pag kusganon ang espiritu sa kalibotan, ang espiritu ni Jehova mas kusganon pa.
16. Sa unsang paagi makadawat ug makahupot kita sa espiritu sa Diyos?
16 Kana tinuod usab karon. Ang balaang espiritu ni Jehova mao ang labing gamhanang puwersa sa uniberso, ug siya naghatag niini nga madagayaon ug walay pagpanuko sa tanan nga mangayo niana diha sa pagtuo. (Lucas 11:13) Hinuon, aron makabaton sa espiritu sa Diyos, kinahanglang dili lang kita mosukol sa espiritu sa kalibotan. Kinahanglan usab nga regular kitang magtuon ug magpadapat sa Pulong sa Diyos diha sa atong kinabuhi aron ang atong espiritu—ang kahimtang sa atong kaisipan—mahiuyon sa iyang panghunahuna. Kon atong himoon kana, si Jehova magpalig-on kanato aron masagubang ang bisan unsang taktika nga tingali gamiton ni Satanas sa pagdaot sa atong espirituwalidad.
17. Sa unsang mga paagi ang kasinatian ni Lot makapadasig kanato?
17 Bisan pag ang mga Kristohanon dili bahin sa kalibotan, sila anaa sa kalibotan. (Juan 17:11, 16) Walay mausa kanato ang bug-os makalikay sa espiritu sa kalibotan, kay tingali kita nagtrabaho o nagpuyo ipon niadtong walay gugma sa Diyos o sa iyang mga paagi. Ang ato bang pagbati sama sa kang Lot, kinsa “naguol pag-ayo,” nga nasakit pa, tungod sa mga kalapasan nga gibuhat sa mga tawo sa Sodoma nga taliwala kanila sila nagpuyo? (2 Pedro 2:7, 8) Kon kana ang kahimtang, kita mahimong madasig. Si Jehova nanalipod ug nagluwas kang Lot, ug siya makahimo sa samang butang kanato. Ang atong mahigugmaong Amahan nakakita ug nahibalo sa atong mga kahimtang, ug siya makahatag kanato sa tabang ug sa kusog nga atong gikinahanglan aron padayon natong mahuptan ang atong espirituwalidad. (Salmo 33:18, 19) Kon mosandig kita kaniya, mosalig kaniya, ug mosangpit kaniya, siya motabang kanato sa pagsukol sa espiritu sa kalibotan, bisan pag unsa kalisod tingali ang atong kahimtang.—Isaias 41:10.
18. Nganong angay natong mahalon ang atong relasyon kang Jehova?
18 Sa kalibotan nga nahimulag sa Diyos ug gilimbongan ni Satanas, ingong katawhan ni Jehova kita gipanalanginan sa kahibalo sa kamatuoran. Sa ingon natagamtam nato ang kalipay ug kalinaw nga wala masinati sa kalibotan. (Isaias 57:20, 21; Galacia 5:22) Gihambin nato ang kahibulongang paglaom nga kinabuhing walay kataposan sa Paraiso, diin wala na unya ang espiritu niining himalatyon nga kalibotan. Busa hinaot nga atong mahalon ang atong bililhong relasyon uban sa Diyos ug magmabinantayon aron matul-id ang bisan unsang kiling nga maanod sa espirituwal. Kanunay kitang makigsuod kang Jehova, ug siya motabang kanato sa pagsukol sa espiritu sa kalibotan.—Santiago 4:7, 8.
Makapatin-aw Ka Ba?
• Sa unsang mga paagi si Satanas naglimbong ug nagpahisalaag sa mga tawo?
• Sa unsang paagi makalikay kita sa pagkaanod palayo kang Jehova?
• Unsay nagpakita nga gamhanan ang espiritu sa kalibotan?
• Sa unsang paagi kita makadawat ug padayong makahupot sa espiritu nga naggikan sa Diyos?
[Chart sa panid 11]
KALIBOTANONG KAALAM KONTRA DIYOSNONG KAALAM
Ang kamatuoran dili bug-os—ang mga tawo naghimo sa ilang kaugalingong kamatuoran.
‘Ang pulong sa Diyos maoy kamatuoran.’—Juan 17:17.
Sa pagtino sa matarong gikan sa daotan, salig sa imong mga pagbati.
“Ang kasingkasing labaw nga malimbongon kay sa bisan unsa pa ug desperado.”—Jeremias 17:9.
Buhata kon unsay imong gusto.
“Dili iya sa tawo nga nagalakaw bisan ang pagtultol sa iyang lakang.”—Jeremias 10:23.
Ang bahandi mao ang mohatag ug kalipay.
“Ang gugma sa salapi maoy gamot sa tanang matang sa makadaot nga mga butang.”—1 Timoteo 6:10.
[Hulagway sa panid 10]
Si Solomon naanod halayo sa matuod nga pagsimba ug nagsimbag bakak nga mga diyos
[Hulagway sa panid 12]
Sama sa usa ka tig-anunsiyo, si Satanas nagpasiugda sa espiritu sa kalibotan. Imo ba kining gisuklan?