NGABIL

Ingong bahin sa baba ug hinungdanon sa paglitok sa mga pulong, ang “ngabil” (Heb., sa·phahʹ; Gr., kheiʹlos) gigamit sa mahulagwayong paagi ingong katumbas sa sinultihan o sa pinulongan (Pr 14:3; 1Co 14:21) ug usahay gigamit ingong samag kahulogan sa “dila” (Sal 34:13; Pr 12:19) ug sa “baba.” (Sal 66:14; Pr 18:7) Sa wala pa lahugaya ang pinulongan didto sa Babel, “ang tibuok yuta nagpadayon nga may usa ka pinulongan [sa literal, “ngabil”] ug usa ka hugpong sa mga pulong.” (Gen 11:​1, 6-9; ang samang paggamit makita sa Sal 81:5; Isa 19:18.) Pinaagi ni manalagnang Sofonias gisaad sa Diyos nga ihatag sa mga katawhan “ang kausaban ngadto sa putli nga pinulongan [ngabil]”; sa ingon sila hiniusang magadayeg kang Jehova ug sa iyang matarong nga mga katuyoan pinaagi ni Kristo Jesus.​—Sof 3:9; itandi ang Pr 12:19.

Ang mga ngabil dili-kasaligang ilhanan kon unsay anaa sa kasingkasing, sanglit kini mahimong gamiton sa usa ka tawo sa pagsulti ug sinalingkapaw nga sinultihan. (Mat 15:8) Bisan pa niana, ang mga ngabil dili makatago sa tinuod nga kahimtang sa kasingkasing gikan sa Diyos (Heb 4:13), ug kini sa kadugayan magpagula kon unsay anaa sa kasingkasing.​—Pr 26:23-26; Mat 12:34.

Dili buot ni Moises nga siya ang makigsulti sa atubangan ni Paraon tungod kay siya “dili-tinuli sa mga ngabil,” sa ato pa, ang iyang mga ngabil maorag adunay yamis ug busa taas ug baga kaayo maong siya malisdan sa pagsulti. Lagmit may depekto siya sa pagpanulti. (Ex 6:​12, 30) Si Isaias, sa dihang gitawag ni Jehova, nagtinguha sa pag-alagad apan nasubo tungod kay siya nahimong ingon sa usa ka tawo nga gipahilom kay siya nakakita kang Jehova diha sa panan-awon bisan tuod siya usa ka tawong mahugaw sa ngabil, ug siya dili angayan nga magdala sa mahinlo nga mensahe sa Diyos. Dayon gipahinabo ni Jehova nga mahinloan ang mga ngabil ni Isaias.​—Isa 6:5-7; itandi ang Ju 15:3; Isa 52:11; 2Co 6:17.

Ang tagna ni Oseas nagdasig sa Israel sa pagtanyag ngadto kang Jehova sa “mga toreyong baka” sa ilang mga ngabil, nga naghawas sa mga halad sa tim-os nga pagdayeg. (Os 14:2) Si apostol Pablo naghisgot niini nga tagna sa dihang iyang gidasig ang mga isigkamagtutuo nga itanyag ngadto sa Diyos “ang halad sa pagdayeg, nga mao, ang bunga sa mga ngabil nga naghimog pagpahayag sa dayag sa iyang ngalan.”​—Heb 13:15.

Sa mahulagwayong paagi, ang “ngabil nga maulog-ulogon” nagtumong sa malansisong sinultihan. (Sal 12:​2, 3) Ang maong mga ngabil, ingon man ang mahait o bakakon nga mga ngabil, makadaot​—lalom nga makasamad sama sa usa ka espada o malala sama sa usa ka bitin. (Sal 59:7; 140:3; Rom 3:13) Ang usa ka tawong “nagawalis nga halapad sa iyang mga ngabil” mao kadtong nagasulti nga mapatuyangon o dili maalamon. (Pr 13:3) Kini makadaot kaniya, kay papanubagon sa Diyos ang matag usa tungod sa iyang mga pulong.​—Deu 23:23; Num 30:6-8; Pr 12:13; itandi ang Job 2:10; Mat 12:​36, 37.