JUDAS, ANG SULAT NI

Usa ka inspiradong sulat sa Kristohanon Gregong Kasulatan nga gisulat ni Judas, ang igsoong lalaki ni Santiago ug busa dayag usab nga igsoon ni Jesu-Kristo sa inahan. (Tan-awa ang JUDAS Num. 5.) Gisulat alang “sa mga tinawag kinsa gihigugma kalangkit sa Diyos nga Amahan ug gitipigan alang kang Jesu-Kristo,” kining sulata dayag nga gisirkular aron mabasa sa tanang Kristohanon.​—Jud 1.

Sa panahon nga gisulat ni Judas ang iyang sulat, mitungha ang kahimtang nga nagpameligro sa mga kongregasyon. Ang imoral, mananapon nga mga tawo nakayuhot taliwala sa mga Kristohanon ug ‘nagahimo sa dili-takos nga kalulot sa Diyos nga katarongan alang sa malaw-ayng panggawi.’ Tungod niini wala isulat ni Judas ang buot unta niyang isulat sa sinugdan, ang bahin sa kaluwasan nga susamang nahuptan sa mga Kristohanon nga gitawag ngadto sa langitnong Gingharian sa Diyos. Hinunoa, nga giniyahan sa espiritu sa Diyos, siya nagtambag sa pagtabang sa mga isigkamagtutuo aron malamposong makasagubang sa makadaot nga mga impluwensiya sulod sa kongregasyon. Si Judas nagtambag kanila nga “kusganong makigbugno alang sa pagtuo” pinaagi sa pagsukol sa imoral nga mga tawo, pinaagi sa paghupot sa putling pagsimba ug maayong panggawi, ug pinaagi sa “pag-ampo uban sa balaang espiritu.” (Jud 3, 4, 19-23) Gihimong mga pananglitan ni Judas ang mga manulonda nga nakasala, ang mga molupyo sa Sodoma ug Gomora, si Cain, Balaam, ug Kore, ug kusganon niyang gipamatud-an nga ang paghukom ni Jehova ipahamtang gayod batok sa dili-diyosnong mga tawo maingon nga tinong gipahamtang kini batok sa dili-matinumanong mga manulonda ug sa daotang mga tawo sa kanhing mga panahon. Giyagyag usab niya ang pagkasalawayon niadtong naningkamot sa paghugaw sa mga Kristohanon.​—Jud 5-16, 19.

Talagsaon nga Impormasyon. Bisan tuod mubo ra, ang sulat ni Judas naundan sa pipila ka impormasyon nga dili makaplagan sa ubang mga bahin sa Bibliya. Kini lamang ang naghisgot sa panaglalis tali sa arkanghel nga si Miguel ug sa Yawa bahin sa lawas ni Moises ug sa tagna nga gipamulong ni Enoc kasiglohan una pa niana. (Jud 9, 14, 15) Dili matino kon nadawat ba ni Judas kini nga impormasyon pinaagi sa direktang pagpadayag o kaha pinaagig kasaligang pagpasa (binaba man o sinulat). Kon kini iyang nadawat pinaagig kasaligang pagpasa, kini mahimong magpatin-aw sa parehong paghisgot sa tagna ni Enoc diha sa apokripal nga basahon ni Enoc (nga gituohang gisulat lagmit sa ikaduha ug unang mga siglo W.K.P.). Ang samang tinubdan mahimong maoy gigikanan sa pahayag diha sa inspiradong sulat ingon man diha sa apokripal nga basahon.

Dapit ug Panahon sa Pagsulat. Lagmit gisulat ni Judas ang iyang sulat didto sa Palestina, sanglit walay rekord nga siya mibiya niini nga dapit. Mahimong mabanabana ang petsa niini nga sulat pinasukad sa pangsulod nga ebidensiya niini. Ang kamatuoran nga si Judas wala maghisgot sa pagsulong ni Cestius Gallus batok sa Jerusalem (66 K.P.) ni sa pagkapukan sa maong siyudad ngadto sa mga Romano ubos ni Tito (70 K.P.) nagpakita nga kini iyang gisulat sa wala pa ang tuig 66 K.P. Kon diha pay bahin sa tagna ni Jesus labot sa kalaglagan sa Jerusalem nga natuman (Luc 19:​43, 44), walay duhaduha nga ilakip unta ni Judas kini nga pagpahamtang sa paghukom sa Diyos ingong laing pasidaang panig-ingnan. Sanglit si Judas daw nagkutlo gikan sa ikaduhang sulat ni Pedro bahin sa mga mabiaybiayon nga manungha “sa kataposang panahon” (itandi ang 2Pe 3:3 sa Jud 18), mahimong sabton nga iyang gisulat ang iyang sulat sa ulahi, sa mga 65 K.P.

Pagkatinuod. Ang basahon ni Judas sa Bibliya gidawat ingong bahin sa kanon sa unang mga tighipos sa mga katalogo sa Kasulatan. Lakip kanila, sukad sa ikaduha hangtod sa ikaupat nga mga siglo K.P., mao si Clemente sa Alejandria, Tertullian, Origen, Eusebius, si Cyril sa Jerusalem, Athanasius, Epiphanius, si Gregory sa Nazianzus, Philastrius, Jerome, ug Augustine. Kining maong sulat gilakip usab diha sa Muratorian Fragment (mga 170 K.P.).

[Kahon sa panid 1342]

MGA PANGUNANG PUNTO SA JUDAS

Mubo, kusganong pasidaan batok sa mga daotan nga moyuhot sa kongregasyon

Lagmit nga gisulat niadtong mga 65 K.P., kapin sa 30 ka tuig human sa kamatayon ug pagkabanhaw ni Kristo

Usa ka kahimtang nga nanginahanglan ug Kristohanong paglahutay (ber 1-4)

Ang dili-diyosnong mga tawo nakayuhot sa kongregasyon ug naggamit sa dili-takos nga kalulot sa Diyos ingong katarongan sa malaw-ayng panggawi

Ang mga Kristohanon kinahanglang kusganong makigbugno alang sa pagtuo

Mga tinamdan, panggawi, ug mga tawo nga angayng likayan (ber 5-16)

Dili angayng kalimtan ang kamatuoran nga ang mga Israelinhon nga giluwas gikan sa Ehipto nga sa ulahi nawad-an sa pagtuo gilaglag

Ang mga manulonda nga mitalikod sa ilang nahiangay nga posisyon gisilotan

Ang hilabihan ka imoral nga Sodoma ug Gomora nahiagom sa paghukom sa kalayo nga walay kataposan

Bisan pa niini nga mga pananglitan, ang pipila nanlimbasog sa pagpasulod sa samang mga buhat ngadto sa kongregasyon

Si Miguel dili mapasipalahon, bisan sa dihang nakigsulti sa Yawa; apan kini nga mga tawo “nagsulti nga mapasipalahon labot sa mga mahimayaon”

Misunod sila sa daotang mga panig-ingnan ni Cain, Balaam, ug Kore

Peligroso sila sama sa mga bato nga natago ilalom sa tubig; sama sa mga panganod nga walay-tubig ug sa patay, naibot nga mga kahoy, sila walay ikapatungha nga mapuslanon

Gitagna ni Enoc ang paghukom sa Diyos batok sa maong dili-diyosnong mga makasasala

Kini nga mga tawo maoy mga bagulbolan, reklamador, makikaugalingon, ingon man malimbongong mga tig-ulog-ulog

Kon unsaon sa mga Kristohanon sa pagsukol niining daotang impluwensiya (ber 17-25)

Hinumdomi, ang mga apostoles mitagna sa pagtungha sa maong mga tawo sa “kataposang panahon”

Ang mga Kristohanon kinahanglang malahi gayod gikan kanila, nga magpalig-on sa ilang kaugalingon diha sa patukoranan sa pagtuo, mag-ampo uban sa balaang espiritu, magpabilin diha sa gugma sa Diyos, maghulat nga ipahayag ang kaluoy ni Jesus

Kinahanglan usab sila nga motabang sa uban, magpakitag kaluoy sa mga nagduhaduha, nga magluwas kanila pinaagi sa pagsakmit kanila gikan sa kalayo