Ang Hunahuna sa Bibliya
Mainit ba ang Impiyerno?
“ANG tawo sunogon, sunogon, sunogon!” Sa mangiob nga lawak, ang mamumulong, nga nagdilaab ang iyang sinina, mituy-od sa iyang mga bukton ug mitikang sa pipila ka tikang paingon sa iyang natingalang mga mamiminaw. Maayo na lamang, ang demonstrasyon milungtad lamang ug pila ka segundo. Apan uban sa tabang sa iyang mosiga nga polbos, ang magwawali nakahimog dakong impresyon sa iyang mamiminaw tungod sa iyang makapatuo nga pahayag bahin sa impiyernong-kalayo.
Sama kaniya, daghang ubang magtutudlog relihiyon—ilabina sa Kakristiyanohan—nagaingon nga gitagana sa Diyos kining walay-kataposang dulnganan alang sa mga daotan. Apan kana ba ang tinuod ginaingon sa Bibliya?
Maayo ug Daotan sa Samang Dapit
“Ang daotan dad-on sa impiyerno, ug ang tanang nasod nga mahikalimot sa Diyos.” (Salmo 9:17, King James Version) Dinhi, inay sa pulong “impiyerno,” ang moderno pang mga hubad sama sa Lamsa ug The Jerusalem Bible mipalabi sa paghawid sa pulong makita sa Hebreohanong teksto, ang “Sheol.” Apan nagatumong gayod sa unsa ang “impiyerno” o “Sheol”?
Ang basahon sa Bibliya nga Ecclesiastes nagahatag ug dugang impormasyon mahitungod sa Sheol. Kini nagaingon: “Ang tanan nga mabuhat sa imong kamot, buhata kana uban sa imong gahom mismo, kay walay buluhaton ni lalang ni kahibalo ni kaalam sa Sheol, ang dapit nga imong adtoan.” (Ecclesiastes 9:10) Kon kadtong atua sa impiyerno, o Sheol, dili makahunahuna o mahibalo o makalihok, tinong sila wala magaantos.
Nan, dili katingalahang bisan ang matinumaong mga alagad sa Diyos miadto sa Sheol. Si Jacob naghunahunang siya moadto didto inigkamatay niya, ug si Job naglaom nga ang Diyos magtago kaniya didto ug sa ingon magtapos sa iyang mga pag-antos. (Genesis 42:38; Job 14:13) Ang mao bang duha ka matinumanong alagad naglaom—o mihangyo pa—nga moadto sa nagdilaab, kalayonhong impiyerno kauban sa mga daotan? Tinong wala!
Unsa ang “Kalayo”?
Apan unsaon nato pagsabot ang mga pulong ni Jesus sa miingon siya nga kadtong wala magbuhat sa kabubut-on sa Diyos moadto sa “kalayo nga dili mapalong,” o ngadto sa ‘hudno nga nagadilaab diin didto may paghilak ug pagpangagot sa mga ngipon’?—Marcos 9:43-48; Mateo 13:42.
Sa paghisgot sa maong dapit, wala gamita ni Jesus ang pulong “Hades,” ang Gregong katumbas sa Hebreohanong pulong “Sheol.”a Hinunoa iyang gigamit ang pulong “Gehenna.” Kining pulonga nagtumong sa usa ka basurahan duol sa Jerusalem, nga gitawag ang Walog sa Hinnom, diin ang kalayo nagpadayong gipadilaab sa pagsunog sa basura. Kadto usa ka haom nga pulong sa pagpahunahuna sa mga mamiminaw ni Jesus, dili sa walay-kataposang pag-antos, kondili sa bug-os nga pagkalaglag, sa pagkalaglag pinaagi sa kalayo.
Ang Pinadayag nga gihatag kang apostol Juan nagahisgot sa usa ka “linaw nga nagasilaob sa kalayo ug asupre” nga niana gisalibay ang tanang nagabuhat sa daotang mga butang. (Pinadayag 21:8) Kon nagalungtad man ang impiyerno, kini mao gayod, sanglit ang mga daotan ang moadto didto. Apan kining mao mismong basahon sa Bibliya nagasulti kanatong ang kamatayon, nga napanunod gikan kang Adan, ug ang Hades igasalibay ngadto niining mao mismong linaw sa kalayo. Kini bang duha ka abstraktong butang mahimong mag-antos? Dili. Apan ang kalayo dinhi mahimong maghawas ug nagahawas gayod sa ilang pagkahanaw, nga mahitabo dihang ilang ‘itugyan ang mga patay diha kanila,’ nga mao, tapos sa pagkabanhaw sa mga patay.—Pinadayag 20:13, 14.
Kining duha ka ulahing panig-ingnan nagapakita nga ang kalayo maoy simbolo lamang sa pagkapuo, o sa walay-kataposang pagkalaglag. Busa walay pag-antos sa linaw sa kalayo, o sa Gehenna, sama rang wala diha sa Hades (o, Sheol), diin moadto ang matinumanong mga alagad sa Diyos, ingon man ang mga tawong daotan. Apan kon tugkaron pa natog lalom ang ulohan, labi pang natong hisabtan nganong dili kita mahimong motuo sa Bibliya ug sa samang panahon sa paglungtad sa impiyernong-kalayo.
Wala Mahiuyon sa Personalidad sa Diyos
Unsay imong hunahuna sa mga ginikanan nga nagbilanggo sa ilang mga anak sa sunodsunod nga adlaw, o nagsakit pa kanila? Kon mayugot ka nianang mga buhata, dili ba usab angay mayugot ka sa usa ka diyos nga magasakit sa iyang mga anak sa walay kataposan sa kalayo?
Ang kamatuorang ang matuod nga Diyos dili sama niana makita gikan sa mga pagbadlong nga iyang gipahayag ngadto sa mga Israelinhon nga ‘nagsunog sa ilang mga anak lalaki ug ilang mga anak babaye sa kalayo.’ Si Jehova miinsistir nga kini ‘usa ka butang wala niya isugo ug wala motungha sa iyang kasingkasing.’ (Jeremias 7:31) Sanglit ang Diyos wala gayod maghunahuna nianang mga butanga, sa unsang paagi kita makahunahuna nga siya magmugnag impiyernong-kalayo alang sa iyang mga linalang?b Oo, kon kita mayugot sa kapintasan ug pagsakit, unsa pa kayha ang pagkayugot niana sa Diyos, kinsa maoy gugma?—1 Juan 4:8.
Ang doktrinang impiyernong-kalayo nahasupak usab sa hustisya. Sa iyang sulat sa mga taga-Roma, si apostol Pablo mipatin-aw: “Ang bayad sa sala mao ang kamatayon.” (Roma 6:23) Dugang pa, siya nagasulti kanato: “Siya nga namatay napasaylo sa iyang sala.” Kon ang kamatayon bug-os magahanaw sa pagkautangan sa usa ka tawo, nan nganong siya magaantos sa walay kataposan tungod lamang sa sala sa tibuok-kinabuhi?—Roma 6:7.
Busa, ang Bibliya nagapakita nga ang impiyernong-kalayo, sumala sa gisabot sa kadaghanan, wala maglungtad. Ug kining kahibaloa nagatugot kanato sa pagbaton sa usa ka relasyon uban sa Diyos nga gipasukad sa gugma ug dili sa kalisang. Among gisugyot nga ipadayon nimo ang pagsusi sa Bibliya ug kat-onan kon sa unsang paagi siya mapahimut-an sa tukma aron mahiapil niadtong makakita nianang kahibulongang adlaw dihang ang Hades, o Sheol, ang komung lubnganan sa katawhan, mahanaw sa walay kataposan.—1 Juan 4:16-18.
[Mga footnote]
a Sa Buhat 2:31, sa pagkutlo dinha sa Salmo 16:10, ang Gregong pulong “Hades” gigamit sa paghubad sa Hebreohanong pulong “Sheol.”
b Ang pipila tingali mopunting sa giingon ni Jesus bahin sa tawong dato ug ni Lasaro sa Lucas 16:19-31 ingong pamatuod sa impiyernong-kalayo. Apan kining mga pulonga ni Jesus maoy usa ka sambingay ug, busa, dili sabtong literal. Alang sa dugang impormasyon, tan-awa ang librong Mao ba Lamang Kini ang Kinabuhi? nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Blurb sa panid 18]
Unsay imong hunahuna sa mga ginikanan nga nagsakit sa ilang mga anak?
[Letrato sa panid 19]
Kini ba ang impiyerno sa Bibliya?