Ang Magkakabayo sa Apokalipsis—Kon sa Unsang Paagi ang Ilang Pagsakay Magaapektar Kanimo

LUNES, Abril 1, 1985, lahi kadtong adlawa alang sa kadaghanang mga tigngadto-nganhi sa Toronto, Canada. Gihulga sa tigpamomba nga pabuthon ang relis sa sabwey sa siyudad. Ngano? Sa pagkuha sa pagtagad sa ilang giingon nga usa ka pagsulay sa miaging mga katuigan sa pagpatay sa mga tawong Armeniano sa Turkey, nga masubsub nga gilimod sa kagamhanan sa Turkey.

Sa walay duhaduha, ang kadaghanan niadtong mga tigngadto-nganhi wala kaayoy kasayoran o kahibalo niadtong hitaboa sa katuigan kanhi. Apan giantos nila ang pila ka kalisod ug kabalaka. Sagad maapektohan kita sa mga butang nga wala kaayo kitay kasayoran.

Sa panahon sa ikaduhang dekada sa ika 20ng siglo, misugod sa pagtungha ang tagsaong mga hitabo sa katumanan sa katingalahang tagna sa Bibliya nga makita sa Pinadayag (o, Apokalipsis) 6:1-8. Sumala sa gipadayag ngadto sa Kristohanong apostol Juan, magsakay ang magkakabayo sa kataposang mga adlaw. Ug bisag wala mahibalo ang milyonmilyon bahin niini, ang pagsakay niadtong mga magkakabayo sa Apokalipsis magaapektar sa tanang tawo sa yuta. Ikaw, usab, maapektohan. Apan sa unsang paagi? Atong tan-awon samtang atong hisgotan ang matag usa ka magkakabayo.

Ang Pulang Kabayo

Ang usa sa kabayo nga nakita ni Juan mao “ang mapulang kabayo; ug ang nagkabayo niana gitugotan sa pagkuha sa pagdinaitay gikan sa yuta aron sila magpinatyanay sa usag usa; ug siya gihatagan ug dakong espada.”—Pinadayag 6:4.

Kining “dakong espada” sa magkakabayo naglarawan sa panaggubat. Busa, sukad sa 1914 hapit 69 milyones ka tawo ang namatay sa duha ka gubat sa kalibotan. Pagkadakong pagpamatay! Tinuod, dakong panon sa mga balo ug mga ilo nagpamatuod nga ang magkakabayo sa mapulang kabayo, nga nagpasabot sa internasyonal nga panaggubat, sa direkta nakaapekto sa ilang mga kinabuhi.

Dugang pa, ang padayong mga gubat ug mga hulga sa gubat bug-at kaayong gisangon diha sa batan-ong kaliwatan. Diha sa kayutaan diin aktibo ang panaggubatay, ang mga tin-edyer ang kasagarang nagapakiggubat. Ang epekto sa gubat diha niining mga batan-ona maayo kaayong pagkapahayag niini nga pangutanang gibangon sa tsirman sa usa ka ahensiya sa tawhanong katungod: “Sa unsang paagi modako sila nga mahimong mabuot ug timbang nga mga hamtong?”

Ang mga batan-on sa nagkalainlaing kanasoran nga direktang naapektohan sa gubat nakakat-on sa pag-ihap sa mga oras ug mga adlaw imbes sa mga bulan ug katuigan. Sila nangutana: “Sa ulahi, kinsay magtagad sa ulahi? Makaseguro ka ba nga walay bombang mahulog sa akong lawak karong gabii samtang matulog ako?”

Komusta ang kabataan nga nagpuyo sa malinawong mga dapit? Ila bang nabati ang mga epekto sa gubat nga magkakabayo? Oo, ang mangiob nga hulga sa nukleyar nga gubat adunay dakong sikolohikal nga mga resulta kanila. Mahitungod sa pagkawala sa paglaom nga gipahayag sa iyang mga estudyante, ang usa ka magtutudlo miingon: “Sa masubsub sa madunggan nako kining mga komentoha malumsan ako sa pagbating dili makatuo. Gibati niining mga bataa ang pagkawalay paglaom nga dili nako gustong bation.” Si Dr. Richard Logan sa Quebec, Canada, midugang: “Ang pagkawalay mahimo ug pagkawalay gahom mao ang sikolohikal nga kabatbatan sa pagkaluya sa buut. Mao kanay atong makita diha sa kadaghanang kabataan.”

Apan komusta kon ikaw wala magpuyo sa nasod nga naggubatay o wala mobating naapektohan ang imong emosyon sa suliran? Sa gihapon ang magkakabayo sa mapulang kabayo magaapektar sa imong kinabuhi. Matag minuto $1.3 milyones sa buhis gigasto sa mga katuyoan sa militar​—mga $660 ka libo ka milyon sa usa ka tuig sa tibuok yuta. Kinsay mobayad niining tanan? Ikaw. Bisan diin ka magpuyo, apektado ka sa magkakabayo sa mapulang kabayo.

Ang Itom nga Kabayo

Laing kabayo sa panan-awon gibatbat ni Juan niining mga pulonga: “Ug nakita ko, ug, tan-awa! ang itom nga kabayo; ug ang nagkabayo niini may timbangan sa iyang kamot. Ug nadungog ko ang daw usa ka tingog nga diha sa taliwala sa upat ka buhing binuhat nga nag-ingon: ‘Usa ka denario ang bili sa usa ka litrong trigo, ug usa ka denario ang bili sa tulo ka litrong sebada; apan ayaw pag-unsaa ang lanang olibo ug ang bino.’”—Pinadayag 6:5, 6.

Gigutom ka ba? Milyonmilyon ang gigutom. Sila naapektohan mismo sa magkakabayo sa itom nga kabayo, nga nagtimaan sa kagutmanan. Matag minuto 30 ka bata ang mamatay tungod sa kakulang sa igong pagkaon o medisina​—kapin sa 15 milyones sa usa ka tuig! Ginatos ka milyong mga tawo ang nagkinabuhi sa makaluluoyng mga kahimtang. Sumala sa miaging Presidente sa World Bank si Robert McNamara, sila “nababagan sa pagkadili makamaong mobasa ug mosulat, sa kakulang sa pagkaon, sa sakit, sa kadaghan sa mangamatayng mga bata ug sa pagkamubog kinabuhi busa naghikaw kanila sa katakos sa ilang genes.”

Dili pa dugayng mga bulan, kanunay na kitang makakitag mga hulagway sa gipanggutom nga mga lalaki ug babaye ug kabataang Aprikano. Naglarawan sa sukod niini nga pag-antos, mipasidaan ang Sekretaryo-Heneral sa HK si Javier Pérez de Cuélar: “Daghang tawo hayan mangamatay sa lugar sa sub-Sahara Aprika kay sa nangamatay sa tibuok Ikaduhang Gubat sa Kalibotan. Bisan kadtong mabuhi tingali baldado sa ilang tibuok nga kinabuhi, sa pisikal o sa hunahuna.” Kining mga biktimaha direktang apektado sa pagsakay sa maitom nga kabayo.

Tingali wala ka gutma, apan sa tinuod apektado ka sa makasubong mga hulagway sa gihampak sa kagutmanan. Sumala sa editoryal sa New York Times sa Mayo 20, 1985, kapin sa usa ka bilyong dolyares ang naamot aron ikahinabang sa gipanggutom. Bisag wala ka makaamot sa direkta, ang ubang mga kagamhanan mihatag dagkong kontribusyon, ginamit ang salapi sa buhis. Oo, ang pagsakay sa maitom nga kabayo adunay direkta ug dili direktang epekto sa tibuok nga populasyon.

Ang Luspad nga Kabayo

Ang panan-awon nga nakita ni Juan nagpadayon uban sa kabatbatan sa laing kabayo ug sa magkakabayo niini: “Ug nakita ko, ug, tan-awa! usa ka luspad nga kabayo; ug ang nagkabayo niini ginganlag Kamatayon. Ug ang Hades nagsunod kaniya. Ug kini sila gihatagan ug kagahom aron ilang dag-on ang ikaupat nga bahin sa yuta, sa pagpamatay pinaagi sa mga espada ug sa kakulangan sa pagkaon ug sa kamatay ug pinaagi sa mapintas nga mga mananap sa yuta.”​—Pinadayag 6:8.

Ang kamatayon nagsakay sa maluspad nga kabayo, ug ang “kamatay” maoy usa lamang sa nagkalainlaing paagi sa paglaglag sa kinabuhi sa panahon sa pagsakay ning maong magkakabayo. Bisan pa sa modernong kauswagan sa medikal nga siyensiya, giatubang sa kalibotan ang sakit sa tanang kiliran. Bisag wala pa kitay giatubang nga epidemiya karon nga samag sukod sa gitawag nga trangkaso Espanyola nga misunod sa Gubat sa Kalibotan I, sa gihapon ang kamatay nga gipahinabo sa kanser, mga sakit sa kasingkasing, ug daghan pang ubang sakit makalipong. Pananglitan, gibanabana sa World Health Organization nga 5.9 milyones ka bag-ong sakit sa kanser mitungha sa tibuok nga kalibotan matag tuig. Ang river blindness, malaria, snail fever, kolera, ug daghan pang ubang sakit nakadugang sa presenteng mga hampak nga giantos gihapon.

Apan, tingali mangatarongan ka, ‘Wala ako nianang mga sakita.’ Tingali tinuod kana, apan apektado ka sa pagsakay sa maluspad nga kabayo. Mahal kaayo ang galastohan sa ospital ug sa medisina. Kini maoy motultol sa ubang mga tawo sa pagkuhag usa ka porma sa seguro sa panglawas. Daghang kanasoran nagtanag tambal alang sa katilingban nga ginapaningil pinaagi sa mga buhis. Ug hunahunaa ang dakong gastos sa pagkawala sa panahon sa trabaho, nga sa ulahi mobalik kanimo diha sa hataas nga mga prisyo. Oo, ang pagsakay sa maluspad nga kabayo magaapektar kanimo.

Kon Unsay Gidala sa Puting Kabayo

Human sa pagtagad sa makadaot nga mga epekto sa pagsakay sa ubang mga magkakabayo, makalipay kanang gipamulong ni Juan bahin sa maputing kabayo ug sa magkakabayo niini, nga nag-una sa uban. Ang apostol miingon: “Ug nakita ko, ug, tan-awa! usa ka puting kabayo; ug ang nagkabayo niini may pana; ug kaniya gihatag ang usa ka purongpurong, ug siya milakaw nga nagmadaogon ug aron sa pagtapos sa iyang pagpanaog.”​—Pinadayag 6:2.

Si Jesu-Kristo ang nagsakay sa maputing kabayo. (Pinadayag 19:11) Ang iyang langitnong pagmando nagsugod sa 1914 uban sa maukyabong mga hitabo. Miresulta ang gubat sa langit sa pagtambog sa Yawa ug sa iyang mga manulonda sa yuta. Human niana, usa ka tingog nga gikan sa langit nag-ingon: “Alaut ang yuta ug ang dagat, tungod kay diha kaninyo nahilusad ang Yawa, nga adunay dakong kasuko, sanglit nasayod man siya nga mubo na lamang ang iyang panahon.” Kini nagtimaan sa sinugdanan sa pagsakay sa magkakabayo.​—Pinadayag 12:7-12.

Apan sa unsang paagi apektado ka sa pagsakay ni Jesu-Kristo? Mahitungod sa iyang pagmando, si Jesus nagtagna: “Kining maayong balita igawali sa tanang pinuy-anang yuta sa pagmatuod sa tanang kanasoran; ug unya moabot ang kataposan.” (Mateo 24:14) Karon, kapin sa 200 ka kayutaan ug kaislahan sa dagat, ang mga Saksi ni Jehova nagamantala sa natukod nga Gingharian ni Kristo. Giduaw ka ba nila sa inyong balay? Nan apektado ka sa pagsakay niini nga magkakabayo.

Dugang nagtagna kon sa unsang paagi apektado ang katawhan sa iyang pagmando, si Jesus nagtagna: “Inig-abot sa Anak sa tawo diha sa iyang himaya, ug ang tanang mga manulonda uban kaniya, siya molingkod diha sa iyang mahimayaong trono. Ug sa iyang atubangan pagatapokon ang tanang mga kanasoran, ug iyang pagalainon ang usa gikan sa usa, maingon sa magbalantay sa hayop nga magalain sa mga karnero gikan sa mga kanding. Ug ang mga karnero iyang pagapinigon sa iyang tuo, apan ang kanding sa iyang wala.”​—Mateo 25:31-33.

Ingong resulta niining buluhaton sa paglain nga ginahimo sa pagsakay ni Jesus sa maputing kabayo, ang tanang katawhan mailhan kon “karnero” ba o “kanding.” Matikdi ang sangpotanan. Ang mga kanding “mamahawa ngadto sa silot nga dayon, apan ang mga matarong [ang “karnero”] ngadto sa kinabuhing dayon.” (Mateo 25:46) Busa, kon sa unsang paagi mosanong ka sa pagwali sa balita sa Gingharian magkahulogan sa kinabuhi ug kamatayon, alang kanimo.

Bisag sa miagi wala ka makapalandong kon sa unsang paagi apektado ka sa mga magkakabayo sa Apokalipsis, giawhag ka namo sa pagsanong sa maayong balita nga duol nang matapos ang ilang pagsakay. Tapos niana, matagamtam sa yuta ang daghang panalangin ilalom sa pagmando ni Jesus, ang magkakabayo sa puting kabayo. Ang Bibliya magtagnaong nagbatbat sa pila kanila niining paagiha: “Sa iyang mga adlaw molambo ang mga matarong, ug [sa mawala na ang magkakabayo sa mapulang kabayo] ang kadagaya sa pakigdait hangtod nga ang bulan mahanaw na. [Sanglit mawala na ang magkakabayo sa maitom nga kabayo,] adunay daghang lugas sa yuta; sa tumoy sa kabukiran adunay pagsugwak.”​—Salmo 72:7, 16.

Sa dinhi pa si Jesus sa yuta, iyang gipakita ang hinatag sa Diyos nga gahom batok sa mga butang nga sama ka dulumtanan sa sakit ug kamatayon. Iyang ipakita kining gahoma sa mas sangkad nga sukod sa panahon sa iyang pagmando ingong Hari ug magawala sa yuta sa tanang mga hampak, kagutmanan, ug mga gubat. Busa, ang magkakabayo sa maputing kabayo motapos sa malaglagong pagsakay sa ubang magkakabayo sa Apokalipsis.

[Kahon sa pahina 3]

GIPAILA ANG MAGKAKABAYO

Ang Enero 1 nga gula sa Ang Bantayanang Torre nagpakita kon sa unsang paagi misugod sa pagkatuman ang pagsakay sa magkakabayo.

PUTING KABAYO: Si Jesu-Kristo ang nagsakay niining kabayoa ingong bag-ong naentronong Hari sa langit. Gilarawan siya nga misulong ingong matarong nga magdadaog sukad sa iyang paghari sa 1914.

PULANG KABAYO: Ang magkakabayo niining kabayoa nagtimaan sa gubat. Gikuha ang pakigdait sa yuta, ug gitiman-an sa pagbuto sa gubat sa kalibotan.

ITOM NGA KABAYO: Ang magkakabayo niining kabayoa nagtimaan sa kakulangan sa pagkaon ug kagutmanan. Samtang ang milyonmilyon gipanggutom, ang uban makapalit gihapon sa maluhong mga pagkaon.

LUSPAD NGA KABAYO: Nagsakay ang kamatayon sa luspad nga kabayo. Nagpasabot kini sa wala sa panahong kamatayon. Kini miresultag kamatay ug ubang mga butang.