‘Kuchi Afu Makaahindwisa?’

1-2. Mumu liaka akwa-Kristu eswe atamba kunyingika ulemu wa uhindukilo wa kuya mu malilu?

TUVUMBI twa Yehova anji musono kali ni kutalatala cha kupwa ni mwono wa mutolo hano hashi. Masalila a akwa-Kristu akuwayisa kali ni kutalatala cha kuya mu malilu. Akwa-Kristu wano akuwayisa kakuzanga kunyingika chize mwono wo muukapwa kulutwe lia matangwa. Yika mutwamba hali waze ali ni kutalatala chakutwama hano hashi? Ngwe chize mutumona, waze makaya mu malilu makaneha nawa yiwape kuli waze ali ni kutalatala cha kutwama hano hashi. Kashika, chipwe ngwe kutalatala chetu chili cha mu malilu hanji cha hano hashi, nihindu twatamba kunyingika ngwetu, uhindukilo wa mu malilu uli ulemu kuli yetu.

² Ku sekulu yitangu, Zambi katumine amwe tumbaji a Yesu hanga asoneke hakutwala ku kutalatala cha kuya mu malilu. Postolo Yoano yalumbununa ngwenyi: “Haliapwila tuli ana a Zambi, alioze chize mutukapwa, kanda chisoloka. Hindu tunanyingika ngwetu, muze mamusolola iye, yetu mutukalifwa nenyi.” (1 Yoa. 3:2) Akwa-Kristu akuwayisa kanyingikine chize makapwa muze makaahindwisa akaye mu malilu ni mijimba ya spiritu. Alioze, makamona Yehova muze makatambula yiwape yo. Mbimbiliya kuyishi kusolola yuma yinji hakutwala ku uhindukilo wa mu malilu, alioze, postolo Paulu kahanjikile hakehe hakutwala ku uhindukilo wacho. Akwa-Kristu akuwayisa makapwa ni Kristu muze makajimisa “wanangana weswe ni yiyulo yeswe ni tachi jeswe.” Yino yinatale nawa hali “mukwa kole wa kusula kujimisa, . . . kufwa.” Mba kulutwe Yesu ni waze makayula no, makazeyela kuli Yehova “akapwe yuma yeswe muli eswe.” (1 Kori. 15:24-28) Mashimbu jacho makapwa apema chinji!b

 3. Ngwe chize 1 A-Korindu 15:30-32 unasolola, Paulu kapwile ni kufuliela ngwenyi uhindukilo muumukwasa kulinga yika?

³ Uhindukilo wakwashile Paulu kunyongonona mu yeseko yinji. (Tanga 1 A-Korindu 15:30-32.) Iye yasonekena A-Korindu ngwenyi: “Nakufwa tangwa ha tangwa.” Yasoneka nawa ngwenyi: “Nalitachikile ni ngongo ku Efwesu.” Paulu kota te kanahanjika ha chize alitachikile ni tushitu ku Efwesu. (2 Kori. 1:8; 4:10; 11:23) Hanji hali A-Yunda yilianyi ni atu akwo waze apwile ni yitanga ngwe ya “ngongo.” (Yili. 19:26-34; 1 Kori. 16:9) Chipwe ngwe Paulu kapalikile mu yeseko yinji, nihindu yanunga ni kufuliela ngwenyi, kulutwe lia matangwa yuma muyikapema.—2 Kori. 4:16-18.

 4. Kuchi kutalatala cha uhindukilo chakutakamisa akwa-Kristu musono? (Tala chizulie ha chifukilo.)

⁴ Tuli ha mashimbu akalu. Mandumbu jetu amwe kakwamwesa lamba kuli yingalwe. Akwo katwama ku yihela kuze kuli jita ni ponde yeka ni yeka. Amwe katwama mu yifuchi yize mulimo wetu wa kwambujola hanaukanjisa, chipwe chocho, kakununga ni kulingila Yehova chipwe ngwe kananyingika ngwo keshi ni utuswilo wa kwambujola, nawa mwono wo uli mu ponde. Mandumbu wano eswe, kakutwaha chilweza chipema hanga tununge ni kuwayila Yehova chipwe ngwe tunapalika mu kapinda mweswawo. Kakufuliela ngwo, chipwe ngwe mafwa ha matangwa wano, nihindu kulutwe lia matangwa Yehova makaaha mwono wa mutolo.

 5. Nyonga lika lipi lize mulihasa kukokolola ufulielo wetu ha uhindukilo?

⁵ Paulu katowezele mandumbu jenyi hakutwala ku nyonga lipi lize amwe apwile nalio ngwenyi: “Mba nyi afu keshi kuhinduka ngwami, tulienu, tunwenu, mumu hamene mutufwa.” Nyonga liacho liaputukile kulu, chipwe muze Paulu te kanda achisemuka. Kota Paulu katongwele maliji ali ha Izaia 22:13, anahanjika ha yitanga ya A-Izalele. Shimbu akolese usepa wo ni Zambi, ayo yalihulikila ha uwahililo wo ene. Chekwamba, A-Izalele kapwile ni nyonga lia kwamba ngwo, “tulienu haliapwila, mumu tangwa lia kufwa kupola,” lino lie nyonga atu anji ali nalio musono. Alioze, Mbimbiliya yakusolola yize yalingiwile kuli A-Izalele mumu lia kupwa ni nyonga liacho.—2 Sango 36:15-20.

 6. Kuchi kutalatala cha uhindukilo muchitukwasa kusakula kanawa masepa jetu?

⁶ Kunyingika ngwetu, Yehova makahindwisa afu, chatamba kutukwasa hanga tusakule kanawa waze mutulikata no. Mandumbu a mu Korindu te katamba kwehuka kulikata ni atu waze keshi kutayiza uhindukilo. Yino yinatulongesa ngwo: Nyi twalikata ni atu waze akunyonga wika ha mwono wa musono, mahasa kutupiangula. Chikwo nawa, kulikata ni atu amutapu au muchihasa kupihisa yitanga yetu yipema ni kututwala kulinga yuma yize Yehova akuvwila lwaji. Kashika, Paulu atowezele ngwenyi: “Lawilenu ku ululi, kanda nuvulumuna.”—1 Kori. 15:33, 34.

 7. Kulita ni 1 A-Korindu 15:35-38, yika atu amwe mahasa kuhula hakutwala ku uhindukilo?

⁷ Tanga 1 A-Korindu 15:35-38. Mutu yoze unazange kupiangula akwo hanga ahone kufuliela ha uhindukilo, mahasa kwahula ngwenyi, ‘Kuchi afu makaahindwisa?’ Chili chipema kunyonga ha kumbululo lia Paulu, mumu atu anji musono kali ni manyonga alisa ha yize yakulingiwa muze atu akufwa. Yika Mbimbiliya yakulongesa?

 8. Chilweza chika muchihasa kutukwasa kunyingika chize uhindukilo wa kuya mu malilu muukapwa?

⁸ Muze mutu akufwa mujimba wenyi wakupola. Alioze, Sakatanga wa mu malilu ni hashi mahasa kuhindwisa mutu wacho, ni kumwaha mujimba weka. (Uputu. 1:1; 2:7) Paulu kahanyine chimwe chilweza hanga asolole ngwo, Zambi kechi kafupiwa kuhindwisa mutu ni mujimba uzewene apwile nawo. Tunyongenu ha “mbuto” hanji “chichi” jize akutumba. Muze akukuwa mbuto mu mavu yakusoka yitemo yaha. Chitemo chize chakusoka chalisa ni mbuto yize alimine. Paulu katongwele chilweza cha mbuto hanga asolole ngwenyi, Zambi mahasa kuhindwisa mutu ni kumwaha mujimba kulita “ni upale wenyi.”

 9. Kulita ni 1 A-Korindu 15:39-41, kalisa muka uli ha mijimba?

⁹ Tanga 1 A-Korindu 15:39-41. Paulu yalumbununa ngwenyi, Zambi kakatangile yuma yeswe ni mujimba umuwika. Chakutalilaho, kuli mijimba yinji yalisa ngwe, mujimba wa ngombe, tujila ni yishi. Yamba ngwenyi, mwilu twakumona kalisa wa tangwa ni kakweji. Nawa ngwenyi, ‘katongonoshi umwe malipalikila ni mukwo ha uhenya.’ Chipwe ngwe kutushi kumona kalisa wa tutongonoshi jacho, nihindu akwa-mana kakwamba ngwo, kuli tutongonoshi eka ni eka, amwe anene-anene akwo akehe-akehe, eka atoma, akwo achila ngwe tangwa. Paulu yamba nawa ngwenyi, kuli “mijimba ya mwilu, ni mijimba ya hashi.” Yika ambile kwamba? Hano hashi hali mijimba ya musunya, alioze mwilu muli mijimba ya spiritu, ngwe yize ali nayo angelo.

10. Atu waze makaya mu malilu makaahindwisa ni mujimba uka?

¹⁰ Paulu yanunga ngwenyi: “Chocho wapwa nawa uhindukilo wa afu. Maukuwa mu kupola; mauhindwisa mu ungunu.” Tunanyingika ngwetu, muze mutu akufwa, mujimba wenyi wakupola ni kwalumuka fufuta. (Uputu. 3:19) Mba kuchi mujimba wacho mahasa kuuhindwisa “mu ungunu”? Paulu kakahanjikile hali atu waze makahindwisa hanga atwame hano hashi, ngwe waze ahindwishile kuli Eliya, Elisha ni Yesu. Alioze, iye kahanjikile hali atu waze mahindwisa hanga aye ni kutwama mu malilu, chekwamba, ni “mujimba wa spiritu.”—1 Kori. 15:42-44.

11-12. Yika yalumukine kuli Yesu muze amuhindwishile, nawa yika yakulingiwa kuli akwa-Kristu akuwayisa muze akwahindwisa?

¹¹ Muze Yesu apwile hano hashi, kapwile ni mujimba wa musunya, alioze, muze amuhindwishile yapwa “spiritu wa kuhana mwono” nawa yaya mu malilu. Ni akwa-Kristu akuwayisa te maahindwisa ni mujimba wacho. Paulu yalumbununa ngwenyi: “Chizechene ngwe twapwile mu kulifwa cha mukwa mavu, chocho nawa mutukapwa mu kulifwa cha mukwa mwilu.”—1 Kori. 15:45-49.

¹² Chili chilemu kwiwuluka ngwetu, Yesu kamuhindwishile ni mujimba wa spiritu. Kashika, ha kumanununa sango jenyi ja uhindukilo, Paulu yamba ngwenyi: “Musunya ni manyinga kuyishi kuhasa kuhinga wanangana wa Zambi” mu malilu. (1 Kori. 15:50) Apostolo ni akwa-Kristu akwo akuwayisa te kechi kwahindwisa hanga aye mu malilu ni mujimba wa musunya ni manyinga. Mba ha mashimbu aka te maahindwisa? Paulu kasolwele ngwenyi, uhindukilo wacho te muulingiwa kulutwe lia matangwa. Alioze, muze Paulu asonekene mukanda 1 A-Korindu, tumbaji amwe te “hanayi tulo” mu ufwe, ngwe, postolo Tiangu. (Yili. 12:1, 2) Apostolo ni akwa-Kristu akwo akuwayisa te kanda achiya “tulo” mu ufwe.—1 Kori. 15:6.

13. Yika te muyilingiwako ha mashimbu a “kuheta cha Mwene”?

¹³ Paulu ni Yesu kahanjikile hakutwala ku kusoloka cha Kristu. Ha mashimbu a kusoloka cha Kristu te mukulingiwa jita, yilungo, misongo ni yuma yikwo yipi yize te muyilingiwa hashi heswe. Uprofeto uno unamanunuka chize ha mwaka 1914. Kuli nawa chuma chikwo chilemu chize te muchilingiwako. Yesu kambile ngwenyi, sango ja Wanangana kumakajambujola “mu yifuchi yeswe ya hashi mukukapwa shindakenyo ku mavungu eswe, mba hohene songo kumulikeza.” (Mateu 24:3, 7-14) Paulu yamba nawa ngwenyi, akwa-Kristu akuwayisa waze “hanayi tulo” mu ufwe, maahindwisa ha mashimbu a “kuheta cha Mwene.”—1 Tesa. 4:14-16; 1 Kori. 15:23.

14. Yika yakulingiwa kuli akwa-Kristu akuwayisa waze akufwa ha matangwa jetu?

¹⁴ Akwa-Kristu akuwayisa waze akufwa ha mashimbu jetu, kakwahindwisa ha kukamuna cha liso hanga aye mu malilu. Chino chinalite ni yize Paulu asonekene ha 1 A-Korindu 15:51, 52 ngwenyi: “Talenu, ngunanwambulwila chijimbikilo; yetu eswe kutuchi kaya tulo, alioze eswe makatwalumuna. Susumuku, ha kukamuna cha liso, ha chitavwi cha kusula.” Maliji wano a Paulu, kanamanunuka! Hanyima lia kwahindwisa, akwa-Kristu akuwayisa makawahilila chinji, mumu makapwa “matangwa eswe hamwe ni Mwene.”—1 Tesa. 4:17.

15. Mulimo uka makalinga atu waze makahindwisa ha “kukamuna cha liso” aye mu malilu?

¹⁵ Mbimbiliya yakusolola mulimo uze makalinga atu waze akuhindwisa ha “kukamuna cha liso” aye mu malilu. Yesu yamba hakutwala kuli ayo ngwenyi: “Yoze makumba, ni yoze mafunga yitanga yami ndo ku songo, mungukamwaha chiyulo hali mavungu. Iye makayula ni lukanda wa utale, ngwe sapa ja tengi mujipalwoka tuyihanda; chizechene ngwe ni yami nawa hingunatambula kuli Tata.” (Uso. 2:26, 27) Kashika, akwa-Kristu akuwayisa makakwasa Yesu kufunga mapanga a ku mavungu eswe ni lukanda wa utale.—Uso. 19:11-15.

16. Kuchi atu anji makakumba kufwa?

¹⁶ Kwamba pundu, akwa-Kristu akuwayisa makakumba kufwa. (1 Kori. 15:54-57) Uhindukilo wo mukaaha uhashi wa kukwasa kupemesa yuma yeswe hano hashi, muze jita ya Armagedone muyiputuka. Akwa-Kristu akwo anji, malunga ni mapwo, makatuhuka “mu luyinda munene” ni kunjila mu chifuchi chaha. (Uso. 7:14) Atu waze makalamwina, makamona chize kufwa hano hashi makachikumba ni uhindukilo wa tununu a tununu twa atu. Achinyonga ha uwahililo uze mutukapwa nawo muze yuma yino muyikalingiwa! (Yili. 24:15) Waze eswe makashishika kuli Yehova makakumba mumu mulali ukwo. Ayo makakumba kufwa chize ahingile kuli Alama ni kutwama ku miaka yeswe.

17. Kulita ni 1 A-Korindu 15:58, yika twatamba kulinga haliapwila?

¹⁷ Akwa-Kristu eswe katamba kusakwilila ha maliji a utakamiso waze Paulu asonekenene A-Korindu. Tuli ni yikuma yinji yize muyitukwasa kukaula maliji a Paulu waze anatukolweza hanga tukilikite chinji “mu milimo ya Mwene.” (Tanga 1 A-Korindu 15:58.) Nyi twasa tachi hanga tulinge yize mutuhasa mu “mu milimo ya Mwene,” mutukapwa ni mwono upema kulutwe lia matangwa. Mwono wacho muukapwa upema chinji kuhiana uze tuli nawo musono. Yino yeswe muyikasolola ngwo, kukilikita chetu muli Mwene hi chamokomoko ko.