IMIT ZOT LAFWA | ZOZEF
“Silvouple, ekout sa rev”
ZOZEF ti kontinyelman get dan les e swete ki i ti kapab sape dan sa karavann e sove. Son lakour an Ebronn ti zis lanmenm la, pa tro lwen lot kote bann montanny. Fernwanr ti pe konmans fer e son papa Zakob ti pe antre anndan san okenn nide ki ti’n arive avek son garson prefere. Me Zozef pa ti kapab al kot li aprezan, sel keksoz ki i ti konnen se ki i pa pou zanmen vwar ankor figir son vye papa ki i ti sitan kontan. Sa bann marsan ti vey li anmezir ki zot ti pe diriz zot samo dan sa semen difisil ki al dan sid. Aprezan Zozef ti’n vin zot propriyete e zot ti pou fer sir ki zot byen vey li. Pour zot, sa garson ti parey en kargo presye tel parey bann delwil santi bon, bann marsandiz ki ti annan bokou valer e ki zot ti pou ganny bokou profi avek laba Lezip.
Zozef ti kapab dan son 17 an sa letan. Mazin li pe friz son lizye dan lesyel pe get dan was, kot soley ti pe zwenn lorizon Lanmer Mediterane, anmezir ki i esey konpran ki mannyer tousala in arive. I ti difisil pour konpran ki son bann prop frer ti pros pour touy li e apre zot ti vann li konman en lesklav. Zozef ti’n bezwen lite pour tenir son larm. I pa ti kapab mazinen ki pou arive dan le fitir.
Ki mannyer Zozef ti’n tonm dan sa sityasyon terib? Ki nou kapab aprann atraver lafwa sa zenn garson ki ti’n ganny viktimize e rezete par manm son prop fanmir?
LISTWAR KONPLIKE SON FANMIR
Zozef i sorti dan en gran fanmir me pa enn ki ti ini e ere. Atraver legzanp fanmir Zakob, Labib i montre bann lefe negatif poligami, ki Bondye ti tolere parmi son pep ziska ki son garson ti aboli sa koutim. (Matye 19:4-6) Zakob ti annan 13 zanfan avek kat madanm, son de madanm marye, Lea ek Rasel ek zot servant Zilpa ek Bila. Depi o konmansman, Zakob ti anmoure avek Rasel ki ti en zoli fiy. I pa ti zanmen santi sa menm latasman avek Lea, pli gran ser Rasel, ki i ti’n ganny anbete pour marye avek. En konfli ti persiste ant sa de madanm e sa ti afekte bann zanfan ki ti fer zot zalou kanmarad.—Zenez 29:16-35; 30:1, 8, 19, 20.
Rasel ti reste steril pour en bon pe letan me kan i ti donn nesans Zozef, pour Zakob sa garson ki i ti’n gannyen dan son vye zour ti spesyal. Par egzanp, kan Zakob ek son fanmir ti pe al zwenn Ezai ki ti’n menase oparavan pour touy li, Zakob ti fer sir ki Rasel ek Zozef ti ganny mete dan en landrwa pli an sekirite par deryer lezot. Sirman sa zour ti’n bezwen annan en gran lefe lo Zozef. Zis mazinen ki mannyer i ti santi lannmen bomaten, ler i ti pe esey mazinen ki mannyer son papa ki i ti aze me ki ti ase for ti pe mars bwete. I ti’n bezwen etonnen pour aprann ki son papa ti’n lite pandan lannwit avek en lanz for! Akoz? Akoz Zakob ti anvi benediksyon Zeova. Rekonpans ki i ti gannyen se ki i ti nepli apel Zakob me Izrael. En nasyon antye ti pou port sa non! (Zenez 32:22-31) Avek letan, Zozef ti aprann ki bann garson Izrael ti pou vin papa bann tribi sa nasyon.
Pli tar, ler Zozef ti ankor zenn, i ti fer fas avek en sityasyon ki ti tous li personnelman kan sa enn ki i ti pli kontan ti kit li sitan vit. Son manman ti mor ler i ti pe donn nesans son pti frer, Benzamen. Son papa ti vreman sagren. Mazin Zakob avek tandres pe eswiy larm dan lizye Zozef, pe rekonfort li avek sa menm lespwar ki ti rekonfort Abraam, gran papa Zakob. Sirman Zozef ti ganny touse pou aprann ki en zour Zeova pour redonn lavi son manman. Zozef ti devlop en lanmour pli profon pour sa “Bondye . . . dimoun vivan.” (Lik 20:38; Ebre 11:17-19) Apre lanmor son madanm, Zakob ti touzour annan plis lafeksyon pour sa de garson ki i ti’n gannyen avek Rasel.—Zenez 35:18-20; 37:3; 44:27-29.
Bokou zanfan ti pou ganny gate avek sa kalite tretman spesyal, me Zozef ti aprann bokou bon kalite avek son paran, i ti devlop en lafwa for e osi i ti konn fer diferans ant sa ki byen ek sa ki mal. A laz 17 an, i ti travay konman en berze. Ler i ti pe ed son bann frer ki ti pli vye ki li, i ti remarke ki zot ti pe fer bann keksoz mal. Eski i ti reste trankil pour fer plezir son bann frer? I ti santi ki i ti pe fer sa ki byen ler i ti dir son papa sa ki ti pe pase. (Zenez 37:2) Lefet ki son garson byenneme ti’n azir dan en fason brav alor sa ti ogmant respe ki Zakob ti annan pour li. Pa i en bon legzanp pour bann zenn Kretyen mazin lo la! Ler zot ganny tante pour kasyet pese en lot, ki swa en fanmir oubyen en zanmi, i saz pour imit Zozef e fer sir ki sa problenm i ganny raporte avek bann dimoun ki kapab ed sa dimoun ki’n fer sa ki mal.—Levitik 5:1.
Nou kapab osi aprann en leson avek lavi fanmir Zozef. Menm si bann vre Kretyen ozordi pa pratik poligami, kantmenm sa i annan en kantite fanmir ki annan belmer, boper, demi ser, demi frer ek bann zanfan adoptif. Nou tou nou kapab aprann avek fanmir Zakob ki montre lapreferans i kapab kas linite dan fanmir. Bann paran saz ki annan fanmir melanze i fer tou sa ki zot kapab pour konvenk zot zanfan ek zanfan adoptif ki sakenn i inik e zot anmenn lanmour ek lazwa dan lafanmir.—Romen 2:11.
ZALOUZI I PRAN RASIN DAN ZOT LEKER
Petet akoz kouraz ki Zozef ti annan pour fer sa ki byen, Zakob ti onor li. I ti fer koud en lenz spesyal pour son garson. (Zenez 37:3) Sa kalite lenz ti souvan ganny apele en manto are oubyen en manto tou kouler, me napa bokou levidans pour konfirm sa. Tre probab, i ti en gran manto byen atiran, i kapab ki i ti ariv ziska bout lebra ek lipye. Probableman, i ti parey en kalite lenz ki en zonm byen enportan oubyen en prens ti pou mete.
Sirman Zakob ti annan bon lentansyon e Zozef ti’n bezwen ganny touse par sa lanmour ek lafeksyon ki son papa ti demontre anver li. Me sa lenz ti pou fer li ganny bokou problenm. Premyerman, pa bliye ki sa garson ti en berze, ki vedir ki son travay ti enn ki ti difisil. Zis mazin sa zenn garson pe marse dan bann gran zerb, pe grenp ros oubyen esey tir en mouton ki’n pri dan brousay dan sa gran rob. Pli pir ankor, ki mannyer sa relasyon spesyal ki ti annan ant Zakob ek Zozef ti afekte relasyon Zozef avek son bann frer?
Labib i reponn: “Kan son bann frer ti vwar ki zot papa ti kontan Zozef plis ki lezot frer, zot ti konmans ay li e zot pa ti koz byen avek li.”a (Zenez 37:4) Nou kapab konpran zot zalouzi, me i pa ti saz pour bann frer Zozef les sa bann move santiman devlope dan zot. (Proverb 14:30; 27:4) Eski ou’n deza vwar ou dan en sityasyon ki ou vwar ou pe anvi latansyon ek loner ki en lot dimoun pe gannyen? Mazin bann frer Zozef. Zot zalouzi ti fer zot fer bann keksoz ki zot ti vreman regrete apre. Zot legzanp i fer bann Kretyen rapel ki i saz pour “rezouir avek sa ki dan lazwa.”—Romen 12:15.
Sirman Zozef ti santi laenn son bann frer. Eski i ti kasyet son zoli lenz ler i ti avek son bann frer? I ti kapab ganny tante fer li. Pa bliye, ki Zakob ti anvi sa lenz i en siny son lanmour ek lapresyasyon. Zozef ti anvi gard konfyans ki son papa ti annan dan li, alor i ti met sa lenz avek fidelite. Son legzanp i itil pour nou. Menm si nou Papa dan lesyel pa fer lapliferans, me parfwa i demontre son lapresyasyon pour enn son serviter fidel. An plis ki sa, i demann zot pour fer zot diferan avek sa lemonn koronpi e imoral. Parey lenz spesyal Zozef, kondwit vre Kretyen i fer zot diferan avek lezot. Parfwa sa kalite kondwit fer lezot devlop zalouzi ek laenn. (1 Pyer 4:4) Eski en Kretyen i devret kasyet son vre lidantite konman en serviter Bondye? Non! Ni menm Zozef pa ti kasyet son lenz.—Lik 11:33.
REV ZOZEF
Pa tro lontan apre, Zozef ti fer de rev enkrwayab. Dan sa premye rev Zozef ti vwar li ek son bann frer, sakenn ti pe anmar en ta tiz sereal. Me apre, ta tiz sereal bann frer Zozef ti anserkle e salye sa enn pour Zozef ki ti’n debout drwat. Dan sa dezyenm rev, soley, lalin ek 11 zetwal ti pe salye Zozef. (Zenez 37:6, 7, 9) Ki Zozef ti devret fer avek sa bann rev drol e vivan?
Sa bann rev ti sorti kot Zeova. Zot ti bann rev profetik e Bondye ti anvi ki Zozef i fer lezot konn sa mesaz. Dan en sans, Zozef ti pou bezwen fer sa ki bann profet ti fer pli tar kan zot ti anons bann mesaz ek zizman Bondye lo Son pep difisil.
Avek bon zizman Zozef ti dir son bann frer: “Silvouple, ekout sa rev ki mon’n gannyen.” Son bann frer ti konpran sa rev e zot pa ti kontan ditou. Zot ti reponn: “Eski ou pou vreman fer ou lekor vin nou lerwa e domin lo nou?” Sa resi i azoute: “Alor zot ti trouv en lot rezon pour ay li akoz son rev e sa ki i ti’n dir.” Kan Zozef ti rakont sa dezyenm rev avek son papa ek son bann frer, zot reaksyon pa ti sanze. Nou lir: “Son papa ti reprimann li e ti dir li: ‘Ki i vedir sa rev? Eski mwan, ou manman ek ou bann frer pou vin salye ou?’” Par kont Zakob ti kontinyen mazin lo la. Eski Zeova ti pe kominik avek Zozef?—Zenez 37:6, 8, 10, 11.
Zozef pa ti ni premye ni dernyen serviter Zeova ki ti ganny demande pour anons en mesaz profetik ki ti pou fer dimoun pa kontan li e menm fer li ganny persekite. Zezi ti enn sa bann mesaze ki ti ganny plis persekite, i ti dir son disip: “Si zot in persekit mwan, zot osi, zot pou ganny persekite.” (Zan 15:20) Bann Kretyen diferan laz i kapab aprann bokou avek lafwa ek kouraz Zozef.
LAENN IN ARIV LO SON PIK
Pa bokou letan apre, Zakob ti anvoy Zozef al get son bann frer. Son bann gran frer ti pe vey mouton dan nor Sekenm, landrwa kot zot ti’n ganny bokou lennmi pa tro lontan pase. Vi ki Zakob ti enterese avek son bann garson, alor i ti anvoy Zozef pour al gete mannyer zot ete. Eski ou kapab mazin santiman Zozef? I ti konnen ki son bann frer i ay li plis ki avan. Ki mannyer zot ti pou santi ler zot ti vwar ki zot papa in anvoy li? Toudmenm, Zozef ti obeir.—Zenez 34:25-30; 37:12-14.
I ti en gran vwayaz ki petet i ti pou dire pour kat ou senk zour. Sekenm ti apepre 80 kilomet nor avek Ebronn. Me ler i ti ariv Sekenm, Zozef ti aprann ki son bann frer ti al Dotann, ki ti ankor apepre 22 kilomet dan nor. Kan Zozef ti finalman pros avek Dotann, son bann frer ti vwar li pe vini dan lwen. En sel kou zot ti nepli kapab kontrol zot laenn. Sa resi i dir: “Zot ti dir avek kanmarad: ‘Get sa! La sa enn ki zis reve i vini. Annou touy li, apre nou a zet li dan enn sa bann pi e dir ki en bebet feros in devor li. Apre nou a gete ki pou arive avek son bann rev.’” Par kont, Ribenn ti persyad son bann frer pour zis zet li dan en pi akoz i ti mazinen pour vin tir li apre.—Zenez 37:19-22.
San konnen, Zozef ti apros zot, avek lespwar ki son bann frer ti pou byen akeyir li. Me plito son bann frer ti atak li! Dan en fason brit, zot ti tir son manto, redi li o bor en pi delo ki ti’n sek e pous li ladan. Zozef ti tonm dan fon! Apre ki i ti nepli dan sok, i ti debout me i ti realize ki i pa ti pou kapab sorti lo li menm. I ti vwar zis lesyel anmezir ki i ti tann lavwa son bann frer ki dousman dousman pe ale. I ti kriye e sipliy avek zot, me zot ti inyor li. San okenn pitye, zot ti manz zot manze lanmenm la o bor. Ler Ribenn pa ti la, zot ti mazin ankor pour touy li, me Zida ti sipliy zot pour plito vann li avek bann marsan ki ti pe pase. Dotann ti pros avek sa en semen ki bann marsan ki al Lezip i pase e pa tro bokou letan apre en karavann bann Ismaelit ek Madyanit ti pase. Zot ti vann Zozef avan ki Ribenn i retournen. Zot ti vann zot frer konman lesklav pour 20 sekel larzan.b—Zenez 37:23-28; 42:21.
Parey sa resi ti konmanse dan sa lartik, anmezir ki Zozef ti lo semen ki al dan sid ver Lezip, i paret ki i ti’n perdi tou keksoz. I ti’n ganny forse pour kit tou! Pour plizyer lannen i pa ti pou konn nanryen lo son fanmir, ki mannyer Ribenn ti santi ler i ti vwar ki Zozef pa ti la, ni menm sagrinasyon Zakob kan i ti ganny anbete pour krwar ki son garson byenneme ti’n mor, ni konn nanryen lo son granpapa Izaak ki ti ankor vivan e son pti frer Benzamen ki i ti pou mank en kantite. Me eski vreman Zozef ti’n perdi tou?—Zenez 37:29-35.
Zozef ti annan en keksoz ki son bann frer pa ti’n kapab pran avek li, sa se son lafwa. I ti konn bokou lo Zeova son Bondye, e personn pa ti pou pran sa avek li, ni menm perdi son lakour, ni sa soufrans dan sa gran vwayaz pour ganny anmennen Lezip e ni menm sa imilyasyon pour ganny vann konman lesklav avek en Ezipsyen ris ki apel Potifar. (Zenez 37:36) Lafwa Zozef ek son determinasyon pour reste pros avek son Bondye ti ogmante malgre sa bann soufrans. Dan bann lartik pli tar, nou pou vwar ki mannyer son lafwa in fer li vin itil pour Zeova ensi ki pour son fanmir. Pa i saz pour nou imit lafwa Zozef!
[Not anba lo paz]
a Dapre serten dimoun ki’n fer resers zot sizere ki bann frer Zozef ti krwar ki sa kado ki zot papa ti donn Zozef ti levidans ki Zakob ti annan lentansyon pour donn drwa premye ne avek Zozef. Zot ti konnen ki Zozef ti premye ne madanm prefere Zakob, sa enn ki i ti annan lentansyon pour marye avek depi o konmansman. An plis, premye ne Zakob, Ribenn, ti’n dormi avek servant son papa, dezonor son papa e perdi son prop drwa konman premye ne.—Zenez 35:22; 49:3, 4.
b Menm dan sa pti detay, Labib i donn laprev egzakt. Bann dokiman dan sa menm peryod letan i montre ki 20 sekel ti normalman pri en lesklav Lezip.
[Portre lo paz 10, 11]
Zozef ti perdi son laliberte me pa son lafwa
[Portre lo paz 12]
Zakob ti kontan Zozef akoz son garson ti fidel e drwat
[Portre lo paz 14]
Zozef ti defann sa ki byen menm si son frer ti ay li