Wokpɔ Kuxi Aɖe Gbɔ Aɖaŋutɔe

ÐEKAKPUI etɔ̃ aɖewo siwo le Titina Afrika di be yewoayi nutome gã takpekpe aɖe si wotia na woƒe hamea. Aleke woawɔ aɖo afi ma? Teƒea didi tso wo gbɔ anɔ kilometa 90 kloe, mɔawo nye mɔ glidzaglidza siwo dzi ʋuʋudedi le, eye ʋuɖoga hã menɔ wo si o. Wotso nya me be yewoaɣe gasɔ etɔ̃, gake womeke ɖe adodoe aɖeke ŋu o.

Hamemetsitsi aɖe si le woƒe hamea me de dzesi woƒe kuxia, eye wòtsɔ eya ŋutɔ ƒe gasɔ na wo; gasɔa do xoxo gake egale dɔ wɔm nyuie. Eɖe ale si woa kple ame bubuwo wɔ ɖoɖo hafi te ŋu de takpekpe gã aɖe kpɔ la me na wo. Hamemetsitsia ɖo aɖaŋu na wo be wo ame etɔ̃a katã woazã gasɔ ɖeka ma. Enye kuxia gbɔ kpɔnu bɔbɔe aɖe, gake ewɔwɔ sesẽ. Aleke esia anya wɔe?

Bene nɔviŋutsu etɔ̃ siawo nagazɔ ŋdɔ helĩhelĩ dzi o la, wodo go ŋdi kanya hedo woƒe agbawo ɖe gasɔa dzi. Ame gbãtɔ do gasɔa hedo ŋgɔ, eye ame eve mamlɛawo ɖe abla dze eyome. Esi gasɔdolaa do gasɔa anɔ abe meta 500 ene la, etɔ hetsɔ gasɔ la ziɔ ɖe ati aɖe ŋu. Ke hã, ekpɔ egbɔ be yedae ɖe afi si ame eve mamlɛawo ate ŋu akpɔe le bɔbɔe ale be ame bubu nagava atsɔe adzoe o. Gasɔdola gbãtɔ to afɔ yi mɔzɔzɔa dzi.

Ame eve mamlɛawo va ɖo gasɔa gbɔ. Azɔ eɖo wo dometɔ ɖeka dzi be wòado gasɔa, eye evelia yi azɔlia dzi hena meta 500 bubu alo esi wu nenema hafi wòɖo eya hã dzi be wòadoe. Ðoɖo nyui wɔwɔ kple tameɖoɖo kplikpaa alea kpe ɖe wo ŋu woɖe woƒe azɔlizɔzɔ dzi kpɔtɔ hezɔ kilometa 60 ɖe kilometa 90 teƒe. Woƒe agbagbadzedze sia mezu dzodzro o. Wowɔ ɖeka kple wo nɔviŋutsu kple nɔvinyɔnu Kristotɔwo le takpekpea me, eye woɖu nu dzidzɔtɔe le gbɔgbɔmekplɔ̃ si woɖo na wo la ŋu. (5 Mose 31:12) Wò hã àwɔ nu sia nu si nàte ŋui ade nutome gã takpekpe si míaƒe hamea ade ƒe sia mea?