ΕΒΑΛ, ΟΡΟΣ
(Εβάλ).
Βουνό που τώρα ταυτίζεται με το Τζέμπελ Εσλαμίγιε (Χαρ Εβάλ) στην περιφέρεια της Σαμάρειας. Το Όρος Εβάλ βρίσκεται απέναντι από το Όρος Γαριζίν, από το οποίο το χωρίζει μια όμορφη, στενή κοιλάδα, η Κοιλάδα της Συχέμ (Κοιλάδα της Ναμπλούς), όπου είναι φωλιασμένη η πόλη Ναμπλούς, σε μικρή απόσταση από την αρχαία Συχέμ. Μόνο στις χαμηλότερες πλαγιές του ευδοκιμεί κάποια βλάστηση όπως αμπέλια και ελαιόδεντρα, ενώ σε μεγαλύτερο υψόμετρο είναι εντελώς άγονο και βραχώδες. Όπως και άλλα βουνά στη Σαμάρεια, το Εβάλ αποτελείται από έναν ασβεστολιθικό πυρήνα με περίβλημα από κρητιδικό πέτρωμα. Βρίσκεται ΒΑ του Όρους Γαριζίν και ορθώνεται σε ύψος 900 μ. και πλέον πάνω από την επιφάνεια της Μεσογείου. Τα Όρη Εβάλ και Γαριζίν βρίσκονται Δ του Ιορδάνη Ποταμού.—Δευ 11:29, 30.
Κοιτάζοντας από την κορυφή του Εβάλ προς το Β, μπορεί να δει κανείς το μεγαλύτερο μέρος της γης της Γαλιλαίας καθώς και το Όρος Αερμών. Προς το Ν βλέπει τα υψώματα στα περίχωρα της Ιερουσαλήμ, και προς τη Δ την Πεδιάδα του Σαρών και τη Μεσόγειο. Προς την Α μπορεί να διακρίνει την Αυράν, στην απέναντι όχθη του Ιορδάνη. Ο Άβραμ (Αβραάμ) είχε κατασκηνώσει κάποτε στην κοιλάδα ανάμεσα σε αυτά τα δύο βουνά, κοντά στα μεγάλα δέντρα του Μορέχ.—Γε 12:6.
Ο Μωυσής είπε στους Ισραηλίτες πως όταν ο Ιεχωβά θα τους έφερνε στη γη που επρόκειτο να πάρουν στην κατοχή τους, “τότε θα έδιναν την ευλογία πάνω στο Όρος Γαριζίν και την κατάρα πάνω στο Όρος Εβάλ”. (Δευ 11:29, 30) Επίσης τους έδωσε την οδηγία να διαλέξουν μεγάλες, άκοπες πέτρες, να τις ασπρίσουν με ασβέστη και να τις στήσουν στο Όρος Εβάλ. Εκεί επρόκειτο να στήσουν ένα θυσιαστήριο, πάνω στο οποίο θα πρόσφεραν θυσίες στον Ιεχωβά. Ο Μωυσής είπε επίσης: «Πρέπει να γράψεις πάνω στις πέτρες όλα τα λόγια αυτού του νόμου, διατυπώνοντάς τα ξεκάθαρα».—Δευ 27:1-8.
Αφού ο Ισραήλ θα περνούσε τον Ιορδάνη, οι φυλές του Ρουβήν, του Γαδ, του Ασήρ, του Ζαβουλών, του Δαν και του Νεφθαλί θα έπρεπε να «σταθούν για την κατάρα στο Όρος Εβάλ» ενώ οι άλλες φυλές θα έπρεπε να «σταθούν να ευλογήσουν το λαό στο Όρος Γαριζίν». Σε εκείνη την περίσταση θα απαγγέλλονταν οι ευλογίες που θα απολάμβαναν όσοι υπάκουαν στο νόμο του Θεού, καθώς και οι κατάρες ή οι αναθεματισμοί που θα έπλητταν όσους παρέβαιναν το νόμο του. (Δευ 27:12-14) Όταν θα εξαγγέλλονταν οι κατάρες για την ανυπακοή, όλος ο λαός έπρεπε να πει «Αμήν!», δηλαδή «Έτσι ας γίνει!», για να δείξουν ότι συμφωνούσαν πως όσοι έπρατταν την πονηρία ήταν άξιοι καταδίκης.—Δευ 27:15-26.
Μετά τη νίκη του Ισραήλ στη Γαι, ο Ιησούς του Ναυή ακολούθησε τις οδηγίες του Μωυσή χτίζοντας ένα θυσιαστήριο για τον Ιεχωβά στο Όρος Εβάλ. Πάνω σε πέτρες (ενδεχομένως—αν και όχι απαραιτήτως—στις πέτρες του ίδιου του θυσιαστηρίου) έγραψε «ένα αντίγραφο του νόμου του Μωυσή, τον οποίο είχε γράψει εκείνος μπροστά στους γιους του Ισραήλ». Έπειτα, ενώπιον της εκκλησίας του Ισραήλ (περιλαμβανομένων των πάροικων) η οποία είχε συναχθεί σύμφωνα με τις υποδείξεις του Μωυσή, ο Ιησούς του Ναυή «διάβασε μεγαλόφωνα όλα τα λόγια του νόμου, την ευλογία και την κατάρα, σύμφωνα με όλα όσα είναι γραμμένα στο βιβλίο του νόμου». Η μισή εκκλησία στεκόταν μπροστά στο Όρος Εβάλ και η άλλη μισή μπροστά στο Όρος Γαριζίν, ενώ η κιβωτός της διαθήκης και οι Λευίτες στέκονταν ανάμεσα στις δύο ομάδες. (Ιη 8:30-35) Οι πλαγιές του Όρους Εβάλ σε συνδυασμό με τις πλαγιές του Όρους Γαριζίν δημιουργούσαν προϋποθέσεις εξαιρετικής ακουστικής για την περίσταση. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι αυτά τα γεγονότα έλαβαν χώρα σχεδόν στην καρδιά της γης της υπόσχεσης και κοντά στο σημείο όπου ο Ιεχωβά υποσχέθηκε τη γη στον προπάτορα του Ισραήλ τον Άβραμ (Αβραάμ).—Γε 12:6, 7.
Σύμφωνα με την Ιουδαϊκή παράδοση, οι Λευίτες οι οποίοι στέκονταν ανάμεσα στα Όρη Εβάλ και Γαριζίν ήταν στραμμένοι προς το Όρος Γαριζίν όταν απάγγελλαν μια ευλογία, και ο λαός που ήταν συγκεντρωμένος εκεί απαντούσε «Αμήν!» Έπειτα λέγεται ότι στρέφονταν προς το Όρος Εβάλ απαγγέλλοντας μία από τις κατάρες, και όσοι ήταν συγκεντρωμένοι σε εκείνη την πλευρά έλεγαν «Αμήν!» Ωστόσο, οι Γραφές δεν περιγράφουν την ακριβή διαδικασία που ακολουθήθηκε σε εκείνη την ξεχωριστή περίσταση.
Σύμφωνα με τη σαμαρειτική Πεντάτευχο, στο εδάφιο Δευτερονόμιο 27:4 αναφέρεται ότι οι πέτρες έπρεπε να στηθούν στο Όρος «Γαριζίν». Ωστόσο, σύμφωνα με το Μασοριτικό κείμενο, τη λατινική Βουλγάτα, τη συριακή Πεσίτα και τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα, στο σημείο αυτό υπάρχει η λέξη «Εβάλ». Τα εδάφια Ιησούς του Ναυή 8:30-32 υποδηλώνουν ότι ο Ιησούς του Ναυή έστησε στο Όρος Εβάλ τις πέτρες πάνω στις οποίες είχε γράψει «ένα αντίγραφο του νόμου του Μωυσή».—Βλέπε ΓΑΡΙΖΙΝ, ΟΡΟΣ.
[Εικόνα στη σελίδα 819]
Άποψη του Όρους Εβάλ από το Όρος Γαριζίν