ΥΣΣΩΠΟΣ
[εβρ. κείμενο, ’εζώβ· ελλ. κείμενο, ὕσσωπος].
Ο ύσσωπος δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια. Οι όροι της εβραϊκής και της ελληνικής μπορεί μάλιστα να περιλαμβάνουν αρκετά διαφορετικά είδη φυτών.
Ορισμένοι σύγχρονοι μελετητές λένε ότι ο ύσσωπος των Εβραϊκών Γραφών είναι πιθανότατα η σαμψυχιά (ορίγανον το μάρον [Origanum maru]). Το φυτό αυτό, που ανήκει στην οικογένεια Χειλανθή, είναι κοινό στην Παλαιστίνη. Υπό ευνοϊκές συνθήκες, φτάνει σε ύψος τα 50 ως 90 εκ. Τα κλαδιά του και τα παχιά του φύλλα είναι τριχωτά και, όπως αφήνει να εννοηθεί το εδάφιο 1 Βασιλέων 4:33, μπορεί να το δει κανείς να φύεται σε σχισμές βράχων και σε τοίχους.
Οι Ισραηλίτες χρησιμοποίησαν ύσσωπο στην Αίγυπτο για να τινάξουν το αίμα της πασχαλινής θυσίας πάνω στους δύο παραστάτες και στο ανώφλι της πόρτας των σπιτιών τους. (Εξ 12:21, 22) Κατά την εγκαινίαση της διαθήκης του Νόμου, ο Μωυσής ράντισε με ύσσωπο το βιβλίο του Νόμου και το λαό. (Εβρ 9:19) Επίσης, ο ύσσωπος περιλαμβανόταν στον τελετουργικό καθαρισμό ανθρώπων ή σπιτιών που είχαν μολυνθεί προηγουμένως από λέπρα (Λευ 14:2-7, 48-53· βλέπε ΚΑΘΑΡΟΣ, ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ [Λέπρα]) και στην προετοιμασία της στάχτης η οποία επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί στο “νερό του καθαρισμού”, καθώς επίσης στο τίναγμα αυτού του νερού πάνω σε ορισμένα πράγματα και πρόσωπα. (Αρ 19:6, 9, 18) Εύλογα, λοιπόν, ο Δαβίδ προσευχήθηκε ζητώντας να εξαγνιστεί από την αμαρτία με ύσσωπο.—Ψλ 51:7.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο ύσσωπος που αναφέρεται σε συσχετισμό με το κρέμασμα του Ιησού Χριστού στο ξύλο (Ιωα 19:29) είναι η δούρρα, ή αλλιώς ασπροκαλάμποκο, μια ποικιλία του κοινού σόργου (Sorghum vulgare). Πρόκειται για ψηλό, μικρόκοκκο φυτό με επιμήκη, πλατιά φύλλα. Εφόσον αυτό το φυτό συνήθως φτάνει σε ύψος τουλάχιστον τα 1,8 μ. στην Παλαιστίνη, το στέλεχός του, ή αλλιώς το «καλάμι» του, θα μπορούσε να είναι αρκετά μακρύ ώστε να μεταφέρει το σφουγγάρι με το ξινό κρασί στο στόμα του Ιησού. (Ματ 27:48· Μαρ 15:36) Άλλοι θεωρούν ότι, ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, ο ύσσωπος ίσως είναι η σαμψυχιά και υποστηρίζουν ότι μπορεί να είχε δεθεί μια δέσμη σαμψυχιάς στο «καλάμι» που αναφέρουν ο Ματθαίος και ο Μάρκος. Τέλος, σύμφωνα με μια άλλη άποψη, το εδάφιο Ιωάννης 19:29 είχε αρχικά τη λέξη ὑσσῷ (ακόντιο) και όχι ὑσσώπῳ, εξού και οι αποδόσεις «σε ένα ακόντιο» (AT) και «σε ένα κοντάρι» (Mo, ΚΔΤΚ).