ΖΑΧΑΡΙΑΣ (ΒΙΒΛΙΟ)

Αυτό το βιβλίο των Εβραϊκών Γραφών προσδιορίζει ως συγγραφέα του τον «Ζαχαρία, το γιο του Βερεχία, γιου του Ιδδώ, τον προφήτη». (Ζαχ 1:1) Επίσης παρέχει τη βάση για τον καθορισμό της καλυπτόμενης χρονικής περιόδου και για μια κατά προσέγγιση χρονολόγηση της συγγραφής. Η τελευταία χρονική ένδειξη που βρίσκουμε στο βιβλίο του Ζαχαρία είναι η τέταρτη ημέρα του Χισλέβ στο τέταρτο έτος της βασιλείας του Δαρείου (περίπου 1 Δεκεμβρίου του 518 Π.Κ.Χ.). (7:1) Κατά συνέπεια, το βιβλίο αυτό δεν θα μπορούσε να είχε γραφτεί πριν από τα τέλη του 518 Π.Κ.Χ. Εφόσον «τον όγδοο μήνα, στο δεύτερο έτος του Δαρείου» (Οκτώβριος/Νοέμβριος του 520 Π.Κ.Χ.), «ήρθε ο λόγος του Ιεχωβά στον Ζαχαρία» (1:1), το βιβλίο καλύπτει περίοδο τουλάχιστον δύο ετών.

Από το κεφάλαιο 9 και έπειτα, η θεματική ύλη του βιβλίου του Ζαχαρία φαίνεται να διαφέρει σημαντικά από το προηγούμενο τμήμα. Δεν γίνεται πλέον αναφορά σε αγγέλους και οράματα ή στον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ και στον Αρχιερέα Ιησού. Δεν γίνεται λόγος για το έργο ανοικοδόμησης του ναού και δεν εμφανίζεται ούτε καν το όνομα του Ζαχαρία. Έχοντας υπόψη αυτά, καθώς και τη φύση των προφητειών που περιέχονται στα εν λόγω κεφάλαια του βιβλίου, μερικοί κριτικοί υποστηρίζουν ότι αυτό το τμήμα δεν μπορεί να έχει γραφτεί από τον Ζαχαρία. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Ζαχαρίας, όπως και οι άλλοι προφήτες, έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση και δεν έλαβε όλες τις αποκαλύψεις την ίδια στιγμή ή με τον ίδιο τρόπο. (2Πε 1:20, 21) Επίσης, δεν ήταν ανάγκη να ταιριάζουν οι προφητείες σε συγκεκριμένες περιστάσεις της εποχής και να περιλαμβάνουν το όνομα του προφήτη ή μερικών συγχρόνων του προκειμένου να είναι εξ ολοκλήρου κάποιο βιβλίο έργο του προφήτη. Το ότι το βιβλίο του Ζαχαρία σχηματίζει ένα αρμονικό σύνολο, και δεν αποτελείται από ξεχωριστά και ασύνδετα τμήματα γραμμένα από διαφορετικούς συγγραφείς, γίνεται φανερό από τις σκέψεις που εκφράζονται σε αυτό. Από την αρχή ως το τέλος, το βιβλίο τονίζει ότι η Ιερουσαλήμ επρόκειτο να αποκατασταθεί και ότι ο Ιεχωβά θα υπερασπιζόταν την πόλη.—Ζαχ 1:13-21· 2:4, 5· 8:14-23· 9:11-17· 12:2-6· 14:3-21.

Ιστορικό Πλαίσιο. Περίπου στις 9 Φεβρουαρίου του 519 Π.Κ.Χ., ο προφήτης Ζαχαρίας άκουσε τα λόγια: «Ολόκληρη η γη κάθεται ήρεμη και δεν έχει αναστάτωση». (Ζαχ 1:7, 11) Εκείνη την εποχή η Ιερουσαλήμ δεν αποτελούσε αιτία αναστάτωσης για τα έθνη, αλλά στους παρατηρητές φαινόταν σαν να είχε εγκαταλείψει ο Ιεχωβά την πόλη. Μολονότι το θεμέλιο του ναού είχε τεθεί το 536 Π.Κ.Χ., το έργο ανοικοδόμησης προχωρούσε αργά εξαιτίας της εναντίωσης από τους εχθρούς και τελικά, το 522 Π.Κ.Χ., απαγορεύτηκε επίσημα. (Εσδ 4:4, 5, 24) Επιπρόσθετα, οι επαναπατρισμένοι Ιουδαίοι βρίσκονταν σε πολύ δυσχερή θέση, καθώς μαστίζονταν από ξηρασίες και αποτυχημένες σοδειές επειδή είχαν παραμελήσει το έργο ανοικοδόμησης του ναού. (Αγγ 1:6, 10, 11) Χρειάζονταν ενθάρρυνση για να συνεχίσουν το οικοδομικό έργο παρά τα εμπόδια που έμοιαζαν με βουνά.

Επομένως, τα λόγια του Ιεχωβά μέσω του Ζαχαρία πρέπει να αποτέλεσαν αληθινή πηγή παρηγοριάς και έμπνευσης για αυτούς. Τα οράματα που είδε ο Ζαχαρίας έδειχναν καθαρά ότι το θεϊκό θέλημα ήταν να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμ και ο ναός της. (Ζαχ 1:16· κεφ. 2) Η δύναμη των εθνών που είχαν διασπείρει τον Ιούδα επρόκειτο να συντριφτεί. (1:18-21) Ο Αρχιερέας Ιησούς θα αποκτούσε αποδεκτή εμφάνιση ενώπιον του Ιεχωβά (3:3-7), ο δε Κυβερνήτης Ζοροβάβελ, με τη βοήθεια του πνεύματος του Θεού, θα ολοκλήρωνε την ανοικοδόμηση του ναού.—4:6-9.

Συμφωνία με Άλλα Γραφικά Βιβλία. Το βιβλίο του Ζαχαρία βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με τις υπόλοιπες Γραφές κατά το ότι προσδιορίζει τον Ιεχωβά ως Προστάτη του λαού του. (Ζαχ 2:5· παράβαλε Δευ 33:27· Ψλ 46:11· 125:2.) Αυτός ανταμείβει ή τιμωρεί άτομα ή έθνη ανάλογα με τις ενέργειές τους και επιστρέφει σε όσους επιστρέφουν μετανοημένοι σε αυτόν. (Ζαχ 1:2-6· 7:11-14· παράβαλε Ησ 55:6, 7· Ιερ 25:4-11· Ιεζ 33:11· Μαλ 3:7· 2Πε 3:9.) Ο Ιεχωβά απαιτεί από εκείνους που επιθυμούν την εύνοιά του να λένε την αλήθεια και να εκδηλώνουν υπακοή, δικαιοσύνη, στοργική καλοσύνη και έλεος. (Ζαχ 7:7-10· 8:16, 17· παράβαλε Δευ 24:17· Ψλ 15:1, 2· 82:3, 4· Παρ 12:19· Ιερ 7:5, 6· Εφ 4:25.) Δεν ανταποκρίνεται σε εκκλήσεις για βοήθεια από εκείνους που δεν υπακούν σε αυτόν.—Ζαχ 7:13· παράβαλε Ησ 1:15· Θρ 3:42-44.

Επίσης, διάφορες αξιοπρόσεκτες ομοιότητες γίνονται εύκολα αντιληπτές όταν συγκρίνει κανείς περικοπές του Ζαχαρία με άλλα εδάφια.—Παράβαλε Ζαχ 3:2 με Ιου 9· Ζαχ 4:3, 11-14 με Απ 11:4· Ζαχ 4:10 με Απ 5:6· Ζαχ 8:8 με Απ 21:3· Ζαχ 14:5 με Ιου 14· Ζαχ 14:7 με Απ 21:25· Ζαχ 14:8 με Απ 22:1, 17.

Εκπλήρωση Προφητειών. Η εκπλήρωση των προφητειών που είναι καταγραμμένες στο βιβλίο του Ζαχαρία πιστοποιεί την αυθεντικότητά του. Όσα είναι γνωστά για την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Συρία, στη Φοινίκη και στη Φιλιστία, όπως η κατάκτηση της Τύρου και της Γάζας, ταιριάζουν με τα λόγια των εδαφίων Ζαχαρίας 9:1-8 και, επομένως, μπορούν να θεωρηθούν εκπλήρωση αυτής της προφητείας. Πολλές άλλες προφητείες που περιέχονται στο βιβλίο του Ζαχαρία βρίσκουν την εκπλήρωσή τους στον Χριστό Ιησού—το ότι μπήκε στην Ιερουσαλήμ ως βασιλιάς, «ταπεινός και ανεβασμένος σε γαϊδούρι» (Ζαχ 9:9· Ματ 21:5· Ιωα 12:15), η προδοσία του για «τριάντα ασημένια νομίσματα» (Ζαχ 11:12, 13· Ματ 26:15· 27:9), ο επακόλουθος διασκορπισμός των μαθητών του (Ζαχ 13:7· Ματ 26:31· Μαρ 14:27), η διατρύπησή του με δόρυ ενώ ήταν κρεμασμένος στο ξύλο (Ζαχ 12:10· Ιωα 19:34, 37) και ο ρόλος που θα διαδραμάτιζε ως Βασιλιάς-Ιερέας (Ζαχ 6:12, 13· Εβρ 6:20· 8:1· 10:21).

[Πλαίσιο στη σελίδα 1048]

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΣ

Προφητικά αγγέλματα που παρότρυναν τους Ιουδαίους να ξαναρχίσουν την ανοικοδόμηση του ναού και παρείχαν προαναλαμπές της έλευσης του Μεσσία και της διακυβέρνησής του ως Βασιλιά-Ιερέα

Γράφτηκε από τον Ζαχαρία κατά τη βασιλεία του Δαρείου Α΄ της Περσίας, περίπου 19 χρόνια αφότου οι πρώτοι Ιουδαίοι έφτασαν στην πατρίδα τους από τη Βαβυλώνα το 537 Π.Κ.Χ.

Έκκληση για μετάνοια, ακολουθούμενη από οχτώ οράματα και μια προφητεία για τον «Βλαστό» (1:1–6:15)

Πρώτο όραμα: Ο αναβάτης ενός κόκκινου αλόγου στέκεται με άλλους τρεις ιππείς ανάμεσα στις μυρτιές· το όραμα ολοκληρώνεται με τη διαβεβαίωση ότι η Ιερουσαλήμ θα ελεηθεί και ο ναός θα ανοικοδομηθεί

Δεύτερο όραμα: Τέσσερις τεχνίτες ρίχνουν κάτω τα τέσσερα κέρατα που διέσπειραν τον Ιούδα

Τρίτο όραμα: Ένας νεαρός που κρατάει μετρικό σχοινί ετοιμάζεται να μετρήσει την Ιερουσαλήμ, αλλά ένας άγγελος προλέγει περισσότερη επέκταση, καθώς επίσης την προστασία του Ιεχωβά για την πόλη

Τέταρτο όραμα: Τα βρώμικα ενδύματα του Αρχιερέα Ιησού αφαιρούνται και αντικαθίστανται από επίσημα ενδύματα

Πέμπτο όραμα: Ο Ζαχαρίας βλέπει έναν χρυσό λυχνοστάτη με εφτά λυχνάρια τα οποία τροφοδοτούνται με λάδι από δύο ελαιόδεντρα· ο Ζοροβάβελ θα ολοκληρώσει την ανοικοδόμηση του ναού με τη βοήθεια του πνεύματος του Θεού

Έκτο όραμα: Ένας ρόλος που πετάει συμβολίζει την κατάρα η οποία εξέρχεται εξαιτίας όσων κλέβουν και όσων ορκίζονται ψευδώς στο όνομα του Ιεχωβά

Έβδομο όραμα: Μια γυναίκα ονόματι Πονηρία μεταφέρεται μέσα σε ένα εφά στη Σεναάρ

Όγδοο όραμα: Τέσσερα άρματα έρχονται ανάμεσα από δύο χάλκινα βουνά για να περιηγηθούν τη γη

Ο άνθρωπος που ονομάζεται Βλαστός θα χτίσει το ναό του Ιεχωβά και θα υπηρετήσει ως βασιλιάς-ιερέας

Ερώτηση για το αν πρέπει να τηρούνται οι νηστείες σε ανάμνηση των συμφορών που έπληξαν την Ιερουσαλήμ (7:1–8:23)

Οι συμφορές ήρθαν ως τιμωρία για την ανυπακοή· οι νηστείες σε ανάμνησή τους δεν γίνονταν στην ουσία για τον Ιεχωβά

Η Ιερουσαλήμ θα απολαύσει θεϊκή εύνοια· οι παλαιότερες ημέρες των νηστειών θα μετατραπούν σε “αγαλλίαση και χαρά και καλές γιορταστικές περιόδους”· πολλοί από τα έθνη θα έρθουν σε αυτήν για να εκζητήσουν την εύνοια του Ιεχωβά

Κρίση εναντίον των εθνών, Μεσσιανικές προφητείες και η αποκατάσταση του λαού του Θεού (9:1–14:21)

Πολλές πόλεις και έθνη θα υποστούν τη δυσμενή κρίση του Ιεχωβά

Ο δίκαιος και ταπεινός Βασιλιάς της Σιών θα μπει στην πόλη ανεβασμένος σε γαϊδούρι

Ο Ιεχωβά εκφράζει το θυμό του κατά των ψεύτικων ποιμένων

Ο Θεός θα επαναφέρει από την Αίγυπτο και την Ασσυρία το διασκορπισμένο λαό του

Ο Ζαχαρίας καλείται να γίνει ποιμένας· δίνεται η ευκαιρία στο λαό να τον πληρώσει για την εργασία του, την οποία αυτοί αποτιμούν σε 30 ασημένια νομίσματα

Η Ιερουσαλήμ θα γίνει επιβαρυντική πέτρα που θα καταγδάρει όποιον την πειράξει

Θα ανοιχτεί ένα πηγάδι για καθαρισμό από την αμαρτία· ο ποιμένας θα παταχθεί και τα πρόβατα θα διασκορπιστούν

Η Ιερουσαλήμ θα δεχτεί επίθεση, αλλά ο Ιεχωβά θα πολεμήσει εναντίον των επιδρομέων

Όσοι απομείνουν από τα επιτιθέμενα έθνη θα γιορτάζουν τη Γιορτή των Σκηνών κάθε χρόνο, προσκυνώντας τον Ιεχωβά ως Βασιλιά