Πρέπει να Χρησιμοποιείται το Όνομα;
ΣΕ πολλούς ανθρώπους δεν αρέσει να χρησιμοποιούν το όνομα του Θεού. Θρήσκοι Ιουδαίοι βλέπουν αυτό το όνομα στις Γραφές τους, αλλά πιστεύουν ότι δεν θα πρέπει να το προφέρουν. Πολλοί άλλοι θρησκευόμενοι διστάζουν να το χρησιμοποιούν.
Ωστόσο, ολόκληρο το έθνος Ισραήλ κάποτε άκουσε το Θεό να προφέρει το όνομα του. Το άκουσαν να προφέρεται ορθά. Στο Όρος Σινά το άκουσαν οχτώ φορές στον Δεκάλογο ή στις Δέκα Εντολές, που άκουσαν από τον ουρανό.—Έξοδος 20:2-17.
Αν ο μεταφραστής του αντίτυπου της Γραφής σας χρησιμοποίησε το όνομα του Θεού όπου εμφανίζεται στην αρχική Εβραϊκή, θα δείτε ότι εκείνες οι εντολές αρχίζουν με τη δήλωση: «Εγώ είμαι Κύριος [Ιεχωβά ΜΝΚ] ο Θεός σου, ο εξαγαγών σε εκ γης Αιγύπτου, εξ οίκου δουλείας. Μη έχεις άλλους Θεούς πλην εμού». Η Ζωντανή Βίβλος το αποδίδει ως εξής: «Εγώ είμαι Ιεχωβά ο Θεός σου . . . Δεν μπορείς να λατρεύεις άλλο θεό εκτός από μένα». (Έξοδος 20:2, 3) Αν οι μεταφραστές της Γραφής σας δεν χρησιμοποίησαν το όνομα του Θεού, μπορεί να έχουν βάλει τη λέξη «ΚΥΡΙΟΣ» για να δείξουν ότι Το Όνομα υπήρχε στο πρωτότυπο κείμενο.
Δεν υπάρχει καμιά δήλωση στις Γραφές που να λέει ότι αυτό το όνομα δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται. Ο Θεός είπε να μην παίρνουμε το όνομα του «επί ματαίω» δηλαδή ‘μ’ έναν ανάξιο τρόπο’. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούμε το όνομα. Μάλλον, σημαίνει ότι οι δούλοι του Ιεχωβά δεν θα πρέπει να κάνουν πράγματα που φέρνουν όνειδος στο όνομα του.—Έξοδος 20:7.
Ο Μωυσής, που χρησιμοποιήθηκε για να καταγράψει αυτή την εντολή στη Βίβλο, δεν έβγαλε το συμπέρασμα ότι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται το όνομα του Θεού, γιατί έγραψε εκείνο το όνομα εκατοντάδες φορές στην Πεντάτευχο, τα πέντε πρώτα βιβλία της Βίβλου. Αντί να παραλείπει να χρησιμοποιεί το όνομα, ο Μωυσής είπε: «Άκουε Ισραήλ· Κύριος ο Θεός ημών [Ιεχωβά ο Θεός μας, ΜΝΚ, Εβρ. Κείμενο] είναι είς Κύριος [Ιεχωβά ΜΝΚ, Εβρ. Κείμενο]. Και θέλεις αγαπά Κύριον [Ιεχωβά, Εβρ. Κείμενο, ΜΝΚ] τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της δυνάμεώς σου».—Δευτερονόμιον 6:4, 5.
Η Βίβλος δεν δείχνει ότι αυτό το όνομα παρέμεινε κρυμμένο ή ότι απαγορευόταν να το προφέρουν. Αντίθετα, δείχνει ότι σε μια περίοδο πολλών αιώνων βρισκόταν σε κοινή χρήση. Η Βίβλος αναφέρει ότι η Εύα το χρησιμοποίησε. (Γένεσις 4:1) Ο Μωυσής λέει ότι ο δίκαιος Αβραάμ το χρησιμοποίησε, ότι ο Αβραάμ «επικαλέσθηκε το όνομα του Κυρίου [Ιεχωβά, Εβρ. κείμενο· ΜΝΚ], του αιωνίου Θεού», αν και αυτό το γεγονός αποσιωπάται σε πολλές σύγχρονες μεταφράσεις της Βίβλου.—Γένεσις 21:33.
Ο Αβραάμ χρησιμοποίησε το όνομα του Ιεχωβά όταν μίλησε στο βασιλιά των Σοδόμων. Η Σάρρα το χρησιμοποίησε στη συζήτηση της με τον Αβραάμ. Ο δούλος του Αβραάμ το χρησιμοποίησε τακτικά. Ο Ιακώβ, η σύζυγος του η Ραχήλ και ο πατέρας της, ο Λαβαν, όλοι χρησιμοποίησαν το όνομα του Θεού.—Γένεσις 14:22· 16:2· 24:35, 42, 44· 28:16· 30:24, 27, 30 [Εβραϊκό κείμενο και ΜΝΚ].
Ο Μωυσής διατάχθηκε να χρησιμοποιεί το όνομα του Θεού. Ο Μωυσής και ο Ααρών το χρησιμοποίησαν όταν μιλούσαν στον άπιστο Φαραώ, και ο Φαραώ το χρησιμοποίησε όταν απαντούσε. Είπε: «Τις είναι ο Κύριος [Ιεχωβά Εβρ. κείμενο και ΜΝΚ] εις του οποίου την φωνήν θέλω υπακούσει ώστε να εξαποστείλω τον Ισραήλ;»—Έξοδος 5:1-3· 3:15.
Αιώνες αργότερα ο λαός δεν θεωρούσε το όνομα του Ιεχωβά σαν κάτι που απαγορευόταν να προφέρεται. Το χρησιμοποίησαν όταν μιλούσαν στον Σαμουήλ και εκείνος όταν απαντούσε. (1 Σαμουήλ 12:19, 20, Εβρ. κείμενο, ΜΝΚ). Ο δίκαιος Βασιλιάς Δαβίδ έψαλλε δημόσια, λέγοντας: «Θέλω διηγείσθαι το όνομα σου προς τους αδελφούς μου· εν μέσω συνάξεως θέλω σε επαινεί. Οι φοβούμενοι τον Κύριον [Ιεχωβά, Εβρ. κείμενο και ΜΝΚ] αινείτε αυτόν!»—Ψαλμός 22:22, 23.
Ο μεγάλος προφήτης Ησαΐας δεν νόμιζε ότι αυτό το όνομα θα πρέπει να αγνοείται. Το χρησιμοποίησε περισσότερες από 400 φορές στο βιβλίο της Γραφής που φέρνει το όνομα του.
Ο Ησαΐας δεν είπε στους Ιουδαίους αναγνώστες του να μη χρησιμοποιούν το όνομα του Θεού. Αντίθετα, είπε: «Δοξολογείτε τον Κύριον [Ιεχωβά, Εβρ. κείμενο, ΜΝΚ], επικαλείσθε το όνομα αυτού, κάμετε γνωστά εις τα έθνη τα έργα αυτού, μνημονεύετε ότι υψώθη το όνομα αυτού. Ψάλλετε εις τον Κύριον [Ιεχωβά, Εβρ. κείμενο, ΜΝΚ]· διότι έκαμεν υψηλά· γνωστόν είναι εις πάσαν την γην».—Ησαΐας 12:4, 5.
Μήπως φαίνεται απ’ όλ’ αυτά ότι αυτό το κραταιό όνομα έπρεπε να μένει κρυμμένο; Να μη χρησιμοποιείται; Να αντικαθίσταται από κάποια άλλη λέξη; Οι μεταφραστές που αφαιρούν το όνομα του Θεού από το ίδιο το βιβλίο του, προφανώς δεν έχουν την εκτίμηση που είχαν γι’ αυτό το όνομα οι θεοφοβούμενοι Αβραάμ, Σάρρα, Ιακώβ, Μωυσής, Ααρών, Σαμουήλ, Δαβίδ και Ησαΐας.
Ούτε οι μεταγενέστεροι προφήτες έκρυψαν αυτό το όνομα, θεωρώντας το τάχα πολύ άγιο για να το χρησιμοποιούν ή πιστεύοντας ότι οι προγενέστεροι Βιβλικοί συγγραφείς έσφαλαν και ότι έπρεπε αυτό το όνομα να αντικατασταθεί από κάποια άλλη λέξη. Τα αγγέλματα τους ήταν γεμάτα με εκφράσεις όπως αυτές: «Ακούσατε τον λόγο του Κυρίου [Ιεχωβά Εβρ. κείμενο, ΜΝΚ]». «Ούτω λέγει Κύριος [Ιεχωβά Εβρ. κείμενο, ΜΝΚ] των δυνάμεων ο Θεός του Ισραήλ». «Ούτω λέγει Κύριος [Ιεχωβά Εβρ. κείμενο, ΜΝΚ] ο Θεός».—Ιερεμίας 2:4· 19:15· Ιεζεκιήλ 21:28.
Ούτε περιοριζόταν η χρήση αυτού του ονόματος στα θρησκευτικά ζητήματα. Όχι μόνο χρησιμοποιούνταν από δασκάλους, αλλά και κοινοί άνθρωποι χρησιμοποιούσαν στις καθημερινές τους συζητήσεις το όνομα του Θεού. Η Βίβλος λέει ότι ο Βοόζ είπε στους εργάτες του: «Ο Ιεχωβά να είναι μαζί σας». Κι αυτοί απάντησαν: «Ο Ιεχωβά να σε ευλογεί».—Ρουθ 2:4, ΜΝΚ.
Οι αρχαιολόγοι έχουν επαληθεύσει με αρχαιολογικά ευρήματα τις δηλώσεις της Βίβλου ότι ο λαός χρησιμοποιούσε αυτό το όνομα. Στη δεκαετία του 1930 ανακάλυψαν τις Επιστολές της Λαχείς, πήλινα κομμάτια που πιστεύεται ότι χρονολογούνται από τον καιρό της κατάκτησης του Ιούδα από τη Βαβυλώνα τον έβδομο αιώνα π.Χ. Αυτές περιέχουν επανειλημμένα εκφράσεις όπως: «Είθε ο ΓΧΒΧ [ο Γιαχβέ, ή Ιεχωβά] να κάνει ώστε ο κύριος μου ν’ ακούσει αυτή τη μέρα καλά νέα!»
Ακόμη και μη Ισραηλίτες γνώριζαν και χρησιμοποιούσαν το όνομα του Θεού. Οι Γαβαωνίτες είπαν στον Ιησού του Ναυή: «Από πολύ μακράς γης ήλθον οι δούλοι σου δια το όνομα Κυρίου [Ιεχωβά, Εβρ. κείμενο, ΜΝΚ] του Θεού σου· διότι ηκούσαμεν την φήμην αυτού και πάντα όσα έκαμεν εν Αιγύπτω». (Ιησούς του Ναυή 9:9) Τον δέκατο αιώνα π.Χ. ο εχθρός του Ισραήλ ο Μησά, ο βασιλιάς του Μωάβ, διέταξε να γραφτεί το όνομα στην Μωαβιτική Λίθο, που ανακαλύφθηκε το 1868 και τώρα βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.
Αυτά τα γεγονότα δεν θα πρέπει να μας προκαλούν έκπληξη. Ο Μωυσής αντί να δείξει ότι αυτό ήταν ένα ιδιωτικό, μυστικό όνομα που δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιείται, είπε στο λαό: ‘Και πάντες οι λαοί της γης θέλουσιν ιδεί ότι το όνομα του Κυρίου [Ιεχωβά, ΜΝΚ] επικέκληται επί σε.’ (Δευτερονόμιον 28:10) Πώς θα μπορούσε να συμβαίνει αυτό αν ακόμη και οι λάτρεις του δεν χρησιμοποιούσαν το όνομα του;
Όχι μόνο δεν απέφευγαν να το προφέρουν, αλλά, αντίθετα, τιμούσαν το όνομα, το αγαπούσαν και το σέβονταν. Το χρησιμοποιούσαν για να ονομάσουν τόπους, ακόμη και ανθρώπους. Ο Αβραάμ κάλεσε τον τόπο που πήγε να θυσιάσει τον Ισαάκ «Ιεοβά-ιρέ». (Γένεσις 22:14) Και τα επόμενα ονόματα είναι ανάμεσα στα πιο γνωστά Βιβλικά ονόματα των οποίων η σημασία περιλάμβανε το Ιεχωβά, ή Γιαχ, την πιο σύντομη ποιητική μορφή του ονόματος του Ιεχωβά: Εζεκίας, Ησαΐας, Ιωσίας, Νεεμίας, Αβδιού, Ζαχαρίας και Σοφονίας. Ακόμη και σήμερα οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το όνομα του Θεού για να ονομάσουν τα παιδιά τους. Πραγματικά, το θαυμάσιο όνομα του Θεού μπορεί να περιλαμβάνεται και στο δικό σας όνομα! Γνωρίζετε κανέναν που λέγεται Μαθιός; Το όνομα του σημαίνει, «δώρο του Ιεχωβά». Το Ιησούς σημαίνει, «ο Ιεχωβά είναι σωτηρία». Και όποιος έχει το συνηθισμένο όνομα Γιάννης ας ξέρει ότι το όνομα του, σημαίνει, «ο Ιεχωβά υπήρξε φιλάγαθος».
Κι έτσι παρά την άποψη μερικών ανθρώπων ότι το όνομα του Θεού είναι πολύ ιερό για να το αναφέρει κανείς, και μερικών άλλων ότι θα πρέπει να αγνοείται, δεν υπάρχει λόγος για να αφαιρεθεί από τη Βίβλο. Αυτό περιλαμβάνεται σ’ όλα αυτά τα Βιβλικά ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν στη διάρκεια πολλών αιώνων που οι άνθρωποι όχι μόνο γνώριζαν το άγιο όνομα του Θεού ΙΕΧΩΒΑ, αλλά το χρησιμοποιούσαν στην προσευχή, στη λατρεία και στη συζήτηση.
Αλλά τι θα πούμε για τις Χριστιανικές Γραφές, που συχνά ονομάζονται Καινή Διαθήκη; Το όνομα Ιεχωβά περιλαμβάνεται στα ονόματα του Ιησού και του Ιωάννη, και στη λέξη «Αλληλούια», αλλά γιατί δεν εμφανίζεται συχνότερα; Αυτό το σπουδαίο ερώτημα εξετάζεται στο επόμενο άρθρο.
[Πλαίσιο στη σελίδα 5]
Πώς Προφέρεται το Όνομα;
Η αρχική προφορά της Εβραϊκής λέξης הוהי χάθηκε επειδή οι θρησκευόμενοι έπαψαν να χρησιμοποιούν αυτό το όνομα. Μερικοί λόγιοι προτιμούν να λένε «Γιαχβέ», αλλά δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε ποια είναι η σωστή προφορά.
Ωστόσο, τα ονόματα συχνά προφέρονται διαφορετικά σε διάφορες γλώσσες. Στην Αγγλική γλώσσα ο πρώτος Χριστιανός που πέθανε για την πίστη του ονομάζεται Στήβεν, αλλά στην Γαλλική ονομάζεται Ετιέν. Ο Ιησούς ονομαζόταν Γιεσούα ή Γιεχοσούα στην Εβραϊκή, ενώ στην Ελληνική Ιησούς.
Το γεγονός ότι δεν προφέρουν το όνομα του Ιησού—ή το όνομα οποιουδήποτε άλλου προσώπου—ακριβώς όπως προφερόταν στην αρχική γλώσσα δεν μας κάνει να παραλείπουμε το όνομα. Το λέμε απλώς όπως προφέρεται στη γλώσσα μας.
Έτσι, το βιβλίο Βοήθημα για την Κατανόηση της Βίβλου (στ’ Αγγλικά) λέει: «Το ότι δεν μπορούμε τώρα να είμαστε βέβαιοι για την προφορά, δεν αποτελεί λόγο να εγκαταλείψουμε την πασίγνωστη μορφή ‘Ιεχωβά’ για χάρη κάποιας άλλης προτεινόμενης προφοράς . . . . Στην Ελληνική το όνομα ‘Ιεχωβά’ προσδιορίζει τον αληθινό Θεό, μεταδίδοντας αυτή τη σκέψη πιο ικανοποιητικά σήμερα από οποιοδήποτε άλλο προτεινόμενο υποκατάστατο».—Σελίδα 885.
[Εικόνες στη σελίδα 6]
ΚΑΛΟΥΣΑΝ ΤΟ ΘΕΟ ΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ
Αβραάμ
Σάρρα
Ραχήλ
Δαβίδ
Σαμουήλ