Μια Ζωντανή Μετάφραση του Λόγου του Θεού

1. (α) Τι είδους διορισμό έδωσε ο Θεός στον Αδάμ; (β) Από τότε και έπειτα, πώς έχει χρησιμοποιήσει ο λαός του Θεού τις γλωσσικές ικανότητες που έχει;

Ο ΙΕΧΩΒΑ ΘΕΟΣ προίκισε τα πλάσματά του με το δώρο της επικοινωνίας. Αφού εγκατέστησε τον Αδάμ στο παραδεισιακό του σπίτι, ο Θεός τού ανέθεσε έναν διορισμό που περιλάμβανε τη γλώσσα​—να ονομάσει τα ζώα. Ο Αδάμ χρησιμοποίησε τη δημιουργικότητα και την ευφυΐα του για να δώσει στο καθένα από αυτά κατάλληλο όνομα. (Γέν. 2:19, 20) Από τότε και έπειτα, ο λαός του Θεού συνέχισε να χρησιμοποιεί την ικανότητα της ομιλίας​—τη γλώσσα—​για να αινεί τον Ιεχωβά και να κάνει το θέλημά του γνωστό σε άλλους. Τα πρόσφατα χρόνια, ένας αξιοσημείωτος τρόπος με τον οποίο προωθείται η αγνή λατρεία μέσω της χρήσης της γλώσσας είναι η μετάφραση της Αγίας Γραφής.

2. (α) Ποιες αρχές ακολούθησε η Επιτροπή Μετάφρασης Νέου Κόσμου στην εργασία της; (β) Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

² Υπάρχουν χιλιάδες μεταφράσεις της Γραφής, αλλά διαφέρουν μεταξύ τους στο πόσο πιστά μεταδίδουν το άγγελμα από τα πρωτότυπα κείμενα. Τη δεκαετία του 1940, η Επιτροπή Μετάφρασης Νέου Κόσμου καθιέρωσε κάποιες μεταφραστικές αρχές που έχουν εφαρμοστεί σε 130 και πλέον γλώσσες. Πρόκειται για τις εξής: (1) Να αγιαστεί το όνομα του Θεού αποκαθιστώντας το στη δικαιωματική του θέση στις Γραφές. (Διαβάστε Ματθαίος 6:9) (2) Να μεταφραστεί το πρωτότυπο θεόπνευστο άγγελμα κυριολεκτικά όπου αυτό είναι δυνατόν, αλλά να μεταδοθεί η σωστή έννοια όταν μια κατά λέξη απόδοση θα διαστρέβλωνε το νόημα. (3) Να χρησιμοποιηθεί ευκολονόητη γλώσσα που ανοίγει την όρεξη για περισσότερο διάβασμα.a (Διαβάστε Νεεμίας 8:8, 12) Ας δούμε πώς έχουν εφαρμοστεί αυτές οι αρχές στην αναθεωρημένη Μετάφραση Νέου Κόσμου του 2013, τόσο στην αγγλική όσο και στις εκδόσεις των υπόλοιπων γλωσσών.

3, 4. (α) Ποια αρχαία χειρόγραφα περιέχουν το Τετραγράμματο; (β) Τι έχουν κάνει πολλές μεταφράσεις της Γραφής με το όνομα του Θεού;

³ Εκείνοι που μελετούν τα αρχαία εβραϊκά Βιβλικά χειρόγραφα, όπως είναι οι Ρόλοι της Νεκράς Θαλάσσης, εντυπωσιάζονται από τις πολλές αναφορές στο Τετραγράμματο​—τα τέσσερα εβραϊκά γράμματα που αντιπροσωπεύουν το όνομα του Θεού. Το θεϊκό όνομα δεν εμφανίζεται μόνο σε αυτά τα αρχαία εβραϊκά χειρόγραφα αλλά και σε μερικά αντίγραφα της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα που ανάγονται στο διάστημα από τον δεύτερο αιώνα Π.Κ.Χ. μέχρι τον πρώτο αιώνα Κ.Χ.

⁴ Παρά τις ξεκάθαρες αποδείξεις που πιστοποιούν ότι η θέση του προσωπικού ονόματος του Θεού είναι μέσα στη Γραφή, πολλές μεταφράσεις παραλείπουν τελείως το ιερό όνομά του. Μάλιστα, δύο μόλις χρόνια μετά την κυκλοφορία της Μετάφρασης Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών το 1950, εκδόθηκε η Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφραση (Revised Standard Version). Αυτή η μετάφραση παρέλειπε το όνομα, αντιστρέφοντας την πολιτική των εκδοτών της Αμερικανικής Στερεότυπης Μετάφρασης (American Standard Version) του 1901. Γιατί; Ο πρόλογός της δηλώνει: «Η χρήση οποιουδήποτε κύριου ονόματος για τον έναν και μοναδικό Θεό . . . είναι εντελώς ακατάλληλη για την παγκόσμια πίστη της Χριστιανικής Εκκλησίας». Αυτό έθεσε το πρότυπο για πολλές μεταγενέστερες μεταφράσεις, αγγλικές και μη.

5. Γιατί είναι σημαντικό να διατηρηθεί το όνομα του Θεού στη Γραφή;

⁵ Γιατί είναι σημαντικό ζήτημα το αν θα συμπεριληφθεί ή θα παραλειφθεί το όνομα του Θεού; Ένας επιδέξιος μεταφραστής γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι να κατανοήσει την πρόθεση του συγγραφέα, επειδή αυτή η γνώση επηρεάζει πολλές μεταφραστικές αποφάσεις. Αναρίθμητα Γραφικά εδάφια δείχνουν πόσο σημαντικό είναι το όνομα του Θεού και ο αγιασμός του. (Έξοδ. 3:15· Ψαλμ. 83:18· 148:13· Ησ. 42:8· 43:10· Ιωάν. 17:6, 26· Πράξ. 15:14) Ο Ιεχωβά Θεός​—ο Συγγραφέας της Γραφής—​ενέπνευσε τους συγγραφείς της να χρησιμοποιούν το όνομά του ανεπιφύλακτα. (Διαβάστε Ιεζεκιήλ 38:23) Η παράλειψη του ονόματος, το οποίο υπάρχει χιλιάδες φορές στα αρχαία χειρόγραφα, δείχνει έλλειψη σεβασμού για τον Συγγραφέα.

6. Γιατί το θεϊκό όνομα εμφανίζεται έξι επιπλέον φορές στην αναθεωρημένη Μετάφραση Νέου Κόσμου;

⁶ Τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι πρέπει να διατηρηθεί το όνομα του Θεού στη Γραφή αυξάνονται αντί να μειώνονται. Η αναθεωρημένη Μετάφραση Νέου Κόσμου του 2013 περιλαμβάνει το όνομα 7.216 φορές, δηλαδή 6 φορές παραπάνω από την έκδοση του 1984. Πέντε από τις επιπρόσθετες περιπτώσεις είναι στα εδάφια 1 Σαμουήλ 2:25· 6:3· 10:26· 23:14, 16. Το θεϊκό όνομα αποκαταστάθηκε σε αυτά κυρίως επειδή οι Ρόλοι της Νεκράς Θαλάσσης, οι οποίοι υπήρχαν 1.000 χρόνια πριν από το εβραϊκό Μασοριτικό κείμενο, περιέχουν το όνομα σε αυτά τα εδάφια. Επίσης, αποκαταστάθηκε μία αναφορά στο εδάφιο Κριτές 19:18 ως αποτέλεσμα περαιτέρω μελέτης των αρχαίων χειρογράφων.

7, 8. Τι περιλαμβάνεται στη σημασία του ονόματος του Ιεχωβά, «Αυτός Κάνει να Γίνεται»;

⁷ Για τους αληθινούς Χριστιανούς, το όνομα του Ιεχωβά έχει τεράστια σημασία. Το παράρτημα της αναθεωρημένης Μετάφρασης Νέου Κόσμου του 2013 περιέχει καινούριες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα. Η Επιτροπή Μετάφρασης Νέου Κόσμου κατανοεί ότι το όνομα αντανακλά την έμμεση ενεργητική διάθεση του εβραϊκού ρήματος χαβάχ, και σημαίνει «Αυτός Κάνει να Γίνεται».b Τα έντυπά μας είχαν συνδέσει προηγουμένως αυτή την έννοια με το εδάφιο Έξοδος 3:14, το οποίο λέει: «Θα Αποδειχτώ Αυτό που θα Αποδειχτώ», ή αλλιώς «Θα Γίνω Αυτό που Επιλέγω να Γίνω». Αυτό οδήγησε στην άποψη που εκφραζόταν στην προηγούμενη έκδοση, σύμφωνα με την οποία το όνομα σημαίνει ότι Εκείνος «κάνει τον εαυτό του να γίνεται ο Εκπληρωτής υποσχέσεων». Ωστόσο, το Παράρτημα Α4 της αναθεωρημένης έκδοσης του 2013 εξηγεί: «Ενώ το όνομα Ιεχωβά εμπεριέχει αυτή την ιδέα, δεν περιορίζεται στα όσα επιλέγει Εκείνος να γίνεται. Περιλαμβάνει επίσης και ό,τι κάνει τη δημιουργία του να γίνεται για την εκπλήρωση του σκοπού του». (Βλέπε επίσης το βιβλιάριο Οδηγός Μελέτης για το Λόγο του Θεού, σελ. 5)

⁸ Ο Ιεχωβά κάνει τη δημιουργία του να γίνεται οτιδήποτε αυτός επιλέγει. Σε αρμονία με τη σημασία του ονόματός του, ο Θεός έκανε τον Νώε να γίνει κατασκευαστής κιβωτού, τον Βεσελεήλ να γίνει αρχιτεχνίτης, τον Γεδεών να γίνει νικηφόρος πολεμιστής και τον Παύλο να γίνει απόστολος των εθνών. Ναι, το όνομα του Θεού έχει τεράστια σημασία για τον λαό του. Και η Επιτροπή Μετάφρασης Νέου Κόσμου δεν θα υποβάθμιζε ποτέ τη σημασία αυτού του ονόματος παραλείποντάς το από τη Γραφή.

9. Ποιος είναι ένας λόγος για τον οποίο έχει δοθεί προτεραιότητα στη μετάφραση της Γραφής σε άλλες γλώσσες;

⁹ Η Μετάφραση Νέου Κόσμου τιμάει το όνομα του Θεού στις εκδόσεις 130 και πλέον γλωσσών τοποθετώντας το εκεί όπου ανήκει στο ιερό κείμενο. (Διαβάστε Μαλαχίας 3:16) Σε αντίθεση, η παρούσα τάση στη μετάφραση της Γραφής είναι να παραλείπεται το θεϊκό όνομα και να αντικαθίσταται με κάποιον τίτλο όπως «Κύριος» ή με το όνομα ενός τοπικού θεού. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο το Κυβερνών Σώμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά έχει δώσει προτεραιότητα στο να γίνει διαθέσιμη σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους μια Γραφή που τιμάει το όνομα του Θεού.

10, 11. Ποιες ήταν κάποιες προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι μεταφραστές της Μετάφρασης Νέου Κόσμου σε μερικές γλώσσες εκτός της αγγλικής;

¹⁰ Η διαδικασία της απόδοσης του ιερού κειμένου σε πληθώρα γλωσσών παρουσίασε πολλά μεταφραστικά προβλήματα. Για παράδειγμα, στο παρελθόν, η αγγλική Μετάφραση Νέου Κόσμου ακολουθούσε αυτό που έκαναν κάποιες άλλες αγγλικές Γραφές οι οποίες χρησιμοποιούν την εβραϊκή έκφραση «Σιεόλ» σε εδάφια όπως το Εκκλησιαστής 9:10. Αυτό το εδάφιο έλεγε: «Δεν υπάρχει ούτε εργασία ούτε επινόηση ούτε γνώση ούτε σοφία στον Σιεόλ, τον τόπο όπου πηγαίνεις». Οι μεταφραστές πολλών εκδόσεων εκτός της αγγλικής αντιμετώπισαν το εξής πρόβλημα: Ο όρος «Σιεόλ» είναι άγνωστος στους περισσότερους αναγνώστες τους, δεν υπάρχει στα λεξικά τους και ακούγεται σαν γεωγραφική τοποθεσία. Ως εκ τούτου, δόθηκε έγκριση να γίνει πιο σαφής η έννοια του όρου «Σιεόλ» και του αντίστοιχου ελληνικού όρου «Άδης» μεταφράζοντάς τους με ακρίβεια ως «ο Τάφος».

¹¹ Σε μερικές γλώσσες, η συνεπής απόδοση των λέξεων νέφες του εβραϊκού κειμένου και ψυχή του ελληνικού κειμένου με έναν παρόμοιο όρο δημιούργησε κάποια σύγχυση. Γιατί; Επειδή οι ισοδύναμοι όροι θα μπορούσαν να δώσουν την εντύπωση ότι η «ψυχή» είναι ένα άυλο μέρος του ανθρώπου. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αντανακλά την εσφαλμένη άποψη ότι αυτή είναι κάτι σαν φάντασμα και όχι ο ίδιος ο άνθρωπος. Έτσι λοιπόν, δόθηκε έγκριση να αντικατασταθεί η λέξη «ψυχή» ανάλογα με τα συμφραζόμενα, σε αρμονία με τις έννοιες που υπήρχαν ήδη στο Παράρτημα 3 της Μετάφρασης Νέου Κόσμου. Ναι, δόθηκε προτεραιότητα στο να γίνεται το κείμενο κατανοητό αμέσως, και τοποθετήθηκαν αρκετές υποβοηθητικές αποδόσεις σε υποσημειώσεις.

12. Ποιες είναι μερικές αλλαγές που έγιναν στην αναθεωρημένη Μετάφραση Νέου Κόσμου του 2013; (Βλέπε επίσης το άρθρο «Μετάφραση Νέου Κόσμου​—Η Αναθεωρημένη Έκδοση του 2013» σε αυτό το τεύχος.)

¹² Οι ερωτήσεις από τους μεταφραστές έφεραν στο προσκήνιο το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλες παρόμοιες παρανοήσεις. Γι’ αυτό, τον Σεπτέμβριο του 2007, το Κυβερνών Σώμα έδωσε έγκριση να αναθεωρηθεί το αγγλικό κείμενο. Χιλιάδες ερωτήσεις από τους μεταφραστές της Γραφής εξετάστηκαν κατά τη διαδικασία της αναθεώρησης. Απαρχαιωμένες αγγλικές εκφράσεις αντικαταστάθηκαν, και καταβλήθηκε συντονισμένη προσπάθεια για να γίνει το κείμενο σαφές και ευκολονόητο χωρίς να θυσιάζεται η ακρίβεια. Η εφαρμογή των όσων είχαν κάνει οι άλλες γλώσσες εκλέπτυνε το αγγλικό κείμενο.​—Παρ. 27:17.

13. Ποια ήταν τα αισθήματα που δημιούργησε η αναθεωρημένη έκδοση του 2013;

¹³ Ποια ήταν τα αισθήματα που δημιούργησε η αναθεωρημένη αγγλική Μετάφραση Νέου Κόσμου; Χιλιάδες επιστολές εκτίμησης έχουν φτάσει στα κεντρικά γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Μπρούκλιν. Τα σχόλια μιας αδελφής αντανακλούν τα αισθήματα πολλών: «Η Γραφή είναι ένα σεντούκι γεμάτο με πολύτιμα πετράδια. Όταν διαβάζω τα λόγια του Ιεχωβά με σαφήνεια στην αναθεωρημένη έκδοση του 2013, είναι σαν να εξετάζω το κάθε πετράδι ξεχωριστά, θαυμάζοντας τις πολλές του έδρες, την καθαρότητα, το χρώμα και την ομορφιά του. Επειδή οι Γραφές έχουν αποδοθεί σε απλή γλώσσα, μπόρεσα να γνωρίσω καλύτερα τον Ιεχωβά, ο οποίος είναι σαν πατέρας που με κρατάει στην αγκαλιά του ενώ μου διαβάζει τα καθησυχαστικά του λόγια».

14, 15. Πώς άσκησε θετική επίδραση η Μετάφραση Νέου Κόσμου και σε γλώσσες πέρα από την αγγλική;

¹⁴ Αλλά δεν είναι μόνο η αναθεωρημένη αγγλική Μετάφραση Νέου Κόσμου που είχε θετική επίδραση. Κάποιος ηλικιωμένος κύριος από τη Σόφια της Βουλγαρίας είπε τα εξής για τη βουλγαρική έκδοση: «Διαβάζω τη Γραφή πολλά χρόνια, αλλά ποτέ δεν έχω διαβάσει κάποια μετάφραση που να είναι πιο ευκολονόητη και να φτάνει κατευθείαν στην καρδιά». Παρόμοια, όταν μια αδελφή από την Αλβανία πήρε το δικό της αντίτυπο ολόκληρης της Μετάφρασης Νέου Κόσμου, είπε: «Πόσο ωραία ακούγεται ο Λόγος του Θεού στην αλβανική! Τι προνόμιο είναι να μας μιλάει ο Ιεχωβά στη δική μας γλώσσα!»

¹⁵ Σε πολλές χώρες, οι Γραφές κοστίζουν πολύ και δεν είναι άμεσα διαθέσιμες, οπότε απλώς και μόνο η απόκτηση μιας Γραφής είναι μεγάλη ευλογία. Μια έκθεση από τη Ρουάντα ανέφερε: «Για αρκετό καιρό, πολλοί άνθρωποι που έκαναν μελέτη δεν είχαν προοδεύσει επειδή δεν είχαν Γραφή. Δεν είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν την έκδοση της τοπικής εκκλησίας. Και πολλές φορές δεν καταλάβαιναν ξεκάθαρα το νόημα ορισμένων εδαφίων, κάτι που δυσκόλευε την πρόοδό τους». Τα πράγματα άλλαξαν όταν η Μετάφραση Νέου Κόσμου έγινε διαθέσιμη στη γλώσσα τους. Μια οικογένεια από τη Ρουάντα με τέσσερα παιδιά στην εφηβεία είπε: «Ευχαριστούμε πραγματικά τον Ιεχωβά καθώς και τον πιστό και φρόνιμο δούλο που μας έδωσαν αυτή τη Γραφή. Είμαστε πολύ φτωχοί και δεν είχαμε χρήματα για να αγοράσουμε Γραφές για κάθε μέλος της οικογένειάς μας. Αλλά τώρα ο καθένας μας έχει τη δική του. Για να δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας στον Ιεχωβά, τη διαβάζουμε ως οικογένεια κάθε μέρα».

16, 17. (α) Τι θέλει ο Ιεχωβά για τον λαό του; (β) Για ποιο πράγμα πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι;

¹⁶ Εν καιρώ, η αναθεωρημένη Μετάφραση Νέου Κόσμου θα γίνει διαθέσιμη σε περισσότερες γλώσσες. Ο Σατανάς προσπαθεί να παρεμποδίσει τέτοιες προσπάθειες, αλλά έχουμε την πεποίθηση ότι ο Ιεχωβά θέλει να τον ακούει όλος ο λαός του καθώς τους μιλάει με σαφή, κατανοητή γλώσσα. (Διαβάστε Ησαΐας 30:21) Θα έρθει ο καιρός που «η γη θα γεμίσει από τη γνώση του Ιεχωβά όπως τα νερά σκεπάζουν τη θάλασσα».​—Ησ. 11:9.

¹⁷ Ας είμαστε αποφασισμένοι να αξιοποιούμε κάθε δώρο από τον Ιεχωβά, όπως αυτή τη μετάφραση που τιμάει το όνομά του. Αφήστε τον να σας μιλάει κάθε μέρα μέσω του Λόγου του. Χάρη στις απεριόριστες ικανότητές του, ακούει προσεκτικά τις προσευχές μας. Αυτή η επικοινωνία θα μας βοηθάει να γνωρίζουμε τον Ιεχωβά όλο και καλύτερα καθώς η αγάπη μας για αυτόν θα μεγαλώνει.​—Ιωάν. 17:3.