Το Γνωρίζατε;
Τι είδους φόρους πλήρωναν οι άνθρωποι την εποχή του Ιησού;
ΟΙ ΙΣΡΑΗΛΙΤΕΣ είχαν συνηθίσει από παλιά να δίνουν χρήματα για την υποστήριξη της αληθινής λατρείας. Αλλά την εποχή του Ιησού, η φορολογία είχε γίνει περίπλοκο ζήτημα και αποτελούσε αβάσταχτο βάρος για τους Ιουδαίους.
Για την υποστήριξη της λατρείας στο αγιαστήριο του Θεού, απαιτούνταν από όλους τους ενήλικους Ιουδαίους να καταβάλλουν μισό σίκλο (δύο δραχμές). Τον πρώτο αιώνα, αυτά τα χρήματα χρησιμοποιούνταν για τη συντήρηση του ναού που είχε ανοικοδομήσει ο Ηρώδης και για τις θυσίες που προσφέρονταν εκεί. Κάποιοι Ιουδαίοι ρώτησαν τον Πέτρο ποια ήταν η άποψη του Ιησού για αυτό το ζήτημα, και ο Χριστός δεν είπε τίποτα εναντίον αυτού του φόρου. Μάλιστα, είπε στον Πέτρο πού θα έβρισκε ένα νόμισμα για να πληρώσει τον φόρο.—Ματθ. 17:24-27.
Ο λαός του Θεού εκείνη την εποχή αναμενόταν επίσης να καταβάλλει τα δέκατα, δηλαδή το ένα δέκατο από τις σοδειές ή από το εισόδημά τους. (Λευιτ. 27:30-32· Αριθ. 18:26-28) Οι θρησκευτικοί ηγέτες επέμεναν ότι έπρεπε να καταβάλλεται σχολαστικά το δέκατο από κάθε λαχανικό, ακόμα και από βότανα όπως “ο δυόσμος και ο άνηθος και το κύμινο”. Ο Ιησούς δεν επέκρινε την καταβολή δεκάτων, αλλά εξέθεσε την υποκριτική στάση των γραμματέων και των Φαρισαίων.—Ματθ. 23:23.
Εκείνον τον καιρό όμως κυβερνούσαν οι Ρωμαίοι, οι οποίοι εισέπρατταν αρκετούς αστικούς φόρους. Ένας από αυτούς επιβαλλόταν στους ιδιοκτήτες γης, και μπορούσαν να τον πληρώσουν σε χρήμα ή σε είδος. Υπολογίζεται ότι κυμαινόταν από 20 έως 25 τοις εκατό. Επιπρόσθετα, κάθε Ιουδαίος έπρεπε να πληρώνει έναν κεφαλικό φόρο. Σχετικά με αυτόν τον φόρο ρώτησαν οι Φαρισαίοι τον Ιησού. Εκείνος συνόψισε τη σωστή άποψη με την εξής δήλωση: «Αποδώστε λοιπόν αυτά που είναι του Καίσαρα στον Καίσαρα, αλλά αυτά που είναι του Θεού στον Θεό».—Ματθ. 22:15-22.
Επιβαλλόταν επίσης δασμός στα εμπορεύματα που έμπαιναν σε μια τελωνειακή περιφέρεια ή έβγαιναν από αυτήν. Τον εισέπρατταν σε λιμάνια, γέφυρες, σταυροδρόμια, εισόδους πόλεων ή αγορές.
Το συνολικό φορολογικό φορτίο υπό τη ρωμαϊκή διακυβέρνηση ήταν υπερβολικά βαρύ. Σύμφωνα με τον Ρωμαίο ιστορικό Τάκιτο, επί αυτοκράτορα Τιβέριου, όταν ο Ιησούς ήταν στη γη, «οι επαρχίες της Συρίας και της Ιουδαίας, εξαντλημένες από τα βάρη που είχαν επωμιστεί, ζητούσαν μείωση της άμεσης φορολογίας».
Το φορτίο γινόταν ακόμα βαρύτερο από τη μέθοδο είσπραξης αυτών των φόρων. Το συγκεκριμένο δικαίωμα παραχωρούνταν μέσω πλειστηριασμού. Οι πλειοδότες, οι οποίοι θα έβγαζαν κέρδος από τις εισπράξεις, ανέθεταν με συμβόλαιο αυτό το έργο σε άλλους, οι οποίοι επίσης θα έβγαζαν κέρδος. Φαίνεται πως ο Ζακχαίος είχε τέτοιους εισπράκτορες ως υφισταμένους. (Λουκ. 19:1, 2) Όπως είναι κατανοητό, οι άνθρωποι δυσφορούσαν για αυτό και είχαν κακή άποψη για εκείνους με τους οποίους έρχονταν άμεσα σε επαφή όταν πλήρωναν τους φόρους.