Μαλλί—Η Χρήσιμη Αυτή Ίνα
Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στην Ιρλανδία
«ΚΑΛΗΜΕΡΑ, μπορώ να σας εξυπηρετήσω;»
»Επιθυμείτε ν’ αγοράσετε κανένα ύφασμα; Βεβαίως. Έχομε πολύ μεγάλη συλλογή. Τι είδους θα θέλατε;
»Έχομε μεταξωτά, ένα όμορφο, απαλό ύφασμα, αλλά λίγον ακριβό. Ή μήπως προτιμάτε λινό; Είναι δροσερό και ανθεκτικό στη χρήσι, αλλά το καλό λινό μπορεί να είναι και αυτό αρκετά ακριβό. Το βαμβακερό είναι ένα περιποιημένο, δροσερό και φθηνό ύφασμα· και μπορούμε ακόμη να σας προσφέρωμε κάθε είδους τεχνητές ίνες, όπως το νάυλον, το Ορλόν, το Ντακρόν και άλλα. Αυτά τα συνθετικά είναι οικονομικά, πλένονται εύκολα και είναι για όλες τις χρήσεις. Αλλά τι θα λέγατε για το μαλλί; Α, το μαλλί! Και αυτό, επίσης, είναι ένα υλικό που κάνει για όλα και υπάρχει μεγάλη ποικιλία υφασμάτων που γίνονται από μαλλί.
»Δεν ξέρατε ότι πολλά υφάσματα είναι καμωμένα από μαλλί; Ω σας διαβεβαιώ ότι υπάρχει μεγάλη ποικιλία απ’ αυτά. Και θα ευχαριστηθήτε πολύ. Κοιτάξτε αυτό το ωραιότατο κομμάτι πενιέ ανδρικό ύφασμα. Αυτό είναι καμωμένο από το μαλλί των καλύτερων προβάτων μερινό. Στην άλλη άκρη της σκάλας είναι το μάλλινο χαλί. Αυτό έχει γίνει από το πιο τραχύ μαλλί, που παράγεται από διασταυρωμένα πρόβατα. Μεταξύ αυτών των δυο έχομε υφάσματα, όπως αυτό το κομμάτι του τουήντ (σκωτσέζικο σεβιότ) όχι τόσο λεπτό βέβαια όπως το πενιέ, αλλά πολύ κατάλληλο για την κατασκευή ζεστών ενδυμάτων για τα βόρεια μέρη μας.
»Θα επιθυμούσατε να κάμετε ένα κοστούμι για την άνοιξι; Θα σας συνιστούσα να δήτε μερικά υφάσματα τουήντ. Ο Ιρλανδικός ανοιξιάτικος καιρός μας συνήθως απαιτεί ένα ζεστά κοστούμι και ένα κοστούμι από τουήντ θα σας εξυπηρετούσε πολύ καλά. Ένα λεπτό, παρακαλώ, να σας φέρω μερικά κομμάτια από Ιρλανδικό τουήντ για να τα δήτε.
»Τα Ιρλανδικά κοστούμια τουήντ συνήθιζαν να τα υφαίνουν στο σπίτι, σε αργαλειό του χεριού. Σήμερα, όμως, δεν γίνονται πια στα σπίτια—εκτός βέβαια για χόμπυ. Υπάρχουν, εν τούτοις, πολλά υφαντήρια στην Ιρλανδία που ακόμη χρησιμοποιούν χειροκίνητους αργαλειούς, ώστε το προϊόν να μπορή να φέρη την ετικέττα ‘χειροποίητο.’
»Αλλά το Ιρλανδικό τουήντ δεν γίνεται τελείως από Ιρλανδικό μαλλί. Άλλοτε γινόταν. Τα Ιρλανδικά πρόβατα παράγουν ένα μάλλον τραχύ μαλλί που είναι θαυμάσιο για τα κοστούμια μας. Αλλά τώρα η ζήτησις έχει τόσο πολύ αυξηθή, ώστε πρέπει να εισάγεται μαλλί παρόμοιας ποιότητος. Εκτός αυτού, ακόμη και κλωσμένα νήματα έτοιμα για να υφανθούν εισάγονται από τα κλωστήρια του Γιόρκσαϊρ της Αγγλίας. Αυτό επιτρέπει μεγάλη ποικιλία στα μάλλινα προϊόντα μας.
Αγορά του Υφάσματος
»Τέλος πάντων, ας επανέλθωμε στο θέμα μας. Ποιο ιδιαίτερο βάρος έχετε υπ’ όψι σας;
»Α, βέβαια, τα υφάσματα συνήθως κατασκευάζονται και πωλούνται σύμφωνα μ’ ένα ωρισμένο βάρος. Επί παραδείγματι, στην Ιρλανδία ένα ύφασμα των δέκα έξη ουγγιών (454 γραμ.) είναι ένα ύφασμα του οποίου ένα κομμάτι μήκους μιας γυάρδας (0,914 μ.) και πλάτους πενήντα τεσσάρων ιντσών (1,37 μ.)—το σύνηθες πλάτος που έχει ένα τόπι υφάσματος—ζυγίζει δέκα έξη ουγγιές. Στα τουήντ αυτό το ονομάζομε μέσον βάρος. Ένα ύφασμα των εννέα ουγγιών θα ζύγιζε εννέα ουγγιές για κάθε γυάρδα του—αυτό θα ήταν ένα ελαφρό ύφασμα. Βαρύ θα ήταν ένα ύφασμα που ζυγίζει μεταξύ είκοσι τεσσάρων και τριάντα ουγγιών για κάθε γυάρδα.
»Θα συνιστούσα στην περίπτωσί σας ένα ύφασμα μέσου βάρους, γύρω στις δέκα έξη ουγγιές. Για το τέλος της ανοίξεως και την αρχή του φθινοπώρου ένα κομμάτι ελαφρό (εννέα ως δέκα ουγγιές) λεπτοϋφασμένο τουήντ θα γινόταν ένα ωραίο ταγιέρ ή φόρεμα. Τα βαριά τουήντ χρησιμοποιούνται περισσότερο για χειμερινά πανωφόρια και τα παρόμοια. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία υφασμάτων από κάθε βάρος.
»Είναι σπουδαίο να εξετάζετε προσεκτικά την ετικέττα, όταν διαλέγετε το ύφασμά σας. Υπάρχουν μερικά πράγματα που πρέπει να προσέξετε.
»Τι είδους πράγματα; Λοιπόν, πρώτα απ’ όλα, αν αγοράζετε ύφασμα φτιαγμένο από μαλλί, εξετάστε αν είναι 100 τοις εκατό μαλλί. Βλέπετε αυτό το κομμάτι, παραδείγματος χάριν. Είναι ένα πολύ ευχάριστο χρώμα, έτσι δεν είναι; Παρατηρήστε, εν τούτοις, ότι η ετικέττα δεν λέει ότι είναι 100 τοις εκατό αγνό μαλλί. Χωρίς αμφιβολία θα υπάρχη λίγο βαμβάκι ή κάποια τεχνητή ίνα υφασμένη με το μαλλί σ’ αυτό το τουήντ. Τώρα, αυτές οι ίνες είναι καλές στον τομέα τους και όταν αναμιχθούν με μαλλί μπορούν να ελαττώσουν λίγο το κόστος του υφάσματος· αλλά τα υφάσματα που περιέχουν μίγματα έχουν μειονεκτήματα. Λόγω του στατικού ηλεκτρισμού, παραδείγματος χάριν, ένα ένδυμα κατασκευασμένο από αυτά έχει την τάσι να μαζεύη χνούδια από το περιβάλλον, και δεν θα έχη την ελαστικότητα ενός ενδύματος κατασκευασμένου αποκλειστικά από μαλλί.
»Πολλοί άνθρωποι προτιμούν ν’ αγοράζουν χειροΰφαντα υφάσματα αλλά θα σας πω ένα μικρό επαγγελματικό μυστικό. Στην πραγματικότητα, το χειροΰφαντο ύφασμα δεν έχει κανένα πλεονέκτημα απέναντι του υφάσματος, που γίνεται στον ηλεκτροκίνητο αργαλειό! Σας εκπλήσσει μήπως αυτό; Και όμως είναι αλήθεια. Πράγματι, αν ο υφαντής στον χειροκίνητο αργαλειό είναι άπειρος, μπορεί να χτυπήση το υφάδι στο ύφασμα μ’ ένα ανομοιογενή τρόπο. (Μη ξεχνάτε ότι το στημόνι είναι οι μακρινές κλωστές σ’ ένα ύφασμα, και το υφάδι είναι η κλωστή που πλέκεται ανάμεσά τους κατά πλάτος με μια σαΐτα.) Ένας καλοσυντηρημένος ηλεκτρικός αργαλειός δεν μπορεί να παραγάγη ανομοιογενές ύφασμα. Σε υφάσματα που το σχέδιο δίδεται από το υφάδι, όπως τα μικρά ή τα μεγάλα σκωτσέζικα καρρώ, η ομοιογένεια στο υφάδι είναι ζωτική για να γίνη κανονικό το σχέδιο.
»Πώς θα ελέγχατε την ποιότητα; Αν αγοράσετε ένα κομμάτι ύφασμα «χειροΰφαντο,» βεβαιωθήτε ότι δεν έχει μέρη ανομοιογενή, όπου τα καρρώ είναι στενώτερα ή πλατύτερα από τα διπλανά των.
»Κάτι άλλο: να καταλάβετε τη στερεότητα του υφάσματος. Μπορείτε να το κάμετε αυτό τραβώντας απαλά το ύφασμα διαγωνίως—δηλαδή διαγωνίως προς τη διεύθυνσι του στημονιού και του υφαδιού. Θα παρατηρήστε ότι ένα ύφασμα δεν τραβιέται πολύ, αλλά ένα πιο αραιό ύφασμα θα είναι μάλλον σπογγώδες, και θα τραβιέται περισσότερο. Δεν θέλω να πω ότι δεν πρέπει ν’ αγοράσετε το πιο αραιό ύφασμα. Μπορεί να σας αρέση το χρώμα και το σχέδιο ενός πιο αραιού υφάσματος, αλλά να θυμάστε ότι δεν θα είναι τόσο ανθεκτικό όσο το πιο σφιχτά υφασμένο τουήντ. Τα αραιά υφασμένα τουήντ συνήθως πιάνονται στα χερούλια της πόρτας και σε άλλες προεξοχές και «χνουδιάζουν» ή «τρίβονται» εκεί όπου τα μανίκια έρχονται σε επαφή με το άλλο ένδυμα, ή εκεί όπου κάθεστε. Έτσι, αν σας ενδιαφέρη κυρίως η αντοχή, κοιτάξτε ένα πιο σφιχτοϋφασμένο ύφασμα.
»Α, ναι, το χρώμα. Όπως βλέπετε, αυτό το ύφασμα βγαίνει σε μια ποικιλία χρωμάτων. Έχετε κάποια προτίμησι; Είμαι βέβαιος ότι έχετε. Να θυμάστε, όμως, ότι όλα τα χρώματα δεν διαρκούν το ίδιο. Παραδείγματος χάριν, αν το αγαπημένο σας χρώμα είναι ανοιχτό ροζ ή ανοιχτό πράσινο, μπορεί μετά από λίγη χρήσι να ξεθωριάση λίγο. Κάτι άλλο επίσης που πρέπει να προσέξετε. Αν αγοράζετε ένα έτοιμο ένδυμα που έχει μείνει εκτεθειμένο στη βιτρίνα του καταστήματος, να βεβαιωθήτε ότι δεν έχει ξεθωριάσει από το ηλιακό φως!
Μικρές Συμβουλές για την Φροντίδα των Ενδυμάτων
»Να και μια συμβουλή για τη φροντίδα των μάλλινων ενδυμάτων. Τα μάλλινα υφάσματα, όταν κρέμωνται σ’ ένα δωμάτιο χωρίς θέρμανσι, τείνουν να συγκεντρώνουν υγρασία—πράγματι, μπορούν να συγκεντρώσουν μέχρι 18 τοις εκατό υγρασία αν κρέμωνται σε μη θερμαινόμενη υγρή ατμόσφαιρα. Αυτό είναι πολύ καλό για το ύφασμα. Με αυτόν τον τρόπο το ύφασμα επανακτά την ύφανσί του και το ένδυμα ξαναπαίρνει το σχήμα του. Να θυμάστε μόνο να το κρεμάτε σ’ ένα θερμό μέρος για μια ή δύο ώρες πριν το φορέσετε για να αποβάλλη την υγρασία.
»Ναι, συμφωνώ. Τα μάλλινα υφάσματα είναι πολύ πρακτικά για το δροσερό κλίμα μας. Και τα ελκυστικά ολόμαλλα ενδύματα φαίνονται κομψά για πολύ περισσότερο καιρό. Τα βαμβακερά και τα λινά υφάσματα έχουν την τάσι να ζαρώνουν εύκολα. Ακόμη και αν υποστούν επεξεργασία, ώστε να μη ζαρώνουν, αυτές οι επεξεργασίες δεν είναι ποτέ εκατό τοις εκατό ασφαλείς. Αλλ’ ένα μάλλινο ύφασμα δεν θα ζαρώση τόσο εύκολα, και οι ζάρες που θα παρουσιασθούν τείνουν να χαθούν όταν το ένδυμα κρεμαστή για λίγο.
»Είναι αλήθεια ότι αυτό μπορεί να είναι ένα μειονέκτημα για ενδύματα, όπως τα παντελόνια και οι φούστες, που θέλετε να παραμείνουν οι τσακίσεις. Πρέπει να σιδερώνωνται συχνά για να φαίνωνται κομψά. Έτσι σήμερα πολλά απ’ αυτά τα ενδύματα γίνονται από ένα μίγμα μαλλιού και τεχνητών ινών, και σ’ αυτά μπορεί να γίνη μόνιμη τσάκιση. Αυτό είναι ένα αναμφισβήτητο πλεονέκτημα του ανάμικτου υφάσματος.
»Το μαλλί έχει την τάσι να ‘μαζεύη.’ Αυτό είναι πράγματι ένα μειονέκτημα, και τα πλεκτά ενδύματα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σ’ αυτό· το ίδιο και τα αραιά υφασμένα τουήντ. Θα ήταν πολύ δυσάρεστο αν σας έπιανε έξω μια μεγάλη μπόρα, και το πανωφόρι σας ‘μάζευε.’ Αλλ’ οι περισσότεροι καλοί βιομήχανοι περνούν τα υφάσματά των από μια επεξεργασία για να ‘μαζέψουν’ στη διάρκεια της παραγωγής· αυτό το ‘μάζεμα’ εκ των προτέρων εμποδίζει άλλο ‘μάζεμα’ αργότερα κατά την διάρκεια της χρήσεως. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να το ρωτήσετε, όταν αγοράζετε μάλλινο ύφασμα.
»Είναι γεγονός ότι αυτή την τάσι του μαλλιού να μαζεύη την εκμεταλλεύονται προς το καλό μερικοί βιομήχανοι. Χρησιμοποιούν σκοπίμως μαλλί που έχει μαζέψει και κετσεδιάσει για την παραγωγή ειδικού τύπου πανωφοριών.
»Γνωρίζατε ότι το τουήντ χρησιμοποιείται και για άλλα πράγματα εκτός από τα ενδύματα; Ναι, πολλοί άνθρωποι τα χρησιμοποιούν για κουρτίνες ή για καλύμματα επίπλων. Είναι πολύ ελκυστικά, επίσης, όταν οι κουρτίνες και οι ταπετσαρίες είναι από ταιριαστές αποχρώσεις ζωηρών χρωμάτων.
»Είναι αλήθεια, ότι αυτά τα χρώματα έχουν την τάσι να ξεθωριάζουν, όπως ανέφερα προηγουμένως, κι ένα αραιά υφασμένο τουήντ θα είχε τα ίδια μειονεκτήματα σαν κάλυμμα επίπλων όπως και σ’ ένα κοστούμι. Μολονότι οι κουρτίνες συνήθως κρέμονται απλώς σ’ ένα μέρος κι έτσι διαρκούν περισσότερο, τα καλύμματα επίπλων υφίστανται πράγματι πολλή χρήσι. Ένα κάλυμμα κατασκευασμένο από μια από τις πιο ανθεκτικές μοκέττες θα διαρκούσε περισσότερο από ένα άλλο κατασκευασμένο από ένα αραιά υφασμένο τουήντ. Εξ άλλου, θα μπορούσατε να κατασκευάσετε ωραία και αρκετά ανθεκτικά καλύμματα από ένα ωραία υφασμένο τουήντ.
»Α, ώστε αποφασίσατε γι’ αυτό το ύφασμα, έτσι δεν είναι; Θαυμάσια. Ευχαρίστως να σας το τυλίξω.
»Παρακαλώ, Ευχαρίστησίς μου να σας εξυπηρετήσω.»