Τι Μπορείτε να Κάμετε για την Υψηλή Τιμή των Τροφίμων;
ΠΩΣ μπορώ να θρέψω την οικογένειά μου μ’ αυτές τις τιμές;» Αυτή είναι η ερώτησις που χιλιάδες νοικοκυρές κάνουν. Υπάρχουν δυο βασικές αρχές που μπορούν να βοηθήσουν σε πολλές περιπτώσεις: (1) Βεβαιωθήτε ότι τα χρήματά σας αγοράζουν τροφή, όχι διαφήμισι ή «ευκολία.» (2) Αγοράζετε για τη θρεπτικότητα μάλλον παρά από επιθυμία ή για την εμφάνισι.
Τώρα, μ’ αυτές τις αρχές υπ’ όψιν, εξετάστε τι συμβαίνει όταν πηγαίνετε για ψώνια.
Όταν κοιτάζετε τη δελεαστική βιτρίνα των κατεψυγμένων τροφίμων, τι βλέπετε; Μεταξύ άλλων, υπάρχουν καρυκευμένα και προετοιμασμένα, φανταχτερά, ελκυστικά λαχανικά και γεύματα της τηλεοράσεως. Πιο πέρα στα ράφια με τα δημητριακά βλέπετε ζαχαρωμένα και αναμεμιγμένα φρούτα τραγανιστά δημητριακά για τα οποία τα παιδιά έχουν προτίμησι. Υπάρχουν επίσης «πακέτα» με σάλτσα για να φτιάξετε φαγητά με ρύζι ή χυλοπήτες. Θα βρήτε επίσης χτυπημένο βούτυρο, μαγειρεμένο ρύζι και πρόχειρες «ατομικές μερίδες» σούπας, δημητριακών ή πουτίγγας. Όλα αυτά τα πράγματα περιλαμβάνουν «έξτρα» έξοδα. Όταν τα αγοράζετε, δεν αγοράζετε μόνον τροφή, όπως λέγει και μια ανάλυσις του Ηνωμένου Τύπου: «Κάθε φορά που ο . . . καταναλωτής ζητεί από κάποιον άλλον να κάμη κάτι που θα μπορούσε θαυμάσια να το κάμη μόνος του, αυτό στοιχίζει.» Είναι λοιπόν, αυτές οι τροφές για σας; Όχι, αν πρέπη να κάμετε οικονομία.
Αν θέλετε να εξοικονομήτε από τους λογαριασμούς των τροφίμων, να αγοράζετε τα περισσότερα τρόφιμα στην απλούστερη μορφή τους. Αν έχετε ένα φορτωμένο πρόγραμμα, μερικές προετοιμασμένες τροφές μπορεί να σας εξυπηρετήσουν. Αλλά βεβαιωθήτε αν αξίζουν τον χρόνο που εξοικονομούν.
Στο τμήμα των ποτών υπάρχει μια ποικιλία αναψυκτικών ποτών. Όταν τα αγοράζετε, τι παίρνετε; Δεν είναι κατά μεγάλο ποσοστό απλώς καθαρό νεράκι; Είναι εκπληκτικό πόσο πολλά μπορείτε να πληρώσετε για ένα μπουκάλι νερό όταν έχη προστεθή ζάχαρι και λίγο άρωμα και χρώμα. Αν αυτό θέλετε, γιατί να μην αγοράσετε ένα μίγμα σε σκόνη ή σιρόπι και να προσθέσετε το νερό και τη ζάχαρι μόνοι σας;
Όταν αγοράζετε πρέπει ν’ αποφασίσετε ποια μάρκα θ’ αγοράσετε. Αν συνηθίζετε να παίρνετε εκείνη που ακούτε να διαφημίζεται συνεχώς, ένα μέρος από τα χρήματά σας πρόκειται να βοηθήση για να πληρωθούν τα έξοδα της διαφημίσεως. Ξέρατε ότι στην περίπτωσι των ξηρών δημητριακών, επί παραδείγματι, κατά μέσον όρο το ένα πέμπτο της αξίας αντιπροσωπεύει τα έξοδα της διαφημίσεως; Αν θέλετε να κάμετε οικονομία, γιατί να μην δοκιμάσετε ντόπιες μάρκες που δεν διαφημίζονται ή μάρκες του «καταστήματος,» όπου μπορείτε να τις βρήτε. Πιθανόν να πληρώσετε λιγώτερα. Ξέρατε ότι συχνά αυτές οι μάρκες κατασκευάζονται από τους ίδιους εργοστασιάρχες;
Μήπως, όταν ψωνίζετε, συχνά παίρνετε το μικρό πακέτο επειδή η τιμή είναι μικρότερη; Στην πραγματικότητα πιθανόν πληρώνετε περισσότερα κατ’ αναλογίαν από το μεγαλύτερο μέγεθος. Ο μεγαλύτερος όγκος συνήθως σημαίνει οικονομία· γενικά, λοιπόν, είναι συμφέρον σας ν’ αγοράζετε το μεγαλύτερο μέγεθος για το οποίο έχετε χώρο, ιδιαίτερα για τρόφιμα πρώτης ανάγκης που διατηρούνται. Πρώτα, όμως, είναι καλό να ελέγχετε το βάρος που αναγράφεται στο πακέτο για να βεβαιωθήτε ότι πράγματι έχετε οικονομία. Η συσκευασία μπορεί να είναι απατηλή. Το κουτί ενός εργοστασιάρχου μπορεί να φαίνεται μεγαλύτερο, αλλά να περιέχη λιγώτερο από κάποιου άλλου.
Η Χρηματική Αξία Έχει Λίγη Σχέσι με την Θρεπτική Αξία
Έχετε πει ποτέ, «Παίρνεις ό,τι πληρώνεις»; Εξ άλλου, ξέρατε ότι μερικές φθηνές τροφές είναι περισσότερο θρεπτικές από τις ακριβές;
Οι αυθεντίες γενικώς συμφωνούν ότι χρειάζονται τροφές από τις τέσσερις βασικές ομάδες για καλή υγεία: (1) Κρέας, περιλαμβανομένων πουλερικών και ψαρικών, επίσης αυγά, ξηρά μπιζέλια και φασόλια· (2) φρούτα και λαχανικά· (3) γάλα και γαλακτερά προϊόντα· (4) ψωμί και δημητριακά. Μπορείτε να κάμετε οικονομία χρησιμοποιώντας τις πιο οικονομικές τροφές από την κάθε ομάδα.
Μήπως έχετε την τάσι να σκέπτεσθε ότι ένα μπιφτέκι πρώτης ποιότητος είναι καλύτερο για την οικογένειά σας από ένα φθηνότερο κομμάτι; Είναι ενδιαφέρον να ξέρετε ότι το κόψιμο και η ταξινόμησις των κρεάτων, η ταξινόμησις των συντηρημένων τροφίμων, των αυγών, του βουτύρου, των φρούτων και των λαχανικών δεν έχουν σχεδόν καμμιά σχέσι με τη θρεπτική αξία! Γι’ αυτό είναι φρόνιμο να χρησιμοποιήτε τα πιο οικονομικά απ’ αυτά τα είδη που θα εξυπηρετήσουν τον σκοπό σας. Όταν σχεδιάζετε να μαγειρέψετε κρέας, γιατί να μη δοκιμάσετε τα κομμάτια που τα έχουν ταξινομήσει σε χαμηλότερη σειρά και είναι φθηνότερα, όπως είναι κομμάτια από πλάτη ή κομμάτια που μπορούν να μαγειρευθούν με χορταρικά. Ένα καλό βιβλίο μαγειρικής μπορεί να σας πη πώς να τα σερβίρετε με ένα ελκυστικό τρόπο. Μην ξεχνάτε ότι η θρεπτική αξία είναι η ίδια όπως και στα ακριβά κομμάτια.
Ένα άλλο σημείο να προσέξετε: Μήπως νομίζετε ότι τα γεύματά σας πρέπει πάντοτε να έχουν ως βάσι το κρέας; Οι μακρόβιοι άνθρωποι της Χούνζα στα Ιμαλάια σπάνια τρώγουν κρέας και πολλοί έχουν ζήσει πάνω από εκατό χρόνια! Επομένως, η αναγκαία πρωτεΐνη στη δίαιτά των πρέπει να προέρχεται από άλλες πηγές. Τι τρώγουν; Ξηρά λαχανικά (μπιζέλια, φασόλια και φακές), επίσης γάλα και γαλακτερά προϊόντα, όπως είναι το τυρί. Και ξέρετε ότι αυτές οι τροφές δεν μαζεύουν στο μαγείρεμα, όπως το κρέας;
Θα διαπιστώσετε ότι η πρωτεΐνη από τα φασόλια μπορεί να στοιχίζη όσο το ένα δέκατο της πρωτεΐνης από κρέας. Η πρωτεΐνη από τυρί μπορεί να στοιχίζη το ένα πέμπτο και η πρωτεΐνη από γάλα και αυγά το ένα τρίτο των χρημάτων που θα πληρώνατε αν αγοράζατε κρέας. Αλλ’ όταν ετοιμάζετε μια κατσαρόλα φακές ή φασόλια αντί κρέας μη ξεχνάτε ότι οι πρωτεΐνες από φυτικές πηγές (εκτός της σόγιας) δεν είναι συνήθως πλήρεις, διότι δεν περιέχουν όλα τα απαιτούμενα αμινοξέα. Το σώμα σας χρησιμοποιεί την πρωτεΐνη καλύτερα όταν υπάρχουν όλα τα οξέα, γι’ αυτό να συμπληρώνετε με ένα ποτήρι γάλα ή λίγο τυρί όταν σερβίρετε φασόλια.
Σε πολλούς αρέσει η ευκολία του να βάζουν απλώς ξηρά έτοιμα δημητριακά σ’ ένα μπωλ, αλλά ξέρετε ότι συνήθως πληρώνετε δυο έως τέσσερις φορές περισσότερο από το αν μαγειρεύατε μόνη σας και σερβίρατε βρώμη (κουάκερ); Επί πλέον, τα απλά μαγειρεμένα δημητριακά συνήθως έχουν περισσότερες πρωτεΐνες και βιταμίνες. Αξίζει να μαγειρεύετε τα δημητριακά για το πρόγευμά σας.
Στα περισσότερα καταστήματα οι τηγανητές πατάτες (τσιπς), τα αλμυρά κουλουράκια, οι ροδέλες από κρεμμύδια και τα άλλα «πρόχειρα φαγητά» (σνακς) έχουν μεγάλη ζήτησι. Αν τα αγοράζετε αυτά, τι παίρνετε πραγματικά; Είναι πραγματικά τροφή για την οικογένεια; Το γεγονός είναι ότι πληρώνετε μία υψηλή τιμή για πολύ μικρή θρεπτική αξία. Θα δείχνατε περισσότερη αγάπη για τα μέλη της οικογενείας σας αν τους παίρνατε τυρί ή φρούτα και λαχανικά της εποχής για να φάγουν πρόχειρα.
Είναι μήπως το γάλα ένα μεγάλο έξοδο στον προϋπολογισμό σας; Αν χρησιμοποιούσατε άπαχο γάλα σε σκόνη, θα μπορούσατε να περικόψετε το έξοδο του γάλακτος σχεδόν στο ήμισυ, χωρίς να χάσατε από θρεπτική πλευρά. Μήπως λέτε, «Δεν αρέσει η γεύσις του στην οικογένεια»; Έχετε δοκιμάσει να το αναμίξετε μισό-μισό με φρέσκο γάλα και να το αφήσετε να μείνη ολόκληρη την νύχτα, ή να το αναμίξετε σε δόσι 50 τοις εκατό μεγαλύτερη από ό,τι λέγουν οι οδηγίες; Μερικοί βρίσκουν ότι αυτό λύνει το πρόβλημα.
Άλλοι Τρόποι για να Κάμετε Οικονομία
Όταν πηγαίνετε στο κατάστημα έχετε ένα κατάλογο με τα ψώνια μαζί σας; Μπορεί να βοηθήση να εξοικονομήσετε χρήματα αν προσκολληθήτε σ’ αυτόν. Είναι περισσότερο πιθανόν ν’ αγοράσετε αυτά που χρειάζεσθε αντί να υποκινήσθε από έμπνευσι της στιγμής. Όταν ετοιμάζετε τον κατάλογό σας, να έχετε υπ’ όψιν σας τις διαφημιζόμενες «ειδικές προσφορές τιμών.» Αν τις επωφεληθήτε στο πλήρες, μπορείτε να εξοικονομήσετε έως 20 τοις εκατό από τον λογαριασμό των τροφίμων, κατά μέσον όρο, μολονότι μπορεί να χρειασθή να πάτε σε δυό ή τρία καταστήματα για να κάμετε τις καλύτερες αγορές.
Υπάρχουν μειωμένες τιμές στο ψωμί της προηγούμενης ημέρας και στο ράφι των γλυκισμάτων σε μερικά καταστήματα. Αυτά τα είδη είναι συχνά αρκετά καλά αν τα ζεστάνετε λίγο πριν τα σερβίρετε.
Οι φράουλες μπορεί να φαίνωνται πολύ ωραίες ακόμη και τον χειμώνα, αλλά θα είναι πιο φθηνές στην εποχή τους, όπως αληθεύει και για όλα τα φρούτα και τα λαχανικά. Επίσης, γιατί να μη δοκιμάσετε ν’ αγοράσετε προϊόντα στο τέλος της εβδομάδος ή όταν η εμφάνισίς των αρχίζει να χαλάση; Μπορεί να έχουν μειώσει την τιμή για να πωληθούν γρήγορα.
Πιθανόν να βρίσκετε ότι οι τιμές των νωπών λαχανικών είναι ακόμη πέραν των δυνατοτήτων σας. Σ’ αυτήν την περίπτωσι μπορεί να θελήσετε να παράγετε τα δικά σας λαχανικά. Ένας μικρός κήπος περίπου δέκα επί δεκαπέντε πόδια θα μπορούσε να σπαρή με μια ποικιλία λαχανικών αξίας $3 ή περίπου τόσο και μπορείτε να εξοικονομήσετε έτσι περισσότερα από $100 σε προϊόντα ετησίως. Ακόμη και στα διαμερίσματα της πόλεως, μια ηλιόλουστη ποδιά παραθύρου ή μια ταράτσα παρέχει χώρο για μερικά φυτά. Αν είσθε αρχάριος, ζητήστε μερικές πληροφορίες από κάποιον που ξέρει ή από την τοπική βιβλιοθήκη ή από τα γραφεία πληροφοριών της κυβερνήσεως.
Υπάρχει και μια άλλη υπόδειξις που μπορεί να θελήσετε να εξετάσετε: Το περιοδικό Τάιμ της 18ης Δεκεμβρίου 1972 παρετήρησε: «Το γεγονός είναι ότι οι Αμερικανοί τρώγουν πολύ.» Οι έρευνες έχουν δείξει ότι το να διατηρούμε τα παιδιά λεπτά, αντί παχουλά, είναι πιο ωφέλιμο στην υγεία. Επομένως, αν επιθυμήτε να έχετε τροφές πλούσιες σε θερμίδες, οι τροφές με λίγη θρεπτική αξία είναι πιθανόν να μη ωφελήσουν την οικογένειά σας.
Θεωρήστε το σαν μια προσπάθεια που ανταμείβει το να παρέχετε υγιεινά και νόστιμα, κι εν τούτοις οικονομικά γεύματα στην οικογένειά σας. Θα είσθε πιο ευτυχείς και πιο υγιείς αν το κάνετε αυτό.