Ο Πυρετός του Χρυσού—Στυλ 1980

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στην Αυστραλία

Ο ΠΥΡΕΤΟΣ του χρυσού έχει διαδοθεί ανάμεσα σε πολλούς Αυστραλέζους, πλούσιους και φτωχούς το ίδιο. Η πρώτη χρυσοθηρία άρχισε πριν εκατό περίπου χρόνια. Σήμερα, οι χρυσοθήρες, εξοπλισμένοι με ηλεκτρονικούς ανιχνευτές, χτενίζουν τη γη, προσπαθώντας να γίνουν πλούσιοι—και ορισμένοι το πετυχαίνουν!

Στη Δυτική Αυστραλία δυο ιθαγενείς χρυσοθήρες αναφέρεται ότι βρήκαν χρυσάφι αξίας 600 δολλαρίων μέσα σ’ ένα λεπτό. Ένας άλλος νεαρός, εξοπλισμένος μ’ έναν ανιχνευτή μετάλλων, βρήκε έναν ακατέργαστο σβώλο χρυσού 270 γραμμάρια (9,5 ουγγιές), αξίας γύρω στα 6.000 δολλάρια. Επίσης ένα άλλο άτομο ξέθαψε δυο σβώλους που ζύγιζαν γύρω στα 285 γραμμάρια (10 ουγγιές). Στη νοτιοανατολική Αυστραλία ένα ζευγάρι με ανιχνευτή μετάλλων με εξαιρετικό ήχο εξήγαγε ένα ‘δείγμα συλλέκτη,’ ένα σβώλο που ζύγιζε 27,2 κιλά (60 λίμπρες), με ‘ονομαστική τιμή’ 1 εκατομμύριο δολλάρια. Βρισκόταν μόλις 15 εκατοστά (6 ίντσες) κάτω από την επιφάνεια του εδάφους.

Προτού φτιάξετε τις βαλίτσες σας και ξεκινήσετε για έναν τόπο που έχει χρυσάφι, όμως, ίσως θελήσετε να γνωρίσετε περισσότερα για το αδιόρατο ορυχείο σας. Πώς μοιάζει το χρυσάφι; Πού μπορεί να το βρει κανείς; Τι θα πούμε για τον πυρίτη που μοιάζει με το χρυσάφι; Και ποιες θα είναι οι επιδράσεις του πάνω σας;

Το Σπινθηροβόλισμα του Χρυσού

Στις αρχαιολογικές ανασκαφές, οι ερευνητές τρομάζουν με την κληρονομιά του χρυσαφιού που έχουν αφήσει οι κυβερνήτες του παρελθόντος. Το 1873, στις ανασκαφές για να βρει την αρχαία Ελληνική πόλη της Τροίας, ο Χάινριχ Σλήμαν ξέθαψε 8.700 χρυσά αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένου ενός διαδήματος που απαρτιζόταν από 16.000 κομμάτια χρυσού. Όταν ανοίχτηκε ο τάφος του μικρού βασιλιά Τουτανχαμών, μετά από περισσότερα από 3.000 χρόνια, οι αρχαιολόγοι βρήκαν έναν κόσμο από χρυσάφι, συμπεριλαμβανομένου ενός χρυσού θρόνου, χρυσές λειψανοθήκες, μια χρυσή μάσκα προσώπου και ένα φέρετρο από ατόφιο χρυσάφι.

Στα πρόσφατα χρόνια χρυσά δουβλόνια (Ισπανικά χρυσά νομίσματα) αξίας εκατομμυρίων δολλαρίων ανελκύστηκαν από Ισπανικά ιστιοφόρα, που είχαν βουλιάξει κοντά στην ακτή της Φλώριδας στις Η.Π.Α. Από τον υδάτινο τάφο του στην ακτή των Βερμούδων ήρθε στην επιφάνεια ένας εσταυρωμένος από χρυσάφι, στολισμένος με επτά σμαράγδια. Η αξία του κυμαίνεται ανάμεσα στις 18.000 και στις 50.000 δολλάρια.

Ανακαλύψεις όπως αυτές μας θυμίζουν μια από τις εξέχουσες ιδιότητες του χρυσαφιού: ότι δεν σκουριάζει ποτέ. Παρότι βρίσκονταν για εκατοντάδες χρόνια κάτω από το νερό, τα Ισπανικά δουβλόνια φάνταζαν τόσο αστραφτερά όσο τη μέρα που κατασκευάστηκαν.

Ο χρυσός είναι εξαιρετικά βαρύς, με πυκνή ατομική δομή. Επίσης ευκολοκατέργαστος. Μπορεί να πλατυνθεί σε χρυσαφένια φύλλα, τόσο λεπτά ώστε να φεγγίζει ανάμεσά τους το φως, αναφέρεται ότι έχουν φτιαχτεί τόσο λεπτά φύλλα όσο τα τέσσερα εκατομμυριοστά μιας ίντσας. Επίσης είναι συρματοποιήσιμος. Απλά και μόνο μια ουγγιά χρυσαφιού μπορεί να γίνει ένα λεπτό σύρμα περισσότερο από 60 χιλιόμετρα (37 μίλια) μήκος.

Πολλοί ενθουσιώδεις χρυσοθήρες έχουν ξεσκάψει σβώλους με το σωστό χρώμα και ανταύγεια για ν’ ανακαλύψουν μόνο ότι ήταν απλώς πυρίτης. Αν και είναι παρόμοιος στην εμφάνιση με το πολύτιμο μέταλλο, αποτελείται κυρίως από θειάφι. Μια απλή δοκιμή που μπορεί να γίνει είναι να τρίψεις το σβώλο στο πίσω μέρος μιας λευκής κεραμικής πλάκας. Ο πυρίτης αφήνει μια πρασινόμαυρη γραμμή· η χρυσοκίτρινη γραμμή αποκαλύπτει την παρουσία του πραγματικού χρυσού.

Η Αναζήτηση Χρυσού

Πιθανότατα υπάρχει χρυσάφι κάτω από τα πόδια σας αυτή τη στιγμή. Υπάρχει στα περισσότερα εδάφη και στους βράχους σ’ όλον τον κόσμο και όλο το θαλάσσιο νερό περιέχει χρυσάφι. Όμως, οι ποσότητες είναι, τόσο μικρές, ώστε το κόστος για να το βγάλεις μπορεί να είναι μεγαλύτερο από την αξία του. Ακόμη και στα σύγχρονα χρυσωρυχεία της Νότιας Αφρικής κατεργάζονται πέντε τόννους μετάλλευμα για να βγάλουν απλά και μόνο μια ουγγιά χρυσάφι.

Στη δεκαετία του 1850 η Αυστραλία παρήγαγε το 50 τα εκατό του παγκοσμίου χρυσαφιού. Πρόσκαιρη δόξα, όμως, γιατί η Νότια Αφρική σήμερα βρίσκεται επικεφαλής στους παραγωγούς χρυσαφιού ακολουθούμενη από τη Ρωσία, τον Καναδά και τις Η.Π.Α. Παρόλα αυτά, πολλές από τις επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν αποκλειστικά και μόνο ‘χρυσωρυχεία’. Απεναντίας, το χρυσάφι αποκτάται σαν υποπροϊόν από την εξόρυξη ψευδάργυρου, χαλκού και άλλων ορυκτών.

Σήμερα, η αναζήτηση χρυσού από τις εμπορικές επιχειρήσεις συνεπάγεται την ανάμιξη εμπειρογνωμόνων γεωλόγων και χημικών και προσεκτικά σχεδιασμένους χειρισμούς. Όταν καθοριστεί ο τόπος του χρυσού, είτε κοντά στην επιφάνεια είτε βαθύτερα στο υπέδαφος—ορισμένα ορυχεία στη Νότια Αφρική φτάνουν μέχρι πέντε χιλιόμετρα (τρία μίλια) βάθος—γίνονται τρεις βασικές λειτουργίες. Πρώτα, το μετάλλευμα εξορύσσεται με τις συνηθισμένες μεθόδους. Κατόπιν, ο χρυσός διαχωρίζεται με χημικές ή μηχανικές διαδικασίες, ή και με τις δυο. Μετά το χρυσάφι εξαγνίζεται, δηλαδή καθαρίζεται και χύνεται σε ράβδους.—Βλέπε Ξύπνα! της 8 Σεπτεμβρίου 1978.

Ισοτιμία Χρυσού

Η αυγή του 20ού αιώνα βρήκε ότι δεν υπήρχε αρκετό χρυσάφι και ασήμι για την κατασκευή νομισμάτων. Γι’ αυτό οι κυβερνήσεις, παρακινημένες από τις ανάγκες του κόσμου στον πόλεμο (1914), άρχισαν να εκδίδουν χαρτονομίσματα σε εκτεταμένη κλίμακα. Σύντομα τα χρυσά νομίσματα σταμάτησαν να κατασκευάζονται, και τα νομίσματα άρχισαν να γίνονται από φτηνότερα μέταλλα. Σήμερα πολλές χώρες παράγουν αλουμινένια νομίσματα.

Από τη στιγμή που τα χαρτονομίσματα σταμάτησαν να έχουν αντίκρισμα σε χρυσάφι, άλλοι τομείς από τον πλούτο μιας χώρας, όπως είναι το πετρέλαιο ή η ακίνητη περιουσία, πήραν τη θέση του. Το διεθνές εμπόριο αυξήθηκε, αλλά κάθε έθνος είχε διαφορετική νομισματική αξία, που έκανε τη νομισματική ισοτιμία δύσκολη. Γι’ αυτό, το 1944 σχηματίστηκε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) που ίδρυσε και διατήρησε μια σταθερή τιμή ισοτιμίας ανάμεσα στις χώρες. Περισσότερες από εκατό χώρες πήραν μέρος σ’ αυτό και συμφώνησαν το εθνικό τους νόμισμα να σχετίζεται με το δολλάριο των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο ήταν ‘τόσο καλό όσο το χρυσάφι.’ Οι ξένοι που είχαν στα χέρια τους δολλάρια των Η.Π.Α. μπορούσαν να τα ανταλλάξουν με χρυσάφι στην τιμή των 35 δολλαρίων για κάθε ουγγιά μετρήσεως χρυσού.

Αλλά με το χρόνο, οι Η.Π.Α. κατάντησαν να χρωστάνε στις ξένες χώρες περισσότερα απ’ όσα μπορούσαν να πληρώσουν με χρυσάφι. Γι’ αυτό το 1971 σταμάτησαν να πληρώνουν τους υπερπόντιους πελάτες τους με χρυσάφι. Όταν τα νομίσματα των Η.Π.Α. σταμάτησαν να έχουν αντίκρισμα σε χρυσάφι, η τιμή του χρυσού εξακοντίστηκε εκπληκτικά. Από το 1934 μέχρι το 1971 ο χρυσός κόστιζε 35 δολλάρια την ουγγιά· στις αρχές του 1980 είχε εξακοντιστεί στα 875 δολλάρια την ουγγιά. Σήμερα, όμως, κυμαίνεται γύρω στα 400 δολλάρια την ουγγιά.

Όταν Περνάει Μόνο το Χρυσάφι

Υπολογίζεται ότι γύρω στα 60 τα εκατό όλου του χρυσού βρίσκεται προστατευμένο στις τράπεζες και στα κυβερνητικά θησαυροφυλάκια. Το υπόλοιπο κάνει μια πολύ ενεργητική ζωή. Κράματα από το πολύτιμο μέταλλο χρησιμοποιούνται στα κοσμήματα και κάνει τις τιμές τους να σου κόβουν την ανάσα. Το χρυσάφι χρησιμοποιείται στην πορσελάνη καλής ποιότητας, ενώ χρυσαφένια φύλλα χρησιμοποιούνται για να εκτυπώνονται εμπορικά σήματα στις βιτρίνες των καταστημάτων ή γράμματα στα καλύμματα των βιβλίων.

Αν κοιτάξετε από κοντά οποιοδήποτε χρυσό κόσμημα, θα παρατηρήσετε τρία ή τέσσερα μικροσκοπικά σημαδάκια χαραγμένα επάνω του. Ορισμένα από τα σημάδια αυτά είναι σημάδια του εμπόρου και του διακινητή του. Επίσης υπάρχει μια επίσημη σφραγίδα. Αυτή δείχνει την αναλογία του καθαρού χρυσαφιού που υπάρχει στο κόσμημα. Η αναλογία του χρυσαφιού μετράται σε καράτια. Το αγνό χρυσάφι που είναι 24 καρατίων είναι σπάνιο στα κοσμήματα αυτά, γιατί είναι πολύ μαλακό για να το δουλέψει κανείς. Μια συνηθισμένη αναλογία είναι 22 καράτια, που σημαίνει 22 μέρη βάρους χρυσού και δύο μέρη άλλη πρόσμιξη.

Όταν οι αστροναύτες πήγαν στη σελήνη, έπρεπε να καταπολεμηθούν η μεγάλη θερμοκρασία και η ακτινοβολία από τον ήλιο. Εφόσον το χρυσάφι μπορεί να αντανακλά μέχρι το 98 τα εκατό των ακτίνων του ήλιου, τα ζωτικά μέρη του διαστημοπλοίου επενδύθηκαν με χρυσάφι. Παρόμοια, στη διάρκεια των διαστημικών περιπάτων, οι γείσοι στα κράνη και ο ‘ομφάλιος λώρος’ που συνέδεε τον αστροναύτη με το διαστημόπλοιο, ήταν επενδυμένοι μ’ ένα λεπτό στρώμα χρυσαφιού. Τα σύγχρονα αεριωθούμενα, επίσης, έχουν τομείς καλυμμένους με χρυσάφι για να προστατεύουν τα ζωτικά τους μέρη, και τον κόσμο, από την υψηλή θερμοκρασία.

Επειδή είναι άριστος αγωγός του ηλεκτρισμού, το χρυσάφι χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο στα μικροσκοπικά ηλεκτρονικά κυκλώματα, στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στα υπόγεια συστήματα τηλεπικοινωνίας.

Επειδή το χρυσάφι δεν πιάνει μικρόβια και είναι σταθερό, χρησιμοποιείται στην οδοντιατρική για την επιδιόρθωση και την αντικατάσταση δοντιών. Αν έχετε μια χρυσή κορώνα, αυτή αποτελεί μέρος από τους υπολογισμένους 75 τόννους χρυσού που χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο για να γεμίζουν τα κενά στα χαμόγελα των ανθρώπων. Στην ιατρική, το χρυσάφι παρέχεται για εσωτερική χρήση, για να προστατεύσει τα ζωτικά μέρη του σώματος κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ακτινοβολία. Το χρυσάφι χρησιμοποιείται στη θεραπεία της αρθρίτιδας, στη θεραπεία του καρκίνου και στη χειρουργική, αλλά η μέθοδος αυτή βρίσκεται ακόμη στα αρχικά της στάδια.

Πρόσφατες ανακαλύψεις χρυσού στις Αυστραλιανές πολιτείες συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί ένας μεγάλος πυρετός χρυσού. Στην πολιτεία της Βικτώριας μόνο, ο αριθμός εκείνων που κρατούν δικαιώματα εξορύξεως εξακοντίστηκε από 3.500 σε 25.000 μέσα στο χρόνο. Τι νομίζετε εσείς, θα ενωθείτε μαζί τους στον πυρετό του χρυσού της δεκαετίας του 1980;

Αν ναι, να είστε προσεκτικοί, γιατί δεν είναι χωρίς λόγο που χρησιμοποιείται η λέξη «πυρετός» στο κυνήγι για χρυσάφι. Είναι πάρα πολύ εύκολο να μην προσέξει κανείς, όταν αισθάνεται τη μυρωδιά του χρυσού, να θυσιάσει αρχές που υπήρξαν αναπόσπαστο αξεχώριστο μέρος της ζωής του, να δαπανήσει περισσότερα χρήματα απ’ όσα έχει, να αφιερώσει περισσότερο χρόνο απ’ όσο είναι συνετό και να έρθει σε πλήρη οικονομική, συναισθηματική και οικογενειακή καταστροφή.

Πριν από δυο χρόνια μια γυναίκα που έψαχνε για χρυσάφι και ο νεαρός γιος της χάθηκαν, οδηγώντας στη χέρσα Αυστραλιανή ενδοχώρα. Χρειάστηκε να ψάξουν κάπου έξι μήνες για να βρουν το όχημα και τα πτώματα. Υπήρχε ακόμη νερό στο ψυγείο του αυτοκινήτου και άφθονη τροφή. Και είχαν πεθάνει σε απόσταση ενός χιλιομέτρου (0,6 μίλι) από ένα πηγάδι.

Ώστε, αν βρείτε ότι προσελκύεστε από τον πυρετό του χρυσού της δεκαετίας του 1980, να είστε βέβαιοι ότι υπολογίσατε όχι μόνο το χρυσάφι που ελπίζετε να βρείτε, αλλά επίσης και τη δαπάνη. Το τίμημα μπορεί να είναι υψηλότερο απ’ αυτό που είστε διατεθειμένοι να παζαρέψετε. Όπως είναι γραμμένο στην 1 Τιμόθεον 6:9, 10: «Όσοι δε θέλουσι να πλουτώσι πίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα και εις επιθυμίας πολλάς ανόητους και βλαβεράς, αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν. Διότι ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία, την οποίαν τινές ορεγόμενοι απεπλανήθησαν από της πίστεως και. διεπέρασαν εαυτούς με οδύνας πολλάς.»