Μπορούν οι Σεισμοί να Προλεχθούν;
ΣΤΙΣ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ του 1976, στην ηπειρωτική Κίνα, στην πόλη Τανγκσάν, έγινε η χειρότερη φυσική καταστροφή των τελευταίων αιώνων. Μέσα σε λίγα λεπτά όλα τα εκατοντάδες πολυώροφα τούβλινα κτίρια της πόλεως εκτός από τέσσερα έπαθαν ζημιές και πολλά απ’ αυτά κατέρρευσαν πάνω στους κατοίκους που κοιμούνταν. Τραίνα εκτροχιάσθηκαν, γέφυρες λεωφόρων κατέρρευσαν, το νερό και το ηλεκτρικό κόπηκαν και 10.000 ανθρακωρύχοι παγιδεύτηκαν κάτω από τη γη. Όταν δημοσιεύθηκαν οι επίσημοι αριθμοί των θυμάτων μετά από τρία χρόνια, 242.000 πέθαναν, και 164.000 άλλοι τραυματιστήκαν σοβαρά.
«Το σεισμολογικό τμήμα δεν είχε εκδώσει καμιά προειδοποίηση,» παραδέχθηκαν οι Κινέζοι επίσημοι. Πράγματι, ο μεγάλος σεισμός της Τανγκσάν τούς αιφνιδίασε όλους, επειδή φαινόταν απίθανο να γίνει μεγάλος σεισμός σ’ αυτή την περιοχή.
Ήταν σαν ειρωνεία της τύχης, γιατί αυτός ο σεισμός συνέβη στην Κίνα ένα χρόνο μετά από μια επιτυχή πρόβλεψη σεισμού που είχε σώσει χιλιάδες ζωές. Σε μια προηγούμενη περίπτωση οι Κινέζοι έδειξαν υπαίθριες ταινίες για να κρατήσουν τους ανθρώπους στην περιοχή Χάιτσινγκ έξω τα κρύα βράδια του Φεβρουαρίου μέχρις ότου συνέβη ο σεισμός που είχαν προείπει, ακριβώς όπως τον είχαν υπολογίσει.
Σαν αποτέλεσμα της προρρήσεως για το Χάιτσινγκ, ενθουσιαστικές ειδησεογραφικές πληροφορίες έδωσαν την εντύπωση ότι η πρόβλεψη των σεισμών σύντομα θα γινόταν ρουτίνα όπως και η πρόβλεψη του καιρού. Η καταστροφή της Τανγκσάν, όμως, έδειξε διαφορετικά πράγματα. Προς το παρόν, η απάντηση στο ερώτημα, «Μπορούν οι επιστήμονες να προβλέπουν τους σεισμούς;» είναι, «Μερικές φορές.»
Τι Προξενεί τους Σεισμούς;
Οι προβλέψεις των σεισμών βασίζονται σε διάφορες θεωρίες σχετικά με τις αιτίες που τους προκαλούν, και οι προβλέψεις διαφέρουν στην ακρίβεια. Όπως υπάρχουν μεγάλοι σεισμοί χωρίς καμιά πρόβλεψη, έτσι υπάρχουν και προβλέψεις που δεν πραγματοποιούνται. Το 1976 ένας Αμερικανός γεωφυσικός, ο Δρ Μπράιαν Μπράντυ, άρχισε να προλέγει έναν πολύ ισχυρό σεισμό για τη Λίμα του Περού. Αργότερα προσδιόρισε την ημερομηνία της συμφοράς στον Αύγουστο περίπου του 1981. Ως τότε κανένας επιστήμονας δεν είχε τολμήσει να προβλέψει από πολύ καιρό πριν την ακριβή τοποθεσία, το χρόνο και το μέγεθος ενός σεισμού. Ο Δρ Μπράντυ δεν έκανε τη πρόβλεψή του δημόσια, αλλά τα νέα αυτά δύσκολα μένουν μυστικά, και όταν μαθεύτηκαν δημιουργήθηκε μεγάλος πανικός στην Περουβιανή πρωτεύουσα. Τον Ιούλιο ο Δρ Μπράντυ ανακάλεσε τη πρόβλεψή του, και ο Αύγουστος ήρθε και πέρασε χωρίς να γίνει κανένας σεισμός.
Εν τω μεταξύ τι γίνεται κάτω από τη γη; Κανένας δεν ξέρει με βεβαιότητα. Οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι σεισμοί γίνονται όταν δημιουργούνται πιέσεις μέσα στη γη, κάνοντας τελικά τα ογκώδη στρώματα των πετρωμάτων να σπάζουν απότομα όπως ένα μολύβι που το λυγίζουμε μέχρι να σπάσει. Μερικές φορές οι πιέσεις φαίνονται να προκαλούνται από τεράστιες «τεκτονικές πλάκες» που πάνω τους κάθονται ήπειροι οι οποίες είτε εισχωρούν η μια στην άλλη είτε προχωρούν από πάνω ή κάτω από την άλλη. Το φημισμένο τεκτονικό ρήγμα Σάν Ανδρέας στη νότια Καλιφόρνια βρίσκεται στα σύνορα δυο τέτοιων πλακών. Άλλες φορές, όμως, οι σεισμοί μπορούν να συμβούν βαθιά μέσα σε μια πλάκα για λόγους που δεν έχουν ακόμη καλά κατανοηθεί, όπως όταν πολύ ισχυροί σεισμοί άλλαξαν την πορεία του Ποταμού Μισισιπή στις κεντρικές Ηνωμένες Πολιτείες το 1811.
Οι επιστήμονες συχνά μπορούν να πουν πότε δημιουργούνται πιέσεις κάτω από τη γη, αλλ’ αυτό δεν είναι αρκετό σαν πρόβλεψη. Πόσο σκληρά είναι τα πετρώματα σε μια ορισμένη περιοχή; Πόση πίεση μπορούν να ανεχθούν προτού σπάσουν; Θα ελευθερώσουν την πίεση σε πολλά και μικρά σπασίματα σε μια κατακλυσμιαία συντριβή; Η πρόβλεψη του Δρ Μπράντυ για το Περού βασιζόταν στις θεωρίες του σχετικά με το πώς σπάνε οι βράχοι, αλλά αυτές οι θεωρίες είναι σαφές ότι χρειάζονται περισσότερη επεξεργασία.
Είτε γίνει πρόβλεψη είτε όχι, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι σεισμοί που γίνονται σε μέρη όπως το Περού είναι πιο σοβαροί, γιατί οι πιέσεις στους υπόγειους βράχους είναι συνεχείς. Αλλά η γνώση αυτή μόνη δεν είναι πολύ βοηθητική. Οι άνθρωποι θέλουν να ξέρουν πότε, και πού, και πόσος σοβαρός θα είναι ο επόμενος σεισμός. Μπορείτε να τους κατηγορήσετε γι’ αυτό;
Από τις Ακτίνες Λέιζερ στο Γατόψαρο
Αν και απρόσμενη η συμφορά του Τανγκσάν δεν ήρθε εντελώς απροειδοποίητα. Δεκατέσσερις μήνες πριν συμβεί, ένα αστεροσκοπείο της περιοχής «κατέγραψε αυξημένες ανησυχητικές κινήσεις κατά μήκος του τεκτονικού ρήγματος στη γη μέσα από την οποία περνούσε» σύμφωνα με μια είδηση στους Τάιμς της Νέας Υόρκης. «Ωστόσο, επειδή δεν είχαν άλλα προειδοποιητικά σημεία, δεν δόθηκε καμιά προειδοποίηση.» Αντίθετα, πριν από το σεισμό του Χάιτσινγκ προηγήθηκαν πολλά προειδοποιητικά σημάδια, ανάμεσα στα οποία περίεργη ήταν η συμπεριφορά των ζώων, κάτι που οι Κινέζοι παίρνουν στα σοβαρά για να προβλέπουν σεισμούς. Τελικά, πριν από το σεισμό του Χάιτσινγκ συνέβησαν πολλές και μικρές δονήσεις πέρυσι τον Δεκέμβριο και πάλι τις μέρες ακριβώς πριν συμβεί ο σεισμός. Το ανησυχητικό σταμάτημα αυτών των σεισμικών δονήσεων ήταν εκείνο που έπεισε τους επίσημους στις 4 Φεβρουαρίου ότι ένας μεγάλος σεισμός θα γινόταν μέσα σε ώρες.
Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές αναγνωρίζονται τα προειδοποιητικά σημάδια αφού γίνει ο σεισμός. Αλλά για να είμαστε πρακτικοί μόνο οι ασυνήθιστοι εκείνοι σεισμοί που δίνουν άφθονα και εντυπωσιακά προειδοποιητικά σήματα είναι πιθανόν να προβλεφθούν με επιτυχία. «Το πρόβλημα είναι ότι οι προειδοποιήσεις δεν είναι ακριβώς οι ίδιες ούτε σε δυο σεισμούς, αναφέρει ένας συγγραφέας, «και τα συμπτώματα μάλιστα αυτά μπορεί να παροδηγήσουν.»
Σαν αποτέλεσμα, μια τρομερή ποικιλία ενδείξεων πιθανού σεισμού ερευνάται εδώ κι εκεί σ’ όλο τον κόσμο. Εδώ αναφέρονται μερικά πράγματα :
Η συμπεριφορά των ζώων: Οι μύθοι ότι το γατόψαρο πηδάει πριν από το σεισμό είναι τόσο κοινοί, που κάποτε πίστευαν ότι «οι σεισμοί γίνονταν επειδή τα γατόψαρα χτυπούν μανιασμένα το νερό σε υπόγεια ποτάμια,» αναφέρει το Σάιενς Νταϊτζέστ. Οι Γιαπωνέζοι έχουν κάνει δοκιμές σε δέκα γατόψαρα του Τόκιο και αναφέρουν ότι «αντιδρούσαν αφύσικα πριν από το 85 τα εκατό των σεισμών που ήταν αρκετά αισθητοί στους ανθρώπους σ’ ένα επτάμηνο πείραμα.» Μήπως τα ψάρια ενοχλούνται από τα «βογκητά» πολύ χαμηλής συχνότητας ή τα «ουρλιαχτά» υψηλής συχνότητας που βγάζουν οι πιεζόμενοι βράχοι προτού σπάσουν κάτω από τη γη; Ίσως. Άλλα ζώα που αναφέρονται ότι φέρονται περίεργα πριν από τους σεισμούς είναι τα φίδια, οι αρουραίοι, οι χήνες, τα γουρούνια, οι αγελάδες και τα σκυλιά, και όλα αυτά ενεργούσαν περίεργα πριν από το σεισμό του Χάιτσινγκ.
Αλλαγές εδάφους: Αυτή η μέθοδος για πρόβλεψη σεισμών φαίνεται πιο «επιστημονική» από την παρατήρηση των ζώων, γιατί σ’ αυτή περιλαμβάνονται πάρα πολλές υπερσύγχρονες συσκευές όπως οι ακτίνες λέιζερ για να καταγράφουν τις αλλαγές στο επίπεδο της γης, και ευαίσθητα όργανα για να ανιχνεύουν και την παραμικρή αλλαγή στην κλίση του εδάφους. Και άλλες συσκευές μελετούν τοπικά μαγνητικά και ελκτικά πεδία. Αν το έδαφος υψώνεται βυθίζεται ή γέρνει, οι επιστήμονες έχουν ενδείξεις σχετικά με το τι θα μπορούσε να συμβαίνει πολύ κάτω από την επιφάνεια, εκεί που γενικά συμβαίνουν οι σεισμοί. Ο καταπληκτικός τεχνικομηχανικός πολιτισμός, όμως, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι η πρόβλεψη των σεισμών είναι καλύτερη. Για χρόνια οι επιστήμονες παρακολουθούν την ύψωση τον εδάφους και την πτώση στην περιοχή Πάλμντεϊλ της Καλιφόρνιας. Κι όμως δεν είναι ακόμη βέβαιοι για το τι σημαίνουν όλα αυτά.
Αλλαγές στο πηγαδίσιο νερό: Όταν η ροή του νερού σ’ ένα αρτεσιανό πηγάδι στην κεντρική Ασία ελαττώθηκε πολύ, Σοβιετικοί επιστήμονες προείπαν ότι επρόκειτο να γίνει σεισμός. Έξι ώρες αργότερα το πηγάδι στέρεψε τελείως και ένας μεγάλος σεισμός έπληξε την περιοχή. Μια άλλη πολύ δημοφιλής τεχνική είναι το μέτρημα ραδονίου στο πηγαδίσιο νερό. Το αέριο προέρχεται από άτομα ραδίου που έχουν φύγει από τα πετρώματα που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια. Αν τα πετρώματα πρόκειται να συντριφτούν από συσσωρευμένη ένταση, στην αρχή παρουσιάζουν μικρά σπασίματα. Το νερό μπορεί να διαποτίσει αυτά τα κομμάτια και ν’ απορροφήσει ραδόνιο.
Προβλήματα Λόγω Μερικής Γνώσεως
Παρ’ όλες τις υποσχόμενες νέες μεθόδους και προτάσεις, όμως, η πρόβλεψη των σεισμών απέχει ακόμη πάρα πολύ για να φτάσει στο επίπεδο της προβλέψεως του καιρού. «Η γνώμη μου είναι ότι τουλάχιστον 10 χρόνια θα περάσουν για να γίνονται οι προβλέψεις με επαρκή εγκυρότητα και συνέπεια και να χρησιμεύουν στο κοινό,» λέγει ο γεωλόγος των ΗΠ Κλάρενς Άλλεν. Λόγω των πολλών κινδύνων που προκαλούνται από τους σεισμούς, πολλοί επιστήμονες αφυπνίζονται ως προς την ευθύνη που έχουν και την ατελή κατάσταση της τέχνης τους.
Μερικοί επιστήμονες φοβούνται ότι κάποια μέρα «θα κοιτάζουν τις πολλές μετρήσεις τους και η πείρα και η διαίσθησή τους θα τους λέει ότι ένας ισχυρός σεισμός επίκειται. Αλλά δεν θα δίνουν καμιά προειδοποίηση που θα μπορούσε να σώσει χιλιάδες ζωές,» αναφέρουν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης. Γιατί; «Δεν θα έχουν αρκετή πεποίθηση στις αποδείξεις που έχουν στα χέρια τους να δικαιολογήσουν την πρόβλεψη για ένα σεισμό σ’ ένα έθνος όπου μια λανθασμένη πρόβλεψη θα μπορούσε να φέρει πάνω τους επαγγελματικό χλευασμό, δημόσια γελοιοποίηση και εκατοντάδες αγωγές.»
Αυτοί που προβλέπουν τους σεισμούς δεν βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση. Αν δεν συμβεί ο σεισμός που έχει προβλεφθεί, η ψεύτικη προειδοποίηση θα υπονόμευε τη δημόσια εμπιστοσύνη και έκανε τους ανθρώπους να μην προσέξουν σε μια μετέπειτα προειδοποίηση, με τραγικά αποτελέσματα. Θα μπορούσαν να χάσουν την αξία τους τα οικόπεδα και τα σπίτια και οι επιχειρηματίες για την ανάπτυξη μιας περιοχής θα μπορούσαν μάλιστα να διώξουν δικαστικά τους επιστήμονες. Από την άλλη μεριά, αν αποσιωπηθεί μια πρόβλεψη και συμβεί ο σεισμός, τότε τα θύματα και οι οικογένειές τους θα μπορούσαν να καταφύγουν στο δικαστήριο για αμέλεια.
Το πρόβλημα εδώ ξεπερνάει την ατελή γνώση του ανθρώπου για τους σεισμούς. Αποτελεί το βασικό πρόβλημα της άπληστης κοινωνίας μας που συχνά δίνει προτεραιότητα στην τοπική οικονομία παρά στη διάσωση της ζωής.
Η Πιο Ακριβής Πρόβλεψη Σεισμών
Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι εκείνος που ήταν πιο ακριβής στην πρόβλεψη σεισμών δεν είναι γνωστός σαν γεωλόγος. Και όμως, αυτός ο άνθρωπος προείπε ότι μια ορισμένη γενιά θα έβλεπε «έθνος επί έθνος και βασιλεία επί βασιλείαν, και θέλουσι γείνει πείναι . . . και σεισμοί κατά τόπους,» και όλα αυτά 1.900 χρόνια πριν γίνουν. (Ματθαίος 24:7, 34) Αυτός που προείπε αυτά τα γεγονότα, ο Ιησούς Χριστός, συνέχισε μετά και είπε στους αληθινούς Χριστιανούς ότι εκείνο τον καιρό θα υφίσταντο έντονο διωγμό, ότι η ανομία θα πλήθαινε και ότι η αγάπη θα ψυχραινόταν, και ότι το ευαγγέλιο της βασιλείας του Θεού θα κηρύττετο σ’ όλο τον κόσμο, δίνοντας ελπίδα στον κόσμο που βρίσκεται μέσα στο σκοτάδι.—Εδάφια 9-14.
Ενώ διάφορα χαρακτηριστικά της προφητείας του Ιησού μπορεί να φαίνονται ότι εκπληρώθηκαν σε διαφορετικές περιόδους στο παρελθόν, είναι σημαντικό ότι όλες οι φάσεις της προφητείας του Ιησού συμβαίνουν ταυτόχρονα στον εικοστό αιώνα αρχίζοντας από το 1914, το έτος που άρχισε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Υπολογίζεται ότι ενενήντα εκατομμύρια άνθρωποι ή και περισσότεροι έχουν σκοτωθεί σε πολέμους σ’ αυτό τον αιώνα, και οι ειδικοί πάνω στην παγκόσμια υγεία υπολογίζουν ότι πενήντα εκατομμύρια πεθαίνουν από πείνα κάθε χρόνο. Ο διωγμός στους αληθινούς Χριστιανούς στις φανατικά εθνικιστικές χώρες έχει αποδειχθεί με στοιχεία. Όλες οι χώρες σχεδόν του κόσμου θρηνούν για την αυξανόμενη ανομία.
Και σχετικά με τους σεισμούς; Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αιώνας μας είδε τους περισσότερους καταστροφικούς σεισμούς από οποιονδήποτε άλλο. Από τότε που έδωσε ο Ιησούς την προφητεία του μέχρι το 1914, η ιστορία αναφέρει πέντε σεισμούς που ο καθένας στοίχισε το θάνατο 100.000 ή και περισσότερων ανθρώπων. Στην περίοδο από το 1914 το λιγότερο έγιναν τέσσερις φορές περισσότεροι τέτοιοι υπερσεισμοί—στην Κίνα το 1920, στο Τόκιο το 1923, στην Κίνα το 1927, και φυσικά, στην Τανγκσάν το 1976. Είναι αλήθεια ότι αυτή η γενεά έχει δει όχι μόνο σεισμούς αλλά ‘μεγάλους σεισμούς,’ όπως αναφέρει το ευαγγέλιον του Λουκά.—Λουκάς 21:11.
Κανένας επιστήμονας, ούτε και αν ήταν εφοδιασμένος με τις καλύτερες θεωρίες, συσκευές και σεισμογράφους, θα ονειρευόταν να προείπει μια απότομη αύξηση σε πολύ καταστροφικούς σεισμούς μετά από 1.900 χρόνια. Πώς το έκανε αυτό ο Ιησούς; «Απ’ εμαυτού δεν λαλώ,» είπε ο Ιησούς, «αλλ’ ο Πατήρ ο μένων εν εμοί αυτός εκτελεί τα έργα.» (Ιωάννης 14:10) Οι προρρήσεις του Ιησού δεν ήταν το αποτέλεσμα κάποιας εκπαιδεύσεως στη γεωλογία αλλά τις εμπνεύσθηκε από τον ουράνιο Πατέρα του, τον Ιεχωβά Θεό. Σε αντίθεση με τις εικασίες των επιστημόνων, οι προρρήσεις του Θεού για το μέλλον αποδεικνύονται πάντα αληθινές!
[Πλαίσιο στη σελίδα 15]
Αν ζείτε σε μια περιοχή σεισμογενή, να θυμόσαστε—
Πριν από το σεισμό
● Ελέγξτε το σπίτι σας για κινδύνους από το σεισμό. Έχετε καλά στερεωμένους τους θερμοσίφωνες, βάλτε τα βαριά αντικείμενα στο πάτωμα ή σε χαμηλότερα ράφια. Στηρίξτε ή στερεώστε τα ράφια και τα υψηλά βαριά αντικείμενα.
● Ακολουθήστε τους κανόνες οικογενειακής προστασίας. Διδάξτε τα μέλη της οικογένειας πώς να κλείνουν το ρεύμα, το γκάζι και το νερό.
● Βεβαιωθείτε ότι έχετε καλό πυροσβεστήρα και, κουτί πρώτων βοηθειών.
● Έχετε ένα τρανζίστορ κοντά σας με καινούργιες μπαταρίες.
Στη διάρκεια του σεισμού
● Συγκεντρωθείτε στο να παραμείνετε ήρεμοι. Να θυμάστε ότι θα διαρκέσει μόνο ένα λεπτό ή περίπου τόσο.
● Κλείστε τις θερμάστρες, τις κουζίνες και το θερμοσίφωνα.
● Σταθείτε κάτω από μια ανοιχτή πόρτα ή μπείτε κάτω από ένα τραπέζι ή γραφείο.
● Μείνετε μακριά από παράθυρα, καθρέφτες και καμινάδες. Μην τρέξετε έξω όπου μπορεί να χτυπήσετε από προσόψεις, κεραμίδια, κλπ., που θα πέφτουν.
● Αν είστε έξω, φυλαχτείτε από τα στενά δρομάκια, τους τοίχους, τους στύλους του ηλεκτρικού, κλπ. Προσπαθήστε να βγείτε σε ανοιχτή περιοχή.
● Αποφύγετε τους ανελκυστήρες.
Μετά τον σεισμό
● Ελέγξτε για τυχόν τραυματισμούς και πυρκαγιές. Σβήστε αμέσως τις πυρκαγιές.
● Ελέγξτε για διαρροές γκαζιού ή βλάβες στο ηλεκτρικό δίκτυο. Κλείστε το γενικό του γκαζιού ή του ηλεκτρικού αν αυτό είναι απαραίτητο.
● Ακούστε τις ειδήσεις από το ραδιόφωνο. Μη χρησιμοποιήσετε το τηλέφωνο αν δεν υπάρχει επείγουσα ανάγκη.
● Μην χάνετε άσκοπες βόλτες.
● Ετοιμαστείτε για μετασεισμικές δονήσεις.