Ανθυγιεινοί Τρόποι Ζωής—Πόσο Υψηλό Είναι το Τίμημα;
«Η ΑΡΡΩΣΤΙΑ είναι αφέντης του κάθε ανθρώπου», δηλώνει μια δανική παροιμία. Όποιος έχει πέσει θύμα κάποιας χρόνιας ασθένειας θα διαβεβαιώσει αμέσως ότι αυτός ο «αφέντης» μπορεί να είναι πολύ σκληρός! Ωστόσο, ίσως νιώσετε έκπληξη αν μάθετε ότι η αρρώστια πολλές φορές μοιάζει περισσότερο με προσκεκλημένο φιλοξενούμενο παρά με αφέντη. Τα Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών στις Η.Π.Α. αποδίδουν το 30 τοις εκατό των ημερών που δαπανούν οι ασθενείς στο νοσοκομείο σε ασθένειες και τραυματισμούς που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Ποια είναι η αιτία; Οι ανθυγιεινοί και επικίνδυνοι τρόποι ζωής. Ας δούμε μερικά παραδείγματα.
ΚΑΠΝΙΣΜΑ. Ο Άιρα, 53 ετών, έχει εμφύσημα—η συνέπεια σχεδόν τεσσάρων δεκαετιών καπνίσματος. Για να αντιμετωπίσει την κατάστασή του, χρειάζεται συνέχεια οξυγόνο από φιάλες, το οποίο κοστίζει περίπου 400 δολάρια (περ. 100.000 δρχ.) το μήνα. Το 1994 τα έξοδα της εννιαήμερης παραμονής του στο νοσοκομείο για την πάθησή του έφτασαν τα 18.000 δολάρια (περ. 4,5 εκατ. δρχ.), ανεβάζοντας το συνολικό κόστος της υγειονομικής περίθαλψης του Άιρα για εκείνο το έτος σε 20.000 δολάρια (περ. 5 εκατ. δρχ.) και πλέον. Παρ’ όλα αυτά, ο Άιρα δεν πιστεύει ότι είναι ανάγκη να κόψει το κάπνισμα. «Νιώθω τόσο σφοδρή επιθυμία», λέει ο ίδιος.
Η περίπτωση του Άιρα δεν είναι μοναδική. Παρά τους πολύ γνωστούς κινδύνους του καπνίσματος, οι άνθρωποι παγκόσμια ανάβουν γύρω στα 15 δισεκατομμύρια τσιγάρα κάθε μέρα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι ετήσιες υγειονομικές δαπάνες για ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα υπολογίζεται ότι είναι 50 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 12,5 τρισ. δρχ.). Αυτό σημαίνει ότι το 1993, κατά μέσο όρο, για κάθε πακέτο τσιγάρα που αγοράστηκε, δαπανήθηκαν σχεδόν 2,06 δολάρια (περ. 500 δρχ.) για ιατρικά έξοδα που σχετίζονταν με το κάπνισμα.
Όταν γεννιέται ένα παιδί, μπορεί να αρχίσει η συσσώρευση των ιατρικών εξόδων που σχετίζονται με το κάπνισμα. Για να αναφέρουμε μόνο ένα παράδειγμα, κάποια μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες διαπίστωσε ότι τα μωρά που γεννιούνται από μητέρες που καπνίζουν έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πάθουν λαγωχειλία ή λυκόστομα, παθήσεις για τις οποίες ίσως χρειαστεί να υποβληθεί το παιδί μέχρι και σε τέσσερις επεμβάσεις προτού γίνει δύο χρονών. Το μέσο ισόβιο κόστος για την ιατρική περίθαλψη και τα σχετικά έξοδα αυτών των παθήσεων ανέρχεται σε 100.000 δολάρια (περ. 25 εκατ. δρχ.) ανά άτομο. Ασφαλώς, το συναισθηματικό τίμημα του να έχει κάποιος μια σωματική γεννητική ανωμαλία δεν μετριέται με χρήματα.
Ορισμένοι λένε ότι το υψηλό υγειονομικό κόστος του καπνίσματος αντισταθμίζεται από το γεγονός ότι πολλοί καπνιστές δεν ζουν αρκετά ώστε να πάρουν σύνταξη. Ωστόσο, όπως παρατηρεί Το Ιατρικό Περιοδικό της Νέας Αγγλίας (The New England Journal of Medicine), «αυτό το συμπέρασμα είναι αμφιλεγόμενο· επιπλέον, οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν ότι οι πρόωροι θάνατοι που οφείλονται στο κάπνισμα δεν αποτελούν ανθρωπιστικό μέσο για τον έλεγχο του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης».
ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΑΛΚΟΟΛ. Η κατάχρηση αλκοόλ έχει συνδεθεί με αρκετά προβλήματα υγείας, περιλαμβανομένης της κίρρωσης του ήπατος, της καρδιοπάθειας, της γαστρίτιδας, του έλκους και της παγκρεατίτιδας. Μπορεί επίσης να κάνει κάποιον πιο ευπαθή σε λοιμώδη νοσήματα όπως είναι η πνευμονία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάθε χρόνο «10 δισεκατομμύρια δολάρια [περ. 2,5 τρισ. δρχ.] χρησιμοποιούνται για τη νοσηλεία ανθρώπων που δεν μπορούν να ελέγξουν το ποτό», σύμφωνα με τον Δρ Στάντον Πίλι.
Το αλκοόλ συνήθως επηρεάζει το έμβρυο στη μήτρα. Κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες παιδιά, στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, γεννιούνται με ανωμαλίες επειδή οι μητέρες τους έπιναν όταν ήταν έγκυες. Διαπιστώνεται ότι μερικά από αυτά τα βρέφη πάσχουν από εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο (FAS) και συχνά πάσχουν από σωματικές και διανοητικές βλάβες. Το ισόβιο ιατρικό κόστος για κάθε παιδί που έχει FAS υπολογίζεται κατά μέσο όρο σε 1,4 εκατομμύρια δολάρια (περ. 350 εκατ. δρχ.).
Επειδή το αλκοόλ μειώνει τον έλεγχο των παρορμήσεων, το υπερβολικό ποτό συχνά παίζει κάποιο ρόλο στις εκρήξεις βίας, οι οποίες μπορεί να καταλήξουν σε τραυματισμούς που απαιτούν ιατρική φροντίδα. Υπάρχει επίσης η ανυπέρβλητη βλάβη που προξενούν εκείνοι που οδηγούν μεθυσμένοι. Εξετάστε τις επιπτώσεις που είχε αυτό στη Λίνζι, ένα οχτάχρονο κορίτσι, που χρειάστηκε να τη βγάλουν με λοστούς από την πίσω θέση του αυτοκινήτου της μητέρας της όταν συγκρούστηκε μαζί τους ένας μεθυσμένος οδηγός. Η Λίνζι έμεινε εφτά εβδομάδες στο νοσοκομείο και χρειάστηκε να της γίνουν αρκετές επεμβάσεις. Τα ιατρικά της έξοδα ξεπέρασαν τα 300.000 δολάρια (περ. 75 εκατ. δρχ.). Ήταν τυχερή που έζησε.
ΧΡΗΣΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ. Μια ερευνήτρια υπολογίζει ότι το ετήσιο κόστος της χρήσης ναρκωτικών στην Αμερική ανέρχεται σε 67 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 16,7 τρισ. δρχ.). Ο Τζόζεφ Α. Καλιφάνο, πρόεδρος του Κέντρου Εθισμών και Κατάχρησης Ουσιών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, επισημαίνει άλλη μια δαπανηρή πλευρά του προβλήματος: «Μωρά εθισμένα στο κρακ, σπάνιο φαινόμενο πριν από μια δεκαετία, γεμίζουν τις αίθουσες νεογνών με κόστος 2.000 δολάρια [περ. 500.000 δρχ.] τη μέρα. . . . Το κόστος, προκειμένου να φτάσει μέχρι την ενηλικίωση κάποιο μωρό που θα επιζήσει, μπορεί να ανέλθει σε 1 εκατομμύριο δολάρια [περ. 250 εκατ. δρχ.]». Επιπλέον, τονίζει ο Καλιφάνο, «το γεγονός ότι οι έγκυες μητέρες δεν ζητούν προγεννητική φροντίδα και δεν κόβουν τα ναρκωτικά ευθύνεται για μεγάλο μέρος των σχεδόν 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων [περ. 750 δισ. δρχ.] που δαπάνησε το πρόγραμμα Ιατρική Βοήθεια [Medicaid] το 1994 για τη φροντίδα εσωτερικών ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε νοσοκομεία εξαιτίας των ναρκωτικών».
Η υπόθεση αυτή γίνεται ακόμα τραγικότερη όταν σκεφτούμε το ανυπολόγιστο ανθρώπινο τίμημα αυτού του εθισμού. Γαμήλιες προστριβές, παραμελημένα παιδιά και εξαντλημένοι οικονομικοί πόροι περιλαμβάνονται στα συνηθισμένα προβλήματα που επηρεάζουν οικογένειες οι οποίες διαλύονται από τα ναρκωτικά.
ΑΧΑΛΙΝΩΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ. Πάνω από 12 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες προσβάλλονται από κάποια σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια κάθε χρόνο, με αποτέλεσμα να έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες το υψηλότερο ποσοστό τέτοιων ασθενών από οποιαδήποτε άλλη αναπτυγμένη χώρα. Ο Ντέιβιντ Σελεντάνο, της Σχολής Υγιεινής και Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, το ονομάζει αυτό «εθνικό πρόβλημα». Το άμεσο κόστος αυτών των ασθενειών, χωρίς το AIDS, ανέρχεται περίπου στα 10 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 2,5 τρισ. δρχ.) ετησίως. Οι έφηβοι αντιμετωπίζουν ιδιαίτερο κίνδυνο. Και αυτό δεν είναι καθόλου παράξενο! Σύμφωνα με κάποια έκθεση, γύρω στο 70 τοις εκατό εκείνων που πήγαιναν στην τρίτη λυκείου είχαν ήδη σεξουαλικές σχέσεις και σχεδόν το 40 τοις εκατό από αυτούς είχαν τουλάχιστον τέσσερις διαφορετικούς συντρόφους.
Το AIDS αποτελεί από μόνο του καταστροφή στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Στις αρχές του 1996, η πιο αποτελεσματική θεραπευτική αγωγή που υπήρχε—αναστολείς της πρωτεάσης σε συνδυασμό με γνωστά παλιότερα φάρμακα—κόστιζε από 12.000 ως 18.000 δολάρια (περ. 3 με 4,5 εκατ. δρχ.) ετησίως για κάθε άτομο. Αλλά αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου όσον αφορά το κρυμμένο κόστος του AIDS, το οποίο περιλαμβάνει τη χαμένη παραγωγικότητα του θύματος και εκείνων που λείπουν από την εργασία ή το σχολείο για να το φροντίζουν. Υπολογίζεται ότι μέχρι το έτος 2000 ο ιός HIV και το AIDS θα έχουν απομυζήσει από 356 ως 514 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 89 ως 128,5 τρισ. δρχ.) παγκόσμια—σαν να καταστρεφόταν η οικονομία της Αυστραλίας ή της Ινδίας.
ΒΙΑ. Όταν ήταν υπουργός υγείας των Η.Π.Α., η Τζόσλιν Έλντερς ανέφερε ότι το ιατρικό κόστος της βίας ήταν 13,5 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 3,4 τρισ. δρχ.) το 1992. Ο πρόεδρος των Η.Π.Α., Μπιλ Κλίντον, παρατήρησε: «Ένας από τους λόγους για τους οποίους η υγειονομική περίθαλψη στην Αμερική είναι τόσο ακριβή είναι ότι τα νοσοκομεία μας και οι πτέρυγες με τα επείγοντα περιστατικά είναι γεμάτα ανθρώπους που τους έχουν μαχαιρώσει ή τους έχουν πυροβολήσει». Δικαιολογημένα Το Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (The Journal of the American Medical Association) αποκαλεί τη βία στις Ηνωμένες Πολιτείες «κίνδυνο για τη δημόσια υγεία». Η αναφορά συνεχίζει: «Αν και η βία δεν αποτελεί ασθένεια με την ‘κλασική’ έννοια, η επίδρασή της στην ατομική και στη δημόσια υγεία είναι εξίσου έντονη με την επίδραση πολλών σωματικών νόσων—ίσως και εντονότερη».
Μια έκθεση από 40 νοσοκομεία του Κολοράντο λέει ότι το μέσο κόστος για κάθε θύμα βίας στη διάρκεια των πρώτων εννέα μηνών του 1993 ήταν 9.600 δολάρια (περ. 2,4 εκατ. δρχ.). Οι μισοί και πλέον από εκείνους που νοσηλεύτηκαν ήταν ανασφάλιστοι, και πολλοί από αυτούς δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να πληρώσουν τα έξοδά τους. Τέτοιες καταστάσεις οδηγούν σε αυξημένους φόρους, σε αυξημένα ασφάλιστρα και σε αυξημένα νοσοκομειακά νοσήλια. Ο Σύλλογος Νοσοκομείων του Κολοράντο αναφέρει: «Πληρώνουμε όλοι».
Αλλαγή του Τρόπου Ζωής
Από ανθρώπινη άποψη, οι προοπτικές να αντιστραφεί η πορεία των ανθυγιεινών τρόπων ζωής είναι ζοφερές. «Η Αμερική δεν είναι ο Κήπος της Εδέμ και ποτέ δεν πρόκειται να απαλλαγούμε από όλες τις καταχρήσεις ουσιών», λέει μια έκθεση του Πανεπιστημίου Κολούμπια. «Αλλά στο βαθμό που χαλιναγωγούμε αυτές τις καταχρήσεις, θα θερίζουμε μια πλούσια σοδειά από υγιέστερα μωρά, λιγότερη βία και έγκλημα, χαμηλότερους φόρους, μειωμένο κόστος για την υγειονομική περίθαλψη, μεγαλύτερα κέρδη, πιο μορφωμένους μαθητές και λιγότερα κρούσματα AIDS».
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν διαπιστώσει ότι η Αγία Γραφή είναι το μεγαλύτερο βοήθημα για την επίτευξη αυτού του στόχου. Η Αγία Γραφή δεν είναι ένα συνηθισμένο βιβλίο. Είναι εμπνευσμένη από τον Δημιουργό του ανθρώπου, τον Ιεχωβά Θεό. (2 Τιμόθεο 3:16, 17) Εκείνος είναι «ο διδάσκων σε δια την ωφέλειάν σου, ο οδηγών σε δια της οδού δι’ ης έπρεπε να υπάγης». (Ησαΐας 48:17) Οι αρχές που εκτίθενται στην Αγία Γραφή είναι υγιείς, και εκείνοι που περπατούν σύμφωνα με τις συμβουλές της αποκομίζουν μεγάλα οφέλη.
Για παράδειγμα, η Έσθερ ήταν κάποτε μανιώδης καπνίστρια.a Αφού άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, η Μάρτυρας του Ιεχωβά που της δίδασκε την Αγία Γραφή την προσκάλεσε να πάει μια μέρα για ξενάγηση στα παγκόσμια κεντρικά γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, στο Μπρούκλιν, της Νέας Υόρκης. Στην αρχή, η Έσθερ ήταν διστακτική. Επειδή γνώριζε ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν καπνίζουν, αναρωτήθηκε πώς θα μπορούσε να καθήσει μαζί τους μια ολόκληρη μέρα. Έτσι η Έσθερ έβαλε ένα τσιγάρο στο τσαντάκι της, σκεφτόμενη ότι, αν της ερχόταν η επιθυμία να καπνίσει, θα τρύπωνε απλώς σε μια τουαλέτα. Όπως ακριβώς τα σχεδίαζε, έπειτα από μια ξενάγηση, η Έσθερ μπήκε σε κάποια τουαλέτα και έβγαλε το τσιγάρο της. Αλλά κατόπιν παρατήρησε κάτι. Ο χώρος έλαμπε, και ο αέρας ήταν καθαρός. «Δεν μπορούσα να βρωμίσω το χώρο καπνίζοντας εκείνο το τσιγάρο», θυμάται η Έσθερ, «έτσι το πέταξα στη λεκάνη και τράβηξα το καζανάκι. Εκείνο ήταν το τελευταίο τσιγάρο που άγγιξα!»
Παγκόσμια, εκατομμύρια άτομα σαν την Έσθερ μαθαίνουν να ζουν σε αρμονία με τις Βιβλικές αρχές. Ωφελούν τον εαυτό τους, και γίνονται μεγαλύτερα κεφάλαια για την κοινότητα στην οποία ζουν. Το σημαντικότερο είναι ότι φέρνουν τιμή στον Δημιουργό τους, τον Ιεχωβά Θεό.—Παράβαλε Παροιμίαι 27:11.
Αν και ο άνθρωπος, παρά τις καλύτερες προσπάθειές του, δεν μπορεί να ξαναφτιάξει έναν ‘Κήπο της Εδέμ’, η Αγία Γραφή λέει ότι ο Θεός θα το κάνει αυτό. Το εδάφιο 2 Πέτρου 3:13 δηλώνει: «Νέους ουρανούς και νέα γη προσμένουμε σύμφωνα με την υπόσχεσή του [του Θεού], και σε αυτά δικαιοσύνη θα κατοικεί». (Παράβαλε Ησαΐας 51:3.) Σε εκείνη τη νέα γη, η υγειονομική περίθαλψη δεν θα μας ενδιαφέρει πια, επειδή η ανθρωπότητα θα απολαμβάνει ζωή με τέλεια υγεία—σύμφωνα με τον αρχικό σκοπό του Θεού. (Ησαΐας 33:24, ΜΝΚ) Θα θέλατε να μάθετε περισσότερα για τις υποσχέσεις του Θεού; Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα χαρούν να σας βοηθήσουν.
[Υποσημειώσεις]
a Δεν είναι το πραγματικό της όνομα.
[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 26]
© 1985 P. F. Bentley/Black Star