Είχε Πράγματι Αρχή;
ΑΠΟ παλιά, πολλοί άνθρωποι παρατηρούν και θαυμάζουν το λαμπρό έναστρο νυχτερινό ουρανό. Η απεραντοσύνη και η εκθαμβωτική ομορφιά του θαυμαστού μας σύμπαντος κυριεύουν τις αισθήσεις. Ποιος ή τι μπορεί να ευθύνεται για αυτό; Γιατί υπάρχει; Υπήρχε ανέκαθεν ή μήπως είχε αρχή;
Ο καθηγητής αστρονομίας Ντέιβιντ Λ. Μπλοκ έγραψε: «Η άποψη ότι το σύμπαν δεν υπήρχε ανέκαθεν—ότι είχε αρχή—δεν ήταν πάντοτε δημοφιλής». Εντούτοις, στη διάρκεια των πρόσφατων δεκαετιών, οι αποδείξεις έχουν αναγκάσει τους περισσότερους ερευνητές του σύμπαντος να δεχτούν ότι πράγματι είχε αρχή. «Ουσιαστικά όλοι οι αστροφυσικοί σήμερα συμπεραίνουν», ανέφερε το περιοδικό Νέα των Η.Π.Α. & Παγκόσμιες Ειδήσεις (U.S.News & World Report) το 1997, ότι «η αρχή του σύμπαντος έγινε με μια μεγάλη έκρηξη η οποία διασκόρπισε ύλη προς όλες τις κατευθύνσεις».
Σχετικά με αυτό το ευρέως αποδεκτό συμπέρασμα, ο Ρόμπερτ Τζάστροου, καθηγητής αστρονομίας και γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, έγραψε: «Λίγοι ήταν οι αστρονόμοι που ανέμεναν ότι αυτό το συμβάν—η ξαφνική γέννηση του Σύμπαντος—θα γινόταν αποδεδειγμένο επιστημονικό γεγονός, αλλά η παρατήρηση των ουρανών μέσω τηλεσκοπίων τούς έχει αναγκάσει να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα».
Είναι «η ξαφνική γέννηση του Σύμπαντος» πράγματι «αποδεδειγμένο επιστημονικό γεγονός»; Ας εξετάσουμε ορισμένες ιστορικές αποδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι.
Αποδείξεις μιας Αρχής
Η θεωρία της γενικής σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν, η οποία δημοσιεύτηκε το 1916, υποδείκνυε ότι το σύμπαν είτε διαστέλλεται είτε συστέλλεται. Ωστόσο, αυτή η ιδέα ήταν εντελώς αντίθετη με την άποψη που επικρατούσε τότε ότι το σύμπαν είναι στατικό, την οποία αποδεχόταν και ο Αϊνστάιν εκείνον τον καιρό. Γι’ αυτό, εισήγαγε στους υπολογισμούς του μια «κοσμολογική σταθερά», όπως την ονόμασε. Αυτή την προσαρμογή την έκανε προσπαθώντας να εναρμονίσει τη θεωρία του με την αποδεκτή άποψη ότι το σύμπαν είναι στατικό και αναλλοίωτο.
Εντούτοις, τα στοιχεία τα οποία συσσωρεύτηκαν στη δεκαετία του 1920 υποκίνησαν τον Αϊνστάιν να αποκαλέσει την προσαρμογή που είχε κάνει στη θεωρία της σχετικότητας τη “μεγαλύτερη γκάφα” του. Η εγκατάσταση του τεράστιου τηλεσκοπίου με διάμετρο κατόπτρου 254 εκατοστά στο όρος Γουίλσον της Καλιφόρνιας έκανε δυνατή τη συλλογή τέτοιων στοιχείων. Οι παρατηρήσεις που έγιναν μέσω αυτού του τηλεσκοπίου στη δεκαετία του 1920 απέδειξαν ότι το σύμπαν διαστέλλεται!
Προηγουμένως, τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια μπορούσαν να ξεχωρίσουν μόνο μεμονωμένα άστρα μέσα στο δικό μας Γαλαξία. Είναι αλήθεια ότι κάποιοι παρατηρητές είχαν εντοπίσει ορισμένες θολές φωτεινές κηλίδες γνωστές ως νεφελώματα, αλλά επικρατούσε γενικά η άποψη ότι πρόκειται για στροβίλους αεριώδους ύλης μέσα στο Γαλαξία μας. Χρησιμοποιώντας, όμως, το ισχυρότερο τηλεσκόπιο του όρους Γουίλσον, ο Έντουιν Χαμπλ ξεχώρισε μεμονωμένα άστρα μέσα σε αυτά τα νεφελώματα. Τελικά κατανοήθηκε ότι αυτές οι θολές φωτεινές κηλίδες ήταν γαλαξίες σαν το δικό μας. Μάλιστα σήμερα υπολογίζεται ότι υπάρχουν 50 ως 125 δισεκατομμύρια γαλαξίες, ο καθένας από τους οποίους έχει μέχρι και εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα!
Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, ο Χαμπλ ανακάλυψε, επίσης, ότι αυτοί οι γαλαξίες απομακρύνονται από εμάς και ότι όσο μακρύτερα βρίσκονται τόσο ταχύτερα απομακρύνονται. Οι αστρονόμοι υπολογίζουν το ρυθμό απομάκρυνσης ενός γαλαξία με τη χρήση ενός φασματογράφου, ο οποίος μετράει το φάσμα του φωτός που έρχεται από τα αστρικά αντικείμενα. Το φως που έρχεται από μακρινά άστρα διοχετεύεται μέσα από ένα πρίσμα το οποίο αναλύει το φως στα διάφορα χρώματα που το συνθέτουν.
Το φως που προέρχεται από ένα αντικείμενο το οποίο απομακρύνεται από τον παρατηρητή είναι κοκκινωπό και ονομάζεται μετατοπισμένο προς το ερυθρό. Αντίθετα, το φως που προέρχεται από ένα αντικείμενο το οποίο πλησιάζει ονομάζεται μετατοπισμένο προς το κυανό. Είναι ενδιαφέρον ότι, αν εξαιρέσουμε μερικούς κοντινούς μας γαλαξίες, τα φάσματα όλων των γνωστών γαλαξιών είναι μετατοπισμένα προς το ερυθρό. Έτσι, οι επιστήμονες διαπιστώνουν ότι το σύμπαν διαστέλλεται με εύτακτο τρόπο. Ο ρυθμός αυτής της διαστολής καθορίζεται μετρώντας το βαθμό στον οποίο το φάσμα είναι μετατοπισμένο προς το ερυθρό.
Ποιο συμπέρασμα έχει βγει από το γεγονός ότι το σύμπαν διαστέλλεται; Ένας επιστήμονας κάλεσε τους ανθρώπους να φανταστούν την αντιστροφή αυτής της διαδικασίας. Με άλλα λόγια, να οραματιστούν πώς θα ήταν αν προβάλλαμε προς τα πίσω μια ταινία που απεικονίζει τη διαστολή του σύμπαντος, έτσι ώστε ο θεατής να βλέπει την αρχική ιστορία του σύμπαντος. Αν το βλέπαμε με αυτόν τον τρόπο, τότε το σύμπαν θα συστελλόταν αντί να διαστέλλεται. Έτσι, το σύμπαν θα επέστρεφε τελικά στο μοναδικό σημείο από το οποίο ξεκίνησε.
Στο βιβλίο του Μαύρες Τρύπες, Σύμπαντα-Βρέφη και Άλλα Δοκίμια, που εκδόθηκε το 1993, ο διακεκριμένος φυσικός Στίβεν Χόκινγκ διατύπωσε το εξής συμπέρασμα: «Η επιστήμη μπορούσε να προβλέψει ότι το σύμπαν έπρεπε να έχει μια αρχή».
Εντούτοις, πριν από λίγα χρόνια, πολλοί δεν πίστευαν ότι το σύμπαν είχε αρχή. Ο Φρεντ Χόιλ ήταν ένας διάσημος επιστήμονας που διαφωνούσε με την άποψη ότι το σύμπαν ήρθε σε ύπαρξη μέσω μιας “μεγάλης έκρηξης”, όπως έλεγε περιπαικτικά. Μεταξύ άλλων, ο Χόιλ υποστήριζε ότι, αν είχε υπάρξει ένα τέτοιο δυναμικό ξεκίνημα, τότε θα έπρεπε να έχουν διατηρηθεί ίχνη αυτού του συμβάντος κάπου στο σύμπαν. Θα έπρεπε να υπάρχει κάποιο «απολίθωμα» ακτινοβολίας, σαν να λέγαμε, κάποιο αμυδρό υπόλειμμα λάμψης στο σύμπαν. Τι έφερε στο φως η έρευνα για μια τέτοια ακτινοβολία υποβάθρου;
Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) ανέφερε στις 8 Μαρτίου 1998 ότι, περίπου το 1965, «οι αστρονόμοι Άρνο Πενζίας και Ρόμπερτ Γουίλσον ανακάλυψαν την πανταχού παρούσα ακτινοβολία υποβάθρου, το υπόλειμμα λάμψης από την αρχέγονη έκρηξη». Το άρθρο πρόσθετε: «Φάνηκε ότι η θεωρία [της μεγάλης έκρηξης] επιβεβαιωνόταν».
Ωστόσο, στα χρόνια που ακολούθησαν μετά την ανακάλυψη των Πενζίας και Γουίλσον, μερικοί ήγειραν το εξής ερώτημα: Αν το μοντέλο της μεγάλης έκρηξης είναι πράγματι ορθό, τότε γιατί δεν παρατηρήθηκαν κάποιες μικρές ανωμαλίες στην εκπεμπόμενη ακτινοβολία; Για να σχηματιστούν γαλαξίες, το σύμπαν θα χρειαζόταν ψυχρότερες και πυκνότερες περιοχές όπου θα μπορούσε να συντεθεί η ύλη. Εντούτοις, τα πειράματα που έκαναν από την επιφάνεια της γης οι Πενζίας και Γουίλσον δεν αποκάλυψαν τέτοιες ανωμαλίες.
Γι’ αυτό, το Νοέμβριο του 1989 η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA) των Ηνωμένων Πολιτειών εκτόξευσε στο έξω διάστημα το δορυφόρο που ονομάστηκε Εξερευνητής Κοσμικού Υποβάθρου (Cosmic Background Explorer [COBE]). Οι ανακαλύψεις του χαρακτηρίστηκαν μνημειώδεις. Ο καθηγητής Μπλοκ εξήγησε: «Οι κυματισμοί που εντόπισε το Διαφορικό Ραδιόμετρο Μικροκυμάτων με το οποίο ήταν εξοπλισμένος ο COBE ήταν εκείνες ακριβώς οι διακυμάνσεις που αποτυπώθηκαν στο σύμπαν μας και οι οποίες οδήγησαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια στο σχηματισμό των γαλαξιών».
Τι Συνεπάγονται οι Αποδείξεις
Τι μπορούμε να συμπεράνουμε από το γεγονός ότι το σύμπαν είχε αρχή; Ο Ρόμπερτ Τζάστροου είπε: «Μπορείς να ονομάσεις αυτή την αρχή μεγάλη έκρηξη, αλλά μπορείς, επίσης, να την ονομάσεις με ακρίβεια στιγμή της δημιουργίας». Ο Πενζίας, ένας από εκείνους που ανακάλυψαν την ακτινοβολία υποβάθρου στο σύμπαν, παρατήρησε: «Η αστρονομία μάς οδηγεί σε ένα μοναδικό γεγονός, σε ένα σύμπαν που δημιουργήθηκε από το τίποτα». Και ο υπεύθυνος της ομάδας του COBE, Τζορτζ Σμουτ, σχολίασε: «Τα στοιχεία που βρήκαμε αποδεικνύουν τη γέννηση του σύμπαντος».
Είναι άραγε λογικό να συμπεράνουμε ότι, αν υπήρξε μια αρχή, ή δημιουργία, του σύμπαντος, τότε υπήρξε και Κάποιος που προκάλεσε την αρχή του, ένας Δημιουργός; Πολλοί το πιστεύουν αυτό. Ο Σμουτ δήλωσε σχετικά με τις ανακαλύψεις που έγιναν μέσω του COBE: «Είναι σαν να κοιτάζεις τον Θεό».
Φυσικά, χωρίς τις επιστημονικές αποδείξεις που ήρθαν στο φως τις τελευταίες δεκαετίες, εκατομμύρια άτομα έχουν πιστέψει την εναρκτήρια δήλωση της Αγίας Γραφής: «Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τους ουρανούς και τη γη».—Γένεση 1:1.
Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι όλοι διατεθειμένοι να δεχτούν αυτή την απλή δήλωση της Αγίας Γραφής. «Σε πολλούς επιστήμονες δεν άρεσε η ιδέα ότι το σύμπαν είχε μια αρχή, μια στιγμή δημιουργίας», παρατήρησε ο φυσικός Στίβεν Χόκινγκ. «Δεν [τους] άρεσαν οι εξωεπιστημονικές προεκτάσεις αυτής της θεωρίας», έγραψε ο Μάικλ Τζ. Μπίχι, «και μόχθησαν για να βρουν εναλλακτικές λύσεις».
Επομένως, τα ερωτήματα είναι: Μήπως το σύμπαν στην ουσία ήρθε σε ύπαρξη μόνο του; Μήπως ήρθε σε ύπαρξη τυχαία, ή δημιουργήθηκε από έναν νοήμονα Δημιουργό; Θα βρείτε διαφωτιστικές τις αποδείξεις που ακολουθούν.
[Εικόνες στη σελίδα 4, 5]
Το τηλεσκόπιο του όρους Γουίλσον βοήθησε να αποδειχτεί ότι το σύμπαν μας είχε αρχή
[Ευχαριστίες]
The Observatories of the Carnegie Institution of Washington