Κεφάλαιο 17
Η Μουσική και ο Χορός που Εκλέγετε
1-3. (α) Πώς μπορούμε να πούμε ότι ο Δημιουργός περιέβαλε τους ανθρώπους με μουσική; (β) Δώστε παραδείγματα που δείχνουν ότι η Αγία Γραφή μιλεί με επιδοκιμασία για τους χορούς.
Ο ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ περιέβαλε τους ανθρώπους με μουσική. Όχι μόνοι οι καθαροί ρέοντες τόνοι που βγαίνουν από τον λάρυγγα των πουλιών, αλλά και το κελάρυσμα των ρυακιών, ο ψίθυρος του ανέμου στα δένδρα, το τερέτισμα των γρύλλων, το κόασμα των βατράχων και οι φωνές πολλών πλασμάτων της γης—όλα αυτά είναι για τους ανθρώπους μουσικοί ήχοι. Δεν είναι λοιπόν εκπληκτικό ότι η ανάπτυξις των μουσικών οργάνων χρονολογείται από την χαραυγή της ανθρωπίνης ιστορίας.
2 Ο χορός επίσης έχει μια αρχαία ιστορία. Στον Ισραήλ, η αδελφή του Μωυσέως Μαριάμ ωδηγούσε τις γυναίκες που την ακολουθούσαν «μετά τύμπανων και χορών.» Επίσης όταν ο Θεός εβοήθησε τον Βασιλέα Δαβίδ να νικήση τους διεφθαρμένους εχθρούς, «εξήρχοντο αι γυναίκες εκ πασών των πόλεων του Ισραήλ ψάλλουσαι και χορεύουσαι.» Είναι φανερό, επίσης, ότι και ο Ιησούς Χριστός επεδοκίμασε τον χορό, διότι τον ανέφερε ως μέρος ενός καταλλήλου εορτασμού για τον άσωτο υιό. Ο Ιησούς μίλησε για «συμφωνίαν και χορούς» με τους οποίους εωρτάσθηκε η επιστροφή του ασώτου υιού. Η Αγία Γραφή λέγει ότι μερικοί χοροί γίνονταν από άτομα ή από ομάδες ανδρών ή γυναικών.—Έξοδος 15:20· 1 Σαμουήλ 18:6· Λουκάς 15:25.
3 Μήπως αυτό σημαίνει ότι όλες οι μουσικές και οι χοροί είναι κατ’ ανάγκην καλοί; Ή μήπως πρέπει να είσθε εκλεκτικοί στη μουσική και στους χορούς; Τι μπορεί να μας βοηθήση να κάμωμε την ορθή εκλογή; Είναι πραγματικά αυτό σπουδαίο;
ΕΚΛΟΓΗ ΣΤΟΥΣ ΧΟΡΟΥΣ
4-6. (α) Γιατί μερικοί χοροί θα μπορούσαν να είναι ακατάλληλοι για Χριστιανούς; (Κολοσσαείς 3:5, 6) (β) Γιατί ωρισμένοι σύγχρονοι χοροί παραβάλλονται με τους αρχαίους χορούς γονιμότητος;
4 Υπάρχουν διάφοροι χοροί—από το χαριτωμένο βαλς ως τη ζωηρή πόλκα. Υπάρχουν επίσης οι χοροί της Λατινικής Αμερικής όπως είναι η κόγκα, η ρούμπα και η σάμπα, καθώς και η μερέγκα, η μπέγκιν και η μπόσα νόβα, πολλοί από τους οποίους έχουν Αφρικανική προέλευσι. Υπάρχει και το ροκ εν ρολλ και άλλοι μοντέρνοι χοροί. Υπάρχει σοβαρός λόγος για τον οποίο θα μπορούσατε ν’ απορρίψετε ωρισμένους απ’ αυτούς τους χορούς;
5 Βέβαια υπάρχει, όταν ο χορός σάς διεγείρη σεξουαλικά και φέρνη πειρασμό για να διαπράξετε σεξουαλική ανηθικότητα. Θα μπορούσε να σας προξενήση πολλά προβλήματα.
6 Οι αρχαίοι χοροί γονιμότητος, παραδείγματος χάριν, είχαν σκοπό να διεγείρουν τα σεξουαλικά πάθη, και ωρισμένοι σύγχρονοι χοροί μάς τους επαναφέρουν στη μνήμη. Πριν από μερικά χρόνια το περιοδικό Τάιμ δημοσίευσε τα εξής:
«Το Τουίστ ήταν στην αρχή ένας αρκετά αθώος χορός . . . αλλ’ οι νεαροί [ενός νυχτερινού κέντρου της Νέας Υόρκης] αναζωογόνησαν το τουίστ και το μετέτρεψαν σε μια απομίμησι ενός αρχαίου φυλετικού τελετουργικού χορού εφήβων.»
7-10. (α) Πάνω σε ποια βάσι θα μπορούσε ένα άτομο που μετέχει σε τέτοιους χορούς να επιδράση ελκυστικά στους άλλους; Θα θέλατε σεις να ελκύσετε άτομα του ετέρου φύλου μ’ αυτόν τον τρόπο; (β) Γιατί χρειάζεται προσοχή ακόμη και σε χορούς, που γίνονται σε αίθουσες χορού;
7 Πολλοί χοροί στα τελευταία χρόνια υπήρξαν παραλλαγές του Τουίστ. Οι χορευταί δεν εφάπτονται, αλλ’ οι γοφοί και οι ώμοι μπορεί να περιστρέφονται με τέτοιον τρόπο που συχνά διεγείρονται και οι δύο σεξουαλικά. Τα πάθη ενός νέου ανθρώπου μπορούν εύκολα να διεγερθούν όταν βλέπουν αυτές τις κινήσεις του σώματος. Μια κοπέλλα, λόγου χάριν, μπορεί να μη διανοηθή κάτι τέτοιο, αλλ’ απλώς παρασύρεται από τις κινήσεις του χορού. Δεν πρέπει ν’ αγνοή όμως την επίδρασι που έχει αυτό στους θεατές, και το τι αυτοί θα μπορούσαν να διανοηθούν γι’ αυτήν, όπως παρατηρεί η εξής επιστολή προς τον αρθρογράφο του Περιοδικού Τάιμς της Νέας Υόρκης: «Ας ελπίσωμε ότι τα νεαρά (και όχι πολύ νεαρά) σώματα των χορευτών Τουίστ ψεύδονται όταν οι διάνοιές των δεν συμπεριφέρονται εσωτερικά όπως συμπεριφέρονται εξωτερικά η λεκάνη και το στήθος.»
8 Κι αν ακόμη δεν έχετε κακό ελατήριο, αν μετέχετε σε τέτοιους χορούς θα ήταν συνετό από μέρους σας να εξετάσετε τι επίδρασι ασκείτε σε άλλα νεαρά άτομα. Παραδείγματος χάριν, μήπως οι άλλοι ελκύονται σ’ εσάς εξ αιτίας της σεξουαλικής διεγέρσεως που υφίστανται από σας, όπως ακριβώς διεγείρονται από άτομα που ντύνονται με εφαρμοστά ρούχα, περιστρέφουν τους γοφούς των και κάνουν διάφορες ερωτικές χειρονομίες; Θέλετε να ελκύετε κάποιον απλώς μ’ αυτόν τον τρόπο; Ή μήπως προτιμάτε κάποιον που σας συμπαθεί για την προσωπικότητά σας, για τα πράγματα που θεωρείτε ουσιώδη στη ζωή και για την καλή συνομιλία που μπορεί να έχη μαζί σας; Ενδιαφέρεσθε για κάποιον που ευχαριστείται να κάνη κάτι για σας, ή για κάποιον που θέλει μόνον να πάρη κάτι από σας;
9 Ακόμη και οι χοροί στις αίθουσες χορού, στους οποίους έχουν να κάμουν πολύ οι κινήσεις των ποδιών και οι χαριτωμένες κινήσεις του σώματος και στους οποίους αυτοί χορεύουν κρατούνται μεταξύ τους, μπορούν κάποτε να είναι σεξουαλικά διεγερτικοί, λόγω της στενής σωματικής επαφής. Αν, λοιπόν, μετέχετε σε τέτοιους χορούς, πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν ότι ο σύντροφός σας μπορεί να υποστή ακατάλληλη διέγερσι έστω κι αν δεν είναι αρκετά κοντά σας για ν’ αναπτυχθή αισθησιακή ευχαρίστησις από τον χορό.
10 Είναι γεγονός ότι πολλοί χοροί δεν μπορούν να καταταχθούν σε κατάλληλους ή ακατάλληλους. Πολλοί απ’ αυτούς μπορούν να γίνωνται μ’ ένα ευπρεπή και κατάλληλο τρόπο ή μ’ ένα τρόπο που παραβιάζει τη συμβουλή του θείου Λόγου να συμπεριφερώμεθα μ’ ένα καθαρό και συνετό τρόπο.
Η ΕΚΛΟΓΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
11, 12. Πώς η μουσική έχει δύναμι; Παραθέστε παραδείγματα.
11 Όπως συμβαίνει με τους χορούς, έτσι είναι ανάγκη να προσέχετε και να κάνετε σκέψεις όταν εκλέγετε τη μουσική που ακούετε. Γιατί; Διότι η μουσική έχει δύναμι. Και, όπως κάθε άλλη δύναμις, μπορεί να προξενήση καλό ή κακό.
12 Από πού προέρχεται η δύναμις της μουσικής; Από την ικανότητά της να προξενή στους ανθρώπους κάποιο αίσθημα, ευθυμία ή κέφι. Η μουσική μπορεί να ξεκουράση και να κατευνάση ή να ζωογονήση ή και ν’ αναζωπυρώση. Μπορείτε αμέσως να αισθανθήτε τη διαφορά μεταξύ ενός ζωηρού εμβατηρίου και μιας απαλής σερενάτας. Η μουσική μπορεί να διεγείρη κάθε ανθρώπινο συναίσθημα—αγάπη τρυφερότητα, σεβασμό, λύπη, οργή, μίσος και πάθος. Σε όλη την ιστορία οι άνθρωποι ανεγνώρισαν τη δύναμι της μουσικής και την χρησιμοποίησαν για να υποκινήσουν τους ανθρώπους σε ωρισμένες ενέργειες. Παραδείγματος χάριν, ένα μέρος του θριάμβου της Γαλλικής Επαναστάσεως συχνά αποδίδεται στον ύμνο της Μασαλλιώτιδος, που ένας συγγραφεύς χαρακτηρίζει ως «τρομακτική κλήσι στα όπλα.» Και τα σχολεία συχνά έχουν τα αγωνιστικά τους «θούρια» που ψάλλονται πριν από τους αθλητικούς αγώνες.
13-16. (α) Πώς η συμβουλή του εδαφίου Παροιμίαι 4:23 σχετίζεται με την εκλογή της μουσικής που κάνει ένα άτομο; (β) Πώς η μουσική μπορεί να είναι ένας «καταλύτης», και κάποτε με διαρκή βλαβερό αποτέλεσμα;
13 Στην Αγία Γραφή η καρδιά συνδέεται στενά με τα συναισθήματα και τα ελατήρια και γι’ αυτό ο Λόγος του Θεού συμβουλεύει: «Μετά πάσης φυλάξεως, φύλαττε την καρδίαν σου· διότι εκ ταύτης προέρχονται αι εκβάσεις της ζωής.» (Παροιμίαι 4:23) Αφού η συγκινησιακή δύναμις της μουσικής αποτελεί γεγονός, πρέπει να είμεθα εκλεκτικοί σχετικά με τη μουσική, αν θέλωμε να φυλάξωμε την καρδιά μας.
14 Είναι αλήθεια ότι η συγκινησιακή επίδρασις της μουσικής είναι μόνο πρόσκαιρη. Αλλ’ απαιτείται συχνά αρκετός καιρός για να δοθή αποφασιστική ώθησις προς μια ωρισμένη κατεύθυνσι, ή να ελαττωθή η αντίστασις σε μια ωρισμένη έλξι ή σ’ ένα πειρασμό. Αν μελετήσατε χημεία στο σχολείο, θα έχετε μάθει για τους «καταλύτες.» Θα έχετε μάθει ότι η ένωσις δύο ή περισσοτέρων χημικών στοιχείων συχνά επιτυγχάνεται με τη χρήσι ενός άλλου στοιχείου, που πραγματικά βοηθεί στην ένωσί των. Αυτό το στοιχείο λέγεται «καταλύτης.» Όλοι μας έχομε ωρισμένες αδυναμίες και κακές τάσεις, και γι’ αυτό μερικές φορές αισθανόμεθα την επιθυμία να κάνωμε κάτι κακό. Υποθέστε ότι έρχονται περιστάσεις που σας ενθαρρύνουν να κάμετε μια κακή πράξι. Η μουσική μπορεί να είναι ο «καταλύτης» που θα συνδυάση την επιθυμία και τις περιστάσεις σε μια ενέργεια, για την οποία μπορεί αργότερα να λυπηθήτε σοβαρά. Μια ερευνήτρια της κρατικής επιτροπής των Η.Π.Α. για την έρευνα της πορνογραφίας, είπε βάσει των ερευνών που έκαμε:
15 «Η μουσική, με το να επιδρά στα συναισθήματα των κοριτσιών και να διεγείρη αγάπη και στοργή, συχνά χρησιμεύει στις κοπέλλες της εφηβικής ηλικίας σαν καταλύτης για την αγάπη κι έτσι είναι σαν ερεθιστικό για σεξουαλική διέγερσι . . . Η μουσική ξυπνά αυτό το αίσθημα.»
16 Η ώθησις που η μουσική δίνει, μολονότι είναι πρόσκαιρη, μπορεί να είναι ό,τι χρειάζεται για να σας κάμη ν’ ακολουθήσετε μια πορεία ή ένα τρόπο ζωής που είναι μακράς διαρκείας ή προξενεί αποτελέσματα που διαρκούν επίσης πολύ. Δεν αξίζει λοιπόν τον κόπο να κάνετε διακρισι όταν πρόκειται για μουσική;
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ
17, 18. Πώς μπορείτε, ακούοντας ένα κομμάτι μουσικής, να καθορίσετε αν είναι κάτι καλό για σας ή κάτι κακό;
17 Φυσικά, κανένας δεν μπορεί να σας δώση έναν κατάλογο που καθορίζει άμεσα ποια μουσική είναι καλή και ποια είναι κακή. Ο λόγος είναι ότι μεταξύ όλων σχεδόν των ειδών της μουσικής κανένα δεν μπορεί να χαρακτηρισθή ως «απόλυτα καλό» ή «απόλυτα κακό.» Πρέπει να χρησιμοποιήτε τη διάνοια και την καρδιά σας για να διακρίνετε την τυχόν αξία μιας ωρισμένης μουσικής και να καθοδηγήσθε από τις αρχές, όπως αυτές που εξετάσθηκαν ήδη. Η εκλογή σας λέγει στους άλλους τι είδους άτομα είσθε·
18 «Το ωτίον δεν διακρίνει τους λόγους; Και ο ουρανίσκος λαμβάνει γεύσιν του φαγητού αυτού;» ρώτησε ο Ιώβ εκείνον τον καιρό. (Ιώβ 12:11) Έτσι, και το αυτί σας μπορεί να δοκιμάση τη μουσική. Και χωρίς τα λόγια ακόμη, μπορείτε συχνά να πήτε τι είδους διάθεσι ή πνεύμα προορίζεται να παραγάγη ένα μουσικό κομμάτι και τι είδους διαγωγή ενθαρρύνει. Αυτό συνέβη στην περίπτωσι της μουσικής που άκουσε ο Μωυσής όταν κατέβαινε από το Όρος Σινά και πλησίαζε στο στρατόπεδο των Ισραηλιτών. Είπε στον Ιησού του Ναυή: «Δεν είναι φωνή αλαλαζόντων δια νίκην (άσμα νίκης), ουδέ φωνή βοώντων δια ήτταν (πένθιμο άσμα)· φωνή αδόντων εγώ ακούω.» Τα άσματα αντανακλούσαν πραγματικά άγρια και ειδωλολατρική ανήθικη ενέργεια.—Έξοδος 32:15-19, 25.
19-22. (α) Από τι είναι ανάγκη να φυλάγωνται εκείνοι που αγαπούν την κλασσική μουσική; (β) Ποια πράγματα πρέπει να σκεφθή κανείς σχετικά με την επίδρασι της μουσικής τζαζ και του ροκ;
19 Προσέξτε και άλλα πρόσφατα παραδείγματα. Η κλασσική μουσική, λόγου χάριν, γενικά έχει έναν αξιοπρεπή και μερικές φορές μεγαλειώδη ήχο. Αλλά μολονότι ένα μεγάλο μέρος αυτής της μουσικής μπορεί να έχη μια μάλλον ευγενική επίδρασι στη σκέψι ενός ανθρώπου, ένα μέρος αυτής σχετίζεται, μάλιστα εξυψώνει τη χαμερπή και ιδιοτελή πλευρά της ζωής. Ας μη ξεχνούμε ότι πολλοί φημισμένοι κλασσικοί μουσικοσυνθέτες έζησαν ανήθικη και μάλιστα έκλυτη ζωή. Και μολονότι γενικά αυτοί συνέθεσαν μουσική για ένα ακροατήριο που υπετίθετο ότι εκτιμούσε το ωραίο στη ζωή, είναι σχεδόν αναπόφευκτο ότι μέρος των διεστραμμένων απόψεών των και των επίσης διεστραμμένων συναισθημάτων τους διαφαίνετο σε μουσικά τεμάχια, με λόγια ή και χωρίς λόγια. Αν λοιπόν εμείς θέλωμε να προφυλάξωμε τη διάνοια και την καρδιά μας, ακόμη και η λεγόμενη σοβαρή μουσική δεν μπορεί να γίνη δεκτή χωρίς αμφισβήτησι.
20 Στο άλλο άκρο του μουσικού φάσματος από κλασσικές συνθέσεις βρίσκομε τη συγκεκομμένη και ιδιόρρυθμη μουσική της τζαζ και του ροκ. Κι εδώ επίσης βρίσκει κανείς κομμάτια που είναι μελωδικά και μετριοπαθή. Μερικά όμως, είναι άγρια και στριγγά. Γι’ αυτό και οι ίδιοι οι μουσικοί κάνουν διάκρισι μεταξύ της μουσικής της τζαζ και του ροκ που είναι «απαλή» και εκείνης που είναι «θερμή,» «σκληρή» ή «οξεία.» Πρέπει να είσθε σε θέσι να πήτε ποιο είδος διαγωγής προάγει η εν λόγω μουσική—το αυτί σας, η διάνοια και η καρδιά σας πρέπει να σας το πη αυτό. Τα λόγια ή ο τόνος ωρισμένης μουσικής είναι μερικές φορές τόσο φανερά, ώστε οι άνθρωποι εύκολα ταυτίζουν ένα μουσικό κομμάτι με μια ωρισμένη διαγωγή ή μ’ ένα ωρισμένο όμιλο ανθρώπων. Η Αγία Γραφή, παραδείγματος χάριν, ομιλεί για «άσματα μεθυόντων» και για «πορνικόν άσμα.» (Ψαλμός 69:12· Ησαΐας 23:15, 16) Τι θα πούμε για σήμερα;
21 Αν, λόγου χάριν, διαβάζατε στην εφημερίδα για μια μουσική συναυλία ή εορτή και η είδησις λέγει ότι οι άνθρωποι στρίγγλιζαν, τα κορίτσια λιποθυμούσαν, ότι έπαιρναν ναρκωτικά και εκάλεσαν την αστυνομία για να φυλαχθή το θέατρο από κατάρρευσι—τι είδους μουσική φαντάζεσθε ότι περιελάμβανε η παράστασις; Ή αν μάθετε ότι ένας δημοφιλής νεαρός τραγουδιστής ή μουσικός πέθανε από υπερβολική δόσι ναρκωτικών—σε τι είδους μουσική φαντάζεσθε ότι ειδικευόταν;
22 Θα γνωρίζετε ασφαλώς ότι πολλοί νεαροί προσηλώνονται στη μουσική του ροκ διότι πιστεύουν ότι τα λόγια αυτής της μουσικής περιγράφουν τις πραγματικότητες και τα προβλήματα του γύρω κόσμου. Ίσως περισσότερο από κάθε άλλη μορφή δημοφιλούς μουσικής, η μουσική του ροκ προσπαθεί να μεταφέρη ένα μήνυμα για τα προβλήματα της νεολαίας, το χάσμα των γενεών, τα ναρκωτικά, το σεξ, τα πολιτικά δικαιώματα, τις διχοστασίες, τη φτώχεια, τον πόλεμο και παρόμοια θέματα. Η μουσική του ροκ προσπαθεί να παρουσιάση πολλούς νεαρούς δυσαρεστημένους από τις κοινωνικές αδικίες και με ιδέες για έναν καλύτερο κόσμο. Και ποιο υπήρξε το γενικό αποτέλεσμα; Τι έχει κάμει για πολλούς νέους; Ποιες πραγματικές λύσεις τούς έφερε η φιλοσοφία της; Αν αυτή η μουσική προορίζεται να φέρη την πραγματικότητα στην επιφάνεια, γιατί τόσο μεγάλο μέρος αυτής της μουσικής είναι συνδεδεμένη με τα ναρκωτικά, και γιατί μερικοί από τους στίχους της κατανοούνται μόνο απ’ εκείνους που παίρνουν ναρκωτικά; Αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει να τα σκεφθή κανείς.
23-25. (α) Ποιο είναι το νόημα της συμβουλής του Εκκλησιαστού 7:5, σχετικά με τη μουσική; (β) Ποιον πρέπει να λαμβάνωμε υπ’ όψιν όταν εκλέγωμε μουσική και χορούς; Γιατί; (1 Κορινθίους 10:31-33· Φιλιππησίους 1:9, 10) (γ) Γιατί λοιπόν η εκλογή μας σχετικά με τη μουσική και τους χορούς δεν είναι ελαφρό ζήτημα;
23 Γι’ αυτό, η εκλογή της μουσικής που ακούτε δεν είναι ελαφρό ζήτημα. Μπορείτε ν’ αφήνετε άλλους ν’ αποφασίζουν για σας, πηγαίνοντας απλώς με το πλήθος, διαλέγοντας ό,τι είναι δημοφιλές, ό,τι ελκύει τις μάζες. Αλλά μπορείτε επίσης να σκεφθήτε μόνοι σας και να κάνετε προσεκτική εκλογή, καθοδηγούμενοι από τη μόνιμη και ανώτερη σοφία που βρίσκεται στον Λόγο του Θεού. Το εδάφιο Εκκλησιαστής 7:5 λέγει: «Κάλλιον εις τον άνθρωπον να ακούη επίπληξιν σοφού, παρά να ακούη άσμα αφρόνων.» Όταν η Γραφή μιλή για «άφρονες,» δεν εννοεί ανθρώπους με απλή διανοητική κουφότητα, αλλά εννοεί ανθρώπους που από ηθική άποψι είναι άφρονες και γι’ αυτό αργότερα συναντούν δυσκολίες.
24 Ίσως να νομίζετε ότι μπορείτε ν’ ακούτε μουσική που περιέχει μερικά λόγια που είναι αντίθετα με ό,τι είναι αληθινό και ορθό, ή που έχει έναν αισθηματικό και άγριο ήχο, και όμως να μην επηρεάζεσθε στο κακό. Μπορεί να έχετε την ίδια γνώμη για τους χορούς που χορεύετε. Αλλά τι είδους επιρροή έχετε σεις στους άλλους; Αισθάνεσθε όπως ο απόστολος Παύλος, που είπε ότι ήταν πρόθυμος ν’ απέχη ακόμη και από κατάλληλα πράγματα, όπως ήταν η βρώσις κρέατος, αν μπορούσε έτσι να μη γίνη πρόσκομμα στους άλλους; Με τι είδους άτομα σας ταυτίζει η μουσική που διαλέγετε;
25 Η εκλογή λοιπόν της μουσικής που ακούτε και των χορών που χορεύετε δείχνει αν ενδιαφέρεσθε απλώς για μια ευχάριστη ώρα ή για αιώνιο ζωή με την εύνοια του Θεού.
[Εικόνα στη σελίδα 124]
Ο χορός έχει μια μακρά ιστορία