Κεφάλαιο 7
Πότε θα Έρθει η Προειπωμένη Καταστροφή του Κόσμου;
1. Ποιο μεγαλειώδη σκοπό έχει ο Θεός για το ανθρώπινο γένος;
ΤΙ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ θα ήταν αν βλέπαμε να τερματίζεται ο πόλεμος, το έγκλημα και η μόλυνση της γης! Πόσο ευχάριστο θα ήταν να ζούμε κάτω από μια αληθινά δίκαιη διακυβέρνηση, όπου θα μπορούσε να απολαμβάνει καθένας για τον εαυτό του και για την οικογένειά του πλήρη ασφάλεια! Η Αγία Γραφή δείχνει ότι ο Θεός θα κάνει αυτά τα πράγματα πραγματικότητα. Αλλά πότε;
2. (α) Όταν έρθει η ‘μέρα του Ιεχωβά’, ποιοι θα εκπλαγούν; (β) Πώς μπορούμε να αποφύγουμε να συμβεί αυτό σ’ εμάς;
2 Σχετικά με την καταστροφή του κόσμου που θα ανοίξει το δρόμο για το Νέο Σύστημα του Θεού, ο απόστολος Παύλος λέει: ‘Η μέρα του Ιεχωβά ως κλέπτης εν νυκτί ούτως έρχεται’. Προσθέτει: «Αλλά σεις, αδελφοί, δεν είσθε εν σκότει, ώστε η ημέρα να σας καταφθάση ως κλέπτης». (1 Θεσσαλονικείς 5:2, 4, ΜΝΚ) Έτσι όταν φτάσει η ‘μέρα του Ιεχωβά’, εκείνοι που δεν δίνουν προσοχή στις προειδοποιήσεις θα είναι σαν τα ζώα που πιάνονται ξαφνικά σε παγίδα. Αλλά αυτό δεν είναι ανάγκη να συμβεί σ’ εσάς. Όπως το εδάφιο δηλώνει, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι ‘δεν είναι στο σκοτάδι’. Κι αυτό επειδή ερευνούν και βάζουν στην καρδιά τους ό,τι λέει ο Λόγος του Θεού για την εποχή μας.—Λουκάς 21:34-36.
3, 4. (α) Πού εξηγείται η πλήρης σημασία των γεγονότων του 20ού αιώνα; (β) Ποια πέντε κύρια σημεία που αναφέρονται στη Βιβλική προφητεία θα εξετάσουμε;
3 Η Αγία Γραφή περιγράφει σαφώς τα γεγονότα αυτού του 20ού αιώνα. Αλλά το έκανε αυτό κάπου δύο χιλιάδες χρόνια προηγουμένως! Ενώ πολλά από τα γεγονότα αυτά είναι πολύ γνωστά σε όλους, μόνο η Αγία Γραφή τονίζει την πλήρη σημασία τους.
4 Η προφητική πληροφόρηση της Αγίας Γραφής για την εποχή μας περιλαμβάνει τις εξής λεπτομέρειες: (1) Το συγκεκριμένο έτος που ο Θεός θα έδινε ‘τη βασιλεία του ανθρώπινου γένους’ «εις όντινα θέλει». (2) Σημαντικά γεγονότα που θα λάβαιναν χώρα στη χρονική διάρκεια που είναι γνωστή ως ‘συντέλεια του αιώνα’. (3) Αξιοσημείωτες θρησκευτικές εξελίξεις γι’ αυτόν τον καιρό. (4) Την επιβίωση τουλάχιστον μερικών από τη γενιά που είδε την αρχή της ‘συντέλειας του αιώνα’. (5) Μια συγκλονιστική εξέλιξη των παγκόσμιων υποθέσεων ως τελικό σημάδι ότι επίκειται η καταστροφή του κόσμου. Ας εξετάσουμε αυτά τα σημεία.
(1) Το Σημαδεμένο Έτος—1914 μ.Χ.
5. Πόσο νωρίς οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κατανόησαν ότι η Αγία Γραφή επισήμανε το 1914 μ.Χ. ως ένα σημαντικό έτος;
5 Από το 1876, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κατανόησαν ότι οι Βιβλικές προφητείες επισήμαιναν το έτος 1914 μ.Χ. ως τον καιρό κατά τον οποίο μεγάλα γεγονότα θα λάβαιναν χώρα τα οποία θα είχαν πολύ σημαντικά αποτελέσματα στις ανθρώπινες υποθέσεις. Έδωσαν πλατιά δημοσιότητα για την αιτία αυτού του γεγονότος.
6. (α) Τι εξετάζεται στα εδάφια Δανιήλ 4:2, 3, 17; (β) Ποιος είναι ‘εκείνος’ στον οποίο ο Ιεχωβά δίνει ‘τη βασιλεία’;
6 Αν ανοίξετε την Αγία Γραφή σας στο Δανιήλ κεφάλαιο 4, θα βρείτε μια προφητεία που αποκαλύπτει το σκοπό του Θεού σχετικά με την κυριαρχία της γης. Ο σκοπός πίσω από την εκπλήρωση αυτής της προφητείας αναφέρεται ότι είναι «να γνωρίζωσιν οι ζώντες, ότι ο Ύψιστος είναι Κύριος της βασιλείας των ανθρώπων, και εις όντινα θέλει δίδει αυτήν». (εδάφια 2, 3, 17) ‘Εκείνος’ στον οποίο ο Ύψιστος δίνει τη ‘βασιλεία’ είναι ο Χριστός Ιησούς. Και το τελευταίο βιβλίο της Αγίας Γραφής μιλάει για τον καιρό που ‘η βασιλεία του κόσμου’ δίνεται σ’ αυτόν ως ουράνιο Βασιλιά. (Αποκάλυψις 11:15· 12:10) Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι η προφητεία του Δανιήλ αναφέρεται στον καιρό που ο Θεός θα παρενέβαινε στις ανθρώπινες υποθέσεις με το να δώσει ‘τη βασιλεία του κόσμου’ στον Ιησού Χριστό. Πότε δείχνει η προφητεία ότι θα συνέβαινε αυτό;
7. (α) Ποιο προφητικό όνειρο περιγράφεται στα εδάφια Δανιήλ 4:10-16; (β) Πώς εφαρμόστηκε αυτό στον Βασιλιά Ναβουχοδονόσορ;
7 Το προφητικό όνειρο στο βιβλίο του Δανιήλ περιγράφει ένα τεράστιο δέντρο που κόπηκε και δέθηκε με σίδερο και χαλκό ώσπου να περάσουν από πάνω του «επτά καιροί». Στη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος, θα δινόταν σ’ αυτό «καρδία θηρίου». (Δανιήλ 4:10-16) Τι σήμαινε αυτό; Ο Θεός έκανε τον Δανιήλ να εξηγήσει τα εξής: Ο Ναβουχοδονόσορ, ο βασιλιάς της Βαβυλώνας, θα έχανε τα λογικά του και θα απομακρυνόταν από το θρόνο του και θα διωχνόταν από ανάμεσα από τους ανθρώπους για να ζήσει σαν θηρίο. Μετά από εφτά χρόνια θα επανερχόταν στα λογικά του ο βασιλιάς. Αυτό πράγματι συνέβη στο βασιλιά, και αποκαταστάθηκε στο θρόνο του ως άτομο που αναγνώρισε την υπεροχή της κυριαρχίας του Θεού. (Δανιήλ 4:20-37) Όλο αυτό όμως είχε μεγαλύτερη σημασία και γι’ αυτό έχει καταγραφεί μέσα στην Αγία Γραφή.
8. (α) Με ποια βασιλεία συνδέεται η μεγαλύτερη σημασία της προφητείας; (β) Στη μεγαλύτερη εκπλήρωση, τι αντιπροσωπεύεται από το κόψιμο του δέντρου, και πώς ‘δόθηκε καρδιά θηρίου σ’ αυτό’;
8 Η μεγαλύτερη σημασία συνδέεται με μια πιο ισχυρή κυριαρχία που θα ωφελούσε όλα τα ζωντανά πλάσματα πάνω στη γη. Η προφητεία λέει ότι αυτή θα παρείχε ‘τροφή για όλους’ και προστασία ακόμη και για τα ζώα και τα πουλιά. (Δανιήλ 4:12) Η μόνη κυριαρχία που μπορεί πράγματι να προμηθεύσει αυτά τα οφέλη είναι η Βασιλεία του Θεού. Οι δίκαιες αρχές αυτής της κυβέρνησης έγιναν φανερές στην ιστορία του Ιούδα με τους βασιλιάδες του στην Ιερουσαλήμ. Αλλά λόγω απιστίας, ο Ιεχωβά επέτρεψε να νικηθεί ο Ιούδας από τη Βαβυλώνα το 607 π.Χ. Ήταν σαν να κόπηκε το δέντρο του ονείρου και τέθηκαν δεσμά γύρω από τον κορμό. Χωρίς θεία παρέμβαση, οι κυβερνήσεις των εθνών άσκησαν την εξουσία τους παγκόσμια. Επειδή αυτές οι βασιλείες των εθνών παριστάνονται μέσα στην Αγία Γραφή με ‘θηρία’, ήταν σαν να ανακοίνωνε άγγελος από τον ουρανό: «Και θέλει δοθή εις αυτόν [αυτό (ΜΝΚ)] καρδία θηρίου· και επτά καιροί θέλουσι παρέλθει επ’ αυτόν [αυτό (ΜΝΚ)]». (Δανιήλ 4:16· 8:1-8, 20-22) Αλλά τελικά, θα έληγαν αυτοί οι «επτά καιροί» κυριαρχίας των κυβερνήσεων που ήταν σαν θηρία. Μετά θα αφαιρούνταν τα ‘δεσμά’, και το «δένδρον» θα αυξανόταν και πάλι καθώς εκείνος στον οποίο ο Ιεχωβά θα έδινε ‘τη βασιλεία του κόσμου’ θα ασκούσε παγκόσμια κυριαρχία.
9, 10. (α) Υπολογίζοντας το μήκος των ‘εφτά καιρών’, πόση διάρκεια αποδεικνύεται ότι έχει κάθε ‘καιρός’, και πώς το δείχνει αυτό η Αγία Γραφή; (β) Πότε άρχισαν οι «επτά καιροί», πόσα χρόνια καλύπτουν, και πότε τελειώνουν;
9 Πόση διάρκεια είχαν αυτοί οι «επτά καιροί»; Πολύ μεγαλύτερη από εφτά χρόνια, επειδή αιώνες αργότερα ο Ιησούς Χριστός έδειξε πως αυτοί οι ‘προσδιορισμένοι καιροί των εθνών’ ακόμη συνεχίζονταν. Κατείχαν την παγκόσμια κυριαρχία από τότε που η Βαβυλώνα κατέκτησε την Ιερουσαλήμ το 607 π.Χ. και θα συνέχιζαν να την έχουν για κάποιο χρονικό διάστημα ακόμη.—Λουκάς 21:24.
10 Παρατηρήστε πώς αναφέρεται η Αγία Γραφή σε προφητικούς «καιρούς». Τα εδάφια Αποκάλυψις 11:2, 3 δείχνουν ότι 1.260 μέρες αποτελούν 42 μήνες, ή τρισήμισι έτη. Τα εδάφια Αποκάλυψις 12:6, 14 αναφέρουν τον ίδιο αριθμό ημερών (1.260) αλλά σε σχέση με «καιρόν [1] και καιρούς [2] και ήμισυ καιρού», ή τρισήμισι «καιρούς». Καθένας απ’ αυτούς τους «καιρούς» είναι 360 μέρες (3 1/2 × 360 = 1.260). Κάθε μέρα απ’ αυτούς τους προφητικούς «καιρούς» αντιπροσωπεύει ένα ολόκληρο έτος σύμφωνα με την αρχή, «εκάστης ημέρας λογιζομένης δι’ έν έτος». (Αριθμοί 14:34· Ιεζεκιήλ 4:6) Έτσι οι «επτά καιροί» ισοδυναμούν με 2.520 έτη (7 × 360). Υπολογίζοντας 2.520 χρόνια από το φθινόπωρο του 607 π.Χ., όταν καταστράφηκε από τη Βαβυλώνα η τυπική βασιλεία του Θεού στον Ιούδα, ερχόμαστε στο φθινόπωρο του 1914 μ.Χ. (606 1/4 + 1913 3/4 = 2.520) Αυτό είναι το έτος που επρόκειτο ‘η βασιλεία του κόσμου’ να ανατεθεί στον Ιησού Χριστό.
11. Τι λένε οι ιστορικοί για τη σημασία του έτους 1914;
11 Αφού διακήρυξαν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ότι η Αγία Γραφή επισήμαινε το έτος 1914, έπρεπε να περιμένουν αρκετές δεκαετίες για να δουν το αποτέλεσμα. Στις αρχές του 1914 η ειρήνη που υπήρχε στον κόσμο έδωσε την εντύπωση σε πολλούς ότι τίποτα δεν θα συνέβαινε. Αλλά προτού περάσει το καλοκαίρι, η πεποίθηση των Μαρτύρων δικαιώθηκε όταν ο κόσμος βυθίστηκε σ’ έναν πόλεμο χωρίς προηγούμενο. Σε μια ανασκόπηση του βιβλίου 1914, ο ιστορικός Α. Λ. Ράουζ έγραψε: «Αν υπήρξε ποτέ ένα έτος που χαρακτήρισε το τέλος μιας εποχής και την έναρξη μιας άλλης, αυτό ήταν το 1914. Εκείνο το έτος τερματίστηκε ο παλιός κόσμος με το αίσθημα της ασφάλειας που είχε και άρχισε ο σύγχρονος αιώνας, χαρακτηριστικό του οποίου είναι η ανασφάλεια στην ημερήσια διάταξη».44 Μια έκθεση για τον Βρετανό πολιτικό Ουίνστον Τσώρτσιλ παρατηρούσε: «Ο πυροβολισμός που έγινε στις 28 Ιουνίου 1914, στο Σεράγεβο, σύντριψε τον κόσμο της ασφάλειας και της δημιουργικής λογικής . . . Ο κόσμος ποτέ δεν βρέθηκε από τότε στην ίδια θέση. . . . Ήταν ένα σημείο στροφής, και ο θαυμάσιος, ήρεμος, ελκυστικός κόσμος τού χθες εξαφανίστηκε, για να μην ξαναφανεί ποτέ πια».45 Το έτος αυτό που είχε επισημανθεί από τη Βιβλική προφητεία αιώνες νωρίτερα, απέδειξε πράγματι πως ήταν ένα σημείο στροφής στην ιστορία.
12. Ποιος ήταν ο λόγος για τη μεγάλη αναταραχή που επήλθε στις ανθρώπινες υποθέσεις το 1914 και μετά;
12 Μπορεί στην αρχή να φαίνεται παράξενο που η ενθρόνιση του Χριστού θα χαρακτηριζόταν από πρωτοφανή πόλεμο πάνω στη γη. Αλλά μην ξεχνάτε ότι «ο άρχων του κόσμου» είναι ο Σατανάς ο Διάβολος. (Ιωάννης 14:30) Αυτός δεν ήθελε να δει τη Βασιλεία του Θεού να ελέγχει τις υποθέσεις της γης. Για να στρέψει αλλού την προσοχή από τη Βασιλεία, παρέσυρε τους ανθρώπους σ’ έναν πόλεμο για να υποστηρίξουν τις δικές τους αξιώσεις για κυριαρχία. Επιπλέον, η Αγία Γραφή δείχνει ότι ο Σατανάς και οι δαίμονές του προσπάθησαν να καταβροχθίσουν την κυβέρνηση της Βασιλείας όταν γεννήθηκε. Με ποιο αποτέλεσμα; «Έγινε πόλεμος εν τω ουρανώ. . . . Και ερρίφθη ο δράκων ο μέγας, ο όφις ο αρχαίος, ο καλούμενος Διάβολος και ο Σατανάς, ο πλανών την οικουμένην όλην, ερρίφθη εις την γην, και οι άγγελοι αυτού ερρίφθησαν μετ’ αυτού». Επειδή μόνο ‘σύντομο χρονικό διάστημα’ απέμεινε στον Σατανά, ο θυμός του ήταν μεγάλος. (Αποκάλυψις 12:3-12) Δεκαεννιά αιώνες προηγουμένως η Αγία Γραφή έδωσε ακριβή περιγραφή του αποτελέσματος.
(2) Γεγονότα με Ειδική Σημασία
13. Τι οδήγησε στη δήλωση του Ιησού για το ‘σημείο της παρουσίας του και της συντέλειας του αιώνα’;
13 Το έτος 33 μ.Χ., ο Ιησούς περιέγραψε με λεπτομέρειες ‘το σημείο της παρουσίας του και της συντέλειας του αιώνα’. Αυτό έχει καταγραφεί στο Ματθαίο κεφάλαια 24 και 25, Μάρκο 13 και Λουκά 21. Ενόσω ο Ιησούς βρισκόταν μαζί με έναν όμιλο μαθητών του στην Ιερουσαλήμ, προείπε την καταστροφή του ναού εκεί. Μετά οι μαθητές του ρώτησαν: «Ειπέ προς ημάς πότε θέλουσι γίνει ταύτα, και τι το σημείον της παρουσίας σου και της συντελείας του αιώνος;»—Ματθαίος 24:1-3.
14. Ονομάστε μερικά από τα σημαντικά γεγονότα που περιέλαβε ο Ιησούς στο «σημείον».
14 Σε απάντηση ο Ιησούς είπε: «Θέλετε δε ακούσει πολέμους και φήμας πολέμων· προσέχετε μη ταραχθήτε· επειδή πάντα ταύτα πρέπει να γίνωσιν, αλλά δεν είναι έτι το τέλος. Διότι θέλει εγερθή έθνος επί έθνος και βασιλεία επί βασιλείαν, και θέλουσι γίνει πείναι και λοιμοί και σεισμοί κατά τόπους· πάντα δε ταύτα είναι αρχή ωδίνων». Προειδοποίησε για ‘αύξηση της ανομίας’. Και εξαιτίας αυτού, είπε ότι «η αγάπη των πολλών θέλει ψυχρανθή». Προείπε επίσης κάτι σημαντικό: «Θέλει κηρυχθή τούτο το ευαγγέλιον της βασιλείας εν όλη τη οικουμένη προς μαρτυρίαν εις πάντα τα έθνη, και τότε θέλει ελθεί το τέλος».—Ματθαίος 24:4-14.
15, 16. (α) Εκπληρώθηκε καμιά από τις προφητείες του Ιησού πριν καταστραφεί η Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ.; (β) Πώς γνωρίζουμε ότι πρέπει να υπάρχει κι άλλη εκπλήρωση, μια ακόμη πιο σπουδαία εκπλήρωση;
15 Αλλά μπορεί να τεθεί το ερώτημα: ‘Δεν εκπληρώθηκαν μερικές απ’ αυτές τις προφητείες πριν καταστραφεί η Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους το 70 μ.Χ.;’ Ναι, μερικές εκπληρώθηκαν. Αλλά περισσότερα πράγματα επρόκειτο να συμβούν, όπως δείχνουν οι ίδιες οι προφητείες. Είναι αλήθεια ότι ο Ιησούς απάντησε σε ένα ερώτημα που ενδιέφερε άμεσα τους μαθητές του. Αλλά χρησιμοποίησε την ευκαιρία για να δώσει εκτεταμένη πληροφόρηση για τον καιρό που θα ερχόταν ‘ο Υιός του ανθρώπου . . . μετά δυνάμεως και δόξης πολλής’ και που θα πλησίαζε ‘η βασιλεία του Θεού’.—Λουκάς 21:27, 31.
16 Φυσικά, τα πράγματα αυτά δεν έλαβαν χώρα μέχρι την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. Το τελευταίο βιβλίο της Αγίας Γραφής, που γράφτηκε γύρω στο 96 μ.Χ., δείχνει ότι τα γεγονότα αυτά σχετικά με τη Βασιλεία θα ήταν ακόμη μελλοντικά. (Αποκάλυψις 1:1· 11:15-18· 12:3-12) Με συμβολική γλώσσα η Αποκάλυψη δείχνει ότι οι πόλεμοι, οι ελλείψεις τροφίμων και οι λοιμοί που προείπε ο Ιησούς θα ήταν ακόμη μελλοντικά γεγονότα, και σε ασυνήθιστη κλίμακα. Θα χαρακτήριζαν τον καιρό που ο Χριστός θα άρχιζε και θα ολοκλήρωνε τη νίκη του ενάντια σε όλους τους εναντιούμενους στη Βασιλεία του Θεού. (Αποκάλυψις 6:1-8) Το γεγονός ότι μερικά μέρη της προφητείας του Ιησού είχαν εκπλήρωση στον πρώτο αιώνα την επισφράγισαν ως αξιόπιστη, παρέχοντας λογική αιτία για να εμπιστεύεται κανείς σε οτιδήποτε άλλο είπε ο Ιησούς ότι θα συνέβαινε.
17. Είναι οι συνθήκες στον κόσμο σήμερα πολύ διαφορετικές από εκείνες που ήταν πριν από το 1914;
17 Είδαν οι προφητείες αυτές τη μεγαλύτερη, πλήρη εκπλήρωση σ’ αυτόν τον 20ό αιώνα; Απληροφόρητα άτομα μικρότερης ηλικίας από 70 ετών μπορεί να νομίζουν ότι οι καιροί μας είναι φυσιολογικοί επειδή δεν θυμούνται ποτέ τα πράγματα να ήταν διαφορετικά. Αλλά γηραιότερα άτομα, καθώς και εκείνοι που είναι γνώστες της ιστορίας, γνωρίζουν πως δεν συμβαίνει αυτό. Όπως ανέφερε ένα ιστορικό βιβλίο σχετικά με τα γεγονότα του 1914: «Μόνο δεκαπέντε χώρες δεν εμπλάκησαν στον πόλεμο . . . Αλλά ανάμεσα σ’ αυτές δεν υπήρχε καμιά μεγάλη χώρα που να είχε τη δύναμη να ενεργήσει ως μεσίτης ειρήνης. Ποτέ δεν συνέβη αυτό στην παγκόσμια ιστορία· κανένας πόλεμος δεν είχε ποτέ τέτοιες διαστάσεις. Η προφητεία της Αγίας Γραφής: ‘Θέλει εγερθή έθνος επί έθνος και βασιλεία επί βασιλείαν’, εκπληρώθηκε κατά γράμμα».46
18. Γιατί θα ήταν λάθος να συμπεράνουμε ότι όλο εκείνο που περιλαμβάνει ‘το σημείο’ είναι ένας εκτεταμένος πόλεμος;
18 Αλλά αυτά τα πράγματα δεν ήταν το μόνο μέρος από αυτό που ανέφερε ο Ιησούς ότι θα ήταν «το σημείον». Χρησιμοποιώντας ένα παράδειγμα, είπε: «Ίδετε την συκήν και πάντα τα δένδρα. Όταν ήδη ανοίξωσι, βλέποντες γνωρίζετε αφ’ εαυτών ότι ήδη το θέρος είναι πλησίον. Ούτω και σεις, όταν ίδητε ταύτα γινόμενα, εξεύρετε ότι είναι πλησίον η βασιλεία του Θεού. Αληθώς σας λέγω ότι δεν θέλει παρέλθει η γενεά αύτη, εωσού γίνωσι πάντα ταύτα». (Λουκάς 21:29-32) Αν βλέπατε ένα μόνο δέντρο να βγάζει φύλλα πρόωρα, δεν θα σκεφτόσασταν πως πλησίασε το καλοκαίρι. Αλλά όταν δείτε όλα τα δέντρα να μπουμπουκιάζουν στον κατάλληλο καιρό, γνωρίζετε τι σημαίνει αυτό. Παρόμοια, ο Ιησούς προείπε ότι η ‘παρουσία’ του και η ‘συντέλεια του αιώνα’ θα χαρακτηρίζονταν όχι μόνο από πόλεμο αλλά από πολλά πράγματα που θα λάβαιναν χώρα στη διάρκεια της ζωής μιας γενιάς.
19. (α) Όπως δείχνει ο συνοδευτικός πίνακας, πώς έχουν εκπληρωθεί από το 1914 τα διάφορα χαρακτηριστικά ‘του σημείου’; (β) Γιατί οι προηγούμενοι πόλεμοι, οι ελλείψεις τροφίμων, οι σεισμοί, και τόσα άλλα, δεν αποτελούν ‘το σημείο’ για το οποίο μίλησε ο Ιησούς;
19 Συνέβησαν αυτά τα πράγματα; Καθώς θα εξετάζετε τον συνοδευτικό πίνακα με τίτλο «Τι το Σημείον;» μπορεί να θυμηθείτε ότι έχετε διαβάσει για πολέμους περασμένων αιώνων. Αλλά ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος εξέχει απ’ όλους τους άλλους ως διαφορετικός, ως ένα σημείο στροφής στην ιστορία. Μπορεί να θυμηθείτε επίσης, ότι και πριν από το 1914 υπήρχαν πείνες, λοιμοί, σεισμοί, καιροί ανομίας και ασυνήθιστες προσπάθειες για την προαγωγή της ειρήνης και της ασφάλειας. Ωστόσο, καμιά άλλη φορά στην ιστορία δεν έχουν συμβεί όλα αυτά τα πράγματα μέσα σε μια γενιά και σε τέτοιο συντριπτικό βαθμό. Με κάθε ειλικρίνεια, αν τα γεγονότα από το 1914 δεν εκπληρώνουν το σημείο, τι περισσότερο απαιτείται; Χωρίς αμφιβολία, ζούμε στον καιρό της «παρουσίας» του Ιησού με βασιλική δύναμη.
20, 21. Πώς τα γεγονότα που συνδέονται με τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο απέδειξαν ότι ήταν μόνο «αρχή ωδίνων», όπως προείπε ο Ιησούς;
20 Η εμφάνιση των χαρακτηριστικών ‘του σημείου’ δεν σήμαινε ότι η Βασιλεία του Θεού θα σάρωνε αμέσως την κακία από τη γη. Όπως προείπε ο Ιησούς, «πάντα ταύτα είναι αρχή ωδίνων». (Ματθαίος 24:8) Κι άλλα θα ακολουθούσαν. Η World Book Encyclopedia (Γουέρλντ Μπουκ Ενσαϊκλοπήντια) αναφέρει: «Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και τα επακόλουθά του οδήγησαν στη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της ιστορίας στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Οι συνέπειες του πολέμου και τα προβλήματα προσαρμογής στην ειρήνη οδήγησαν σε αναταραχές σε κάθε σχεδόν έθνος».47 Λίγα χρόνια αργότερα ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ήταν πολύ πιο φρικτός από τον πρώτο. Από τότε, η έλλειψη σεβασμού για τη ζωή και την περιουσία αυξήθηκε, και ο φόβος του εγκλήματος έγινε μέρος της καθημερινής ζωής. Η ηθική παραμερίστηκε. Η πληθυσμιακή έκρηξη δημιουργεί προβλήματα που δεν λύνονται. Η μόλυνση καταστρέφει την ποιότητα της ζωής και τη θέτει μάλιστα σε κίνδυνο. Και υπάρχει επίσης και η απειλή ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος.
21 Πότε άρχισαν αυτές οι ‘ωδίνες’; Η εφημερίδα Star (Σταρ) του Λονδίνου παρατήρησε: «Κάποιος ιστορικός του επόμενου αιώνα ίσως σωστά να συμπεράνει ότι η μέρα που ο κόσμος παραφρόνησε ήταν . . . [το] 1914».48 Εκείνο το έτος, το 1914, είχε προ πολλού επισημανθεί από τη Βιβλική προφητεία.
(3) Αξιοσημείωτες Θρησκευτικές Εξελίξεις
22. (α) Με τι συνέδεσε ο Ιησούς την πρόβλεψή του για αύξηση της ανομίας και ψύχρανση της αγάπης; (β) Πώς συνέβαλαν οι διδασκαλίες του κλήρου σ’ αυτήν την κατάσταση;
22 Επίσης, ανάμεσα στα σημαντικά γεγονότα που είπε ο Ιησούς ότι θα χαρακτήριζαν ‘τη συντέλεια του αιώνα’ είναι τα εξής: «Πολλοί ψευδοπροφήται θέλουσιν εγερθή και πλανήσει πολλούς, και επειδή θέλει πληθυνθή η ανομία, η αγάπη των πολλών θέλει ψυχρανθή». (Ματθαίος 24:11, 12) Ο Ιησούς συνέδεσε την αύξηση της ανομίας και την ψύχρανση της αγάπης με την επιρροή ψευδοπροφητών—θρησκευτικών δασκάλων οι οποίοι ισχυρίζονται ψεύτικα ότι μιλούν για τον Θεό. Προηγουμένως, το βιβλίο αυτό παρουσίασε αποδείξεις ότι οι κληρικοί έχουν υποστηρίξει τους πολέμους των εθνών, έχουν υποτιμήσει τους κανόνες της Αγίας Γραφής για την ηθική ως απαρχαιωμένους, και έχουν χαρακτηρίσει μέρη της Αγίας Γραφής ως αναληθή. Με ποιο αποτέλεσμα; ‘Ψύχρανση’ της αγάπης για τον Θεό και τους νόμους του. Αυτό υπήρξε βασικός παράγοντας στην κατάρρευση της ηθικής, καθώς και η έλλειψη σεβασμού για την εξουσία και η έλλειψη ενδιαφέροντος για τον άνθρωπο.—2 Τιμόθεον 3:1-5.
23, 24. Τι συμβαίνει στη θρησκεία τα πρόσφατα χρόνια;
23 Εξαιτίας αυτών των συνθηκών, εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει θρησκευτικές οργανώσεις. Μερικοί στρέφονται στην Αγία Γραφή και συμμορφώνονται με τις οδούς της. Άλλοι αποσύρονται με απογοήτευση και αηδία. Πολλοί γίνονται εχθροί της θρησκείας. Ένας αρθρογράφος είπε: «Δεν μπορεί κανείς να μην εντυπωσιαστεί από το γεγονός ότι πάρα πολλά προβλήματα του κόσμου προέρχονται από τη θρησκεία. Και λίγοι κοσμικοί πολιτικοί ανταγωνισμοί δημιούργησαν ποτέ το αιμοδιψές πάθος του θρησκευτικού πολέμου». Έχοντας αυτό υπόψη, ρώτησε: «Γιατί να μην καταργήσουμε τη θρησκεία;»49
24 Υπάρχουν πολλές αποδείξεις που δείχνουν ότι οι κύριες θρησκείες μειώνονται. Για παράδειγμα, μια έκθεση για την Ιταλία δείχνει ότι ενώ το 95 τοις εκατό των ανθρώπων προσδιορίζονται ως Καθολικοί, «αυτοί που παραβρίσκονται στην εκκλησία την Κυριακή υπολογίζεται ότι είναι λιγότεροι από το 20 τοις εκατό».50 Μια άλλη έκθεση αποκαλύπτει ότι ο αριθμός των ιερέων σ’ όλο τον κόσμο μειώθηκε κατά 25.000 μέσα σε μια δεκαετία.51 Στις Ηνωμένες Πολιτείες μια εκκλησιαστική μελέτη πρόβλεψε περαιτέρω «μείωση σε 50 τοις εκατό και πλέον των Αμερικανών Καθολικών ιερέων μέχρι το έτος 2000».52 Το U.S.News & World Report (Γιου Ες Νιους & Γουέρλντ Ρηπόρτ) ανέφερε «μια τεράστια μείωση στον αριθμό των αντρών που εγγράφονται σε Καθολικά σεμινάρια» στις Ηνωμένες Πολιτείες, από το ανώτατο όριο των 48.992 σε 11.262 μέσα σε λιγότερο από 20 χρόνια.53 Η New York Times (Νιου Γιορκ Τάιμς) ανέφερε ότι παγκόσμια «ο αριθμός των καλογριών έχει μειωθεί από 181.421 σε 121.370» μέσα σε 15 χρόνια.54 Η κατάσταση είναι παρόμοια στις περισσότερες θρησκείες.
25. (α) Σε αντίθεση, τι δείχνει η Αγία Γραφή ότι θα λάβαινε χώρα σχετικά με την αληθινή λατρεία σ’ αυτόν τον καιρό; (β) Κάτω από την κατεύθυνση τίνος γίνεται αυτή η σύναξη των λάτρεων του αληθινού Θεού, και πάνω σε ποια βάση; (γ) Ποιο ζήτημα αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι όλων των εθνών;
25 Σε αντίθεση, η Αγία Γραφή δείχνει ότι ‘ένα μεγάλο πλήθος’ απ’ όλα τα έθνη θα ελκύονταν στη λατρεία του Ιεχωβά σ’ αυτόν τον καιρό του τέλους. Ο Ιησούς προείπε αυτήν τη σύναξη, λέγοντας ότι θα ξεχώριζε τους ανθρώπους μεταξύ τους, είτε για διαφύλαξη μέσω ‘της μεγάλης θλίψης’, είτε για ‘αιώνια αποκοπή’. (Αποκάλυψις 7:9, 10, 14· Ησαΐας 2:2-4· Ματθαίος 25:31-33, 46) Τι είναι αυτό που διαχωρίζει τους ανθρώπους για επιβίωση; Η Αγία Γραφή απαντάει: «Ο κόσμος παρέρχεται και η επιθυμία αυτού· όστις όμως πράττει το θέλημα του Θεού μένει εις τον αιώνα». (1 Ιωάννου 2:17) Και πώς θα γνώριζαν οι άνθρωποι ποιο είναι το θέλημα του Θεού; Με ανταπόκριση στο παγκόσμιο εκπαιδευτικό έργο που προείπε ο Ιησούς όταν είπε: «Θέλει κηρυχθή τούτο το ευαγγέλιον της βασιλείας εν όλη τη οικουμένη προς μαρτυρίαν εις πάντα τα έθνη, και τότε θέλει ελθεί το τέλος». (Ματθαίος 24:14) Αυτό το κήρυγμα θέτει αντιμέτωπους τους ανθρώπους όλων των εθνών με το εξής ζήτημα: Είναι υπέρ της κυριαρχίας του Θεού; Ή, σύμφωνα με την προτροπή του Σατανά στην Εδέμ, θέλουν την ανεξάρτητη κυριαρχία των ανθρώπων; Ο Ιεχωβά δίνει στους ανθρώπους την ευκαιρία να διαλέξουν.
26, 27. (α) Σε ποια έκταση γίνεται ήδη αυτό το έργο μαρτυρίας; (β) Γιατί η ανταπόκριση καθενός στο άγγελμα της Βασιλείας είναι σοβαρό ζήτημα;
26 Μια παγκόσμια μαρτυρία για τη Βασιλεία δίνεται με αυξημένη δύναμη. Σε παραπάνω από 200 χώρες, εκατομμύρια Μάρτυρες του Ιεχωβά επισκέπτονται τους ανθρώπους στα σπίτια τους και προσφέρονται να μελετήσουν μαζί τους την Αγία Γραφή δωρεάν. Οι εκδόσεις που χρησιμοποιούν είναι από τις Βιβλικές εκδόσεις που έχουν την πιο πλατιά κυκλοφορία πάνω στη γη. Στην πραγματικότητα, είναι μεταξύ των εκδόσεων που κυκλοφορούν πιο πλατιά από κάθε άλλο είδος. Και αυτές προσφέρονται σε 190 περίπου γλώσσες.
27 Αυτό το διαχωριστικό έργο γίνεται πολλά χρόνια. Τώρα πλησιάζει στο τέλος του. Σύμφωνα με το Λόγο του Θεού, αυτοί που απορρίπτουν τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του, καθώς και εκείνοι οι οποίοι με αδιαφορία απορρίπτουν την ευκαιρία να μάθουν γι’ αυτόν, θα πεθάνουν. (Ματθαίος 25:34, 41, 46· 2 Θεσσαλονικείς 1:6-9) Για τους άλλους οι οποίοι προσδιορίζονται ως υποστηρικτές της Βασιλείας του Θεού, αυτό θα σημάνει έναν καιρό μεγαλειώδους ανακούφισης. Αλλά πότε θα έρθει αυτή η κρίση;
(4) ‘Αυτή η Γενιά Δεν θα Περάσει’
28. Μέσα σε ποιο χρονικό όριο είπε ο Ιησούς ότι θα ερχόταν η προειπωμένη παγκόσμια καταστροφή;
28 Για τη ‘μέρα εκείνη και την ώρα’, ο Ιησούς είπε, «ουδείς γινώσκει, ουδέ οι άγγελοι οι εν ουρανώ, ουδέ ο Υιός, ειμή ο Πατήρ». Αλλά ο Ιησούς έδωσε μια βοηθητική χρονολογική ένδειξη όταν είπε: «Δεν θέλει παρέλθει η γενεά αύτη, εωσού γίνωσι πάντα ταύτα». (Μάρκος 13:32· Ματθαίος 24:34) Όλα λοιπόν τα διάφορα χαρακτηριστικά ‘του σημείου’, καθώς και η ‘μεγάλη θλίψη’, πρέπει να λάβουν χώρα στη διάρκεια ζωής μιας γενιάς—της γενιάς του 1914. Αυτό σημαίνει ότι μερικοί που είδαν τα γεγονότα του 1914, όταν δηλαδή άρχισε ‘η συντέλεια του αιώνα’, θα εξακολουθούσαν να ζουν για να δουν το τέλος του όταν χτυπήσει η ‘μεγάλη θλίψη’. Αυτοί που θυμούνται τα γεγονότα του 1914 είναι πολύ προχωρημένοι στα χρόνια τώρα. Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ήδη πεθάνει. Αλλά ο Ιησούς μάς διαβεβαίωσε ότι «δεν θέλει παρέλθει η γενεά αύτη» πριν έρθει η καταστροφή αυτού του κακού συστήματος.—Ματθαίος 24:21.
29. Με το να επιτρέψει ο Θεός να εξελιχθούν τα γεγονότα από το 1914 στο σημείο που έχουν εξελιχθεί, πώς κατέστησε πιο εύκολο για ανθρώπους να πάρουν τη σωστή απόφαση;
29 Πόσο υπομονετικός υπήρξε ο Θεός παραχωρώντας αυτήν την εκτεταμένη ευκαιρία για μετάνοια! (2 Πέτρου 3:9) Για πρώτη φορά στην ιστορία, το ένα πρόβλημα μετά το άλλο έφτασε σε τεράστιες αναλογίες—ο πόλεμος, η μόλυνση, ο υπερπληθυσμός και πολλά άλλα. Οποιοδήποτε απ’ αυτά θα μπορούσε να φέρει πλήρη καταστροφή. Με το να αφήσει ο Θεός να συσσωρεύονται αυτές οι αποδείξεις, κατέστησε ευκολότερο για τους ανθρώπους να διακρίνουν ότι ο άνθρωπος δεν έχει τις απαντήσεις. Ταυτόχρονα, το κήρυγμα των ‘καλών νέων της βασιλείας’ έχει βοηθήσει τους ειλικρινείς στην καρδιά να αναγνωρίσουν ότι η Βασιλεία του Θεού είναι η μόνη ελπίδα για αληθινή ειρήνη και ασφάλεια. Έτσι ο Θεός τούς δίνει χρόνο να ταχτούν με το μέρος του στο μεγάλο ζήτημα.
(5) Ένα Τελικό Σημάδι
30. Ποιο τελικό σημάδι της εγγύτητας της παγκόσμιας καταστροφής προσδιορίζει η Αγία Γραφή;
30 Υπάρχει ένα ακόμη γεγονός που θα έρθει σαν αλάνθαστο σημάδι ότι επίκειται παγκόσμια καταστροφή. Σχετικά με αυτό έγραψε τα εξής ο απόστολος Παύλος: «Η ημέρα του Κυρίου [Ιεχωβά (ΜΝΚ)] ως κλέπτης εν νυκτί ούτως έρχεται. Επειδή όταν λέγωσιν, Ειρήνη και ασφάλεια, τότε επέρχεται επ’ αυτούς αιφνίδιος όλεθρος, . . . και δεν θέλουσιν εκφύγει».—1 Θεσσαλονικείς 5:2, 3· Λουκάς 21:34, 35.
31, 32. (α) Θα είναι γνήσια η «ειρήνη και ασφάλεια» που διακηρύττουν οι πολιτικοί άρχοντες; (β) Γιατί θα ήταν επικίνδυνο να παραπλανηθούμε απ’ αυτό;
31 Οι ηγέτες του κόσμου γνωρίζουν ότι ένας πυρηνικός πόλεμος σημαίνει στην πραγματικότητα εξαφάνιση. Επίσης, σοβαρά προβλήματα όπως είναι η μόλυνση, η πληθυσμιακή έκρηξη, και τα οικογενειακά προβλήματα απαιτούν προσοχή και χρήματα. Θέλουν λοιπόν αυτοί να χαλαρώσουν τις τεταμένες διεθνείς σχέσεις. Απόδειξη γι’ αυτό είναι η διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για το έτος 1986 ως το ‘διεθνές έτος ειρήνης και ασφάλειας’. Αυτό, χωρίς αμφιβολία, είναι ένα βήμα προς την εκπλήρωση των λόγων του Παύλου που αναφέρθηκαν παραπάνω. Φυσικά, οι πολιτικές διαπραγματεύσεις και οι συνθήκες δεν φέρνουν καμιά πραγματική αλλαγή στους ανθρώπους ώστε ο ένας να αγαπάει τον άλλον. Ούτε θέτουν τέρμα στο έγκλημα, ούτε εξαλείφουν την αρρώστια και το θάνατο. Ωστόσο, η προφητεία δείχνει ότι θα έρθει καιρός που τα έθνη θα διακηρύξουν ότι πέτυχαν σ’ ένα βαθμό «ειρήνη και ασφάλεια». Όταν συμβεί αυτό, τότε θα έρθει «αιφνίδιος όλεθρος» πάνω σε εκείνους οι οποίοι παραπλανούν το ανθρώπινο γένος, καθώς και σε όλους εκείνους που θέτουν την εμπιστοσύνη τους σ’ αυτούς.
32 Αλλά θα υπάρξουν επιζώντες. Εσείς θα επιζήσετε;
[Πλαίσιο στη σελίδα 78, 79]
«Τι το Σημείον;»
«Θέλει Εγερθή Έθνος Επί Έθνος»—
«Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος εισήγαγε τον αιώνα του Ολοκληρωτικού Πολέμου—με την πρώτη πλήρη σημασία της λέξης—του παγκόσμιου πολέμου. . . . Ποτέ πριν από το 1914-1918 ένας πόλεμος . . . δεν κάλυψε τόσο μεγάλο μέρος της γης. . . . Ποτέ η σφαγή δεν ήταν τόσο εκτεταμένη και χωρίς διάκριση».—World War I, (Γουέρλντ Γουώρ Ουάν) από τον Χ. Μπόλντγουιν.
Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος θανάτωσε 14 εκατομμύρια μαχητές και πολίτες· ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος θανάτωσε 55 εκατομμύρια. Από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εκατοντάδες πραξικοπήματα, εξεγέρσεις και πόλεμοι αφαίρεσαν τη ζωή κάπου 35 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Συνεπώς, από το 1914 παραπάνω από 100 εκατομμύρια ζωές χάθηκαν σε πολέμους!
«Θέλουσι Γίνει Πείναι»—
Οι ελλείψεις τροφίμων ερήμωσαν πολλές χώρες μετά τον Α΄ και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τώρα, παρά τα έτη της επιστημονικής προόδου, σχεδόν το ένα τέταρτο του κόσμου πεινάει. Υπολογίζεται ότι 12 εκατομμύρια παιδιά κάθε χρόνο πεθαίνουν πριν κλείσουν το πρώτο τους έτος λόγω υποσιτισμού. Κάθε χρόνο εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι πεθαίνουν για τον ίδιο λόγο.
«Λοιμοί»—
Κανένας καταγραμμένος λοιμός δεν εξισώθηκε ποτέ με την Ισπανική γρίπη του 1918-1919. Έπληξε τουλάχιστον 500 εκατομμύρια άτομα· παραπάνω από 20 εκατομμύρια πέθαναν.
Η ιατρική έρευνα δεν έχει καταφέρει μέχρι τώρα να εμποδίσει τα καρδιακά νοσήματα να φτάσουν σε επιδημικές αναλογίες. Ο καρκίνος είναι μια αυξανόμενη μάστιγα. Ο αριθμός των ασθενειών που μεταδίδονται με το σεξ έχει αυξηθεί πάρα πολύ.
«Σεισμοί» σε Πολλά Μέρη—
Ανάλογα με τις πηγές, οι υπολογισμοί των θυμάτων διαφέρουν. Αλλά θα δώσουμε λίγα παραδείγματα: 30.000 ως 32.000 πέθαναν από ένα σεισμό στην Ιταλία το 1915· 100.000 ως 200.000 στην Κίνα το 1920· 95.000 ως 150.000 στην Ιαπωνία το 1923· 25.000 ως 60.000 στην Ινδία το 1935· 12.000 ως 20.000 στο Ιράν το 1968· 54.000 ως 70.000 στο Περού το 1970· 20.000 ως 23.000 στη Γουατεμάλα το 1976· 100.000 ως 800.000 στην Κίνα το 1976. Από το 1914 πολλές χιλιάδες άλλοι άνθρωποι πέθαναν σε εκατοντάδες μεγάλους σεισμούς που έγιναν σ’ όλη τη γη.
Στοιχεία από διάφορες πηγές δείχνουν ότι ο μέσος όρος του αριθμού των ισχυρών σεισμών που γίνονται κάθε χρόνο από το 1914 είναι πολλές φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο των 2.000 προηγούμενων ετών.
‘Αύξηση της Ανομίας’—
Γνωρίζετε τα γεγονότα. Η αύξηση του εγκλήματος επηρεάζει κάθε χώρα στη γη. Η ίδια σας η ζωή έχει επηρεαστεί. Τι συμβαίνει στα σχολεία της κοινότητάς σας; Υπάρχει παράνομη χρήση ναρκωτικών στην περιοχή σας; Τι μπορεί να ειπωθεί για την ανεντιμότητα στις επιχειρήσεις; Πόσο ασφαλής αισθάνεστε στους δρόμους τη νύχτα;
Η ανομία δεν αφορά μόνο τον ανθρώπινο νόμο, αλλά πολύ περισσότερο το νόμο του Θεού. (Βλέπε 2 Τιμόθεον 3:1-5, 13.)
Η Βασιλεία του Θεού Κηρύττεται Παγκόσμια—
Αυτό το έργο γίνεται τακτικά από εκατομμύρια Μάρτυρες του Ιεχωβά σε παραπάνω από 200 χώρες.
Στη διάρκεια μόνο της περασμένης δεκαετίας, γύρω στα τέσσερα δισεκατομμύρια ώρες αφιερώθηκαν από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά στο δημόσιο κήρυγμα αυτού του αγγέλματος. Την ίδια περίοδο εξέδωσαν, σε 190 περίπου γλώσσες, περισσότερα από 5 δισεκατομμύρια έντυπα τονίζοντας τη Βασιλεία του Θεού ως τη μόνη ελπίδα του ανθρώπου.
Η Διακήρυξη ‘Ειρήνης και Ασφάλειας’—
Οι ηγέτες αναγνωρίζουν πόσο χρειάζεται η ειρήνη για να αποφύγουν την πυρηνική καταστροφή και για να στρέψουν την προσοχή τους σε άλλα αυξανόμενα προβλήματα. Ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή είναι η διακήρυξη του 1986 από τα Ηνωμένα Έθνη ως έτους «ειρήνης, διεθνούς ασφάλειας και συνεργασίας».—Γενική Συνέλευση, Άρθρο 32, 39η συνεδρίαση.
Τι δείχνουν όλα αυτά τα πράγματα ‘του σημείου’; Ότι ζούμε τώρα στη ‘συντέλεια του αιώνα’. Ότι ο Χριστός έχει λάβει τον ουράνιο θρόνο του και ξεχωρίζει από τους ανθρώπους όλων των εθνών εκείνους οι οποίοι θέλουν πραγματικά να κάνουν το θέλημα του Θεού. Ότι η ‘μεγάλη θλίψη’ είναι πολύ κοντά. Για περαιτέρω λεπτομέρειες, διαβάστε Ματθαίος κεφάλαια 24 και 25, Μάρκος 13, και Λουκάς 21.