Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 39—Μαλαχίας
Συγγραφέας: Μαλαχίας
Τόπος Συγγραφής: Ιερουσαλήμ
Ολοκλήρωση Συγγραφής: Μετά το 443 Π.Κ.Χ.
1. Τι δείχνει το ζήλο του Μαλαχία για τον Ιεχωβά;
ΠΟΙΟΣ ήταν ο Μαλαχίας; Δεν έχει καταγραφεί ούτε ένα στοιχείο σχετικά με τη γενεαλογία του ή την προσωπική του ιστορία. Ωστόσο, από το περιεχόμενο της προφητείας του είναι καταφανές ότι ήταν αφοσιωμένος με μεγάλο ζήλο στον Ιεχωβά Θεό, υποστηρίζοντας το όνομά Του και την αγνή λατρεία Του, και ότι ένιωθε έντονη αγανάκτηση για όσους διατείνονταν ότι υπηρετούν τον Θεό, ενώ υπηρετούσαν μόνο τον εαυτό τους. Στο πρωτότυπο κείμενο, το όνομα του Ιεχωβά αναφέρεται 48 φορές στα 4 κεφάλαια της προφητείας του.
2. Τι είναι πιθανόν να σημαίνει το όνομα του Μαλαχία, και πότε, προφανώς, έζησε αυτός;
2 Το όνομά του στην εβραϊκή είναι Μαλαχί, που πιθανόν να σημαίνει «Ο Αγγελιοφόρος Μου». Οι Εβραϊκές Γραφές, η Μετάφραση των Εβδομήκοντα και η χρονολογική σειρά των βιβλίων τοποθετούν το βιβλίο του Μαλαχία τελευταίο στους 12 λεγόμενους μικρούς προφήτες. Σύμφωνα με την παράδοση της Μεγάλης Συναγωγής, ο Μαλαχίας έζησε μετά τους προφήτες Αγγαίο και Ζαχαρία και ήταν σύγχρονος του Νεεμία.
3. Τι δείχνει ότι η προφητεία του Μαλαχία γράφτηκε μετά το 443 Π.Κ.Χ.;
3 Πότε γράφτηκε η προφητεία; Γράφτηκε σε καιρό που διοικούσε τη χώρα ‘κυβερνήτης’, πράγμα που την τοποθετεί στον καιρό της αποκατάστασης της Ιερουσαλήμ, μετά την 70ετή ερήμωση του Ιούδα. (Μαλ. 1:8, ΜΝΚ) Αλλά ποιος κυβερνήτης; Εφόσον αναφέρεται η υπηρεσία του ναού, αλλά δεν γίνεται λόγος για την οικοδόμηση του ναού, πρέπει να είναι μετά τον καιρό του κυβερνήτη Ζοροβάβελ, στη διάρκεια της θητείας του οποίου αποπερατώθηκε ο ναός. Στη Γραφή αναφέρεται μόνο ένας ακόμη κυβερνήτης σ’ αυτή την περίοδο, και αυτός είναι ο Νεεμίας. Εναρμονίζεται η προφητεία με τον καιρό του Νεεμία; Στο βιβλίο του Μαλαχία δεν αναφέρεται τίποτα για την ανοικοδόμηση της Ιερουσαλήμ και του τείχους της, πράγμα που αποκλείει το πρώτο μέρος της διακυβέρνησης του Νεεμία. Εντούτοις, λέγονται πολλά για τις καταχρήσεις του ιερατείου, πράγμα που συνδέει το βιβλίο του Μαλαχία με την κατάσταση που επικρατούσε όταν ήρθε για δεύτερη φορά ο Νεεμίας στην Ιερουσαλήμ, μετά την ανάκλησή του στη Βαβυλώνα από τον Αρταξέρξη, το 443 Π.Κ.Χ., δηλαδή το 32ο έτος της βασιλείας του Αρταξέρξη. (Μαλ. 2:1· Νεεμ. 13:6) Παρόμοιες περικοπές στο βιβλίο του Μαλαχία και στο βιβλίο του Νεεμία δείχνουν ότι η προφητεία εφαρμόζεται σ’ εκείνον το συγκεκριμένο καιρό.—Μαλ. 2:4-8, 11, 12—Νεεμ. 13:11, 15, 23-26· Μαλ. 3:8-10—Νεεμ. 13:10-12.
4. Τι αποδεικνύει ότι το βιβλίο του Μαλαχία είναι αυθεντικό και θεόπνευστο;
4 Το βιβλίο του Μαλαχία το δέχονταν ανέκαθεν οι Ιουδαίοι ως αυθεντικό. Οι παραθέσεις που γίνονται απ’ αυτό στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές—πολλές από τις οποίες δείχνουν την εκπλήρωση διαφόρων προφητειών του—αποδεικνύουν ότι το βιβλίο του Μαλαχία ήταν θεόπνευστο και αποτελούσε μέρος του κανόνα των Εβραϊκών Γραφών που αναγνώριζε η Χριστιανική εκκλησία.—Μαλ. 1:2, 3—Ρωμ. 9:13· Μαλ. 3:1—Ματθ. 11:10 και Λουκ. 1:76 και 7:27· Μαλ. 4:5, 6—Ματθ. 11:14 και 17:10-13, Μάρκ. 9:11-13 και Λουκ. 1:17.
5. Ποια χαμηλή πνευματική κατάσταση έγινε αιτία για την προφητεία του Μαλαχία;
5 Η προφητεία του Μαλαχία δείχνει ότι είχε σβήσει ο θρησκευτικός ζήλος και ο ενθουσιασμός που είχαν αναζωπυρωθεί από τους προφήτες Αγγαίο και Ζαχαρία τον καιρό της ανοικοδόμησης του ναού. Οι ιερείς αδιαφορούσαν, ήταν υπερήφανοι και αυτοδικαιώνονταν. Οι υπηρεσίες του ναού είχαν καταντήσει παρωδία. Τα δέκατα και οι προσφορές είχαν καταργηθεί, γιατί επικρατούσε η αντίληψη ότι ο Θεός δεν ενδιαφερόταν για τον Ισραήλ. Οι ελπίδες αυτών που απέβλεπαν στον Ζοροβάβελ δεν είχαν υλοποιηθεί, και αντίθετα με μερικές προσδοκίες, δεν είχε έρθει ο Μεσσίας. Η πνευματική κατάσταση των Ιουδαίων βρισκόταν σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Ποιος λόγος υπήρχε για ενθάρρυνση και ελπίδα; Πώς θα μπορούσε ο λαός να συνειδητοποιήσει την πραγματική του κατάσταση και να αφυπνιστεί ώστε να επιστρέψει στη δικαιοσύνη; Η προφητεία του Μαλαχία έδωσε την απάντηση.
6. Ποιο είναι το συγγραφικό ύφος του Μαλαχία;
6 Ο Μαλαχίας γράφει με άμεσο και δυναμικό ύφος. Κάνει πρώτα κάποια δήλωση και, κατόπιν, απαντάει στις αντιρρήσεις εκείνων στους οποίους απευθύνεται. Τελικά, ξανακάνει την αρχική του δήλωση. Αυτό δίνει ισχύ και δύναμη στα επιχειρήματά του. Αντί για εντυπωσιακή ευφράδεια, χρησιμοποιεί απότομο ύφος με ισχυρή επιχειρηματολογία.
ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΑΛΑΧΙΑ
7. Ποια αγάπη και ποιο μίσος εκφράζει ο Ιεχωβά;
7 Η εντολή που δίνει ο Ιεχωβά στους ιερείς (1:1–2:17). Αρχικά, ο Ιεχωβά εκφράζει την αγάπη του για το λαό του. Αγάπησε τον Ιακώβ και μίσησε τον Ησαύ. Ας επιχειρεί ο Εδώμ να οικοδομήσει τους ερημωμένους τόπους του· ο Ιεχωβά θα τους καταστρέφει, και αυτοί θα ονομαστούν «Όριον ανομίας», ο λαός τον οποίον αποκήρυξε ο Ιεχωβά, επειδή ο Ιεχωβά θα ‘μεγαλυνθεί [πέρα] από του ορίου του Ισραήλ’.—1:4, 5.
8. Πώς έχουν μολύνει οι ιερείς το τραπέζι του Ιεχωβά, και γιατί θα πέσει κατάρα πάνω τους;
8 Τώρα ο Ιεχωβά απευθύνεται άμεσα στους ‘ιερείς, οι οποίοι καταφρονούν το όνομά του’. Καθώς αυτοί προσπαθούν να δικαιολογηθούν, ο Ιεχωβά δείχνει τι θυσίες κάνουν—τυφλά, χωλά και άρρωστα ζώα—και τους ρωτάει: Θα επιδοκιμάσει έστω και ο κυβερνήτης τέτοιες προσφορές; Όσο για τον Ιεχωβά, εκείνος δεν βρίσκει ευχαρίστηση σ’ αυτούς. Το όνομά του πρέπει να εξυψωθεί μεταξύ των εθνών, αλλά οι άνθρωποι αυτοί τον βεβηλώνουν λέγοντας: ‘Το τραπέζι του Ιεχωβά είναι μιασμένο’. Θα πέσει κατάρα πάνω τους, γιατί έχουν αθετήσει πανούργα τις ευχές τους προσφέροντας άχρηστες θυσίες. ‘Διότι εγώ είμαι βασιλεύς μέγας, λέγει ο Ιεχωβά των δυνάμεων, και το όνομά μου είναι τρομερόν εν τοις έθνεσι’.—1:6, 12, 14.
9. Σε τι απέτυχαν οι ιερείς, και πώς βεβήλωσαν την αγιότητα του Ιεχωβά;
9 Τώρα, ο Ιεχωβά δίνει μια εντολή στους ιερείς, λέγοντας ότι αν δεν βάλουν στην καρδιά τους αυτή τη συμβουλή, θα στείλει κατάρα πάνω τους και πάνω στις ευλογίες τους. Θα σκορπίσει την κοπριά των γιορτών τους πάνω στα πρόσωπά τους, επειδή δεν τήρησαν τη διαθήκη του Λευί. ‘Επειδή τα χείλη του ιερέα πρέπει να φυλάττουν γνώση, και από το στόμα του πρέπει να ζητούν νόμο· γιατί αυτός είναι αγγελιοφόρος του Ιεχωβά των δυνάμεων’. (2:7) Ο Μαλαχίας ομολογεί το μεγάλο αμάρτημα του Ισραήλ και του Ιούδα. Φέρθηκαν δόλια ο ένας στον άλλον και βεβήλωσαν την αγιότητα του Ιεχωβά, του Πατέρα και Δημιουργού τους, με το να παντρευτούν την κόρη ενός ξένου θεού. Έφτασαν στο απροχώρητο καταβαρύνοντας τον Ιεχωβά. Έφτασαν στο σημείο να ρωτούν: «Πού είναι ο Θεός της κρίσεως;»—2:17.
10. Για ποιο έργο κρίσης έρχεται ο Κύριος στο ναό του;
10 Ο αληθινός Κύριος και ο αγγελιοφόρος (3:1-18). Τώρα η προφητεία αποκορυφώνεται με τα λόγια του ‘Ιεχωβά των δυνάμεων’: «Ιδού, εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου και θέλει κατασκευάσει την οδόν έμπροσθέν μου· και ο Κύριος, τον οποίον σεις ζητείτε, εξαίφνης θέλει ελθεί εις τον ναόν αυτού, ναι, ο άγγελος της διαθήκης, τον οποίον σεις θέλετε· ιδού, έρχεται». (3:1) Σαν χωνευτής θα καθαρίσει τους γιους του Λευί, και θα γίνει «μάρτυς σπεύδων» κατά των πονηρών οι οποίοι δεν Τον φοβούνται. Ο Ιεχωβά δεν αλλοιώνεται και, επειδή αυτοί είναι γιοι του Ιακώβ, θα επιστρέψει σ’ αυτούς δείχνοντάς τους έλεος, αν αυτοί επιστρέψουν σ’ εκείνον.
11. Πώς θα πρέπει να δοκιμάσουν τώρα τον Θεό, και ποιες ευλογίες θα επακολουθήσουν;
11 Αυτοί κλέβουν τον Θεό, αλλά τώρα ας τον δοκιμάσουν φέρνοντας τα δέκατά τους στην αποθήκη, ώστε να υπάρχει τροφή στον οίκο του, κι ας είναι βέβαιοι ότι εκείνος θα εκχέει από τους καταρράκτες του ουρανού την ευλογία του σε πλήρη βαθμό. Θα γίνουν γη επιθυμητή, και όλα τα έθνη θα τους μακαρίζουν. Όσοι φοβούνται τον Ιεχωβά μιλούσαν ο ένας στον άλλον, και ο Ιεχωβά πρόσεχε και άκουγε. ‘Και εγράφη βιβλίον ενθυμήσεως ενώπιον αυτού περί των φοβουμένων τον Ιεχωβά και των ευλαβουμένων το όνομα αυτού’. (3:16) Αυτοί θα ανήκουν σίγουρα στον Ιεχωβά τη μέρα που θα δημιουργήσει «τα πολύτιμα [μια ειδική ιδιοκτησία, ΜΝΚ]».
12. Ποια υπόσχεση δίνεται σχετικά με τη φοβερή μέρα του Ιεχωβά;
12 Η μεγάλη και φοβερή μέρα του Ιεχωβά (4:1-6). Αυτή είναι η μέρα που έρχεται για να κατακαύσει τους πονηρούς και δεν θα αφήσει ούτε ρίζα ούτε κλαδί. Αλλά, ο ήλιος της δικαιοσύνης θα λάμψει πάνω σε όσους φοβούνται το όνομα του Ιεχωβά και αυτοί θα θεραπευτούν. Ο Ιεχωβά τούς νουθετεί να θυμούνται το Νόμο του Μωυσή. Ο Ιεχωβά υπόσχεται να στείλει τον Ηλία τον προφήτη πριν έρθει η μεγάλη και φοβερή μέρα Του. «Και αυτός θέλει επιστρέψει την καρδίαν των πατέρων προς τα τέκνα και την καρδίαν των τέκνων προς τους πατέρας αυτών, μήποτε έλθω και πατάξω την γην με ανάθεμα».—4:6.
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ
13. Τι έχει να πει ο Μαλαχίας (α) για το έλεος και την αγάπη του Ιεχωβά; (β) για την ευθύνη που έχουν όσοι διδάσκουν το Λόγο του Θεού; (γ) για όσους παραβιάζουν τους νόμους και τις αρχές του Θεού;
13 Το βιβλίο του Μαλαχία βοηθάει στην κατανόηση των αναλλοίωτων αρχών και της ελεήμονης αγάπης του Ιεχωβά Θεού. Στην αρχή, τονίζει τη μεγάλη αγάπη του Ιεχωβά για το λαό του «Ιακώβ». Ο Ιεχωβά διακήρυξε προς τους γιους Ιακώβ: ‘Εγώ είμαι ο Ιεχωβά· δεν αλλοιούμαι’. Παρά τη μεγάλη τους πονηρία, ο ίδιος ήταν πρόθυμος να επιστρέψει στο λαό του, αν αυτοί επέστρεφαν σ’ εκείνον. Είναι πράγματι ελεήμονας Θεός! (Μαλ. 1:2· 3:6, 7· Ρωμ. 11:28· Έξοδ. 34:6, 7) Μέσω του Μαλαχία, ο Ιεχωβά τόνισε ότι τα χείλη του ιερέα πρέπει ‘να φυλάττουν γνώση’. Εκείνοι στους οποίους έχει ανατεθεί να διδάσκουν το Λόγο του Θεού πρέπει να προσέξουν το σημείο αυτό, φροντίζοντας να μεταδίδουν ακριβή γνώση. (Μαλ. 2:7· Φιλιπ. 1:9-11· παράβαλε Ιακώβου 3:1.) Ο Ιεχωβά δεν ανέχεται τους υποκριτές, εκείνους που προσπαθούν να αποδείξουν ότι ‘το να πράττει κανείς το κακό είναι ευάρεστο ενώπιον του Ιεχωβά’. Κανείς δεν πρέπει να νομίζει ότι μπορεί να εξαπατήσει τον Ιεχωβά, δίνοντας απλώς για τα προσχήματα μια προσφορά στον μεγάλο αυτόν Βασιλιά. (Μαλ. 2:17· 1:14· Κολ. 3:23, 24) Ο Ιεχωβά θα είναι «μάρτυς σπεύδων» εναντίον όλων εκείνων που παραβιάζουν τους δίκαιους νόμους του και τις δίκαιες αρχές του· κανείς να μην ελπίζει ότι θα ενεργήσει πονηρά και θα γλιτώσει την τιμωρία. Αυτούς θα τους κρίνει ο Ιεχωβά. (Μαλ. 3:5· Εβρ. 10:30, 31) Οι δίκαιοι μπορούν να είναι εντελώς βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά θα θυμηθεί τα έργα τους και θα τους ανταμείψει. Αυτοί θα πρέπει να δίνουν προσοχή στο Νόμο του Μωυσή, όπως ακριβώς έκανε ο Ιησούς, γιατί αυτός ο νόμος περιέχει πολλά πράγματα που βρήκαν την εκπλήρωσή τους στον Ιησού.—Μαλ. 3:16· 4:4· Λουκ. 24:44, 45.
14. (α) Ιδιαίτερα σε τι αναφέρεται ο Μαλαχίας; (β) Πώς εκπληρώθηκε το εδάφιο Μαλαχίας 3:1 τον 1ο αιώνα Κ.Χ.;
14 Αφού το βιβλίο του Μαλαχία είναι το τελευταίο των θεόπνευστων Εβραϊκών Γραφών, αναφέρεται σε γεγονότα που αφορούν την έλευση του Μεσσία, η εμφάνιση του οποίου ύστερα από 4 και πλέον αιώνες έγινε αιτία να γραφτούν οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές. Όπως καταγράφεται στο εδάφιο Μαλαχίας 3:1, ο Ιεχωβά των δυνάμεων είπε: «Ιδού, εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου και θέλει κατασκευάσει την οδόν έμπροσθέν μου». Μιλώντας υπό έμπνευση, ο ηλικιωμένος Ζαχαρίας κατέδειξε ότι αυτά τα λόγια βρήκαν εκπλήρωση στο γιο του, τον Ιωάννη τον Βαφτιστή. (Λουκ. 1:76) Ο Ιησούς Χριστός το επιβεβαίωσε αυτό, αναφέροντας παράλληλα τα εξής: «Δεν ηγέρθη μεγαλήτερος Ιωάννου του βαπτιστού· πλην ο μικρότερος εν τη βασιλεία των ουρανών είναι μεγαλήτερος αυτού». Ο Ιωάννης στάλθηκε, όπως προείπε ο Μαλαχίας, για να ετοιμάσει «την οδόν», άρα δεν συγκαταλεγόταν σ’ αυτούς με τους οποίους ο Ιησούς έκανε αργότερα διαθήκη για μια Βασιλεία.—Ματθ. 11:7-12· Λουκ. 7:27, 28· 22:28-30, ΜΝΚ.
15. Ποιος είναι ο ‘Ηλίας’ της προφητείας του Μαλαχία;
15 Κατόπιν, στα εδάφια Μαλαχίας 4:5, 6, ο Ιεχωβά υποσχέθηκε: «Ιδού, εγώ θέλω αποστείλει προς εσάς Ηλίαν τον προφήτην». Ποιος είναι αυτός ο ‘Ηλίας’; Τόσο ο Ιησούς όσο και ο άγγελος που παρουσιάστηκε στον Ζαχαρία εφαρμόζουν τα λόγια αυτά στον Ιωάννη τον Βαφτιστή, δείχνοντας ότι εκείνος επρόκειτο να ‘αποκαταστήσει τα πάντα’ και να ‘ετοιμάσει στον Ιεχωβά λαό προετοιμασμένο’ να δεχτεί τον Μεσσία. Ωστόσο, ο Μαλαχίας λέει ακόμη ότι ο ‘Ηλίας’ είναι ο πρόδρομος της ‘μεγάλης και επιφανούς μέρας του Ιεχωβά’, δείχνοντας έτσι ότι θα υπάρξει και μελλοντική εκπλήρωση σε μια μέρα κρίσης.—Ματθ. 17:11· Λουκ. 1:17· Ματθ. 11:14· Μάρκ. 9:12.
16. Σε ποια ευλογητή μέρα αναφέρεται ο Μαλαχίας, και ποια θερμή ενθάρρυνση δίνει;
16 Αναφερόμενος σ’ εκείνη τη μέρα, ο Ιεχωβά των δυνάμεων λέει: «Από ανατολών ηλίου έως δυσμών αυτού το όνομά μου θέλει είσθαι μέγα μεταξύ των εθνών, . . . διότι εγώ είμαι βασιλεύς μέγας . . . και το όνομά μου είναι τρομερόν εν τοις έθνεσι». Πράγματι είναι τρομερό! Επειδή η «ημέρα . . . θέλει καίει ως κλίβανος· και πάντες οι υπερήφανοι και πάντες οι πράττοντες ασέβειαν θέλουσιν είσθαι άχυρον». Αλλά, εκείνοι που φοβούνται το όνομα του Ιεχωβά είναι ευτυχισμένοι, επειδή σ’ αυτούς «θέλει ανατείλει ο ήλιος της δικαιοσύνης με ίασιν εν ταις πτέρυξιν αυτού». Αυτό στρέφει την προσοχή στον ευτυχισμένο καιρό που τα υπάκουα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας θα θεραπευτούν πλήρως—πνευματικά, συναισθηματικά, ψυχικά και σωματικά. (Αποκ. 21:3, 4) Ο Μαλαχίας, με το να αναφέρεται σ’ εκείνη την ένδοξη και ευλογημένη μέρα, μας ενθαρρύνει να φέρνουμε με όλη μας την καρδιά την προσφορά μας στον οίκο του Ιεχωβά: ‘Δοκιμάσατέ με τώρα εις τούτο, λέγει ο Ιεχωβά των δυνάμεων, εάν δεν σας ανοίξω τους καταρράκτας του ουρανού και εκχέω την ευλογίαν εις εσάς, ώστε να μη αρκή τόπος δι’ αυτήν’.—Μαλ. 1:11, 14· 4:1, 2· 3:10.
17. Τις προειδοποιήσεις του Μαλαχία τις μετριάζει ποια δήλωση αισιοδοξίας;
17 Μολονότι εξακολουθεί να προειδοποιεί για ‘την αφιέρωση της γης σε καταστροφή’, αυτό το τελευταίο βιβλίο των Προφητών φέρνει αισιοδοξία και ευφροσύνη, σε αρμονία με τα λόγια που λέει ο Ιεχωβά στο λαό του: «Θέλουσι σας μακαρίζει πάντα τα έθνη· διότι σεις θέλετε είσθαι γη επιθυμητή».—4:6, ΜΝΚ· 3:12.