Η Ψυχή Σύμφωνα με την Αγία Γραφή
«Ο άνθρωπος έγινε ζωντανή ψυχή».—ΓΕΝΕΣΗ 2:7.
1. Τι χρειάζεται να εξετάσουμε προκειμένου να καθορίσουμε τι διδάσκει η Αγία Γραφή σχετικά με την ψυχή;
ΟΠΩΣ είδαμε, οι πεποιθήσεις σχετικά με την ψυχή είναι πολυποίκιλες. Ακόμη και ανάμεσα σε εκείνους που ισχυρίζονται ότι βασίζουν τις πεποιθήσεις τους στην Αγία Γραφή, υπάρχουν διιστάμενες απόψεις για το τι είναι η ψυχή και τι συμβαίνει σε αυτήν όταν πεθαίνουμε. Αλλά τι διδάσκει στ’ αλήθεια η Αγία Γραφή σχετικά με την ψυχή; Για να μάθουμε, χρειάζεται να εξετάσουμε την έννοια της εβραϊκής λέξης που αποδίδεται «ψυχή» στην Αγία Γραφή καθώς και την έννοια της ελληνικής λέξης του Κειμένου.
Η «Ψυχή» ως Ζωντανό Πλάσμα
2, 3. (α) Ποια λέξη αποδίδεται «ψυχή» στις Εβραϊκές Γραφές, και ποια είναι η βασική σημασία αυτής της λέξης; (β) Πώς επιβεβαιώνει το εδάφιο Γένεση 2:7 ότι η λέξη «ψυχή» μπορεί να εννοεί ολόκληρο το άτομο;
2 Η εβραϊκή λέξη που αποδίδεται «ψυχή» είναι η λέξη νέφες, και απαντάται 754 φορές στις Εβραϊκές Γραφές (κοινώς, Παλαιά Διαθήκη). Τι σημαίνει η λέξη νέφες; Σύμφωνα με Το Λεξικό της Αγίας Γραφής και της Θρησκείας (The Dictionary of Bible and Religion), «συνήθως αναφέρεται σε ολόκληρο το ζωντανό ον, στο άτομο ως ολότητα».
3 Για παράδειγμα, το εδάφιο Γένεση 2:7 δηλώνει: «Ο Ιεχωβά Θεός έπλασε τον άνθρωπο από χώμα της γης και φύσηξε στα ρουθούνια του την πνοή της ζωής, και ο άνθρωπος έγινε ζωντανή ψυχή». Προσέξτε ότι ο Αδάμ δεν είχε ψυχή· ήταν ψυχή—ακριβώς όπως κάποιος ο οποίος γίνεται γιατρός είναι γιατρός. Επομένως, η λέξη «ψυχή» μπορεί να περιγράψει ολόκληρο το άτομο.
4, 5. (α) Δώστε παραδείγματα που δείχνουν ότι η λέξη «ψυχή» αναφέρεται σε ολόκληρο το άτομο. (β) Πώς υποστηρίζει Το Λεξικό της Αγίας Γραφής και της Θρησκείας την κατανόηση ότι το άτομο είναι ψυχή;
4 Αυτή η κατανόηση υποστηρίζεται από την αρχή ως το τέλος των Εβραϊκών Γραφών, όπου βρίσκουμε φράσεις όπως «σε περίπτωση που κάποια ψυχή αμαρτήσει» (Λευιτικό 5:1), «οποιαδήποτε ψυχή που θα κάνει οποιουδήποτε είδους εργασία» (Λευιτικό 23:30), «σε περίπτωση που κάποιος βρεθεί να απάγει μια ψυχή» (Δευτερονόμιο 24:7), «η ψυχή του απηύδησε» (Κριτές 16:16), «ως πότε θα παροξύνετε την ψυχή μου;» (Ιώβ 19:2) και «η ψυχή μου έμεινε ξάγρυπνη από τη λύπη».—Ψαλμός 119:28.
5 Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο σε αυτές τις περικοπές που να υποδηλώνει ότι η ψυχή είναι κάποια μυστηριώδης οντότητα η οποία συνεχίζει να ζει μετά το θάνατο. «Το να λέμε στη δική μας γλώσσα ότι η “ψυχή” του προσφιλούς έχει απέλθει προκειμένου να είναι με τον Κύριο ή το να αναφερόμαστε στην “αθάνατη ψυχή” απλώς δεν θα ήταν κάτι που θα μπορούσε να κατανοηθεί από τον πολιτισμό της ΠΔ [Παλαιάς Διαθήκης]», λέει Το Λεξικό της Αγίας Γραφής και της Θρησκείας.
6, 7. Ποια είναι η βασική σημασία της λέξης «ψυχή» στο Κείμενο των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών;
6 Η λέξη «ψυχή» απαντάται πάνω από εκατό φορές στο Κείμενο των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών (κοινώς, Καινή Διαθήκη). Όπως και η λέξη νέφες, έτσι και αυτή αναφέρεται πολλές φορές σε ολόκληρο το άτομο. Για παράδειγμα, εξετάστε τις ακόλουθες δηλώσεις: «Η ψυχή μου είναι ταραγμένη». (Ιωάννης 12:27) «Άρχισε . . . να πέφτει φόβος σε κάθε ψυχή». (Πράξεις 2:43) «Κάθε ψυχή ας υποτάσσεται στις ανώτερες εξουσίες». (Ρωμαίους 13:1) «Να μιλάτε παρηγορητικά στις καταθλιμμένες ψυχές». (1 Θεσσαλονικείς 5:14) «Λίγοι άνθρωποι, συγκεκριμένα, οχτώ ψυχές, πέρασαν με ασφάλεια μέσα από το νερό».—1 Πέτρου 3:20.
7 Είναι φανερό ότι η λέξη ψυχή, όπως και η λέξη νέφες, αναφέρεται σε ολόκληρο το άτομο. Σύμφωνα με τον λόγιο Νάιτζελ Τέρνερ, αυτή η λέξη «υποδηλώνει ό,τι είναι χαρακτηριστικά ανθρώπινο, το άτομο, το υλικό σώμα στο οποίο ο Θεός έχει εμφυσήσει το ρούαχ [πνεύμα] του. . . . Η έμφαση δίνεται σε ολόκληρο το άτομο».
8. Είναι τα ζώα ψυχές; Εξηγήστε.
8 Στην Αγία Γραφή η λέξη «ψυχή» εφαρμόζεται, όχι μόνο σε ανθρώπους, αλλά και σε ζώα. Για παράδειγμα, καθώς περιγράφει τη δημιουργία των θαλάσσιων πλασμάτων, το εδάφιο Γένεση 1:20 αναφέρει ότι ο Θεός έδωσε την εντολή: «Ας βγάλουν τα νερά πλήθος ζωντανών ψυχών». Και την επόμενη δημιουργική μέρα, ο Θεός είπε: «Ας βγάλει η γη ζωντανές ψυχές κατά τα είδη τους, κατοικίδια ζώα και κινούμενα ζώα και θηρία της γης κατά το είδος τους». (Γένεση 1:24· παράβαλε Αριθμοί 31:28.) Άρα, η λέξη «ψυχή» μπορεί να αναφέρεται στα ζωντανά πλάσματα, είτε αυτά είναι άνθρωποι είτε ζώα.
Η «Ψυχή» ως η Ζωή του Πλάσματος
9. (α) Ποια διευρυμένη έννοια μπορεί να δοθεί στη λέξη «ψυχή»; (β) Μήπως συγκρούεται αυτό με την αντίληψη ότι η ψυχή είναι το ίδιο το άτομο;
9 Κατά καιρούς, η λέξη «ψυχή» αναφέρεται στη ζωή που απολαμβάνει ένας άνθρωπος ή κάποιο ζώο. Αυτό δεν αλλάζει τον ορισμό της Αγίας Γραφής για την ψυχή ως τον άνθρωπο ή το ζώο. Για παράδειγμα: Λέμε ότι κάποιος είναι ζωντανός, δηλαδή είναι ζωντανό άτομο. Μπορούμε επίσης να πούμε ότι κατέχει ζωή. Κατά τον ίδιο τρόπο, το ζωντανό άτομο είναι ψυχή. Αλλά, ενόσω αυτό το άτομο είναι ζωντανό, η «ψυχή» μπορεί να χαρακτηριστεί ως κάτι το οποίο κατέχει.
10. Δώστε παραδείγματα τα οποία δείχνουν ότι η λέξη «ψυχή» είναι δυνατόν να αναφέρεται στη ζωή που απολαμβάνει ένας άνθρωπος ή κάποιο ζώο.
10 Λόγου χάρη, ο Θεός είπε στον Μωυσή: «Όλοι οι άνθρωποι που κυνηγούσαν την ψυχή σου έχουν πεθάνει». (Έξοδος 4:19) Προφανώς, οι εχθροί του Μωυσή τον κυνηγούσαν για να του αφαιρέσουν τη ζωή. Παρόμοια χρήση της λέξης «ψυχή» γίνεται στις ακόλουθες δηλώσεις. «Φοβηθήκαμε πάρα πολύ για τις ψυχές μας». (Ιησούς του Ναυή 9:24) «Τράπηκαν σε φυγή για την ψυχή τους». (2 Βασιλέων 7:7) «Ο δίκαιος φροντίζει για την ψυχή του κατοικίδιου ζώου του». (Παροιμίες 12:10) «Ο Γιος του ανθρώπου ήρθε . . . να δώσει την ψυχή του λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς». (Ματθαίος 20:28) «Έφτασε πολύ κοντά στο θάνατο, εκθέτοντας την ψυχή του σε κίνδυνο». (Φιλιππησίους 2:30) Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η λέξη «ψυχή» σημαίνει «ζωή».a
11. Τι μπορεί να λεχθεί για τη χρήση της λέξης «ψυχή» στην Αγία Γραφή;
11 Επομένως, η λέξη «ψυχή», όπως χρησιμοποιείται στην Αγία Γραφή, αναφέρεται στον άνθρωπο ή στο ζώο ή στη ζωή που απολαμβάνει ο άνθρωπος ή το ζώο. Ο ορισμός που δίνει η Αγία Γραφή για την ψυχή είναι απλός, συνεπής και ελεύθερος από τις περίπλοκες φιλοσοφίες και τις δεισιδαιμονίες των ανθρώπων. Αλλά τι συμβαίνει στην ψυχή κατά το θάνατο; Για να δώσουμε την απάντηση σε αυτό το ερώτημα, πρέπει πρώτα να καταλάβουμε γιατί πεθαίνουμε.
[Υποσημείωση]
a Στο εδάφιο Ματθαίος 10:28 επίσης χρησιμοποιείται η λέξη «ψυχή» με την έννοια της «ζωής».
[Εικόνες στη σελίδα 20]
Όλα είναι ψυχές