Η Επιστήμη και η Αφήγηση της Γένεσης

Πολλοί διατείνονται ότι η επιστήμη διαψεύδει την αφήγηση της Αγίας Γραφής περί δημιουργίας. Εντούτοις, η πραγματική αντίφαση δεν βρίσκεται ανάμεσα στην επιστήμη και στη Γραφή, αλλά ανάμεσα στην επιστήμη και στις απόψεις των Χριστιανών Φονταμενταλιστών. Μερικές από αυτές τις ομάδες ισχυρίζονται εσφαλμένα ότι, σύμφωνα με τη Γραφή, όλη η φυσική δημιουργία έλαβε χώρα μέσα σε έξι 24ωρες ημέρες πριν από 10.000 χρόνια περίπου.

Ωστόσο, η Γραφή δεν υποστηρίζει ένα τέτοιο συμπέρασμα. Αν συνέβαινε αυτό, τότε πολλές επιστημονικές ανακαλύψεις των περασμένων εκατό χρόνων θα είχαν πράγματι κλονίσει την αξιοπιστία της. Μια προσεκτική μελέτη του Βιβλικού κειμένου δεν αποκαλύπτει κάποια σύγκρουση με τα αποδεδειγμένα επιστημονικά γεγονότα. Γι’ αυτόν το λόγο, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά διαφωνούν με τους Χριστιανούς Φονταμενταλιστές και με πολλούς δημιουργιστές. Τα όσα ακολουθούν δείχνουν τι διδάσκει πράγματι η Αγία Γραφή.

Η αφήγηση της Γένεσης ξεκινάει με την απλή, δυναμική δήλωση: «Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τους ουρανούς και τη γη». (Γένεση 1:1) Αρκετοί λόγιοι της Αγίας Γραφής συμφωνούν ότι αυτή η δήλωση αναφέρεται σε μια ενέργεια διαχωρισμένη από τις δημιουργικές ημέρες που περιγράφονται από το εδάφιο 3 και έπειτα. Αυτό έχει βαθιές προεκτάσεις. Σύμφωνα με τα εναρκτήρια λόγια της Γραφής, το σύμπαν, περιλαμβανομένου και του πλανήτη μας, της Γης, υπήρχε απροσδιόριστο διάστημα πριν από την έναρξη των δημιουργικών ημερών.

Οι γεωλόγοι υπολογίζουν ότι η γη έχει ηλικία 4 δισεκατομμύρια έτη, και οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι το σύμπαν μπορεί να είναι ηλικίας 15 δισεκατομμυρίων ετών. Μήπως αυτά τα συμπεράσματα​—ή άλλα, πιο εμπεριστατωμένα, που μπορεί να προκύψουν στο μέλλον—​αντιφάσκουν με το εδάφιο Γένεση 1:1; Όχι. Η Γραφή δεν προσδιορίζει την πραγματική ηλικία των “ουρανών και της γης”. Η επιστήμη δεν διαφωνεί με το κείμενο της Γραφής.

Τι θα λεχθεί για τη διάρκεια των δημιουργικών ημερών; Ήταν κατά γράμμα 24ωρες; Μερικοί ισχυρίζονται ότι εφόσον ο Μωυσής​—ο συγγραφέας της Γένεσης—​αναφέρθηκε αργότερα στην ημέρα που ακολούθησε τις έξι δημιουργικές ημέρες ως υπόδειγμα για το εβδομαδιαίο Σάββατο, καθεμιά από τις δημιουργικές ημέρες θα πρέπει να είναι κατά γράμμα 24ωρη. (Έξοδος 20:11) Υποστηρίζει αυτό το συμπέρασμα η φρασεολογία της Γένεσης;

Όχι, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται «ημέρα» μπορεί να σημαίνει ποικίλη διάρκεια χρόνου, όχι απλώς 24ωρη περίοδο. Λόγου χάρη, ο Μωυσής, συνοψίζοντας το δημιουργικό έργο του Θεού, αναφέρεται και στις έξι δημιουργικές ημέρες ως μία ημέρα. (Γένεση 2:4) Επιπρόσθετα, την πρώτη δημιουργική ημέρα, «ο Θεός ονόμασε το φως Ημέρα, ενώ το σκοτάδι το ονόμασε Νύχτα». (Γένεση 1:5) Εδώ, μόνο ένα τμήμα της 24ωρης περιόδου ορίζεται ως «ημέρα». Ασφαλώς, δεν υπάρχει Γραφική βάση για να δηλώσουμε αυθαίρετα ότι κάθε δημιουργική ημέρα ήταν 24ωρη.

Πόση διάρκεια είχαν, λοιπόν, οι δημιουργικές ημέρες; Η Γραφή δεν λέει, αλλά η φρασεολογία του 1ου και του 2ου κεφαλαίου της Γένεσης δείχνει ότι περιλαμβάνονταν μακροχρόνιες περίοδοι.

Ο Μωυσής έγραψε την αφήγησή του στην εβραϊκή, και την έγραψε από την οπτική γωνία ενός ατόμου που βρισκόταν στην επιφάνεια της γης. Αυτά τα δύο γεγονότα, σε συνδυασμό με τη γνώση ότι το σύμπαν υπήρχε πριν από την έναρξη των δημιουργικών περιόδων, ή αλλιώς ημερών, μας βοηθούν να ξεδιαλύνουμε μεγάλο μέρος της αντιλογίας γύρω από την αφήγηση της δημιουργίας. Πώς συμβαίνει αυτό;

Μια προσεκτική εξέταση της αφήγησης της Γένεσης αποκαλύπτει ότι γεγονότα που άρχιζαν στη διάρκεια μιας «ημέρας» συνεχίζονταν επί μία ή περισσότερες από τις επόμενες «ημέρες». Λόγου χάρη, πριν από την έναρξη της πρώτης δημιουργικής «ημέρας», το φως από τον ήδη υπάρχοντα ήλιο εμποδιζόταν με κάποιον τρόπο να φτάσει στην επιφάνεια της γης, πιθανώς από πυκνά σύννεφα. (Ιώβ 38:9) Στη διάρκεια της πρώτης «ημέρας», αυτό το εμπόδιο άρχισε να απομακρύνεται, αφήνοντας το διάχυτο φως να διεισδύσει στην ατμόσφαιρα.a

Τη δεύτερη «ημέρα», η ατμόσφαιρα προφανώς συνέχισε να γίνεται διαυγής, δημιουργώντας ένα κενό ανάμεσα στα πυκνά σύννεφα επάνω και στη θάλασσα κάτω. Την τέταρτη «ημέρα» η ατμόσφαιρα είχε καθαριστεί σταδιακά σε τέτοιον βαθμό ώστε ο ήλιος και η σελήνη έγιναν ορατά «στο εκπέτασμα των ουρανών». (Γένεση 1:14-16) Με άλλα λόγια, από την οπτική γωνία κάποιου που βρισκόταν στη γη, ο ήλιος και η σελήνη άρχισαν να διακρίνονται. Αυτά τα γεγονότα συνέβησαν βαθμιαία.

Η αφήγηση της Γένεσης αναφέρει επίσης ότι, καθώς η ατμόσφαιρα συνέχισε να γίνεται διαυγής, πετούμενα πλάσματα​—περιλαμβανομένων των εντόμων και των πλασμάτων με μεμβρανώδη πτερύγια—​άρχισαν να εμφανίζονται την πέμπτη «ημέρα».

Η Βιβλική αφήγηση αφήνει περιθώριο να σκεφτούμε ότι μερικά σημαντικά γεγονότα στη διάρκεια κάθε ημέρας, δηλαδή δημιουργικής περιόδου, πιθανόν να συνέβησαν βαθμιαία και όχι στιγμιαία, και μερικά από αυτά μπορεί μάλιστα να συνεχίστηκαν στις επόμενες δημιουργικές ημέρες.b

Μήπως αυτή η προοδευτική εμφάνιση των φυτών και των ζώων υποδηλώνει ότι ο Θεός χρησιμοποίησε την εξέλιξη για να φέρει σε ύπαρξη την τεράστια ποικιλία των ζωντανών πλασμάτων; Όχι. Το υπόμνημα δείχνει καθαρά ότι ο Θεός δημιούργησε όλα τα βασικά «είδη» της φυτικής και της ζωικής κτίσης. (Γένεση 1:11, 12, 20-25) Μήπως αυτά τα αρχικά «είδη» φυτών και ζώων προγραμματίστηκαν με την ικανότητα να προσαρμόζονται σε μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες; Τι καθορίζει τα όρια κάποιου “είδους”; Η Γραφή δεν αναφέρει. Ωστόσο, λέει ότι τα ζωντανά πλάσματα “βγήκαν κατά τα είδη τους”. (Γένεση 1:21) Αυτή η δήλωση αφήνει να εννοηθεί ότι υπάρχει όριο στην ποικιλία που μπορεί να συναντάται μέσα σε ένα «είδος». Τόσο το αρχείο των απολιθωμάτων όσο και η σύγχρονη έρευνα υποστηρίζουν την άποψη ότι οι θεμελιώδεις κατηγορίες φυτών και ζώων έχουν υποστεί ελάχιστες αλλαγές παρά τις τεράστιες χρονικές περιόδους που έχουν παρέλθει.

Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς μερικών θρησκευόμενων φονταμενταλιστών, η Γένεση δεν διδάσκει ότι το σύμπαν, περιλαμβανομένης της γης και όλων των ζωντανών πλασμάτων πάνω σε αυτήν, δημιουργήθηκε μέσα σε κάποια σύντομη περίοδο χρόνου στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Αντιθέτως, κάποιες πλευρές της περιγραφής της Γένεσης για τη δημιουργία του σύμπαντος και την εμφάνιση της ζωής πάνω στη γη εναρμονίζονται με πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις.

Λόγω των φιλοσοφικών πεποιθήσεών τους, πολλοί επιστήμονες απορρίπτουν τη δήλωση της Γραφής ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως, στο αρχαίο Γραφικό βιβλίο της Γένεσης, ο Μωυσής έγραψε ότι το σύμπαν είχε αρχή και ότι η ζωή εμφανίστηκε κατά στάδια, προοδευτικά, με το πέρασμα του χρόνου. Πώς μπορούσε ο Μωυσής να έχει πρόσβαση σε τέτοιες επιστημονικά ακριβείς πληροφορίες πριν από περίπου 3.500 χρόνια; Υπάρχει μία μόνο λογική εξήγηση. Εκείνος που είχε τη δύναμη και τη σοφία να δημιουργήσει τους ουρανούς και τη γη μπορούσε ασφαλώς να προμηθεύσει στον Μωυσή τέτοια προηγμένη γνώση. Αυτό προσδίδει βαρύτητα στον ισχυρισμό της Γραφής ότι είναι «θεόπνευστη».c​—2 Τιμόθεο 3:16.

Ίσως, όμως, αναρωτιέστε αν έχει εν τέλει σημασία το αν πιστεύετε στην αφήγηση της Αγίας Γραφής περί δημιουργίας. Εξετάστε μερικούς βάσιμους λόγους για τους οποίους η απάντηση έχει όντως σημασία.