ΠΟΡΤΑ

Η «είσοδος» (εβρ., πέθαχ· Γε 19:11) δωματίου, σπιτιού ή άλλου κτίσματος η οποία αποτελείται από: (1) το «ανώφλι της πόρτας» (εβρ., μασκώφ· Εξ 12:7), ή αλλιώς υπέρθυρο, δηλαδή μια οριζόντια ξύλινη ή πέτρινη δοκό που ενώνει το πάνω μέρος του θυρώματος και σηκώνει το βάρος της τοιχοποιίας πάνω από την πόρτα, (2) τους δύο κατακόρυφους «παραστάτες» (εβρ., μεζουζόθ· Εξ 12:7, υποσ.), εκατέρωθεν της πόρτας, πάνω στους οποίους εδράζεται το υπέρθυρο, (3) αυτή καθαυτή την πόρτα (εβρ. κείμενο, ντέλεθ· ελλ. κείμενο, θύρα) και (4) το «κατώφλι» (εβρ., σαφ [Κρ 19:27]) που βρίσκεται κάτω από την πόρτα.

Οι Ισραηλίτες τίναξαν υπάκουα πάνω στο ανώφλι και στους παραστάτες των εισόδων των σπιτιών τους στην Αίγυπτο το αίμα της πασχαλινής θυσίας, ως σημείο για να προσπεράσει ο άγγελος του Θεού τα σπίτια αυτά και να μην αφανίσει το πρωτότοκό τους. (Εξ 12:7, 22, 23) Σύμφωνα με το Νόμο, αν κάποιος δούλος (ή δούλη) επιθυμούσε να παραμείνει μόνιμα στην υπηρεσία του κυρίου του, τότε ο κύριος έστηνε το δούλο στην πόρτα ή στον παραστάτη και του τρυπούσε το αφτί με ένα σουβλί. (Εξ 21:5, 6· Δευ 15:16, 17) Η εβραϊκή λέξη που αποδίδεται παραστάτης (μεζουζάχ) κατέληξε να προσδιορίζει μια μικρή θήκη, το λεγόμενο μεζουζάχ. Η θήκη αυτή, την οποία οι Ορθόδοξοι Ιουδαίοι καρφώνουν στον παραστάτη της πόρτας τους, περιέχει μια περγαμηνή με τα λόγια των εδαφίων Δευτερονόμιο 6:4-9· 11:13-21.—Βλέπε ΜΕΖΟΥΖΑΧ.

Συνήθως, η πόρτα ήταν ξύλινη. Πολλές πόρτες στρέφονταν σε στρόφιγγες που ήταν στερεωμένες σε υποδοχές στο ανώφλι και στο κατώφλι. (Παρ 26:14) Αυτές οι στρόφιγγες ήταν συχνά ξύλινες, αλλά οι Αιγύπτιοι, σε κάποιες περιπτώσεις, τοποθετούσαν στο πάνω και στο κάτω άκρο της πόρτας μεταλλικούς μεντεσέδες με προεξοχές που στερεώνονταν σε υποδοχές, οπότε οι συγκεκριμένες πόρτες γύριζαν ανάλογα. Οι υποδοχές για τις πόρτες του ναού που ανήγειρε ο Σολομών ήταν από χρυσάφι.—1Βα 7:48, 50.

Οι πόρτες των συνηθισμένων σπιτιών ήταν μικρές και όχι περίτεχνες. Η είσοδος του ναού του Σολομώντα, όμως, αποτελούνταν από δύο δίφυλλες πόρτες φτιαγμένες από ξύλο αρκεύθου, ενώ οι δύο πόρτες που οδηγούσαν στα Άγια των Αγίων ήταν από ξύλο ελαιώδους δέντρου. Όλες διέθεταν λαξευτές παραστάσεις με χερουβείμ, φοίνικες και άνθη και ήταν επικαλυμμένες με χρυσάφι. (1Βα 6:31-35) Μεγάλες πόρτες που είχαν πτυσσόμενα μέρη ή φύλλα χρησιμοποιούνταν και αλλού. Για παράδειγμα, ο Ιεχωβά φρόντισε να ανοιχτούν για τον Βασιλιά Κύρο οι χάλκινες «δίφυλλες πόρτες» της Βαβυλώνας.—Ησ 45:1, 2.

Για το κατώφλι χρησιμοποιούσαν συνήθως ξύλο ή πέτρα. Εντούτοις, τα κατώφλια στον «οίκο του Ιεχωβά» που ανήγειρε ο Σολομών ήταν επικαλυμμένα με χρυσάφι.—2Χρ 3:1, 7.

Οι πόρτες των σπιτιών ή οι πύλες ασφαλίζονταν ενίοτε με αμπάρες ή οριζόντιες δοκούς από ξύλο ή σίδερο (Ησ 45:2· Δευ 3:5· 2Χρ 8:5· 14:7), οι οποίες ήταν συνήθως τοποθετημένες με τέτοιον τρόπο ώστε να μπορούν να μπαίνουν μέσα σε υποδοχές στους παραστάτες της πύλης ή της πόρτας. Μερικές φορές, οι πύλες των πόλεων είχαν και αμπάρες και σύρτες. (Νε 3:3) Ο σύρτης μπορεί να ήταν ράβδος ή κοντάρι που έμπαινε σε υποδοχή στο κατώφλι από την εσωτερική πλευρά της πύλης. Κάποιες πύλες στις πόλεις είχαν κλειδαριές (Δευ 33:25), όπως είχαν και οι πόρτες των σπιτιών.—2Σα 13:17, 18· Λου 11:7· βλέπε ΚΛΕΙΔΑΡΙΑ· ΠΥΛΗ.

Τα μεταλλικά ρόπτρα ήταν γνωστά σε κάποιον βαθμό, αλλά η Αγία Γραφή δεν αναφέρει συγκεκριμένα αν τα χρησιμοποιούσαν οι Εβραίοι. Για να ειδοποιήσει κάποιος τους ενοίκους, έπρεπε να χτυπήσει την πόρτα του σπιτιού ή της εισόδου.—Ασμ 5:2· Πρ 12:13.

Μεταφορική Χρήση. Ο Ιησούς Χριστός μάς παρότρυνε να δείχνουμε επιμονή, λέγοντας: «Εξακολουθήστε να χτυπάτε και θα σας ανοιχτεί». (Ματ 7:7) Στο εδάφιο Αποκάλυψη 3:20, ο Χριστός δηλώνει ότι “στέκεται στην πόρτα και χτυπάει”, και διαβεβαιώνει ότι όποιος του ανοίξει την πόρτα και τον δεχτεί θα απολαύσει πνευματική συναναστροφή και οφέλη.

Σε περίπτωση που η Σουλαμίτισσα ήταν ασταθής ως προς την αγάπη και την αρετή, σαν πόρτα που στρέφεται στις στρόφιγγές της, οι αδελφοί της ήταν αποφασισμένοι να “τη σφαλίσουν με κέδρινη σανίδα”, αμπαρώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την «πόρτα» και εμποδίζοντάς την να ανοίξει σε οποιοδήποτε κακό άτομο.—Ασμ 8:8, 9.

Ο Λευιάθαν, με το διπλό σαγόνι του, παρουσιάζεται να έχει «πόρτες» στο πρόσωπό του. (Ιωβ 41:1, 13, 14) Ο συναθροιστής παρατήρησε ότι για τον ηλικιωμένο “οι πόρτες στο δρόμο έχουν κλείσει”, θέλοντας πιθανώς να δείξει ότι οι δύο πόρτες του στόματος δεν ανοίγουν πια τόσο πολύ, αν όχι καθόλου, για να εκφράσουν αυτό που βρίσκεται μέσα στο «σπίτι» του σώματος.—Εκ 12:1, 4.

Ο Ιησούς Χριστός είπε ότι πρέπει να κάνει κάποιος σθεναρό αγώνα για να σωθεί και “να μπει από τη στενή πόρτα”. (Λου 13:23, 24· Φλπ 3:13, 14· παράβαλε Ματ 7:13, 14.) Σε κάποια άλλη περίπτωση παρομοίασε τον εαυτό του με την πόρτα μιας συμβολικής μάντρας προβάτων, εφόσον εκείνος είναι το σωστό είδος ποιμένα που οδηγεί το δικό του «μικρό ποίμνιο» σε μια σχέση με τον Ιεχωβά βάσει της νέας διαθήκης η οποία σφραγίστηκε με το ίδιο το αίμα του Ιησού. (Λου 12:32· Ιωα 10:7-11) Το ότι ο Ιησούς παρομοιάζει τον εαυτό του με μια τέτοια πόρτα εναρμονίζεται με το γεγονός ότι μέσω αυτού, χάρη στη λυτρωτική θυσία του, τα προβατοειδή άτομα μπορούν να πλησιάσουν τον Θεό, να σωθούν και να αποκτήσουν ζωή.—Ιωα 14:6.

Ο Ιεχωβά ήταν εκείνος ο οποίος άνοιξε στα έθνη «την πόρτα για την πίστη». (Πρ 14:27) Ο Παύλος παρέμεινε στην Έφεσο για κάποιο διάστημα επειδή εκεί του είχε ανοιχτεί «μεγάλη πόρτα που οδηγεί σε δραστηριότητα» σε σχέση με τη διακήρυξη των καλών νέων.—1Κο 16:8, 9· Πρ 19:1-20· παράβαλε 2Κο 2:12, 13· Κολ 4:3, 4.

Ο Ιωάννης είδε σε όραμα «μια ανοιγμένη πόρτα στον ουρανό» η οποία του επέτρεψε να δει μελλοντικά πράγματα και να εισέλθει, όπως θα λέγαμε, στην παρουσία του Ιεχωβά.—Απ 4:1-3.