ΝΑΘΑΝΑΗΛ
(Ναθαναήλ) [εβρ. προέλευσης· σημαίνει «Ο Θεός Έχει Δώσει»].
Πρόκειται πιθανότατα για το όνομα του Βαρθολομαίου, άρα ο Ναθαναήλ ήταν ένας από τους 12 αποστόλους του Ιησού. Το όνομα Βαρθολομαίος, το οποίο σημαίνει «Γιος του Θολμαΐ», ήταν ένας πατρωνυμικός όρος (δηλαδή επωνυμία παραγόμενη από το όνομα του πατέρα του). Ο απόστολος Ιωάννης χρησιμοποιεί το προσωπικό του όνομα Ναθαναήλ, ενώ ο Ματθαίος, ο Μάρκος και ο Λουκάς τον αποκαλούν Βαρθολομαίο. Σε αυτές τις περιπτώσεις συσχετίζουν τον Φίλιππο με τον Βαρθολομαίο όπως συνδέει ο Ιωάννης τον Φίλιππο με τον Ναθαναήλ. (Ματ 10:3· Μαρ 3:18· Λου 6:14· Ιωα 1:45, 46) Δεν ήταν ασυνήθιστο να χρησιμοποιούνται για το ίδιο άτομο περισσότερα από ένα ονόματα. Για παράδειγμα, «ο Σίμων, ο γιος του Ιωάννη», έγινε επίσης γνωστός ως Κηφάς και Πέτρος. (Ιωα 1:42) Ούτε ήταν κάτι σπάνιο το ότι ο Ναθαναήλ αποκαλούνταν Βαρθολομαίος, δηλαδή «Γιος του Θολμαΐ», εφόσον και κάποιος άλλος λεγόταν απλώς Βαρτίμαιος, δηλαδή «Γιος του Τιμαίου». (Μαρ 10:46) Τα δύο αυτά ονόματα, Ναθαναήλ και Βαρθολομαίος, χρησιμοποιούνται εναλλακτικά από Χριστιανούς συγγραφείς των επόμενων αιώνων.
Ο Ναθαναήλ ήταν από την Κανά της Γαλιλαίας. (Ιωα 21:2) Άρχισε να ακολουθεί τον Ιησού από τον πρώτο καιρό της διακονίας του Κυρίου. Ο Φίλιππος, αφού ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση «Γίνε ακόλουθός μου» που του απηύθυνε ο Ιησούς, αμέσως αναζήτησε το φίλο του τον Ναθαναήλ και τον κάλεσε να “έρθει και να δει” τον Μεσσία. Ο Ναθαναήλ ρώτησε: «Μπορεί να βγει κάτι καλό από τη Ναζαρέτ;» αλλά στη συνέχεια ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση. Ο Ιησούς, βλέποντάς τον να πλησιάζει, παρατήρησε: «Να κάποιος που είναι πράγματι Ισραηλίτης, στον οποίο δεν υπάρχει δόλος». Για να κάνει ο Ιησούς μια τέτοια δήλωση, ο Ναθαναήλ θα πρέπει να ήταν εξαιρετικός άνθρωπος. Ορμώμενος από αυτά τα λόγια του Ιησού καθώς και από τη δήλωσή του ότι είχε δει τον Ναθαναήλ κάτω από μια συκιά προτού τον φωνάξει ο Φίλιππος, ο Ναθαναήλ ομολόγησε ότι ο Ιησούς ήταν πράγματι «ο Γιος του Θεού, . . . Βασιλιάς του Ισραήλ». Ο Ιησούς τον διαβεβαίωσε ότι θα έβλεπε «πράγματα μεγαλύτερα από αυτά».—Ιωα 1:43-51.
Ως ένας από τους 12, ο Ναθαναήλ συνόδευε συνεχώς τον Ιησού σε όλη τη διάρκεια της διακονίας του, λαβαίνοντας εκπαίδευση για μελλοντική υπηρεσία. (Ματ 11:1· 19:25-28· 20:17-19, 24-28· Μαρ 4:10· 11:11· Ιωα 6:48-67) Μετά το θάνατο του Ιησού και την ανάστασή του, ο Ναθαναήλ και άλλοι απόστολοι ξαναγύρισαν στην αλιεία, και μάλιστα, ενώ βρίσκονταν κάποιο πρωινό στο πλοιάριό τους και πλησίαζαν στη στεριά, τους φώναξε ο Ιησούς. Ο Ναθαναήλ, αντίθετα με τον Πέτρο, έμεινε στο πλοιάριο μέχρις ότου βγήκαν στη στεριά, και έπειτα πήρε πρωινό μαζί με τους υπόλοιπους και παρακολούθησε τη σημαντική συζήτηση μεταξύ του Ιησού και του Πέτρου. (Ιωα 21:1-23) Επίσης ήταν παρών μαζί με τους άλλους αποστόλους όταν συναθροίζονταν για προσευχή, καθώς και την ημέρα της Πεντηκοστής.—Πρ 1:13, 14· 2:42.