ΝΩΕ
(Νώε) [πιθανότατα, Ανάπαυση· Παρηγοριά].
Γιος του Λάμεχ και δέκατος στη σειρά από τον Αδάμ μέσω του Σηθ. Γεννήθηκε το 2970 Π.Κ.Χ., 126 χρόνια μετά το θάνατο του Αδάμ. Όταν ο πατέρας του ο Λάμεχ έδωσε στον Νώε αυτό το όνομα, είπε: «Αυτός θα μας φέρει παρηγοριά όσον αφορά την εργασία μας και τον πόνο των χεριών μας που έχουμε εξαιτίας της γης, την οποία καταράστηκε ο Ιεχωβά».—Γε 5:28-31.
Άψογος Ανάμεσα στους Συγχρόνους Του. Ο κόσμος στον οποίο ζούσε ο Νώε είχε εξαχρειωθεί. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, άγγελοι οι οποίοι είχαν αφήσει την αρχική τους θέση και την κατοικία που τους άρμοζε παντρεύτηκαν γυναίκες και απέκτησαν απογόνους, “άντρες φημισμένους”, προκαλώντας έξαρση της βίας που γέμιζε τη γη (Γε 6:1-4· Ιου 6), ώσπου «κάθε τάση των σκέψεων της καρδιάς του [ανθρώπου] ήταν μόνο κακή όλο τον καιρό» και η γη κατέληξε να είναι «κατεστραμμένη, επειδή κάθε σάρκα είχε καταστρέψει την οδό της πάνω στη γη». (Γε 6:5, 11, 12) Αλλά ο Νώε απέφυγε αυτή τη διαφθορά και περιγράφεται στο Λόγο του Θεού ως «δίκαιος άνθρωπος. Αποδείχτηκε άψογος ανάμεσα στους συγχρόνους του. Ο Νώε περπάτησε με τον αληθινό Θεό». (Γε 6:8, 9) Ο Νώε μπορούσε να χαρακτηριστεί «άψογος» επειδή, ανόμοια με εκείνον τον ασεβή κόσμο, ανταποκρινόταν πλήρως σε ό,τι απαιτούσε ο Θεός από αυτόν.—Παράβαλε Γε 6:22· βλέπε ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ.
Ο Ιεχωβά Αποφασίζει να Καταστρέψει Εκείνον τον Κόσμο. Ο Ιεχωβά καθόρισε πόσο ακόμη χρόνο θα συνέχιζε να υπάρχει εκείνος ο ασεβής κόσμος, λέγοντας: «Το πνεύμα μου δεν θα ενεργεί προς τον άνθρωπο επ’ άπειρον καθόσον αυτός είναι επίσης σάρκα. Οι ημέρες του, λοιπόν, θα φτάσουν τα εκατόν είκοσι χρόνια». (Γε 6:3) Αυτά τα λόγια ήταν μια εξαγγελία θεϊκής κρίσης. Ύστερα από 20 περίπου χρόνια γεννήθηκε (το 2470 Π.Κ.Χ.) ο πρώτος γιος του Νώε (κατά πάσα πιθανότητα ο Ιάφεθ), και το υπόμνημα δείχνει ότι άλλος ένας γιος, ο Σημ, γεννήθηκε δύο χρόνια αργότερα. Ο χρόνος γέννησης του Χαμ δεν δηλώνεται, αλλά αυτοί οι τρεις γιοι ήταν ενήλικοι και παντρεμένοι όταν ο Νώε έλαβε τις θεϊκές οδηγίες για να κατασκευάσει μια κιβωτό. Συνεπώς, είναι πιθανό να απέμεναν τότε 40 ή 50 μόνο χρόνια μέχρι τον Κατακλυσμό. (Γε 6:13-18) Εκείνον τον καιρό, έπειτα από τη διαθήκη που θέσπισε μαζί του ο Ιεχωβά (Γε 6:18) και με τη βοήθεια της οικογένειάς του, ο Νώε άρχισε να εργάζεται ως κατασκευαστής της κιβωτού και “κήρυκας δικαιοσύνης”, προειδοποιώντας εκείνη την πονηρή γενιά για την επικείμενη καταστροφή.—2Πε 2:5.
Διαφύλαξη Μέσα από τον Κατακλυσμό. Οι άνθρωποι δεν πίστευαν ότι ο Θεός θα αναλάμβανε δράση για να καταστρέψει έναν κόσμο πονηρίας. Άρα λοιπόν, η ισχυρή πίστη του Νώε ήταν ο λόγος για τον οποίο, με απόλυτη υπακοή, αυτός «ενήργησε σύμφωνα με όλα όσα τον είχε διατάξει ο Θεός. Ενήργησε έτσι ακριβώς». (Γε 6:22) Αυτή η ακλόνητη πίστη του στον Ιεχωβά ήταν ο λόγος για τον οποίο ο Χριστιανός συγγραφέας της επιστολής προς τους Εβραίους τον συμπεριέλαβε στο «τόσο μεγάλο σύννεφο μαρτύρων» και έγραψε: «Μέσω πίστης ο Νώε, αφού πρώτα του δόθηκε θεϊκή προειδοποίηση για πράγματα που δεν τα έβλεπε ακόμη, έδειξε θεοσεβή φόβο και κατασκεύασε μια κιβωτό για τη σωτηρία του σπιτικού του· και διαμέσου αυτής της πίστης καταδίκασε τον κόσμο και έγινε κληρονόμος της δικαιοσύνης που είναι σύμφωνη με την πίστη».—Εβρ 11:7· 12:1.
Εφτά ημέρες προτού αρχίσουν να πέφτουν τα νερά του κατακλυσμού, ο Ιεχωβά έδωσε στον Νώε την οδηγία να συγκεντρώσει τα ζώα στην κιβωτό. Την έβδομη ημέρα εκείνης της εβδομάδας, «μπήκε . . . ο Νώε και οι γιοι του και η σύζυγός του και οι σύζυγοι των γιων του μαζί του μέσα στην κιβωτό, πριν αρχίσουν τα νερά του κατακλυσμού. . . . Έπειτα από αυτό, ο Ιεχωβά έκλεισε την πόρτα πίσω του». Την ίδια εκείνη ημέρα «ήρθε ο κατακλυσμός και τους κατέστρεψε όλους».—Γε 7:1-16· Λου 17:27.
Με τους επιβάτες της κιβωτού διαφυλάχτηκε το νήμα της ζωής των ανθρώπων και των ζώων. Εκτός αυτού, επέζησε η αληθινή λατρεία, και μέσω του Νώε και της οικογένειάς του ο Θεός διατήρησε την ιστορία της δημιουργίας, καθώς και ένα σύστημα μέτρησης του χρόνου που έφτανε μέχρι και τη δημιουργία του ανθρώπου, όπως επίσης διατήρησε την αρχική γλώσσα (η οποία αργότερα ονομάστηκε εβραϊκή). Ο Νώε κρατούσε ακριβές ημερολόγιο των σημαντικών γεγονότων κατά την παραμονή του στην κιβωτό.—Γε 7:11, 12, 24· 8:2-6, 10, 12-14.
Μετακατακλυσμιαία Ευλογία και Διαθήκη του Ουράνιου Τόξου. Έπειτα από έναν περίπου χρόνο μέσα στην κιβωτό, ο Νώε και η οικογένειά του βγήκαν έξω στη φρεσκοπλυμένη γη. Η κιβωτός είχε καθήσει στα βουνά της οροσειράς του Αραράτ. Από εκτίμηση για τη στοργική καλοσύνη, το έλεος και το προστατευτικό χέρι του Ιεχωβά, ο Νώε κατασκεύασε ένα θυσιαστήριο και πρόσφερε «μερικά από όλα τα καθαρά ζώα και από όλα τα καθαρά πετούμενα πλάσματα» ως θυσία στον Ιεχωβά. Ο Ιεχωβά ευαρεστήθηκε και αποκάλυψε στον Νώε ότι η γη δεν θα ήταν πια καταραμένη ούτε θα έπληττε ο Θεός το καθετί όπως είχε κάνει. Θα υπήρχε πάντα «η σπορά και ο θερισμός, και το κρύο και η ζέστη, και το καλοκαίρι και ο χειμώνας, και η ημέρα και η νύχτα».—Γε 8:18-22.
Ο Ιεχωβά ευλόγησε τους επιζώντες από τον Κατακλυσμό, δίνοντάς τους την εντολή: «Να είστε καρποφόροι και να πληθυνθείτε και να γεμίσετε τη γη». Κατόπιν εξήγγειλε νέα διατάγματα για την ευημερία τους: (1) Τους επέτρεψε φιλάγαθα να προσθέσουν το κρέας των ζώων στη διατροφή τους· (2) αλλά εφόσον η ψυχή είναι στο αίμα, το αίμα δεν έπρεπε να τρώγεται· (3) θεσπίστηκε η θανατική ποινή την οποία θα επέβαλλαν οι αρμόδιες εξουσίες. Αυτοί οι νόμοι επρόκειτο να είναι δεσμευτικοί για όλους τους ανθρώπους, εφόσον όλοι θα ήταν παιδιά των τριών γιων του Νώε.—Γε 1:28· 9:1-7· 10:32.
Αφού εξήγγειλε αυτά τα διατάγματα, ο Ιεχωβά είπε: «Και εγώ, δείτε! εγώ θεσπίζω τη διαθήκη μου με εσάς και με τους απογόνους σας έπειτα από εσάς, και με κάθε ζωντανή ψυχή που είναι μαζί σας, από τα πτηνά, από τα κατοικίδια ζώα και από όλα τα ζωντανά πλάσματα της γης που είναι μαζί σας . . . Ναι, θεσπίζω τη διαθήκη μου με εσάς: Δεν θα εκκοπεί πια κάθε σάρκα από νερά κατακλυσμού και δεν θα γίνει πια κατακλυσμός για να καταστρέψει τη γη». Το ουράνιο τόξο αποτελεί μέχρι σήμερα «σημείο», δηλαδή υπενθύμιση, αυτής της διαθήκης.—Γε 9:8-17· Ησ 54:9.
Η Μέθη του Νώε. Ο Νώε έζησε άλλα 350 χρόνια μετά τον Κατακλυσμό. Η αφήγηση αναφέρει με ειλικρίνεια και εντιμότητα: «Ο Νώε, λοιπόν, άρχισε να εργάζεται ως γεωργός και φύτεψε ένα αμπέλι. Και ήπιε από το κρασί και μέθυσε, και γι’ αυτό γυμνώθηκε μέσα στη σκηνή του». (Γε 9:20, 21) Αυτό δεν εννοεί ότι ο Νώε ήταν καθ’ έξιν μέθυσος. Η Αγία Γραφή αναφέρει αυτό το περιστατικό για να σκιαγραφήσει το πλαίσιο στο οποίο έλαβε χώρα το επακόλουθο επεισόδιο—ένα γεγονός που άσκησε βαθιά επίδραση στην παγκόσμια ιστορία. Πριν από τον Κατακλυσμό, ο Νώε δεν είχε τη συνήθεια να “πίνει” όπως εκείνη η πονηρή κοινωνία, τα μέλη της οποίας αναμφίβολα έπιναν ακατάσχετα και μεθούσαν στα ξέφρενα γλέντια τους. Αυτά τα πράγματα έκαναν τις αισθήσεις τους νωθρές και οπωσδήποτε συντέλεσαν στο να αγνοήσουν εκείνοι οι άνθρωποι την προειδοποίηση του Θεού, μη δίνοντας προσοχή «μέχρι που ήρθε ο κατακλυσμός και τους σάρωσε όλους».—Ματ 24:38, 39· Λου 17:27.
Ενόσω ο Νώε κοιμόταν στη σκηνή του, ο Χαμ, και μαζί του ίσως και ο γιος του ο Χαναάν, εκδήλωσε με κάποιον τρόπο έλλειψη σεβασμού για τον Νώε. Η αφήγηση λέει: «Τελικά ο Νώε ξύπνησε από το κρασί του και έμαθε τι του είχε κάνει ο νεότερος γιος του». Γενικά θεωρείται ότι το πρόσωπο που περιγράφεται εδώ ως «νεότερος γιος» του Νώε είναι ο Χαμ. Ωστόσο, στην Αγία Γραφή αυτή η έκφραση αναφέρεται μερικές φορές σε εγγονό, ο οποίος σε αυτή την περίπτωση ήταν ο Χαναάν. Όπως και να είχαν τα πράγματα, ο πατέρας του Χαναάν, ο Χαμ, το είπε στους δύο αδελφούς του αντί να σκεπάσει ο ίδιος τον Νώε, όπως έκαναν εκείνοι. Όταν ο Νώε πληροφορήθηκε το περιστατικό, καταράστηκε τον Χαναάν και ευλόγησε τον Θεό του Σημ, τον Ιεχωβά.—Γε 9:20-27.
Ο Στασιασμός του Νεβρώδ. Ο Νώε ήταν ο πρώτος πατριάρχης της μετακατακλυσμιαίας κοινωνίας. (Γε 10:1-32) Εντούτοις, στη διάρκεια της ζωής του η ψεύτικη θρησκεία αναβίωσε και πάλι μεταξύ εκείνων που είχαν ηγέτη τους τον Νεβρώδ, όπως φαίνεται από τη στασιαστική απόπειρα που έκαναν να χτίσουν «έναν πύργο με την κορυφή του στους ουρανούς» μη τυχόν και διασκορπιστούν «σε όλη την επιφάνεια της γης». Αυτό ερχόταν σε άμεση αντίθεση με την εντολή που είχε δώσει ο Θεός να “γεμίσουν τη γη” και επίσης συνιστούσε στασιασμό εναντίον της θέσης την οποία είχε ο Νώε ως προφήτης του Θεού. Ο Νώε πέθανε δύο περίπου χρόνια πριν από τη γέννηση του Αβραάμ. Επομένως, πρόφτασε να δει την κρίση του Ιεχωβά πάνω στους οικοδόμους του Πύργου της Βαβέλ και το διασκορπισμό εκείνων των στασιαστών στην επιφάνεια της γης. Ο Νώε και ο Σημ δεν έλαβαν μέρος στην οικοδόμηση του πύργου και, συνεπώς, δεν θα επηρεάστηκαν από τη σύγχυση των γλωσσών, αλλά θα συνέχισαν να μιλούν την αρχική γλώσσα του ανθρώπου, την οποία έδωσε ο Θεός στον Αδάμ.—Γε 9:1, 28, 29· 11:1-9.
Προφητικό Πρότυπο. Οι προφήτες Ησαΐας, Ιεζεκιήλ και Ιησούς Χριστός, καθώς και οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος, μίλησαν όλοι τους για αυτόν τον υπηρέτη του Θεού, τον Νώε. Ο Ιησούς και ο Πέτρος έδειξαν ότι οι ημέρες του Νώε αποτελούσαν προφητικό πρότυπο “της παρουσίας του Γιου του ανθρώπου” και μιας μελλοντικής “ημέρας κρίσης και καταστροφής των ασεβών ανθρώπων”. Ο Ιεχωβά, διαφυλάττοντας τον Νώε και την οικογένειά του όταν κατέστρεψε εκείνον τον πονηρό κόσμο, έθετε «για ασεβή άτομα ένα παράδειγμα μελλοντικών πραγμάτων».—2Πε 3:5-7· 2:5, 6· Ησ 54:9· Ιεζ 14:14, 20· Ματ 24:37-39· Εβρ 11:7· 1Πε 3:20, 21.