ΑΡΙΘΜΟΙ (ΒΙΒΛΙΟ)
Το τέταρτο βιβλίο της Πεντατεύχου. Οφείλει την ονομασία του στις δύο απαριθμήσεις των γιων του Ισραήλ οι οποίες αναφέρονται σε αυτό. Περιγράφει γεγονότα που έλαβαν χώρα στην περιοχή του Όρους Σινά, στην έρημο κατά την περιπλάνηση του Ισραήλ και στις Πεδιάδες του Μωάβ. Η αφήγηση καλύπτει πρωτίστως περίοδο 38 ετών και 9 μηνών, από το 1512 ως το 1473 Π.Κ.Χ. (Αρ 1:1· Δευ 1:3, 4) Μολονότι τα συμβάντα που περιγράφονται στα εδάφια Αριθμοί 7:1-88 και 9:1-15 συνέβησαν νωρίτερα από τα γεγονότα των συμφραζομένων, παρέχουν επεξηγηματικές πληροφορίες οι οποίες συνιστούν ουσιώδες τμήμα του βιβλίου.
Συγγραφή. Η συγγραφή του βιβλίου των Αριθμών αποδίδεται από την αρχαιότητα στον Μωυσή. Πληθώρα αποδεικτικών στοιχείων μέσα στο ίδιο το βιβλίο το επιβεβαιώνει αυτό. Δεν υπάρχει καμιά ένδειξη άλλου τρόπου ζωής εκτός από αυτόν που γνώρισε ο Ισραήλ στην Αίγυπτο και κατόπιν στην έρημο. Ο συγγραφέας, σχολιάζοντας το πότε χτίστηκε η Χεβρών, χρησιμοποίησε ως σημείο αναφοράς την αιγυπτιακή πόλη Ζόαν. (Αρ 13:22) Λογικά, η ηλικία της Ζόαν θα ήταν πολύ γνωστή σε κάποιον όπως ο Μωυσής, ο οποίος «διδάχτηκε όλη τη σοφία των Αιγυπτίων».—Πρ 7:22.
Ορισμένες εντολές στο βιβλίο των Αριθμών προσιδιάζουν με μοναδικό τρόπο στις περιστάσεις ενός έθνους που μετακινούνταν συνεχώς. Σε αυτές περιλαμβάνεται ο προκαθορισμένος τόπος όπου στρατοπέδευε κάθε φυλή (Αρ 1:52, 53), η σειρά με την οποία προχωρούσαν κατά την οδοιπορία (2:9, 16, 17, 24, 31) και τα σαλπίσματα για τη σύγκληση της σύναξης και τη μεταστρατοπέδευση (10:2-6). Επίσης, η φρασεολογία του νόμου σχετικά με την καραντίνα ταιριάζει στη ζωή του στρατοπέδου. (5:2-4) Διάφορες άλλες εντολές είναι διατυπωμένες με τέτοιον τρόπο ώστε να εννοείται ότι οι Ισραηλίτες θα έπρεπε να τις εφαρμόσουν στο μέλλον, όταν θα κατοικούσαν στην Υποσχεμένη Γη. Μεταξύ αυτών είναι: η χρήση σαλπίγγων για να σημαίνουν πολεμικό κάλεσμα (10:9), το ξεχώρισμα 48 πόλεων για τους Λευίτες (35:2-8), η δράση που έπρεπε να αναλάβουν κατά της ειδωλολατρίας και των κατοίκων της Χαναάν (33:50-56), η επιλογή έξι πόλεων καταφυγίου, οι οδηγίες για το πώς να χειρίζονται περιπτώσεις ατόμων που θα ισχυρίζονταν ότι είναι ακούσιοι ανθρωποκτόνοι (35:9-33), καθώς και οι νόμοι για την κληρονομιά και το γάμο των θηλέων κληρονόμων (27:8-11· 36:5-9).
Επιπρόσθετα, η καταγραφή των τόπων όπου στρατοπέδευσαν οι Ισραηλίτες αποδίδεται σαφώς στον Μωυσή (Αρ 33:2), επίσης δε τα τελευταία λόγια του βιβλίου των Αριθμών υποδεικνύουν αυτόν ως το συγγραφέα της αφήγησης.—36:13.
Αυθεντικότητα. Η αυθεντικότητα του βιβλίου είναι τεκμηριωμένη πέραν πάσης αμφιβολίας. Η ειλικρίνειά του είναι μνημειώδης. Η εσφαλμένη διαγωγή και οι ήττες δεν αποκρύπτονται. (Αρ 11:1-5, 10, 32-35· 14:2, 11, 45) Εκτίθενται ακόμη και οι παραβάσεις του ίδιου του Μωυσή, του αδελφού του τού Ααρών, της αδελφής του της Μαριάμ και των ανιψιών του, του Ναδάβ και του Αβιού. (3:3, 4· 12:1-15· 20:2-13) Γεγονότα που αναγράφονται σε αυτό το βιβλίο μνημονεύονται επανειλημμένα και στους Ψαλμούς (78:14-41· 95:7-11· 105:40, 41· 106:13-33· 135:10, 11· 136:16-20). Με τις έμμεσες αναφορές τους σε σημαντικά γεγονότα και άλλες λεπτομέρειες των Αριθμών, ο Ιησούς του Ναυή (4:12· 14:2), ο Ιερεμίας (2Βα 18:4), ο Νεεμίας (9:19-22), ο Δαβίδ (Ψλ 95:7-11), ο Ησαΐας (48:21), ο Ιεζεκιήλ (20:13-24), ο Ωσηέ (9:10), ο Αμώς (5:25), ο Μιχαίας (6:5), ο Χριστιανός μάρτυρας Στέφανος (Πρ 7:36), οι απόστολοι Παύλος (1Κο 10:1-11) και Πέτρος (2Πε 2:15, 16), ο μαθητής Ιούδας (εδ. 11) και ο Γιος του Θεού (Ιωα 3:14· Απ 2:14) κατέδειξαν ότι δέχονταν αυτή την αφήγηση ως τμήμα του εμπνευσμένου Λόγου του Θεού. Επίσης, υπάρχει και η προφητεία του Βαλαάμ σχετικά με το άστρο που θα ξεπρόβαλλε από τον Ιακώβ, η οποία εκπληρώθηκε αρχικά όταν ο Δαβίδ έγινε βασιλιάς και υπέταξε τους Μωαβίτες και τους Εδωμίτες.—Αρ 24:15-19· 2Σα 8:2, 13, 14.
Αξία. Το βιβλίο των Αριθμών τονίζει παραστατικά τη σπουδαιότητα της υπακοής στον Ιεχωβά, το σεβασμό προς τον ίδιο και τους υπηρέτες του, την ανάγκη για πίστη και για προφύλαξη από τους ασεβείς ανθρώπους (Αρ 13:25–14:38· 22:7, 8, 22· 26:9, 10· Εβρ 3:7–4:11· 2Πε 2:12-16· Ιου 11· Απ 2:14), το ότι δεν πρέπει να υποβάλλουμε με απιστία τον Ιεχωβά σε δοκιμή (Αρ 21:5, 6· 1Κο 10:9), καθώς επίσης ότι δεν πρέπει να γογγύζουμε (Αρ 14:2, 36, 37· 16:1-3, 41· 17:5, 10· 1Κο 10:10, 11) ούτε και να διαπράττουμε σεξουαλική ανηθικότητα (Αρ 25:1-9· 31:16· 1Κο 10:6, 8). Η πολιτεία του Ιεχωβά με τον Ισραήλ αποδεικνύει τη μεγάλη του δύναμη, το έλεός του και τη στοργική του καλοσύνη, καθώς επίσης το γεγονός ότι είναι μακρόθυμος, μολονότι δεν αφήνει ατιμώρητο όποιον αξίζει να τιμωρηθεί. (Αρ 14:17-20) Επιπλέον, η θέση και η διακονία του Μωυσή (Αρ 12:7· Εβρ 3:2-6), η θαυματουργική προμήθεια νερού από το βράχο (Αρ 20:7-11· 1Κο 10:4), η ύψωση του χάλκινου φιδιού (Αρ 21:8, 9· Ιωα 3:14, 15) και το νερό του καθαρισμού (Αρ 19:2-22· Εβρ 9:13, 14) παρείχαν προφητικές εικόνες που εκπληρώθηκαν στον Χριστό Ιησού.
Η αφήγηση παρέχει επεξηγηματικές πληροφορίες οι οποίες διευκρινίζουν άλλες περικοπές. Δείχνει πού βασίστηκε ο Βασιλιάς Εζεκίας του Ιούδα για να διευθετήσει τον εορτασμό του Πάσχα στις 14 Ζιβ (Ιγιάρ), αντί στις 14 Νισάν (Αβίβ). (Αρ 9:10, 11· 2Χρ 30:15) Η πλήρης εξέταση του ζητήματος της Ναζηραιοσύνης (Αρ 6:2-21) εξηγεί γιατί ο Σαμψών και ο Σαμουήλ δεν έπρεπε να κόψουν τα μαλλιά τους (Κρ 13:4, 5· 1Σα 1:11) και γιατί ο Ιωάννης ο Βαφτιστής δεν έπρεπε να πίνει μεθυστικά ποτά. (Λου 1:15) Για επιπλέον παραδείγματα, παράβαλε τα εδάφια Αριθμοί 2:18-23 και Ψαλμός 80:2· Αριθμοί 15:38 και Ματθαίος 23:5· Αριθμοί 17:8-10 και Εβραίους 9:4· Αριθμοί 18:26 και Εβραίους 7:5-9· Αριθμοί 18:31 και 1 Κορινθίους 9:13, 14· Αριθμοί 28:9, 10 και Ματθαίος 12:5.
[Πλαίσιο στη σελίδα 299]
ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΑΡΙΘΜΟΙ
Ιστορική αφήγηση που καταδεικνύει πόσο ζωτικό είναι να υπακούει κανείς στον Ιεχωβά κάτω από όλες τις περιστάσεις, καθώς και να σέβεται τους εκπροσώπους του
Καλύπτει όσα συνέβησαν κατά το μεγαλύτερο διάστημα της παραμονής του Ισραήλ στην έρημο, καθ’ οδόν προς την Υποσχεμένη Γη
Οι φυλές του Ισραήλ απογράφονται και οργανώνονται
Περίπου έναν χρόνο μετά την Έξοδο από την Αίγυπτο, απογράφονται όλοι οι άρρενες Ισραηλίτες από 20 χρονών και πάνω, εξαιρουμένων των Λευιτών (1:1-49)
Ορίζεται ο τόπος στρατοπέδευσης κάθε τρίφυλης υποδιαίρεσης και η θέση της κατά την οδοιπορία (2:1-34)
Ξεχωρίζονται οι Λευίτες για να βοηθούν τους ιερείς. Απογράφονται όλοι οι Λευίτες από ενός μηνός και πάνω. Ο Ιεχωβά τούς παίρνει ως αντάλλαγμα για τους πρωτότοκους των άλλων φυλών (3:1-51)
Απαριθμούνται οι άρρενες απόγονοι του Καάθ, του Γηρσών και του Μεραρί—των τριών γιων του Λευί—από 30 ως 50 χρονών, και τους ανατίθενται διορισμοί υπηρεσίας (4:1-49)
Γίνεται και άλλη απογραφή των Ισραηλιτών λίγο πριν από την είσοδό τους στην Υποσχεμένη Γη (26:1-65)
Οι Ισραηλίτες λαβαίνουν θεϊκές εντολές αναφορικά με τη λατρεία τους και τις μεταξύ τους σχέσεις
Εκτίθενται οι απαιτήσεις για τους Ναζηραίους (6:1-21)
Γιορτάζεται το Πάσχα. Γίνεται πρόβλεψη ώστε, αν κάποιος είναι ακάθαρτος ή λείπει σε μακρινό ταξίδι, να μπορεί να το γιορτάζει έναν μήνα μετά τις 14 Νισάν (9:1-14)
Δίνονται διάφορες διατάξεις σχετικά με τα καθήκοντα και τα προνόμια των ιερέων και των Λευιτών, όπως σχετικά με την ετοιμασία του νερού για καθαρισμό και τις χρήσεις του (18:1–19:22)
Αναφέρονται οι προσφορές που πρέπει να γίνονται κάθε ημέρα, κάθε Σάββατο, στην αρχή κάθε μήνα, στη διάρκεια των γιορτών και στη διάρκεια του έβδομου μήνα (28:1–29:40)
Καταγράφονται οι εντολές του Ιεχωβά σχετικά με τις ευχές (30:1-16)
Οι ένοχοι πρέπει να ομολογούν και να αποζημιώνουν την αδικημένη πλευρά (5:5-8)
Καθιερώνεται διαδικασία για το χειρισμό των περιπτώσεων στις οποίες υπάρχει η υποψία ότι η σύζυγος έχει διαπράξει κρυφά μοιχεία (5:11-31)
Διευθετείται να υπάρχουν έξι πόλεις καταφυγίου (35:9-34)
Οι Ισραηλίτες εκδηλώνουν έλλειψη εκτίμησης για τις προμήθειες του Ιεχωβά, και παρακούν τις εντολές του
Ο λαός παραπονιέται για το ότι τρώει μάννα και λαχταράει να φάει κρέας. Όταν ο Ιεχωβά προμηθεύει ορτύκια, πολλοί ενεργούν με άκρα απληστία και τιμωρούνται με θάνατο (11:4-34)
Πιστεύουν την άσχημη αναφορά των δέκα φοβισμένων κατασκόπων και θέλουν να επιστρέψουν στην Αίγυπτο. Ο Μωυσής αναγκάζεται να μεσολαβήσει για χάρη τους (13:1–14:19)
Όταν εκείνη η στασιαστική γενιά καταδικάζεται να περιπλανιέται και τελικά να πεθάνει στην έρημο, ο λαός επιχειρεί να μπει στην Υποσχεμένη Γη χωρίς να έχει την ευλογία του Ιεχωβά, οπότε υφίστανται στρατιωτική ήττα (14:26-45)
Έλλειψη σεβασμού για τους ορατούς εκπροσώπους του Ιεχωβά
Η Μαριάμ και ο Ααρών μιλούν εναντίον του Μωυσή. Ο Ιεχωβά πατάσσει τη Μαριάμ με λέπρα (12:1-15)
Ο Κορέ, ο Δαθάν, ο Αβιρών, ο Ων και 250 αρχηγοί συνασπίζονται εναντίον του Μωυσή και του Ααρών. Ο Ιεχωβά εκτελεί τους στασιαστές, και αυτό δίνει το έναυσμα για περισσότερο γογγυσμό. Πεθαίνουν άλλοι 14.700 (16:1-50)
Στην Κάδης, οι Ισραηλίτες παραπονιούνται πικρά εναντίον του Μωυσή και του Ααρών επειδή δεν υπάρχει νερό. Όταν ο Ιεχωβά προμηθεύει νερό θαυματουργικά, ο Μωυσής και ο Ααρών δεν αγιάζουν το όνομα του Ιεχωβά και έτσι χάνουν το προνόμιο να μπουν στην Υποσχεμένη Γη (20:1-13)
Οι Ισραηλίτες αποκάμνουν και μιλούν εναντίον του Ιεχωβά και του Μωυσή. Τους πλήττουν φίδια, και πολλοί πεθαίνουν. Ο Μωυσής μεσολαβεί για χάρη του λαού, και όποιος έχει δαγκωθεί μπορεί να σωθεί προσηλώνοντας το βλέμμα του σε ένα χάλκινο φίδι (21:4-9)
Ο Ιεχωβά ευλογεί τον Ισραήλ αλλά επιμένει στην αποκλειστική αφοσίωση καθώς το έθνος ετοιμάζεται να μπει στη Χαναάν
Ο Ιεχωβά δίνει στον Ισραήλ νίκη επί του βασιλιά της Αράδ (21:1-3)
Ο Ισραήλ νικάει τον Σηών και τον Ωγ, και παίρνει στην κατοχή του τη γη τους (21:21-35)
Ο Βαλάκ μισθώνει τον Βαλαάμ για να καταραστεί τους Ισραηλίτες. Αντί για αυτό, ο Ιεχωβά υποχρεώνει τον Βαλαάμ να ευλογήσει τον Ισραήλ (22:2–24:25)
Οι Μωαβίτισσες παρασύρουν τους Ισραηλίτες στην ειδωλολατρία και στην πορνεία. Είκοσι τέσσερις χιλιάδες θανατώνονται επειδή αποστατούν με αυτόν τον τρόπο. Ο Ιεχωβά κατευνάζεται όταν ο Φινεές δεν ανέχεται κανέναν ανταγωνισμό απέναντί Του (25:1-18)