ΠΛΥΣΙΜΟ ΠΟΔΙΩΝ
Πράξη υποδοχής και φιλοξενίας που συνήθως προηγούνταν του γεύματος στο εν γένει θερμό κλίμα της αρχαίας Μέσης Ανατολής, όπου οι άνθρωποι φορούσαν κατά κανόνα ανοιχτά σανδάλια, περπατούσαν σε ξερό έδαφος και οδοιπορούσαν σε σκονισμένους δρόμους. Στο μέσο σπίτι του κοινού λαού, ο οικοδεσπότης έφερνε τα απαραίτητα σκεύη και το νερό, και οι επισκέπτες έπλεναν μόνοι τους τα πόδια τους. (Κρ 19:21) Ένας πλουσιότερος οικοδεσπότης έβαζε συνήθως κάποιον δούλο του να κάνει το πλύσιμο των ποδιών, κάτι που θεωρούνταν ταπεινή εργασία. Η Αβιγαία έδειξε ότι ήταν πρόθυμη να συμμορφωθεί με την επιθυμία του Δαβίδ να γίνει σύζυγός του, λέγοντας: «Να η δούλη σου! Ας είναι υπηρέτρια για να πλένει τα πόδια των υπηρετών του κυρίου μου». (1Σα 25:40-42) Το να πλύνει ο ίδιος ο οικοδεσπότης ή η οικοδέσποινα τα πόδια των επισκεπτών αποτελούσε ιδιαίτερη εκδήλωση ταπεινοφροσύνης και στοργικού ενδιαφέροντος προς τους φιλοξενουμένους.
Το πλύσιμο των ποδιών δεν ήταν μόνο χειρονομία φιλοξενίας από έναν οικοδεσπότη προς τον φιλοξενούμενό του, αλλά και κάτι που συνήθιζαν να κάνουν προτού πέσουν στο κρεβάτι. (Ασμ 5:3) Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο είναι ότι οι Λευίτες ιερείς απαιτούνταν να πλένουν τα πόδια και τα χέρια τους προτού μπουν στη σκηνή της μαρτυρίας ή προτού υπηρετήσουν στο θυσιαστήριο.—Εξ 30:17-21· 40:30-32.
Όταν ο Ιησούς Χριστός ήταν στη γη, ο οικοδεσπότης μπορεί να πρόσφερε στον φιλοξενούμενό του νερό για πλύσιμο των ποδιών του, να τον φιλούσε και να άλειβε το κεφάλι του με λάδι. Ο Σίμων ο Φαρισαίος παραμέλησε αυτές τις τρεις εκδηλώσεις φιλοξενίας ενόσω είχε στο σπίτι του τον Ιησού. Γι’ αυτό, όταν μια αμαρτωλή γυναίκα κλαίγοντας έβρεξε με τα δάκρυά της τα πόδια του Ιησού, τα σκούπισε με τα μαλλιά της, τα φίλησε και μετά τα άλειψε με αρωματικό λάδι, ο Χριστός επισήμανε την αμέλεια του Σίμωνα και έπειτα είπε στη γυναίκα: «Σου συγχωρούνται οι αμαρτίες».—Λου 7:36-50.
Ο Ιησούς Χριστός έπλυνε τα πόδια των αποστόλων του την τελευταία νύχτα της επίγειας ζωής του, στις 14 Νισάν του 33 Κ.Χ., με σκοπό να τους διδάξει κάτι και “να θέσει το υπόδειγμα”, και όχι για να καθιερώσει μια τελετή. (Ιωα 13:1-16) Είχαν υπάρξει αντιλογίες μεταξύ των αποστόλων σχετικά με το ποιος ήταν ο μεγαλύτερος. Ακόμη και αργότερα το ίδιο βράδυ, αφού εκείνος τους είχε ήδη πλύνει τα πόδια, αυτοί λογομάχησαν έντονα και πάλι για το ποιος φαινόταν να είναι ο μεγαλύτερος. (Λου 22:24-27) Αλλά δεν θα ξεχνούσαν εύκολα αυτό που είχε κάνει ο Ιησούς. Εκείνη τη νύχτα ο Ιησούς και οι απόστολοι χρησιμοποιούσαν απλώς ένα δωμάτιο, δεν ήταν φιλοξενούμενοι κάποιου. Άρα, δεν υπήρχαν διαθέσιμοι υπηρέτες για να τους πλύνουν τα πόδια, κάτι που αναμφίβολα θα συνέβαινε αν ήταν φιλοξενούμενοι. Κανένας από τους αποστόλους δεν πήρε την πρωτοβουλία να εκτελέσει αυτή την ταπεινή υπηρεσία για τους άλλους. Ωστόσο, σε κάποια κατάλληλη στιγμή στη διάρκεια του γεύματος, ο Ιησούς σηκώθηκε, έβαλε στην άκρη τα εξωτερικά του ενδύματα, περιζώστηκε με μια πετσέτα, έβαλε νερό σε μια λεκάνη και τους έπλυνε τα πόδια. Με αυτόν τον τρόπο έδειξε ότι, ενεργώντας ταπεινά, ο καθένας πρέπει να είναι υπηρέτης των άλλων και να τους δείχνει αγάπη με πρακτικούς τρόπους, εξυπηρετώντας τους. Οι Χριστιανές οικοδέσποινες το έκαναν αυτό, όπως αποδεικνύεται από το ότι ο απόστολος Παύλος συμπεριέλαβε τη φιλόξενη πράξη του πλυσίματος των ποδιών στα καλά έργα που έκαναν οι Χριστιανές χήρες. (1Τι 5:9, 10) Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές δεν αναφέρουν το επίσημο πλύσιμο των ποδιών ως απαραίτητη Χριστιανική τελετή. Ωστόσο, το παράδειγμα που έθεσε ο Ιησούς Χριστός με αυτή την πράξη υπενθυμίζει στους Χριστιανούς ότι πρέπει να υπηρετούν τους αδελφούς τους με αγάπη, κάνοντας για αυτούς ακόμη και μικρά πράγματα, καθώς και ταπεινές εργασίες.—Ιωα 13:34, 35· βλέπε ΛΟΥΤΡΟ, ΛΟΥΣΙΜΟ.