Οι Σαμαρείται—Ένας Λαός που Σβήνει
ΟΠΩΣ οι κάτοικοι της Κίνας καλούνται Κινέζοι και εκείνοι της Αγγλίας αναφέρονται ως Άγγλοι, έτσι και οι κάτοικοι της Σαμαρείας είναι γνωστοί ως Σαμαρείται.
Είναι δυνατόν να λεχθή ότι η ιστορία του Σαμαρειτικού λαού αρχίζει μετά το 998 π.Χ., όταν οι βόρειες δέκα φυλές του Ισραήλ κάτω από την ηγεσία του Ιεροβοάμ επανεστάτησαν κατά της κυριαρχίας του οίκου του Δαβίδ. Ύστερ από πενήντα περίπου χρόνια, ο Αμρί, βασιλεύς του δεκαφύλλου βασιλείου, αγόρασε το όρος της Σαμαρείας από τον Σεμέρ και επ’ αυτού έκτισε την πόλι της Σαμαρείας, η οποία έγινε η πρωτεύουσα του Ισραήλ. Ύστερ’ απ’ αυτό, ο λαός του Ισραήλ, ειδικώς εκείνοι από την Σαμάρεια, έφθασαν να λέγονται Σαμαρείται και όλη η βόρειος περιοχή Σαμάρεια.—1 Βασ. 16:23, 24· Ωσηέ 8:5· 2 Βασ. 17:29.
Η πόλις της Σαμαρείας δεν ήταν μόνο μεγάλης ωραιότητος, κειμένη στην κορυφή ενός ευδιακρίτου αυχένος ύψους 2.848 ποδών περίπου, αλλ’ επίσης και ένα κραταιό φρούριο. Επολιορκήθη μερικές φορές χωρίς να καταληφθή. Αλλά το 740 π.Χ. έπεσε η Σαμάρεια, μετά τριετή πολιορκία από τον βασιλέα της Ασσυρίας, το δε βασίλειο των δέκα φυλών κατεστράφη. Η πόλις της Σαμαρείας κατεδαφίσθη, οι δε εξέχοντες άνθρωποι της χώρας, οι αρχηγοί των οικογενειών, οι ιερείς και οι προφήται εξωρίσθησαν από την πατρίδα τους. Έτσι οι δέκα φυλές που είχαν αποχωρισθή από τον οίκον του Δαβίδ εφέρθησαν σε πλήρη ερήμωσι, για να μην ανακτήσουν ποτέ πάλι δύναμι ή σπουδαιότητα. Όσο ήταν δυνατόν, οι πτωχοί άνθρωποι του τόπου αφέθησαν εκεί, σύμφωνα με την συνήθεια των κατακτητών εκείνης της εποχής.—2 Βασ. 25:12.
Για να εμποδίση επανάστασι εναντίον της Ασσυριακής κυριαρχίας εκ μέρους των Ιουδαίων που εναπέμειναν και για να προφυλάξη τη χώρα από το να ερημωθή τελείως λόγω ελλείψεως κατοίκων, ο Ασσύριος βασιλεύς διέταξε να μεταφέρουν στη χώρα ένα ανάμικτο πλήθος λαών για να καταλάβη τις κενές πόλεις. Ο βασιλεύς της Ασσυρίας Σαργών έγραψε: «Επολιόρκησα και κατέλαβα τη Σαμάρεια . . . συνέλαβα 27.290 αιχμαλώτους . . . ανθρώπους από όλες τις χώρες, αιχμαλώτους μου του πολέμου, εκεί εγκατέστησα· τον αξιωματούχο μου έκαμα κυβερνήτη τους, φόρον υποτελείας και φόρους όπως εις τους Ασσυρίους τους επέβαλα.» Η Βιβλική αφήγησις λέγει: «Και έφερεν ο βασιλεύς της Ασσυρίας ανθρώπους εκ Βαβυλώνος, και από Χουθά, και από Αυά, και από Αιμάθ, και από Σεφαρουΐμ, και κατώκισεν εν ταις πόλεσι της Σαμαρείας αντί των υιών Ισραήλ.» (2 Βασ. 17:24) Αυτοί οι ξένοι έκαμαν πρώτη τους πόλι τη Σαμάρεια, αλλά κατέστησαν την Συχέμ κέντρον θρησκευτικής λατρείας. Τότε, όσοι Ισραηλίται αφέθησαν πίσω ήσαν στην κατάστασι που περιγράφεται από τον προφήτη Ωσηέ: «Χωρίς βασιλέως, και χωρίς άρχοντος, και χωρίς θυσίας, και χωρίς αγάλματος, και χωρίς εφόδ και θεραφείμ.» (Ωσηέ 3:4) Απεγυμνώθησαν απ’ όλα εκτός από τις αναμνήσεις των. Λάτρεις ειδώλων τώρα κατοικούσαν στις προσφιλείς των πόλεις, όπου κάποτε αυτοί ασκούσαν την αποστάτιδα θρησκεία των.
Στην πάροδο του χρόνου, μεταξύ της εξορίας των Ισραηλιτών και της μεταφοράς αυτών των ξένων στις Σαμαρειτικές πόλεις που είχαν εκκενωθή, την γην ελυμαίνοντο άγρια κτήνη. Η εμπνευσμένη αφήγησις λέγει: «Και εν τη αρχή της εκεί κατοικήσεως αυτών, δεν εφοβήθησαν τον Ιεχωβά· και απέστειλεν ο Ιεχωβά τους λέοντας μεταξύ αυτών, και εθανάτονον εξ αυτών.» (2 Βασ. 17:25, ΜΝΚ) Αυτοί οι ειδωλολάτραι επίστευαν ότι κάθε περιοχή και χώρα είχε τον ιδικόν της θεό και ότι για να ευημερήσουν πρέπει να μάθουν πώς να καταπραΰνουν τον Θεό αυτής της γης. Έτσι έστειλαν μήνυμα προς τον βασιλέα των ζητώντας την αποστολή κάποιου για να τους διδάξη τις οδούς του Ιεχωβά, ώστε να γνωρίζουν πώς να λατρεύουν τον Θεό του Ισραήλ. Ο βασιλεύς τούς έστειλε ένα Σαμαρείτη ιερέα, ο οποίος εγκατεστάθη στην Βαιθήλ. Άρχισε να διδάσκη σ’ αυτούς τους ξένους τις οδούς του Ιεχωβά. Οι ειδωλολάτραι μέτοικοι συνεχώνευσαν τη λατρεία του Θεού του Ισραήλ, με τη δική τους δαιμονολατρία. Μια μικτή θρησκεία προέκυψε—η Σαμαρειτική θρησκεία. Οι λίγοι Ισραηλίται, που εναπέμειναν, διεφθάρησαν αθλίως και όσον αφορά τη διαγωγή τους και όσον αφορά τη θρησκεία τους. Συνήψαν γάμους με ξένους και παρήγαγαν μια μικτή φυλή, που απετελείτο εν μέρει μεν από Ισραηλίτας, εν μέρει δε από μετοίκους. Αυτό το ανθρώπινο μείγμα έγινε γνωστό ως Σαμαρείται.—Έσδρας 4:2, 10.
Η ειδωλολατρική αυτή θρησκευτική σκευωρία συνεχίσθη επί τριακόσια περίπου χρόνια, ως την ανέγερσι του Σαμαρειτικού ναού πάνω στο όρος Γαριζίν από τον κυβερνήτη της Σαμαρείας Σαναβαλλάτ τον Ορωνίτη, που λέγεται ότι έγινε με έγκρισι του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ενωρίτερα, στη διάρκεια των βασιλειών του Εζεκία και του Ιωσία, λίγοι επέστρεψαν στην αληθινή λατρεία. Οι υψηλοί τόποι της δαιμονολατρίας της Σαμαρείας κατεστράφησαν. Οι βωμοί των εβεβηλώθησαν, οι ιερείς των εσφάγησαν και όλο το υπόλοιπον του Ισραήλ ανεγνώρισε τον ναό επί του όρους Σιών ή, ειδικώτερα, επί του όρους Μοριά. Εν τούτοις, κάθε αποκατάστασις της αληθινής λατρείας, ήταν βραχύβιος. Με τον θάνατο του Ιωσία η χώρα της Σαμαρείας έπεσε πάλι στην ειδωλολατρία.
ΤΟ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΚΟΝ ΣΧΙΣΜΑ
Τίποτε δεν είναι γνωστόν για τους Σαμαρείτας από τον καιρό του Ιωσία ως την έλευσι του Ζοροβάβελ και του Ιησού του αρχιερέως στην Παλαιστίνη το 537 π.Χ. Αυτοί οι άνδρες εξουσιοδοτήθησαν απτό τον βασιλέα Κύρον να ανοικοδομήσουν τον ναό στην Ιερουσαλήμ. Οι Σαμαρείται τούς επλησίασαν με προσφορά να τους βοηθήσουν στο οικοδομικό τους πρόγραμμα, αλλ’ ο Ζοραβάβελ απέρριψε την προσφορά τους. Αυτή η μεταχείρισις ήγειρε την οργή των Σαμαρειτών. Ως τον καιρό που έφθασε ο Έσδρας στη σκηνή στην Ιερουσαλήμ, ύστερ από εβδομήντα περίπου χρόνια, το πικρό αίσθημα είχε σβήσει, οι δε Ιουδαίοι και οι Σαμαρείται ήσαν σε φιλικώτατες σχέσεις. Πράγματι, πάρα πολύ φιλικοί για τη συμπάθεια του Έσδρα, διότι οι Ιουδαίοι είχαν συμπενθερεύσει με τους Σαμαρείτας. Ο Έσδρας, ο ιερεύς, εκήρυξεν αυτούς τους μεταξύ των γάμους παρανόμους, αντιθέτους προς την οδηγία του Θεού, που δίδεται στο εδάφιο Έξοδος 34:16. Εκάλεσε τους Ιουδαίους να χωρισθούν από τις ξένες συζύγους των. Αυτό προεκάλεσε μεγάλη δυσφορία και μεταξύ των Ιουδαίων και μεταξύ των Σαμαρειτών. Πολλοί Ιουδαίοι, άνδρες επιρροής, αρνήθηκαν να προσέξουν την έκκλησι του Έσδρα και κατέφυγαν στη Σαμάρεια. Οι Σαμαρείται επικράνθησαν για τη μεταχείρισι που ετύγχαναν οι γυναίκες και τα παιδιά τους. Αυτό ωδήγησε σε οξεία διαίρεσι μεταξύ Ιουδαίων και Σαμαρειτών.
Στην απουσία του Νεεμία από την Ιερουσαλήμ, στο 443 π.Χ. περίπου, οι Ιουδαίοι πάλιν ενυμφεύθησαν Σαμαρείτιδες. Όταν ο Νεεμίας επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ, επέμεινε να χωρίσουν από τις ξένες συζύγους των. Ο Νεεμίας λέγει: «Και είς εκ των υιών του Ιούδα, υιού του Ελιασείβ του ιερέως του μεγάλου, ήτο γαμβρός Σαναβαλλάτ του Ορωνίτου· όθεν απεδίωξα αυτόν απέμπροσθέν μου.» (Νεεμ. 13:28) Ο Νεεμίας και όχι η Ιουδαϊκή κοινή γνώμη εξεδίωξε το ανάξιο ιερατείο. Τούτο ωδήγησε σε περισσότερη δυσφορία.
Η Βίβλος δεν λέγει τίποτε περισσότερο γι’ αυτό και κατ’ ουδένα τρόπον το συσχετίζει με το Σαμαρειτικό σχίσμα. Ο Ιουδαίος ιστορικός Ιώσηπος, εν τούτοις, μας πληροφορεί ότι ένας ανεψιός αυτού του ανδρός, που εξεδίωξε ο Νεεμίας απ’ έμπροσθέν του, ενυμφεύθη μια θυγατέρα του Σαναβαλλάτ, του κυβερνήτου της Σαμαρείας. Το όνομα του ανεψιού ήταν Μανασσής. Οι πρεσβύτεροι της Ιερουσαλήμ είχαν πάρα πολύ αγανακτήσει επειδή ένας συγγενής του αρχιερέως ενυμφεύθη μια ξένη. Απήτησαν ή να διαζευχθή ο Μανασσής τη σύζυγό του ή να μην υπηρετήση στο ιερατείο. Όλη η Ιερουσαλήμ ήταν σε αναταραχή ένεκα τούτου, επειδή πολλοί ιερείς και Λευίται είχαν περιπλακή σ’ αυτούς τους γάμους. Όταν ο Μανασσής αρνήθηκε να εγκαταλείψη τη Σαμαρείτιδα σύζυγό του, εξεδιώχθη από τη χώρα. Μερικοί ιερείς, που, επίσης, αρνήθηκαν να χωρισθούν από τις συζύγους των, ενώθηκαν μαζί του.
Ο Σαναβαλλάτ, ο κυβερνήτης της Σαμαρείας, εξέλαβε την εξορία του γαμβρού του ως ύβριν. Γιατί αυτός ή οποιοσδήποτε άλλος να ήσαν υποχρεωμένοι να πηγαίνουν στην Ιερουσαλήμ για λατρεία; Δεν ήταν ο Ιεχωβά ο Θεός ολοκλήρου της γης; Επί πλέον, δεν είχε Αυτός εκλέξει το όρος Γαριζίν ως τον τόπο απ’ όπου επρόκειτο να αναγγελθούν ευλογίες στον λαό; Τότε, για ευλογίες οι άνθρωποι θα έπρεπε να έρχωνται στη Σαμάρεια, ναι, ορθώς θα έπρεπε να αποβλέπουν στο όρος Γαριζίν. Έτσι, στην κορυφή του όρους Γαριζίν έκαμε ο Σαναβαλλάτ διευθετήσεις για να οικοδομήση ένα ναό για τον γαμβρό του Μανασσή. Λίγον καιρό πριν από το 330 π.Χ. οι εξόριστοι στη Σαμάρεια Ιουδαίοι είχαν τον ναό τους. Είχαν το ιδικόν τους ιερατείον, που απετελείτο από τους υιούς του Ααρών· όλοι αυτοί ήσαν εξόριστοι Λευίται ιερείς. Έφεραν μαζί τους αντίγραφα του νόμου του Μωυσέως, τα οποία ανεγινώσκοντο στον ναό και δημοσίως. Η ιδία ακριβώς υπηρεσία εξετελείτο στον ναό του όρους Γαριζίν όπως και στην Ιερουσαλήμ. Το όρος Γαριζίν έγινε άγιο όρος για τους λάτρεις. Από την αρχή της ιστορίας των Σαμαρειτών, σχεδόν κάθε ιερό περιστατικό σχετίζεται κάπως με την κορυφή του Γαριζίν. Δεν έκειτο εδώ η Εδέμ; λέγουν. Δεν εχρησιμοποίησε ο Θεός το χώμα του όρους Γαριζίν για να δημιουργήση τον Αδάμ και δεν είναι τα επτά βήματα πάνω στο Γαριζίν, όπου κατέβηκε ο Αδάμ όταν ερρίφθη έξω από την Εδέμ; Δεν είναι αυτός ο τόπος, όπου ο Αβραάμ προσέφερε τον Ισαάκ, όπου ο Ιησούς του Ναυή ανέγνωσε τον νόμο, όπου βρίσκονται οι τάφοι του Ιωσήφ και του Ιησού του Ναυή, όπου ο Ιωθάμ εξεφώνησε την παραβολή του, όπου η Δεβόρρα ηγέρθη ως κριτής, όπου ο Γεδεών εθέρισε και όπου έζησαν ο Σαμουήλ, ο Σαούλ, ο Ηλίας και ο Ελισσαιέ; Με μια λέξι, δεν είναι αυτή η γη του Ισραήλ; Αυτό είναι εκείνο, που ωμολογούσαν ότι επίστευαν.
Γρήγορα οι Σαμαρείται ηξίωσαν ότι ήσαν οι μόνοι αληθινοί Ισραηλίται, απόγονοι του Ιωσήφ και του Εφραΐμ, του Αβραάμ και του Ιακώβ. Μόνον η γλώσσα τους επρόδιδε τη μιγάδα προέλευσί τους. Ήταν ένα συνοθύλευμα Αραμαϊκής και άλλων ξένων στοιχείων.
ΟΙ ΣΑΜΑΡΕΙΤΑΙ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ
Όταν ο Ιησούς Χριστός εβάδιζε επί της γης, το όρος Γαριζίν ήταν ακόμη πολύ ενδιαφέρον για τους Σαμαρείτας. Η συνομιλία, που είχε ο Ιησούς με μια Σαμαρείτιδα στο φρέαρ του Ιακώβ στη Σαμάρεια, έδειξε ότι υπήρχε ακόμη εχθρότης μεταξύ των δύο λαών. Η Σαμαρείτις είπε στον Ιησού: «Πώς συ, Ιουδαίος ων, ζητείς να πίης παρ’ εμού, ήτις είμαι γυνή Σαμαρείτις; Διότι δεν συγκοινωνούσιν οι Ιουδαίοι με τους Σαμαρείτας.» Αφού υπερνίκησε αυτή την αντίρρησι ο Ιησούς, τότε η γυναίκα ετόνισε μια άλλη: «Οι πατέρες ημών εις τούτο το όρος προσεκύνησαν· και σεις λέγετε ότι εν τοις Ιεροσολύμοις είναι ο τόπος, όπου πρέπει να προσκυνώμεν.» Ο Ιησούς της είπε: «Γύναι, πίστευσόν μοι, ότι έρχεται ώρα, ότε ούτε εις το όρος τούτο, ούτε εις τα Ιεροσόλυμα θέλετε προσκυνήσει τον Πατέρα. . . . οι αληθινοί προσκυνηταί θέλουσι προσκυνήσει τον Πατέρα εν πνεύματι και αληθεία.» Δείχνοντας ότι επίστευε σ’ ένα ερχόμενο Μεσσία, η γυναίκα τού είπε: «Εξεύρω ότι έρχεται ο Μεσσίας, ο λεγόμενος Χριστός· όταν έλθη εκείνος, θέλει αναγγείλει εις ημάς πάντα.» Ο Ιησούς τής είπε: «Εγώ είμαι, ο λαλών σοι.» Η Βίβλος λέγει: «Εξ εκείνης δε της πόλεως πολλοί των Σαμαρειτών επίστευσαν εις αυτόν.» Παρετήρησαν: «Γνωρίζομεν ότι ούτος είναι αληθώς ο Σωτήρ του κόσμου.» Ο Ιησούς έτυχε φιλοξένου μεταχειρίσεως εκεί. Αλλά σε μια άλλη περίπτωσι ήταν ανεπιθύμητος ξένος στη Σαμάρεια. Εν τούτοις, ο Ιησούς δεν έτρεφε κακία εναντίον τους, αλλά εδίδαξε δια της εξεικονίσεώς του τού καλού Σαμαρείτου ότι ο Ιουδαίος και ο Σαμαρείτης μπορούσαν να είναι καλοί πλησίον δια πράξεων αγάπης.—Ιωάν. 4:1-42· Λουκ. 17:11-16· 9:52, 53· 10:29-37.
Στην οδηγία προς τους δώδεκα αποστόλους του ο Ιησούς έσυρε διακριτική γραμμή μεταξύ Ιουδαίου και Σαμαρείτου, αποδεικνύοντας πέραν πάσης αμφιβολίας ότι οι Σαμαρείται δεν είναι άμεσοι απόγονοι του Αβραάμ και του Ιακώβ, όπως βεβαιούν. Ο Ιησούς ειδικά παρήγγειλε στους αποστόλους του «εις πόλιν Σαμαρειτών μη εισέλθητε· υπάγετε δε μάλλον προς τα πρόβατα τα απολωλότα του οίκου Ισραήλ.» Αν οι Σαμαρείται ήσαν Ισραηλίται, αυτή η εντολή δεν θα είχε νόημα.—Ματθ. 10:5, 6.
Ο ΣΥΧΡΟΝΟΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΗΣ
Από την εποχή του Ιησού, οι Σαμαρείται έχουν υποστή μεγάλα παθήματα στα χέρια των κατακτητών των. Στη διάρκεια της Ρωμαϊκής κατοχής δεν τους επέτρεπαν την ιεροτελεστία της περιτομής. Κάτω από το Βυζαντινόν καθεστώς δεν τους επετρέπετο να κτίσουν νέες συναγωγές ή να επιδιορθώσουν παλαιές. Υπό τους Μωαμεθανούς έπαυσαν να προσφέρουν θυσίες. Όπως στους Ιουδαίους έτσι τώρα και στους Σαμαρείτας, όλη η λατρεία τους περιωρίσθη σε ό,τι γίνεται στη συναγωγή. Πριν από δύο περίπου αιώνες, το Σαμαρειτικό έθνος είχε μερικές κοινότητες στην Αίγυπτο και στη Συρία, αλλά τώρα μόνο μία υπάρχει στην κοιλάδα της Συχέμ. Ενώ οι Ιουδαίοι έχουν πολλές συναγωγές σ’ όλο τον κόσμο, οι Σαμαρείται έχουν μόνο μία. Αυτή βρίσκεται στη Ναμπλούς στην πλαγιά της βάσεως του όρους Γαριζίν, όπου κατοικούν οι Σαμαρείται.
Σαν τον σύγχρονο Ιουδαίο, ο Σαμαρείτης πιστεύει ότι η προσευχή έχει πάρει τη θέσι των θυσιών που προσεφέροντο στο παρελθόν. Ακόμη αντιπαθούν τους Ιουδαίους και δεν τους αποκαλούν Εβραίους ή Ισραηλίτας, επειδή πιστεύουν ότι οι ίδιοι είναι το μόνο γένος του αρχαίου Ισραήλ. Ο Δρ Τζων Μιλλς συνοψίζει τα άρθρα του Σαμαρειτικού συμβόλου πίστεως ως εξής: «Ένας μόνον Θεός ΓΧΒΧ, ένας μόνον Νομοθέτης, Μοσέ (Μωυσής), ένα μόνον Θείο βιβλίο, το Τορά (Νόμος), ένας μόνον Άγιος Τόπος, το Όρος Γαριζίν, η πραγματική Βαιθ Ηλ.» Τα δόγματα περί αγγέλων, αθανασίας και εσχάτης κρίσεως, κατά τη γνώμη του είναι μεταγενέστερες προσθήκες. Εορτάζουν επτά εορτές το έτος, αν και μόνο μία, το Πάσχα, τηρείται με μεγάλη αυστηρότητα. Δεν εργάζονται το Σάββατο, μη ανοίγοντας ούτε μια επιστολή ή ανάβοντας φωτιά. Δεν προφέρουν το όνομα «Ιεχωβά». Αντί τούτου χρησιμοποιούν τη λέξι «Σεμά», που υποκαθιστά το όνομα του Θεού. Ομιλούν μετά τιμής για τον Μεσσία, που τον καλούν «Θαχέμπ». Πιστεύουν ότι θα γίνη μετενσάρκωσις του Μωυσέως ή του Ιησού του Ναυή και ότι θα αποκαταστήση πνευματικώς τον λαόν Ισραήλ και θα του δώση κυριαρχία επί των εθνών. «Η εμφάνισις του Μεσσίου,» έγραφε ο Χάινριχ Πέτερμαν το 1860, «μέλλει να συμβή 6000 έτη μετά τη δημιουργία, και αυτά μόλις επέρασαν· συνεπώς τώρα, αν και όλως ασυναίσθητα, περιφέρεται επί της γης.» Διατείνονται ότι ο Θαχέμπ θα εξισώση όλους τους ανθρώπους, θα ζήση 110 χρόνια επί της γης, κατόπιν θα πεθάνη και θα ταφή πλησίον του Γαριζίν.
Σύμφωνα προς τον Μιλλς, πιστεύουν ότι «η ψυχή στον θάνατο εγκαταλείπει το σώμα και εισέρχεται σ’ έναν άλλον κόσμο και σε μια διαφορετική κατάστασι υπάρξεως.» Ως βάσι των γι’ αυτή την πίστι παραθέτουν το Έξοδος 3:6, όπου η αιωνιότης του Θεού συνδέεται με τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ. Διακρατούν ότι οι πονηροί τιμωρούνται σ’ ένα πύρινο Άδη. Δεν χρησιμοποιούνται εικόνες στη λατρεία τους και δεν προσεύχονται για τους νεκρούς. Υποστηρίζουν ότι στον θάνατο η τύχη του ανθρώπου σφραγίζεται για πάντα.
Μόνο μια μικρή «φούχτα» Σαμαρειτών είναι σε ύπαρξι σήμερα, ίσως 175 το πολύ. Ζουν στο νοτιοδυτικά μέρος της Ναμπλούς σε σημαντική πενία. Ο αρχηγός του ομίλου των είναι ένας ιερεύς, που ισχυρίζεται ότι είναι Λευίτης, αν και λέγουν ότι η Ααρωνική γραμμή έχει εξαλειφθή από το 1658. Το κύριο πρόβλημά των είναι το πώς θα αποφευχθή η εξάλειψίς των ως λαού, χωρίς να γίνη παράβασις των νόμων του γάμου. Ως προς την έλευσι του απελευθερωτού προς σωτηρίαν των, ο Αμπ Ζεχούτα σχολιάζει: «Κανείς δεν γνωρίζει την έλευσί του, εκτός από τον Ιεχωβά.»