Πρέπει ν’ Αλλάξετε τη Θρησκεία Σας;
Είναι ορθό να στραφήτε προς μια άλλη θρησκεία; Γιατί πολλοί κάνουν μια τέτοια αλλαγή;
ΟΤΑΝ μια πριγκίπισσα, δευτέρα στη γραμμή διαδοχής του θρόνου της Ολλανδίας, ανήγγειλε εσχάτως τη μεταστροφή της από τον Προτεσταντισμό στον Καθολικισμό, για να υπανδρευθή έναν Ισπανό πρίγκιπα, τούτο επροκάλεσε θύελλαν λογομαχιών. Πολλοί σ’ εκείνη τη χώρα αγανάκτησαν για το γεγονός, ότι αυτή είχε αλλάξει τη θρησκεία της.
Ενώ η ιδιαίτερη αυτή περίπτωσις έλαβε περισσότερη δημοσιότητα λόγω της εξοχότητος εκείνων που ήσαν αναμεμιγμένοι, εν τούτοις δεν είναι κάτι το ασύνηθες για πολλά άτομα να μεταστρέφωνται σε μια άλλη θρησκεία. Πολλοί το κάνουν αυτό, για διαφόρους δε λόγους. Όμως, είναι ορθόν στα όμματα του Θεού ν’ αλλάξη ένας τη θρησκεία του: Ζωτικού ενδιαφέροντος, επίσης, είναι για σας το ερώτημα: Θ’ αλλάζατε σεις τη θρησκεία σας;
ΓΙΑΤΙ ΠΟΛΛΟΙ ΤΗΝ ΑΛΛΑΖΟΥΝ
Στην περίπτωσι της πριγκιπίσσης της Ολλανδίας υπήρχε ενδιαφέρον αισθηματικής φύσεως, που ήταν η βάσις για την αλλαγή. Η επιθυμία αυτή, να νυμφευθή ένα πρόσωπο διαφορετικής θρησκείας, είναι κοινή αιτία μεταστροφής προς τη θρησκεία εκείνου του προσώπου. Πιστεύεται, ότι με το να γίνη αυτό θα υπάρξη μεγαλύτερη αρμονία στο σπίτι. Κατά καιρούς, η αλλαγή λαμβάνει χώραν διότι το ένα μέρος απαιτεί από το άλλο να ενωθή με τη δική του θρησκεία, αν πρόκειται να τελεσθή ο γάμος οπωσδήποτε. Αντί να εγκαταλείψη τον γάμο, το άλλο μέρος προτιμά μάλλον ν’ αλλάξη τη θρησκεία του.
Ένας άλλος λόγος, για τον οποίον μερικοί αλλάζουν τη θρησκεία τους, είναι ότι δεν μπορούν πια να συμμορφώνωνται προς τις απαιτήσεις της θρησκείας των. Αναζητούν τότε μια άλλη, της οποίας οι απαιτήσεις εναρμονίζονται με τις επιθυμίες των. Σχετική μ’ αυτό είναι η στροφή σε μια άλλη θρησκεία, λόγω του ότι το άτομο δεν βλέπει πια τη ζωή με τον τρόπο που εσυνήθιζε, κι αισθάνεται ότι έχει ανάγκη να ανήκη σε μια θρησκεία που εκπροσωπεί πιστότερα τις απόψεις, που κατέληξε ν’ αποκτήση.
Συχνά η αιτία στροφής σε μια άλλη θρησκεία είναι λόγοι ευκολίας, όπως εδήλωσε ένας σύζυγος, όταν εξηγούσε το γιατί μετέβη σε άλλη εκκλησία, μολονότι είχε ανατραφή ως Μεθοδιστής και είχε κάποτε διατελέσει Κογκρεγκασιοναλιστής. Είπε: «Η εκκλησία στο τέλος του δρόμου συμβαίνει ν’ αποτελήται από Πρεσβυτεριανούς. Η σύζυγός μου ανήκει στο θρησκευτικό σωματείο. Κι οι δυο μας συμπαθούμε τον κήρυκα. Αυτό μας διευκολύνει.»
Μερικοί αλλάζουν διότι επιθυμούν τα οφέλη, που μπορεί να προέλθουν από το να ανήκουν σε μια άλλη θρησκεία, όπως είναι το γόητρον, που μπορούν ν’ αποκτήσουν ενούμενοι με πιο εξέχουσα θρησκεία. Άλλοι επιθυμούν να δώσουν περισσότερη αξία στο κοινωνικό τους επίπεδο, τις εμπορικές βλέψεις των, ή ίσως ακόμη και στο πολιτικό μέλλον τους.
ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΔΕΚΤΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟ;
Κατά την ανάλυσι αυτών των λόγων αλλαγής θρησκείας γίνεται φανερό ότι η αλλαγή δεν σημαίνει καθόλου αλλαγή στην εκ μέρους του ατόμου κατανόησι των σκοπών και απαιτήσεων του Θεού. Το ν’ αλλάξη ένας τη θρησκεία του για προσωπικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς, αισθηματικούς, εμπορικούς ή άλλους παρομοίους λόγους, δεν έχει πραγματικά καμμιά σχέσι με τις θεμελιώδεις πεποιθήσεις ενός ατόμου όσον αφορά τον Θεό και τις αλήθειές του. Μοιάζει περισσότερο με το να φορέση ένα διαφορετικό ένδυμα που μεταβάλλει την εξωτερική εμφάνισι, αλλά δεν μεταβάλλεται αυτός ως ύπαρξις από διανοητικής, πνευματικής ή ηθικής απόψεως.
Ο Ιησούς Χριστός μάς έδειξε τι ν’ αναζητούμε σε μια θρησκεία. Είπε: «Ο Θεός είναι πνεύμα· και οι προσκυνούντες αυτόν, εν πνεύματι και αληθεία πρέπει να προσκυνώσι.» (Ιωάν. 4:24) Όταν ένα άτομο αλλάζη τη θρησκεία του χάριν προσωπικού πλεονεκτήματος και όχι λόγω νοήμονος πεποιθήσεως βασισμένης σε μελέτη του Λόγου του Θεού, ούτε χάριν των αληθειών Του, τότε τέτοια αλλαγή δεν γίνεται ένεκα της επιθυμίας να Τον λατρεύη «εν πνεύματι και αληθεία.»
Δεν είναι απλώς η τυπικότης της λατρείας εκείνο που ο Θεός θέλει. Εν πρώτοις, αυτός θέλει τα άτομα να αποκτούν ακριβή γνώσι του Λόγου του. Σημειώστε το πώς η Γραφή εκφράζει αυτή τη σκέψι: «Διότι έλεος θέλω, και ουχί θυσίαν· και επίγνωσιν Θεού μάλλον παρά ολοκαυτώματα.» (Ωσηέ 6:6) Σ’ αυτή τη γνώσι του Θεού πρέπει να προστεθή η υπακοή στο θέλημά του: «Η υποταγή είναι καλητέρα παρά την θυσίαν· η υπακοή, παρά το πάχος των κριών . . . Επειδή συ απέρριψας τον λόγον του Ιεχωβά, δια τούτο και αυτός απέρριψε σε.» (1 Σαμ. 15:22, 23, ΜΝΚ) Συνεπώς, και αν ακόμη ένα άτομο ενέμεινε αυστηρώς στα εντάλματα μιας νέας θρησκείας, αν η λατρεία του δεν εβασίσθη σε ακριβή ‘γνώσιν Θεού’, δεν θα ήταν ευπρόσδεκτο στον Θεό. Εκείνο που είναι ευπρόσδεκτο είναι η απόκτησις γνώσεως του Λόγου Του και του θελήματός Του και κατόπιν η υπακοή στις απαιτήσεις που ο Θεός έχει καθορίσει σ’ αυτόν τον Λόγο.
Έτσι, όταν λείπουν κάποια αγάπη και αναζήτησις προς γνώσιν των αληθειών του Θεού, όταν το κίνητρον δεν είναι η εκ καρδίας υπακοή στον Θεό, τότε ένας που στρέφεται σε μια άλλη θρησκεία δεν το κάνει αυτό για να ευαρεστήση τον Θεό. Δεν γίνεται αυτό χάριν των συμφερόντων του Θεού, αλλά μόνον για να ευχαριστηθή το άτομο.
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑ;
Από τα προηγούμενα θα ήταν δυνατόν να συμπεράνετε ότι θα ήταν καλύτερα να μη σκεφθήτε ν’ αλλάξετε τη θρησκεία σας, εφόσον δεν μπορείτε να είσθε βέβαιος ότι μια νέα θρησκεία θα ευαρεστούσε τον Θεό. Αλλά πρέπει, επίσης, να σκεφθήτε τούτο: Πώς ξέρετε ότι η παρούσα θρησκεία σας είναι ευάρεστη στον Θεό; Πώς ξέρετε ότι ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Θεού για την αληθινή λατρεία;
Αν δεν έχετε αποδείξει στον εαυτό σας από το Λόγο του Θεού, που είναι η Γραφή, ότι η θρησκεία, στην οποία ανήκετε, διδάσκει την αλήθεια και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Θεού, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότης για τη θρησκεία σας να μην ευαρεστή τον Θεό. Γιατί μπορεί να λεχθή αυτό; Διότι η ορθή θρησκεία θα είχε ένα διαρκές πρόγραμμα για να σας διδάσκη και να σας καταρτίζη για να μπορήτε ν’ αποδείξετε την πίστι σας από τον Λόγο του Θεού, τη Γραφή. Όπως είπε ο απόστολος Πέτρος, πρέπει να είσθε «πάντοτε έτοιμοι εις απολογίαν . . . προς πάντα τον ζητούντα από σας λόγον περί της ελπίδος της εν υμίν.»—1 Πέτρ. 3:15.
Αυτή δεν είναι, ασφαλώς, η μοναδική απαίτησις για αληθινή λατρεία, αλλά είναι μια από τις πιο θεμελιώδεις. Συνεπώς, αν η θρησκεία σας αποτυγχάνη να σας καταρτίση ώστε να κάμετε την απολογία της πίστεώς σας, για την οποία μιλεί ο Πέτρος, έχετε λόγον που σας επιβάλλει να σκεφθήτε περί αλλαγής της θρησκείας σας.
ΠΑΡΑΔΟΧΗ ΑΠΟΤΥΧΙΑΣ
Πολλοί θρησκευτικοί ηγέται παραδέχονται φανερά ότι οι εκκλησιαστικές των οργανώσεις αποτυγχάνουν να εφοδιάσουν τα μέλη των με ό,τι χρειάζονται για ν’ ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του Θεού, και παραδέχονται ότι αυτοί οι ίδιοι δεν ανταποκρίνονται σ’ αυτές τις απαιτήσεις.
Γιατί αυτή η ομολογία αποτυχίας πρέπει να σας ενδιαφέρη; Διότι ο Ιησούς είπε: «Παν δένδρον μη κάμνον καρπόν καλόν εκκόπτεται και εις πυρ βάλλεται.» (Ματθ. 7:19) Οιαδήποτε θρησκεία, που δεν παράγει το είδος των Χριστιανών που απαιτεί ο Θεός, θα φθάση τελικώς στην καταστροφή. Τα άτομα, που δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του Θεού, θα συναντήσουν παρομοία καταστροφή, διότι ο Ιησούς προσέθεσε: «Δεν θέλει εισέλθει εις την βασιλείαν των ουρανών πας ο λέγων προς εμέ, Κύριε, Κύριε· αλλ’ ο πράττων το θέλημα του Πατρός μου του εν τοις ουρανοίς».—Ματθ. 7:21.
Σημειώστε μερικές απ’ αυτές τις ομολογίες που πρέπει να σας αφυπνίσουν ως προς την πιθανότητα του να αποτυγχάνη η δική σας θρησκεία. Ο Αρχιεπίσκοπος Κόγγαν της Αγγλίας παρεδέχθη: «Η τραγωδία εντός της Εκκλησίας σήμερα, συχνότατα, οφείλεται στο ότι το ευαγγέλιον που κηρύττεται είναι μόνον ένα τμήμα, ένα απόσπασμα, του Ευαγγελίου, όπως τούτο μας έχει δοθή στην Καινή Διαθήκη.»
Το Ιταλικό περιοδικό Ευρωπαίος περιείχε το εξής σχόλιο σχετικά με την αποτυχία της εκκλησίας στην Ιταλία: «‘Η αυξανομένη υποστήριξις που παρέχεται στον Μαρξισμό στην Ιταλία’, υπεστήριξε ο Γενικός Πρόεδρος της Καθολικής Δράσεως, όταν έκαμε τις ανακοινώσεις του προς τον τύπο, ‘μπορεί να θεωρηθή ως μια άποψις του φαινομένου της παρακμής των πνευματικών και θρησκευτικών αξιών, η δε αιτία πρέπει να αποδοθή στην απώλεια της Χριστιανικής πνευματικότητος, του Χριστιανικού τρόπου κρίσεως, της Χριστιανικής αντιλήψεως όσον αφορά την ύπαρξί μας’.» Αλλά γιατί η παρακμή αυτή και η απώλεια έλαβαν χώραν; Το άρθρο προσθέτει: «Τα Καθολικά ήθη και η διαγωγή συντρίβονται αφ’ εαυτών στην πρώτη επαφή με τη νέα ιδεολογία, διότι επί αιώνες είχαν χάσει την ουσία τους και την αλήθειά τους, είχαν περορισθή σε τελετουργίες, σε συνήθειες, σε παλαιές δοξασίες».
Στην Αυστραλία, ο πρόεδρος της Νοτίου Αυστραλιανής Μεθοδιστικής Διασκέψεως εδήλωσε: «Η εκκλησία έχει κατασταθή μια λέσχη προς απόλαυσιν εκείνων που συγκαταλέγονται μεταξύ των μελών της και λησμονεί τον σκοπό της υπάρξεώς της.» Ένας Βαπτιστής κληρικός που ήταν εκεί, διεκήρυξε: «Έχομε χάσει το σημείο μας επαφής, το δρόμο μας, την πίστι μας. Είμεθα γεμάτοι από κακά προμηνύματα και φόβο, ανήσυχοι για τα πυρηνικά όπλα.» Πώς είναι δυνατόν οι θρησκείες αυτές να εκπροσωπούν την αληθινή λατρεία, όταν η Γραφή λέγη σαφώς ότι εκείνα τα άτομα που έχουν την ορθή θρησκεία δεν θα εφοβούντο διότι θα εγνώριζαν μετά βεβαιότητος εκείνο που το μέλλον επιφυλάσσει γι’ αυτή τη γη, ναι, γι’ αυτή ακριβώς τη γενεά, και ότι θα έδιναν μαρτυρία γι’ αυτό σε όλα τα μέρη της γης;—Λουκ. 21:28· Ματθ. 24:14.
Από την άποψι αυτή, προκαλούν έκπληξι οι λόγοι του αποθανόντος Αρχιεπισκόπου της Σουηδίας Ύνγκβε Μπρίλιοθ, που είπε: «Κατά πόσον το ανθρώπινο γένος θ’ αποκτήση ποτέ ειρήνη, είναι ένα ερώτημα, του οποίου η απάντησις θ’ απαιτούσε προτερήματα προφήτου, τα οποία δεν έχω.» Αν εκείνο, που είχε ο κληρικός αυτός, ήταν η ορθή θρησκεία, θα εγνώριζε σαφώς ότι θα έλθη ειρήνη σ’ αυτή τη γη, και πώς θα έλθη, εφόσον η Γραφή απαντά εμφατικά σ’ αυτά τα ερωτήματα.
Ένας εξέχων Αμερικανός επίσκοπος, ο Τζαίημς Α. Πάικ, παρεδέχθη: «Η ιστορία της Χριστιανικής υφέσεως είναι κάτι περισσότερο από μια ιστορία αριθμών. Είναι ιστορία μιας Εκκλησίας που είναι σε μεγάλο βαθμό αυτάρεσκη και ασυνεπής. Η Χριστιανική κοινότης φαίνεται ανίκανη να προσέξη τη θρησκευτική νουθεσία ‘να αγαπάς τον πλησίον σου’ καθ’ ον χρόνον η ανάγκη για μια τέτοια αγάπη ουδέποτε ήταν περισσότερο προφανής.» Αυτό, όμως, δεν θα μπορούσε να αληθεύη, αν αυτός εκπροσωπούσε την αληθινή θρησκεία, της οποίας οι οπαδοί πάντοτε εξεδήλωσαν τέτοια αγάπη και εκδηλώνουν ομοίως στον παρόντα καιρό. Πράγματι, αυτή αποτελεί ένα εξέχον χαρακτηριστικό που τους διακρίνει από εκείνους που έχουν την εσφαλμένη θρησκεία.—Ιωάν. 13:34, 35.
Σχετικοί με αυτό είναι οι λόγοι του αποθανόντος Πάπα Ιωάννου 23ου, ο οποίος, μιλώντας περί πυγμαχίας, είπε: «Είναι βάρβαρο να επιτίθεται αδελφός εναντίον αδελφού.» Όμως, είναι πολύ περισσότερο βάρβαρο να βλέπη κανείς εκατομμύρια που ανήκουν στην ίδια θρησκεία να σφάζουν ο ένας τον άλλον στο πεδίον της μάχης εν καιρώ πολέμου, ενώ έκαστο μέρος υποστηρίζεται από τον αντίστοιχο κλήρο που είναι, επίσης, της ιδίας θρησκείας! Τι ασύλληπτη αποτυχία αυτών των θρησκειών, όταν παρατηρούμε τα λόγια του εδαφίου 1 Ιωάν. 3:10-12: «Εν τούτω γνωρίζονται τα τέκνα του Θεού και τα τέκνα του διαβόλου. Πας όστις δεν πράττει δικαιοσύνην, δεν είναι εκ του Θεού, ουδέ όστις δεν αγαπά τον αδελφόν αυτού. . . . Να αγαπώμεν αλλήλους· ουχί καθώς ο Κάιν ήτο εκ του πονηρού, και έσφαξε τον αδελφόν αυτού»!
Αν αντιμετωπίσετε τα πράγματα τιμίως, όπως πράγματι είναι, θα βρήτε ακριβή τα λόγια του εντύπου της Γερμανικής Λουθηρανικής εκκλησίας Επίσημος Εφημερίς της Εκκλησίας του Κηρύγματος, όταν έγραψε: «Σ’ αυτή την περίοδο στο τέλος του συγχρόνου κόσμου, εμείς οι θεολόγοι και οι κληρικοί, λόγω της εσφαλμένης πορείας μας, ανήκομε στην ίδια κατηγορία όπως οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι για τους οποίους γίνεται λόγος στο Ματθαίος 16:1-4. Κι εμείς, επίσης, αποτυγχάνομε να κατανοήσωμε τα σημεία των καιρών.»
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ;
Έχοντας υπ’ όψι όλες αυτές τις ομολογίες αποτυχίας, πρέπει να το θεωρήσετε επιτακτικό, αν αγαπάτε ό,τι είναι ορθό, να ελέγξετε και να δήτε, αν εκείνο, που η θρησκεία σας διδάσκει και πράττει, εναρμονίζεται με τη Γραφή. «Πάντα δοκιμάζετε, το καλόν κατέχετε», είναι η συμβουλή, που ο Λόγος του Θεού δίνει στους εκζητητάς της αληθείας.—1 Θεσ. 5:21.
Κάνετε όπως έκαμαν μερικοί στην πόλι της Βεροίας στον πρώτον αιώνα, αφού άκουσαν τον απόστολο Παύλο. Η Γραφή μάς λέγει ότι οι άνθρωποι αυτοί «ήσαν ευγενέστεροι παρά τους εν Θεσσαλονίκη, καθότι εδέχθησαν τον λόγον μετά πάσης προθυμίας, εξετάζοντες καθ’ ημέραν τας γραφάς, αν ούτως έχωσι ταύτα.» (Πράξ. 17:11) Ναι, έκαμαν έλεγχο σε ό,τι άκουσαν από τον Παύλο για να δουν αν αυτό συμφωνούσε μ’ εκείνο που έλεγαν οι Γραφές των. Έλαβαν έπαινο επειδή ενήργησαν μ’ αυτόν τον τρόπο.
Τι θα συνέβαινε, αν αυτά που άκουσαν και ήλεγξαν τις Γραφές τους διέφεραν απ’ ό,τι εδίδασκε και έπραττε η θρησκεία των; Τότε αυτό θα εσήμαινε ότι έπρεπε ν’ αλλάξουν τη θρησκεία τους, αν επρόκειτο να λάβουν την επιδοκιμασία του Θεού! Την άλλαξαν; Η αφήγησις λέγει: «Πολλοί μεν λοιπόν εξ αυτών επίστευσαν, και εκ των επισήμων Ελληνίδων γυναικών, και εκ των ανδρών ουκ ολίγοι.» (Πράξ. 17:12) Ναι, εγκατέλειψαν την προηγουμένη τους θρησκεία και απεδέχθησαν την αληθινή θρησκεία. Ακόμη και ο απόστολος Παύλος υπήρξε ένα εξέχον παράδειγμα τούτου, διότι ήταν ένας που είχε αλλάξει τη θρησκεία του. Και είχε διατελέσει κάποτε ένας λίαν διακεκριμένος θρησκευτικός αρχηγός!
Εν τούτοις, κανείς απ’ αυτούς τους ανθρώπους, που άλλαξαν τη θρησκεία τους, δεν ενήργησε έτσι για αισθηματικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς, εμπορικούς ή άλλους ιδιοτελείς λόγους. Ενήργησαν έτσι επειδή ήθελαν να λατρεύουν τον Θεό όπως ο Θεός ήθελε να τον λατρεύουν. Ήθελαν να υιοθετήσουν την αληθινή θρησκεία ώστε να κερδίσουν την επιδοκιμασία και την ευλογία του Θεού, γνωρίζοντας ότι εκείνος, που θα προσεκολλάτο στην ψευδή θρησκεία, θ’ απερρίπτετο από τον Θεό, όπως θ’ απερρίπτετο απ’ Αυτόν και η ίδια η ψευδής θρησκεία.
Αντιληφθήτε, λοιπόν, την ανάγκη για το ίδιο είδος εξετάσεως και αλλαγής, που έκαμαν αυτοί οι Χριστιανοί της Βίβλου και που κάνουν στην εποχή μας εκατοντάδες χιλιάδων άτομα που επιζητούν την αληθινή θρησκεία. Βγήτε έξω από την ψευδή θρησκεία, καθώς η Γραφή παραγγέλλει: «Εξέλθετε εκ μέσου αυτών και αποχωρίσθητε.» (2 Κορ. 6:17) Και τι θα εσήμαινε αν παρίσταται ανάγκη ν’ αλλάξετε τη θρησκεία σας αλλά δεν το κάνετε αυτό; Θα εσήμαινε ότι συνταυτίζεσθε με μια θρησκεία που έχει περάσει κάτω από τη δυσμενή κρίσι του Θεού και διαφυλάσσεται για καταστροφή που θα έλθη σύντομα. Καθώς ο Λόγος του Θεού προειδοποιεί σχετικά με τη Βαβυλώνα τη Μεγάλη, την παγκόσμια αυτοκρατορία της ψευδούς θρησκείας: «Εξέλθετε εξ αυτής, ο λαός μου, δια να μη συγκοινωνήσητε εις τας αμαρτίας αυτής, και να μη λάβητε εκ των πληγών αυτής· διότι αι αμαρτίαι αυτής έφθασαν έως του ουρανού, και ενεθυμήθη ο Θεός τα αδικήματα αυτής . . . εν μια ημέρα θέλουσιν ελθεί αι πληγαί αυτής, . . . και θέλει κατακαυθή εν πυρί, διότι ισχυρός είναι Ιεχωβά ο Θεός ο κρίνων αυτήν.»—Αποκάλ. 18:4, 5, 8, ΜΝΚ.
Λοιπόν, ερευνήστε τις Γραφές. Θέστε τη θρησκεία σας υπό δοκιμήν. Εγκαταλείψτε την ψευδή θρησκεία προς χάριν της αληθινής θρησκείας. Ναι, αναζητήστε εκείνους που παίρνουν τη Γραφή στα σοβαρά και ζήστε σύμφωνα μ’ αυτή, εξ ολοκλήρου. Ενωθήτε μαζί τους στην αληθινή λατρεία. Αν το κάμετε αυτό, θα κάνετε το θέλημα του Θεού, και όποιος «πράττει το θέλημα του Θεού, μένει εις τον αιώνα.»—1 Ιωάν. 2:17.