Ερωτήσεις από Αναγνώστας
● Πώς μπορεί να εναρμονισθή το εδάφιο Πράξεις 7:16 που αναφέρει ότι ο Αβραάμ αγόρασε έναν τόπο ταφής στη Συχέμ, με το εδάφιο Γένεσις 23:15-19;
Μπορεί να φαίνεται ότι υπάρχει μια αντίφασις μεταξύ του εδαφίου Πράξεις 7:16 που λέγει ότι ο Αβραάμ αγόρασε έναν τόπο ταφής στη Συχέμ, και του εδαφίου Γένεσις 23:15-19 που αναφέρει ότι τον αγόρασε στη Μαχπελάχ, κοντά στη Χεβρών. Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις. Ας εξετάσωμε μερικές λεπτομέρειες.
Αφού ο Αβραάμ εισήλθε στη Γη της Επαγγελίας (1943 π.Χ.), έμεινε για λίγο καιρό στη Συχέμ η οποία βρισκόταν στη βόρεια περιοχή όπου κτίσθηκε αργότερα η Σαμάρεια. (Γέν. 12:6-8) Όταν αργότερα η σύζυγος του Σάρρα πέθανε (1881 π.Χ.), ο Αβραάμ αγόρασε ως τόπον ταφής τον αγρό και το σπήλαιο Μαχπελάχ τα οποία ήσαν κοντά στη Χεβρών νοτίως της Ιερουσαλήμ. «Έθαψεν ο Αβραάμ Σάρραν την γυναίκα αυτού εν τω σπηλαίω του αγρού Μαχπελάχ, έμπροσθεν της Μαμβρή· αύτη είναι η Χεβρών εν γη Χαναάν.» (Γεν. 23:15-19) Αργότερα, ο Αβραάμ, ο Ισαάκ, η Ρεβέκκα και η Λεία ετάφησαν επίσης εκεί.—Γεν. 25:9· 49:29-32.
Επίσης ο εγγονός του Αβραάμ Ιακώβ έμεινε για λίγο καιρό κοντά στη Συχέμ, όπου αγόρασε μια έκτασι γης κι έκτισε ένα θυσιαστήριο. (Γέν. 33:18-20) Όταν πλησίαζε να πεθάνη στην Αίγυπτο, ο Ιακώβ παρήγγειλε στους γυιους του να ταφή, όχι στη Συχέμ, αλλά μαζί με τους προπάτορές του στο τεμάχιο του αγρού που είχε αγοράσει ο Αβραάμ κοντά στη Χεβρών. (Γέν. 49:29-32· 50:12, 13) Σχετικά με την ταφή στη Συχέμ, το εδάφιο Ιησούς του Ναυή 24:32 λέγει ότι αφού οι Ισραηλίτες εισήλθαν στη Γη της Επαγγελίας, έθαψαν τα οστά του Ιωσήφ «εν Συχέμ, εν τω μερίδι του αγρού την οποίαν ηγόρασεν ο Ιακώβ» και η οποία βρισκόταν μέσα στην περιοχή του υιού του Ιωσήφ Μανασσή.
Έχοντας υπ’ όψιν αυτό το ιστορικό, μπορούμε να εξετάσωμε το εδάφιο Πράξεις 7:15, 16. Ο Χριστιανός μαθητής Στέφανος ανέφερε στη θαυμαστή απολογία του: «Και κατέβη ο Ιακώβ εις Αίγυπτον και ετελεύτησεν εκεί αυτός και οι πατέρες ημών, και μετεκομίσθησαν εις Συχέμ και ετέθησαν εν τω μνήματι, το οποίον ηγόρασεν ο Αβραάμ με τιμήν αργυρίου παρά των υιών του Εμμώρ πατρός του Συχέμ.» Έτσι, φαίνεται ότι ο Στέφανος μπορεί να εννοούσε ότι ο Αβραάμ μάλλον, παρά ο Ιακώβ, αγόρασε τη γη στη Συχέμ. Αλλά το εδάφιο Γένεσις 23:17, 18 μάς λέγει ότι ο Αβραάμ αγόρασε ένα τόπο ταφής στη Μαχπελάχ κοντά στη Χεβρών.
Μερικοί λόγιοι, πιστεύουν ότι εκτός από την αγορά ενός τεμαχίου γης στη Χεβρών, ο Αβραάμ θα μπορούσε επίσης να είχε αγοράσει και τη γη στη Συχέμ όπου εμφανίσθηκε σ’ αυτόν ο Ιεχωβά και όπου έκτισε ένα θυσιαστήριο. (Γέν. 12:7) Αν αυτό αληθεύη, τότε αυτή θα μπορούσε να είναι η ίδια γη που αναφέρει το εδάφιο Γένεσις 33:18, 19 ότι αγόρασε ο Ιακώβ από εκείνους που την είχαν στην εξουσία τους εκείνο τον καιρό. Αυτή η άποψις θα μπορούσε να εξαλείψη κάθε φαινομενικό πρόβλημα που παρουσιάζει το εδάφιο Πράξεις 7:16.
Μια άλλη πιθανότης είναι ότι ο Στέφανος μπορεί να είχε απλώς συνοψίσει και τις δύο αφηγήσεις, συνδυάζοντας τη συναλλαγή του Αβραάμ που αναγράφεται στο Γένεσις 23:15-19 και την αγορά που έκαμε ο Ιακώβ όπως λέγει το Γένεσις 33:18, 19. Αυτή η πιθανότης ενισχύεται από το γεγονός ότι στις Πράξεις 7:7 ο Στέφανος συνώψισε σε μια δήλωσι κάτι που ο Θεός είχε πει στον Αβραάμ και κάτι που είχε πει στον Μωυσή. (Γέν. 15:14· Έξοδ. 3:12) Έτσι το εδάφιο Πράξεις 7:16 μπορεί να είναι απλώς μια συνοψισμένη ή περιληπτική δήλωσις που επαρκούσε για τον σκοπό που επεδίωκε ο Στέφανος στις Πράξεις 7:7.
Μπορεί επίσης να εξετασθή μια άλλη πιθανή λύσις. Ο Αβραάμ ήταν παππούς του Ιακώβ. Έτσι, μολονότι το εδάφιο Γένεσις 33:18, 19 λέγει ότι ο Ιακώβ αγόρασε τη γη στη Συχέμ, ο Στέφανος μπορούσε ν’ αποδώση την αγορά στον Αβραάμ, ως την πατριαρχική κεφαλή. Κάτι που ενισχύει αυτή την εκδοχή είναι ότι υπάρχουν στην Αγία Γραφή και άλλες περιπτώσεις όπου τα ονόματα των προπατόρων χρησιμοποιούνται αντί των ονομάτων των απογόνων των.—Ωσηέ 11:1, 3, 12· Ματθ. 2:15-18.
Οποιαδήποτε από αυτές τις πιθανότητες μπορεί να είναι η λύσις που εξαλείφει τη φαινομενική αντίφασι που υπάρχει μεταξύ των εδαφίων Πράξεις 7:16 και Γένεσις 23:15-19. Το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές ευλογοφανείς εξηγήσεις δείχνει πόσο παράλογο θα ήταν για οποιονδήποτε σήμερα που δεν έχει όλα τα γεγονότα για να φθάση σε ορθό συμπέρασμα, να συμπεράνη ότι ο Στέφανος είχε κάμει λάθος.