Η Αδικία θα Παύση Ποτέ;
«ΤΟ σύστημα δικαιοσύνης που εφαρμόζεται σε σας είναι διαφορετικό από το σύστημα που εφαρμόζεται σε ανθρώπους που έχουν επιρροή.»
Ο Μωρίς Χ. Νατζάρι, που ήταν τότε Ειδικός Εισαγγελεύς του Κράτους για τη διερεύνησι του συστήματος της εγκληματολογικής δικαιοσύνης στην πόλι της Νέας Υόρκης, έκαμε αυτή τη δήλωσι σε μια συνέντευξι πέρυσι το καλοκαίρι. Όταν ερωτήθηκε: «Πιστεύετε ότι υπάρχουν δύο ειδών συστήματα δικαιοσύνης σ’ αυτή την κοινωνία· ένα για τους αριστοκράτες κι ένα για τους απλοϊκούς;» ο Νατζάρι απήντησε:
«Πιστεύω ότι οπωσδήποτε στο σύστημά μας της δικαιοσύνης συμβαίνει αυτό. Υπάρχει δικαιοσύνη με δύο όψεις. Ένα σύστημα δικαιοσύνης γι’ αυτούς που μετρώνται από πολιτική άποψι κι ένα άλλο για σας και για μένα.»
Μήπως αυτές οι παρατηρήσεις ανταποκρίνονται σε όσα συμβαίνουν και στη δική σας περιοχή; Ίσως ναι, διότι οι άνθρωποι παντού δοκιμάζουν τέτοιου είδους αδικίες. Άσχετα με το τι έχετε δοκιμάσει σεις προσωπικά, πιθανώς έχετε ακούσει πολλά παραδείγματα αδικιών.
Επί παραδείγματι, γνωρίζετε περιπτώσεις στις οποίες ένας εξέχων νομοθέτης, κριτής ή πολιτικός, αφού δωροδοκήθηκε, χρησιμοποίησε την επιρροή του ή παρεβίασε τον νόμο για να πλουτίση ο ίδιος ή για να προωθήση τη σταδιοδρομία του; Εν τούτοις, μήπως τιμωρήθηκε; Ή μήπως η τιμωρία του ήταν πολύ μικρότερη από την τιμωρία ενός ατόμου κατωτέρας τάξεως για ένα παρόμοιο αδίκημα; Για να το κατανοήσωμε καλύτερα: Αν απεκαλύπτετο ότι ένα άτομο με επιρροή στην κοινότητά σας έκανε καταχρήσεις εις βάρος της κυβερνήσεως, παραδείγματος χάριν 50.000 δολλάρια, πιστεύετε ότι η τιμωρία του θα ήταν ίση με την τιμωρία που θα ελάμβανε ένας συνάδελφός σας ή ένας γείτονάς σας αν έκλεβε το ίδιο ποσόν χρημάτων;
Το γεγονός είναι ότι σε πολλά μέρη το «σύστημα δικαιοσύνης» δεν είναι πραγματικά δίκαιο. Ένα εθνικό συμβούλιο επί του εγκλήματος ανέφερε:
«Αυτοί που καταπιέζονται απ’ αυτό το σύστημα είναι κατά συντριπτικό αριθμό οι πτωχοί, οι κατώτερες τάξεις, τα μέλη των μειονοτήτων, οι μετανάστες, οι ξένοι, τα άτομα χαμηλού διανοητικού επιπέδου, και άλλοι που κατά κάποιον τρόπο έχουν ένα μειονέκτημα. Αυτοί που έχουν πολλές ευκαιρίες να διαφύγουν το σύστημα, είναι οι άφοβοι εγκληματίες, οι εγκληματίες των συνδικάτων, οι εγκληματίες με τα ‘λευκά κολλάρα’ οι επαγγελματίες εγκληματίες, οι ωργανωμένοι εγκληματίες και οι έξυπνοι εγκληματίες.»
Μπορούμε να εξηγήσωμε καλύτερα αυτή τη γενίκευσι. Σύμφωνα με μια μελέτη, ‘οι εγκληματίες είχαν πέντε φορές λιγώτερες πιθανότητες από άλλους να κατηγορηθούν για κάποιο έγκλημα.’ Μια άλλη μελέτη απεκάλυψε ότι «οι εξέχοντες εγκληματίες με τα ‘λευκά κολλάρα’ κατά μέσον όρο τιμωρούνται με ένα έτος [φυλάκισι] για κάθε 10 εκατομμύρια δολλάρια που κλέπτουν. . . . Σε αντίθεσι μ’ αυτούς, οι ληστές τραπεζών, οι οποίοι διαφεύγουν με λίγες χιλιάδες δολλάρια, τιμωρούνται κατά μέσον όρο με ποινές 11 ετών, δηλαδή δαπανούν πέντε φορές περισσότερο χρόνο [στη φυλακή] από τους καταχραστάς των τραπεζών οι οποίοι φεύγουν με πολλά εκατομμύρια.»
Αυτό συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλ’ αν ζήτε σε μια άλλη χώρα, πιστεύετε ότι η κατάστασις είναι πολύ διαφορετική εκεί;
Φυσικά, οι περισσότεροι από μας μπορούμε να νομίζωμε ότι αυτός ο ειδικός τύπος αδικίας δεν περιλαμβάνει άμεσα εμάς, διότι ποιος από μας σκοπεύει να ληστέψη μια τράπεζα ή να καταχρασθή εκατομμύρια; Εν τούτοις, οι αδικίες μπορεί να περιλαμβάνουν και μας με άλλους τρόπους.
Παραδείγματος χάριν, μπορεί να προσπαθήσατε να τακτοποιήσετε κάποιο νομικό ζήτημα. Ίσως αυτό αφωρούσε ωρισμένα έγγραφα ταξιδίου ή οικογενειακά έγγραφα ή μια άδεια για να κάνετε τροποποιήσεις σ’ ένα κτίριο. Εσείς τηρήσατε όλες τις νομικές απαιτήσεις, όπως η τήρησις του κώδικος που αφορά τα κτίσματα. Αλλά τύχατε δικαίας μεταχειρίσεως; Ή μήπως, εκεί που βρίσκεσθε, η δικαιοσύνη σ’ αυτά τα ζητήματα εξαρτάται κατά μεγάλο βαθμό από το ‘ποιον γνωρίζετε;’
Οποιοδήποτε κι αν είναι το είδος και η έκτασις της αδικίας, όλοι μας υφιστάμεθα αδικίες πολύ συχνά. Ως αποτέλεσμα, πιθανώς να έχετε διερωτηθή: «Θα παύση ποτέ η αδικία;»
ΒΟΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
Εκείνοι που προσπάθησαν να λύσουν κάποια από τις πιο φανερές δημόσιες αδικίες έμαθαν ότι είναι πολύ πιο εύκολο να το επιθυμούν αυτό παρά να το κάνουν. Μεταξύ των λύσεων που μπορεί ν’ ακούσετε από τον μέσο άνθρωπο είναι:
‘Να εκλέγετε ηγέτες που είναι έντιμοι και δίκαιοι· τότε και ο υπόλοιπος κόσμος θα είναι δίκαιος.’ ‘Να βεβαιώνεσθε ότι τα δικαστήρια επιβάλλουν ίδιες καταδίκες για όλους, χωρίς να επιτρέπουν στους εγκληματίες ή στους πολιτικούς να διαφεύγουν εύκολα.’ ‘Φροντίστε ώστε οι φτωχοί να έχουν επαρκή νομική βοήθεια ώστε να τυγχάνουν δικαιοσύνης.’ ‘Αυξήστε τις ποινές γι’ αυτούς που δωροδοκούνται, ώστε αυτοί που είναι στην εξουσία να μη βρίσκονται στον πειρασμό ν’ αλλοιώνουν τη δικαιοσύνη.’
Εν τούτοις, αυτές οι απόψεις παραβλέπουν μερικά ζωτικά σημεία σχετικά με την αδικία, τα οποία φέρνουν φως μια αφήγησι της βίβλου που βρίσκεται στο 18 κεφάλαιο του Ευαγγελίου του Λουκά. Αν εξετάσωμε σύντομα αυτή την αφήγησι, θα δούμε κάποια ιστορική άποψι για το πρόβλημα της αδικίας και θ’ αντιληφθούμε ωρισμένες πλευρές του ζητήματος που συχνά αγνοούνται.
Η αφήγησις περιλαμβάνει μια παραβολή που είπε ο Ιησούς, βασισμένη στα πράγματα τα οποία οι ακροαταί του εγνώριζαν πολύ καλά. Ο Ιησούς είπε τα εξής:
«Κριτής τις ήτο εν τινί πόλει, όστις τον Θεόν δεν εφοβείτο και άνθρωπον, δεν εντρέπετο. Ήτο δε χήρα τις εν εκείνη τη πόλει και ήρχετο προς αυτόν, λέγουσα· Εκδίκησόν με από του αντιδίκου μου. Και μέχρι τινός δεν ηθέλησε· μετά δε ταύτα είπε καθ’ εαυτόν. . . Αν και τον Θεόν δε φοβώμαι και άνθρωπον δεν εντρέπωμαι, τουλάχιστον επειδή με ενοχλεί η χήρα αύτη, ας εκδικήσω αυτήν, δια να μη έρχηται πάντοτε και με βασανίζη»
Κατόπιν ο Ιησούς είπε:
«Ακούσατε τι λέγει ο άδικος κριτής· ο δε Θεός δεν θέλει κάμει την εκδίκησιν των εκλεκτών αυτού των βοώντων προς αυτόν ημέραν και νύκτα, αν και μακροθυμή δι’ αυτούς; σας λέγω ότι θέλει κάμει την εκδίκησιν αυτών ταχέως. Πλην ο Υιός του ανθρώπου, όταν έλθη, άραγε θέλει ευρεί την πίστιν επί της γης;»—Λουκ. 18:2-8.
Ο Ιησούς έδωσε αυτή την παραβολή για να τονίση την ανάγκη να επιμένωμε στην προσευχή. (Λουκ. 18:1) Αλλά μπορούμε επίσης να μάθωμε κάτι για τη δικαιοσύνη απ’ αυτή την παραβολή.
Κατ’ αρχήν, η παραβολή πρέπει να έχη μια ισορροπημένη επίδρασι επάνω μας. Γιατί; Διότι δείχνει ότι ακόμη και πριν από δεκαεννέα αιώνες ήταν δύσκολο να βρη κανείς δικαιοσύνη από έναν άνθρωπο που ήταν στην εξουσία, όπως ένας κριτής που ήταν διωρισμένος από τους Ρωμαίους. Πραγματικά, η αδικία αποτελεί πολύ παλαιό πρόβλημα. Ποιος μπορεί να πη πόσες διαφορετικές ανθρώπινες κυβερνήσεις και ριζοσπαστικές κινήσεις προσπάθησαν να θέσουν τέλος στην αδικία; Εν τούτοις, η αδικία υπάρχει ανάμεσά μας. Η αναγνώρισις αυτού του ιστορικού γεγονότος μπορεί ν’ αποτελή προστασία για μάς. Πώς; Μπορεί να μας προστατεύση από το ν’ αναμιχθούμε εσπευσμένα σε κάποιο άλλο είδος ανθρώπινης προσπαθείας για να φέρωμε κάποια αλλαγή στην κατάστασι, μια προσπάθεια που πιθανώς να μην είναι πολύ διαφορετική απ’ ό,τι ήταν στο παρελθόν.—Παροιμ. 24:21.
Επίσης, αυτή η παραβολή πρέπει να μας βοηθήση να κατανοήσωμε ότι, σύμφωνα με την Αγία Γραφή, ο Δημιουργός του ανθρωπίνου γένους ενδιαφέρεται ν’ αποδοθή δικαιοσύνη σε όλους, ακόμη και σ’ εκείνη την ταπεινή χήρα. (Δευτ. 10:17, 18) Αυτό συμφωνεί με τον χαρακτηρισμό για τον Θεό που δίδεται από ένα ψαλμωδό, ο οποίος εγνώριζε τις κρίσεις του Θεού: «Αγαπά δικαιοσύνην και κρίσιν.»—Ψαλμ. 33:5.
Τελικά, η παραβολή του Ιησού, μολονότι δεν μας προσδιορίζει το πότε θα συμβή, μας δίδει, εν τούτοις, λόγους να πιστεύωμε ότι ο σκοπός του Θεού είναι «να παύση την αδικία.»
«Ναι» μπορεί να πη κάποιος, «αλλά πώς θα παύση η αδικία και πότε;»