Προσδιορισμός της Ταυτότητας του Αγίου Πνεύματος
ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ ότι το άγιο πνεύμα επηρεάζει τη ζωή του καθενός μας; Και είχατε συνειδητοποιήσει ότι το άγιο πνεύμα μπορεί να προκαλέσει τεράστιες βελτιώσεις στη ζωή σας; Αυτό μπορεί να σας ξαφνιάσει. Μάλιστα, μπορεί να ρωτήσετε: ‘Ποιος ή τι είναι το άγιο πνεύμα;’
Αν ανήκετε σε κάποια από τις εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου, θα έχετε πιθανώς ακούσει κάποιον κληρικό να βαφτίζει ένα μωρό «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». (Ματθαίος 28:19) Όταν τους ρωτήσει κανείς τι είναι το άγιο πνεύμα, οι περισσότεροι κληρικοί αποκρίνονται γρήγορα: ‘Το άγιο πνεύμα είναι το τρίτο πρόσωπο της Τριάδας, από κάθε άποψη ίσο με τον Θεό, τον Πατέρα, και με τον Κύριο Ιησού Χριστό’.
Ωστόσο, αυτή η άποψη δεν υπήρχε στη διάρκεια των πρώτων λίγων αιώνων της Κοινής μας Χρονολογίας. Να ένα παράδειγμα: Γύρω στους τρεις αιώνες μετά το θάνατο των αποστόλων του Ιησού Χριστού, ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός έγραψε: «Μερικοί θεωρούν ότι [το άγιο πνεύμα] είναι δύναμη (ενέργεια), μερικοί ότι είναι πλάσμα, άλλοι ότι είναι ο Θεός και άλλοι δεν μπορούν να πουν με σιγουριά τι απ’ όλα είναι».
Σήμερα, οι περισσότερες εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου δέχονται την Τριαδική άποψη για το άγιο πνεύμα. Αλλά υποστηρίζεται αυτή η άποψη από την Αγία Γραφή; Ή βασίζεται απλώς στην παράδοση; Στην πραγματικότητα, η Αγία Γραφή ποτέ δεν μιλάει για το άγιο πνεύμα με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο μιλάει για τον Θεό ή για τον Ιησού. Για παράδειγμα, στην Αγία Γραφή το άγιο πνεύμα δεν έχει προσωπικό όνομα.
Είναι αυτό μια ασήμαντη λεπτομέρεια; Όχι, γιατί τα ονόματα είναι σημαντικά στην Αγία Γραφή. Ο Θεός τόνισε τη σημασία του δικού του ονόματος όταν είπε: ‘Εγώ είμαι ο Ιεχωβά· τούτο είναι το όνομά μου· και δεν θέλω δώσει την δόξαν μου εις άλλον ουδέ την αίνεσίν μου εις τα γλυπτά’. (Ησαΐας 42:8) Η σημασία του ονόματος του Ιησού Χριστού τονίστηκε πριν από τη γέννησή του, όταν ένας άγγελος είπε στη Μαρία: «Θέλεις καλέσει το όνομα αυτού Ιησούν». (Λουκάς 1:31) Αν το όνομα του Πατέρα και το όνομα του Γιου είναι τόσο σημαντικά, γιατί το άγιο πνεύμα δεν έχει προσωπικό όνομα; Ασφαλώς, αυτή και μόνο η λεπτομέρεια θα έπρεπε να κάνει ένα άτομο να αναρωτηθεί αν το πνεύμα είναι πράγματι ίσο με τον Πατέρα και τον Γιο.
Οι Γραφές και το Άγιο Πνεύμα
Στις Εβραϊκές Γραφές, ή αλλιώς στην «Παλαιά Διαθήκη», υπάρχουν αναφορές στο «πνεύμα το άγιο» και στο «πνεύμα [του Θεού] μου». (Ψαλμός 51:11· Ιωήλ 2:28, 29) Διαβάζουμε ότι το άγιο πνεύμα μπορεί να γεμίσει ένα άτομο, να είναι πάνω του και να το περιβάλλει. (Έξοδος 31:3· Κριταί 3:10· 6:34) Μέρος του αγίου πνεύματος του Θεού μπορεί να παρθεί από ένα άτομο και να δοθεί σε κάποιο άλλο. (Αριθμοί 11:17, 25) Το άγιο πνεύμα μπορεί να ενεργήσει πάνω σε κάποιον, καθιστώντας τον ικανό να κάνει υπερανθρώπινα κατορθώματα.—Κριταί 14:6· 1 Σαμουήλ 10:6.
Τι μπορούμε λογικά να συμπεράνουμε από τέτοιες δηλώσεις; Σίγουρα δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το άγιο πνεύμα είναι πρόσωπο. Πώς μπορεί να παρθεί μέρος ενός ατόμου και να δοθεί σε κάποιον άλλον; Επιπλέον, δεν υπάρχει απόδειξη ότι, όταν ο Ιησούς ήταν στη γη, οι πιστοί Ιουδαίοι θεωρούσαν το άγιο πνεύμα ως πρόσωπο ίσο με τον Πατέρα. Είναι βέβαιο ότι δεν λάτρευαν το άγιο πνεύμα. Αντίθετα, η λατρεία τους δινόταν αποκλειστικά στον Ιεχωβά, Αυτόν που ο ίδιος ο Ιησούς αποκάλεσε «Πατέρα μου» και «Θεόν μου».—Ιωάννης 20:17.
Όπως και η λεγόμενη Παλαιά Διαθήκη, το μέρος της Αγίας Γραφής που ονομάζεται Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, ή αλλιώς «Καινή Διαθήκη», λέει ότι το άγιο πνεύμα μπορεί να ‘γεμίσει’ ένα άτομο ή να είναι ‘πάνω του’. (Πράξεις 2:4, Απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα· Λουκάς 2:25-27) Το άγιο πνεύμα ‘δινόταν’, ‘εκχυνόταν’ και ‘διανεμόταν’. (Λουκάς 11:13· Πράξεις 10:45· Εβραίους 2:4) Την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., οι μαθητές έλαβαν ‘μέρος’ του πνεύματος του Θεού. (Πράξεις 2:17, ΜΝΚ) Οι Γραφές μιλάνε επίσης για άτομα που βαφτίζονται με άγιο πνεύμα και χρίονται μ’ αυτό.—Ματθαίος 3:11· Πράξεις 1:5· 10:38.
Τέτοιες Βιβλικές δηλώσεις αποδεικνύουν πως το άγιο πνεύμα δεν είναι πρόσωπο. Αυτό το συμπέρασμα επιβεβαιώνεται όταν δούμε ότι το άγιο πνεύμα αναφέρεται μαζί με άλλα απρόσωπα πράγματα. Για παράδειγμα, η Αγία Γραφή δηλώνει ότι ο Στέφανος ήταν ‘πλήρης πίστεως και Πνεύματος Αγίου’. (Πράξεις 6:5) Και ο απόστολος Παύλος σύστηνε τον εαυτό του ως διάκονο του Θεού «εν καθαρότητι, εν γνώσει, εν μακροθυμία, εν χρηστότητι, εν Πνεύματι Αγίω, εν αγάπη ανυποκρίτω».—2 Κορινθίους 6:4-6.
Είναι αλήθεια ότι μερικές φορές η Αγία Γραφή προσωποποιεί το άγιο πνεύμα. Για παράδειγμα, ο Ησαΐας είπε ότι ορισμένοι στασιαστές ‘έκαναν το άγιο πνεύμα του Θεού να αισθανθεί πληγωμένο’. (Ησαΐας 63:10, ΜΝΚ) Ο Παύλος είπε πως το πνεύμα μπορεί να ‘λυπηθεί’. (Εφεσίους 4:30) Και μερικά εδάφια λένε ότι το άγιο πνεύμα διδάσκει, καθοδηγεί, μιλάει και δίνει μαρτυρία. (Ιωάννης 14:26· 16:13, 14· 1 Ιωάννου 5:7, 8) Αλλά η Αγία Γραφή προσωποποιεί και άλλα άψυχα πράγματα, όπως είναι η σοφία, ο θάνατος και η αμαρτία. (Παροιμίαι 1:20· Ρωμαίους 5:17, 21) Στην πραγματικότητα, αυτός είναι ένας παραστατικός τρόπος με τον οποίο οι Γραφές εκφράζουν μερικές φορές τα ζητήματα.
Σήμερα, μιλάμε με παρόμοιο τρόπο για την Αγία Γραφή, όταν λέμε πως αυτή λέει κάτι ή διδάσκει κάποια διδασκαλία. Όταν χρησιμοποιούμε τέτοιες εκφράσεις δεν εννοούμε ότι η Αγία Γραφή είναι πρόσωπο, έτσι δεν είναι; Ούτε και η Αγία Γραφή εννοεί ότι το άγιο πνεύμα είναι πρόσωπο όταν χρησιμοποιεί παρόμοιες εκφράσεις.
Τι είναι, λοιπόν, το άγιο πνεύμα; Δεν είναι πρόσωπο. Αντίθετα, είναι η ενεργός δύναμη του ίδιου του Θεού, που τη χρησιμοποιεί εκείνος για να πραγματοποιήσει το θέλημά του. (Γένεσις 1:2, ΜΝΚ) Αλλά πώς επηρεάζεται η ζωή μας από το άγιο πνεύμα; Και πώς μπορούμε εμείς προσωπικά να ωφεληθούμε περισσότερο από τη δραστηριότητά του;