Ποιος Φταίει;
Ο ΠΡΩΤΟΣ άνθρωπος, ο Αδάμ, ξεκίνησε αυτή την τάση. Αφού αμάρτησε, αυτός είπε στον Θεό: «Η γυνή την οποίαν έδωκας να ήναι μετ’ εμού, αυτή μοι έδωκεν από του δένδρου, και έφαγον». Στην ουσία, αυτός έλεγε: «Δεν φταίω εγώ!» Η πρώτη γυναίκα, η Εύα, έκανε το ίδιο όταν είπε: «Ο όφις με ηπάτησε, και έφαγον».—Γένεσις 3:12, 13.
Έτσι, το ότι οι άνθρωποι αρνούνται να αναλάβουν την ευθύνη για τις πράξεις τους ανάγεται στον κήπο της Εδέμ. Βρεθήκατε ποτέ ένοχος για κάτι τέτοιο; Όταν ανακύπτουν προβλήματα, μήπως βιάζεστε να επιρρίψετε την ευθύνη σε άλλους; Ή αναλύετε την κατάσταση για να δείτε ποιος φταίει πραγματικά; Στην καθημερινή ζωή, είναι πολύ εύκολο να πέσουμε στην παγίδα τού να επιρρίπτουμε την ευθύνη στους άλλους για τα λάθη μας και να λέμε: «Δεν φταίω εγώ!» Ας εξετάσουμε μερικές συνηθισμένες καταστάσεις και ας δούμε τι έχουν την τάση να κάνουν ορισμένοι άνθρωποι. Κάτι πιο σημαντικό, αναλογιστείτε τι θα κάνατε εσείς υπό τις ίδιες περιστάσεις.
Οικονομικές Δυσκολίες
«Δεν φταίω εγώ—η οικονομία φταίει, οι διεφθαρμένοι επιχειρηματίες, το υψηλό κόστος ζωής», μπορεί να πουν μερικοί όταν διαπιστώσουν πως έχουν βυθιστεί σε μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Όμως, ευθύνονται πράγματι αυτοί οι παράγοντες; Ίσως οι αβέβαιες συνθήκες να τους οδήγησαν σε αμφισβητήσιμα ή κερδοσκοπικά επαγγελματικά εγχειρήματα. Μερικές φορές η απληστία επισκιάζει την αντικειμενικότητα, και οι άνθρωποι βρίσκουν τον εαυτό τους να κολυμπάει σε άγνωστα νερά, και έτσι γίνονται εύκολη λεία για τους «καρχαρίες». Αυτοί ξεχνούν το γνωμικό που λέει: «Αν κάτι φαίνεται απίστευτα καλό, τότε συνήθως δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα». Ψάχνουν για συμβουλές τις οποίες θέλουν να ακούσουν, αλλά όταν διαφαίνονται στον ορίζοντα οικονομικές δυσκολίες, αναζητούν κάποιον άλλον ώστε να του επιρρίψουν την ευθύνη. Δυστυχώς, μερικές φορές αυτό συμβαίνει και μέσα στη Χριστιανική εκκλησία.
Μερικοί έχουν παγιδευτεί από άσοφα ή ακόμη και παραπλανητικά επενδυτικά σχέδια, όπως είναι η αγορά ανύπαρκτων διαμαντιών, η χρηματοδότηση επιτυχημένων τηλεοπτικών προγραμμάτων τα οποία σύντομα έχασαν τη δημοτικότητά τους, ή η υποστήριξη μεγάλων οικοδομικών έργων που χρεοκόπησαν. Η αχαλίνωτη επιθυμία για πλούτη μπορεί να τους έκανε να ξεχάσουν τη Βιβλική συμβουλή: «Εκείνοι που είναι αποφασισμένοι να πλουτίσουν πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα . . . και έχουν μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους».—1 Τιμόθεο 6:9, 10.
Το να ξοδεύει κάποιος χρήματα αφειδώς μπορεί επίσης να οδηγήσει σε οικονομική καταστροφή. Μερικοί πιστεύουν ότι πρέπει να μοιάζουν με τους ανθρώπους που εμφανίζονται στα πιο σύγχρονα περιοδικά μόδας, να κάνουν ακριβές διακοπές, να τρώνε σε καλά εστιατόρια και να αγοράζουν τελευταίου τύπου «παιχνίδια» για μεγάλους—οχήματα αναψυχής, σκάφη, φωτογραφικές μηχανές, στερεοφωνικά συγκροτήματα. Φυσικά, με τον καιρό μερικοί ίσως είναι σε θέση να αποκτήσουν αυτά τα πράγματα μέσω διορατικού προγραμματισμού και αποταμίευσης. Ωστόσο, εκείνοι που βιάζονται να τα αποκτήσουν μπορεί να βρεθούν πνιγμένοι στα χρέη. Αν συμβεί αυτό, τότε ποιος φταίει; Προφανώς αυτά τα άτομα έχουν αγνοήσει την υγιή συμβουλή του εδαφίου Παροιμίαι 13:18, ΜΝΚ: ‘Αυτός που αμελεί τη διαπαιδαγώγηση πέφτει σε φτώχεια και ατίμωση’.
Απογοήτευση σε Σχέση με τα Παιδιά
«Οι πρεσβύτεροι φταίνε που τα παιδιά μου έφυγαν από την αλήθεια», μπορεί να πουν μερικοί γονείς. «Δεν έδωσαν αρκετή προσοχή στα δικά μου παιδιά».
Οι πρεσβύτεροι όντως έχουν την ευθύνη να ποιμαίνουν και να φροντίζουν το ποίμνιο, αλλά τι μπορεί να λεχτεί για τους ίδιους τους γονείς; Είναι αυτοί υποδειγματικοί σε ό,τι αφορά την εκδήλωση της καρποφορίας του πνεύματος του Θεού σε όλη τη συμπεριφορά τους; Γινόταν η οικογενειακή μελέτη της Αγίας Γραφής σε τακτική βάση; Έδειχναν οι γονείς ζήλο για την υπηρεσία του Ιεχωβά και βοηθούσαν τα παιδιά τους να προετοιμάζονται για αυτήν; Ήταν προσεκτικοί σε σχέση με τους συντρόφους των παιδιών τους;
Με παρόμοιο τρόπο, είναι εύκολο για ένα γονέα να πει αναφορικά με τη σχολική εργασία: «Φταίνε οι δάσκαλοι για το ότι ο γιος μου δεν τα πήγε καλά στο σχολείο. Δεν συμπαθούν το γιο μου. Εξάλλου, αυτό το σχολείο έχει πολύ χαμηλά εκπαιδευτικά πρότυπα». Όμως, επικοινωνούσε στενά ο γονέας με το σχολείο; Ενδιαφερόταν ο γονέας για το πρόγραμμα μαθημάτων και τις σπουδές του παιδιού; Ήταν προγραμματισμένο το διάβασμα του παιδιού, και του προσφερόταν βοήθεια όταν τη χρειαζόταν; Μήπως το βασικό πρόβλημα είχε σχέση με τη στάση ή την οκνηρία του παιδιού ή του γονέα;
Αντί οι γονείς να επιρρίπτουν την ευθύνη στο σχολικό σύστημα, είναι πολύ πιο παραγωγικό να αναλαμβάνουν θετική δράση για να βεβαιώνονται ότι τα παιδιά τους έχουν τη σωστή στάση και ότι επωφελούνται από τις ευκαιρίες που τους προσφέρει το σχολείο για μάθηση.
Όταν Δεν Ακμάζει Κάποιος Πνευματικά
Κατά καιρούς ακούμε κάποιον να λέει: «Θα ήμουν πιο ισχυρός πνευματικά, αλλά δεν φταίω εγώ που δεν είμαι. Οι πρεσβύτεροι δεν μου δίνουν αρκετή προσοχή. Δεν έχω φίλους. Το πνεύμα του Ιεχωβά δεν υπάρχει σε αυτή την εκκλησία». Στο μεταξύ, άλλοι μέσα στην εκκλησία έχουν φίλους, είναι ευτυχισμένοι και σημειώνουν θαυμάσια πνευματική πρόοδο· και η εκκλησία ευλογείται με αύξηση και πνευματική ευημερία. Γιατί, λοιπόν, έχουν προβλήματα μερικοί;
Λίγοι άνθρωποι θέλουν για στενούς συντρόφους άτομα που εκδηλώνουν αρνητικό και παραπονιάρικο πνεύμα. Η απότομη, δηκτική γλώσσα και τα συνεχή παράπονα μπορούν να είναι πάρα πολύ αποθαρρυντικά πράγματα. Μη θέλοντας να εξασθενήσουν πνευματικά, μερικοί είναι πιθανόν να περιορίσουν την κοινωνική συναναστροφή τους με τέτοια άτομα. Εκλαμβάνοντάς το αυτό ως ψυχρότητα από μέρους της εκκλησίας, κάποιος μπορεί να αρχίσει να «αποδημεί», πηγαίνοντας πρώτα στη μια εκκλησία, κατόπιν σε μια άλλη, και σε μια άλλη. Σαν τις αποδημητικές αγέλες στις πεδιάδες της Αφρικής που πάντοτε αναζητούν πιο πράσινα βοσκοτόπια, αυτοί οι «αποδημητικοί» Χριστιανοί πάντοτε αναζητούν τη σωστή εκκλησία. Πόσο πιο ευτυχισμένοι θα ήταν αν έστρεφαν την προσοχή τους μάλλον στις καλές ιδιότητες των άλλων και επιδίωκαν να εκδηλώνουν πληρέστερα την καρποφορία του πνεύματος του Θεού στη δική τους ζωή!—Γαλάτες 5:22, 23.
Μερικοί το κάνουν αυτό καταβάλλοντας ειδική προσπάθεια να μιλήσουν σε ένα διαφορετικό άτομο σε κάθε συνάθροιση στην Αίθουσα Βασιλείας και να το επαινέσουν ειλικρινά για κάποιο καλό χαρακτηριστικό του. Ο έπαινος θα μπορούσε να έχει σχέση με τα καλά εκπαιδευμένα παιδιά του, την τακτικότητα με την οποία παρακολουθεί τις Χριστιανικές συναθροίσεις, τα καλά προετοιμασμένα σχόλια που κάνει στη Μελέτη Σκοπιάς, το φιλόξενο πνεύμα που δείχνει προσφέροντας το σπίτι του για κάποια Μελέτη Βιβλίου Εκκλησίας και για συναθροίσεις υπηρεσίας αγρού, κτλ. Αν βάλετε στόχο σας να κοιτάζετε κάτω από το επίχρισμα της ατέλειας, ασφαλώς θα ανακαλύψετε αξιοθαύμαστες ιδιότητες στους Χριστιανούς αδελφούς και αδελφές σας. Αυτό θα σας κάνει πιο αγαπητό σε αυτούς, και θα διαπιστώσετε ότι δεν έχετε καμιά έλλειψη όσιων φίλων.
Η Ύστατη Δικαιολογία
«Είναι θέλημα Θεού». «Ο Διάβολος ευθύνεται». Πιθανώς η ύστατη δικαιολογία είναι να επιρρίπτουμε την ευθύνη για τις δικές μας αποτυχίες είτε στον Θεό είτε στον Διάβολο. Είναι αλήθεια ότι ο Θεός ή ο Σατανάς μπορεί να επηρεάσει κάποια γεγονότα στη ζωή μας. Ωστόσο, μερικοί πιστεύουν ότι σχεδόν το καθετί στη ζωή τους, είτε πρόκειται για καλό είτε για κακό, είναι αποτέλεσμα παρέμβασης του Θεού ή του Σατανά. Είναι σαν να μην τους συμβαίνει τίποτα που να αποτελεί συνέπεια των δικών τους ενεργειών. «Αν θέλει ο Θεός να πάρω εκείνο το καινούριο αυτοκίνητο, αυτός θα φροντίσει να το πάρω».
Τέτοια άτομα συνήθως ζουν με επιπόλαιο τρόπο τη ζωή τους, παίρνοντας οικονομικές και άλλες αποφάσεις με την προϋπόθεση ότι ο Θεός θα τους σώσει. Αν οι άσοφες ενέργειές τους καταλήξουν σε κάποια καταστροφή, οικονομικής ή άλλης φύσης, τότε επιρρίπτουν την ευθύνη στον Διάβολο. Το να κάνουμε κάτι παράτολμο χωρίς να ‘υπολογίσουμε πρώτα τη δαπάνη’ και κατόπιν να επιρρίψουμε την ευθύνη για την αποτυχία στον Σατανά ή, ακόμη χειρότερα, να αναμένουμε από τον Ιεχωβά να παρέμβει δεν θα έδειχνε απλώς θρασύτητα, αλλά θα ήταν και αντίθετο με τη Γραφή.—Λουκάς 14:28, 29.
Ο Σατανάς προσπάθησε να κάνει τον Ιησού να σκεφτεί με αυτόν τον τρόπο και να μην αναλάβει την ευθύνη για τις πράξεις Του. Σχετικά με το δεύτερο πειρασμό, τα εδάφια Ματθαίος 4:5-7 αναφέρουν: «Τότε ο Διάβολος τον πήρε στην άγια πόλη και τον τοποθέτησε πάνω στην έπαλξη του ναού και του είπε: ‘Αν είσαι γιος του Θεού, ρίξε τον εαυτό σου κάτω· διότι είναι γραμμένο: «Θα δώσει στους αγγέλους του εντολή σχετικά με εσένα, και θα σε βαστάξουν στα χέρια τους για να μη χτυπήσεις ποτέ το πόδι σου σε πέτρα»’». Ο Ιησούς αντιλήφτηκε ότι δεν θα μπορούσε να αναμένει από τον Ιεχωβά να παρέμβει αν εκείνος ενεργούσε ριψοκίνδυνα, ακολουθώντας μάλιστα μια πορεία αυτοκτονίας. Γι’ αυτό, εκείνος απάντησε: «Είναι γραμμένο: ‘Δεν πρέπει να υποβάλλεις τον Ιεχωβά, τον Θεό σου, σε δοκιμή’».
Εκείνοι που έχουν την έμφυτη τάση να επιρρίπτουν την ευθύνη στον Διάβολο ή στον Θεό για τις δικές τους αμφισβητήσιμες ενέργειες έχουν πολλά κοινά σημεία με τους οπαδούς της αστρολογίας, οι οποίοι απλώς αντικαθιστούν τον Θεό ή τον Διάβολο με τα άστρα. Εφόσον είναι πλήρως πεπεισμένοι ότι σχεδόν τα πάντα που συμβαίνουν είναι πέρα από τον έλεγχό τους, αυτοί παραβλέπουν την απλή αρχή που αναφέρεται στο εδάφιο Γαλάτες 6:7: «Ό,τι σπέρνει ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει».
Αντιμετώπιση της Πραγματικότητας
Κανείς δεν θα διαφωνήσει με το γεγονός ότι ζούμε σε έναν ατελή κόσμο. Τα προβλήματα που εξετάζονται εδώ είναι υπαρκτά. Ορισμένοι άνθρωποι θα μας εκμεταλλευτούν οικονομικά. Μερικοί εργοδότες θα αποδειχτούν άδικοι. Διάφοροι γνωστοί μπορεί να επηρεάσουν τα παιδιά μας προς το κακό. Μερικοί δάσκαλοι και σχολεία χρειάζονται βελτίωση. Κατά καιρούς οι πρεσβύτεροι θα μπορούσαν να είναι πιο στοργικοί και να δείχνουν περισσότερο ενδιαφέρον. Όμως, πρέπει να αποδεχτούμε την επίδραση της ατέλειας και το ότι, όπως υποδεικνύει η Αγία Γραφή, «ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται στην εξουσία του πονηρού». Επομένως δεν είναι ρεαλιστικό να αναμένουμε ότι το μονοπάτι στο οποίο βαδίζουμε στη ζωή θα είναι πάντοτε ομαλό.—1 Ιωάννη 5:19.
Επιπλέον, πρέπει να αναγνωρίσουμε τις δικές μας ατέλειες και τους περιορισμούς και να αντιληφτούμε ότι πολλές φορές τα προβλήματά μας είναι αποτέλεσμα της δικής μας ανοησίας. Ο Παύλος νουθέτησε τους Χριστιανούς της Ρώμης: «Λέω στον καθένα που είναι ανάμεσά σας να μη σκέφτεται για τον εαυτό του κάτι παραπάνω από όσο είναι απαραίτητο να σκέφτεται». (Ρωμαίους 12:3) Αυτή η συμβουλή ισχύει εξίσου και για εμάς σήμερα. Όταν κάτι δεν πάει καλά στη ζωή μας, δεν θα σπεύδουμε να ακολουθήσουμε τους προπάτορές μας, τον Αδάμ και την Εύα, λέγοντας: «Δεν φταίω εγώ!» Αντίθετα, θα αναρωτιόμαστε: ‘Τι θα μπορούσα να είχα κάνει διαφορετικά για να αποφύγω αυτό το δυσάρεστο αποτέλεσμα; Άσκησα καλή κρίση σε αυτό το ζήτημα και αναζήτησα συμβουλή από κάποια σοφή πηγή; Έδωσα στο άλλο άτομο ή στα άλλα άτομα που περιλαμβάνονται το ευεργέτημα της αμφιβολίας, αποδίδοντάς τους αξιοπρέπεια;’
Αν ακολουθούμε τις Χριστιανικές αρχές και ασκούμε καλή κρίση, θα έχουμε περισσότερους φίλους και λιγότερα προβλήματα. Πολλά από τα άσκοπα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινή μας ζωή θα εξομαλυνθούν. Θα βρούμε χαρά στις σχέσεις μας με τους άλλους και δεν θα μας βασανίζει το ερώτημα: «Ποιος φταίει;»
[Εικόνες στη σελίδα 28]
Οι γονείς μπορούν να κάνουν πολλά για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτυχτούν πνευματικά