ΑΡΘΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ 3
Πώς Μπορείτε να Προφυλάσσετε την Καρδιά Σας;
«Περισσότερο από όλα όσα φυλάς, προφύλασσε την καρδιά σου».—ΠΑΡ. 4:23.
ΥΜΝΟΣ 36 Προφυλάσσουμε την Καρδιά Μας
ΠΕΡΙΛΗΨΗa
1-3. (α) Γιατί αγαπούσε ο Ιεχωβά τον Σολομώντα, και ποιες ευλογίες έλαβε ο Σολομών; (β) Σε ποια ερωτήματα θα απαντήσουμε σε αυτό το άρθρο;
Ο ΣΟΛΟΜΩΝ έγινε βασιλιάς του Ισραήλ όταν ήταν ακόμα πολύ νέος. Στην αρχή της βασιλείας του, ο Ιεχωβά τού εμφανίστηκε σε όνειρο και είπε: «Ζήτησέ μου τι θέλεις να σου δώσω». Ο Σολομών απάντησε: «Εγώ είμαι νέος και άπειρος. . . . Δώσε λοιπόν στον υπηρέτη σου υπάκουη καρδιά για να κρίνει τον λαό σου». (1 Βασ. 3:5-10) «Υπάκουη καρδιά»—τι ταπεινό αίτημα! Δικαίως ο Ιεχωβά αγαπούσε τον Σολομώντα! (2 Σαμ. 12:24) Ο Θεός μας ευαρεστήθηκε τόσο πολύ με την απάντηση του νεαρού βασιλιά ώστε έδωσε στον Σολομώντα «καρδιά γεμάτη σοφία και κατανόηση».—1 Βασ. 3:12.
2 Όσο διάστημα ήταν πιστός, ο Σολομών απόλαυσε πολλές ευλογίες. Είχε την τιμή να οικοδομήσει έναν ναό «για το όνομα του Ιεχωβά, του Θεού του Ισραήλ». (1 Βασ. 8:20) Έγινε ξακουστός για τη θεόδοτη σοφία του. Τα πράγματα που είπε υπό θεϊκή έμπνευση έχουν καταγραφεί σε τρία βιβλία της Αγίας Γραφής. Ένα από αυτά είναι το βιβλίο των Παροιμιών.
3 Η καρδιά αναφέρεται περίπου εκατό φορές στο βιβλίο των Παροιμιών. Για παράδειγμα, στο εδάφιο Παροιμίες 4:23 διαβάζουμε: «Περισσότερο από όλα όσα φυλάς, προφύλασσε την καρδιά σου». Στο συγκεκριμένο εδάφιο, σε τι αναφέρεται η λέξη «καρδιά»; Θα δούμε την απάντηση σε αυτό το άρθρο. Θα εξετάσουμε επίσης τις απαντήσεις σε δύο άλλα ερωτήματα: Πώς προσπαθεί ο Σατανάς να μολύνει, ή αλλιώς να διαφθείρει, την καρδιά μας; Και τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να προφυλάσσουμε την καρδιά μας; Για να παραμείνουμε πιστοί στον Θεό, χρειάζεται να κατανοούμε τις απαντήσεις σε αυτά τα σημαντικά ερωτήματα.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η «ΚΑΡΔΙΑ» ΣΑΣ;
4, 5. (α) Πώς μας βοηθάει το εδάφιο Ψαλμός 51:6 να καταλάβουμε σε τι αναφέρεται η λέξη «καρδιά»; (β) Πώς δείχνει το παράδειγμα της σωματικής μας υγείας τη σημασία τού ποιοι είμαστε εσωτερικά;
4 Στο εδάφιο Παροιμίες 4:23, ο όρος «καρδιά» αναφέρεται στον εσωτερικό άνθρωπο ή «στον κρυφό εαυτό». (Διαβάστε Ψαλμός 51:6 και υποσημείωση) Με άλλα λόγια, η «καρδιά» αναφέρεται στις ενδόμυχες σκέψεις, στα αισθήματα, στα κίνητρα και στις επιθυμίες μας. Πρόκειται για αυτό που πραγματικά είμαστε εσωτερικά, όχι απλώς για αυτό που φαινόμαστε εξωτερικά.
5 Η σημασία τού ποιοι είμαστε εσωτερικά φαίνεται παραστατικά με το παράδειγμα της σωματικής μας υγείας. Πρώτον, για να διατηρούμαστε σε καλή κατάσταση εσωτερικά, πρέπει να επιλέγουμε υγιεινή διατροφή και να ασκούμαστε τακτικά. Παρόμοια, για να διατηρούμαστε σε καλή πνευματική κατάσταση, πρέπει να επιλέγουμε υγιεινή πνευματική τροφή και να ασκούμε τακτικά την πίστη μας στον Ιεχωβά. Αυτή η μορφή άσκησης περιλαμβάνει το να εφαρμόζουμε όσα μαθαίνουμε και το να μιλάμε για την πίστη μας. (Ρωμ. 10:8-10· Ιακ. 2:26) Δεύτερον, κρίνοντας από την εξωτερική εμφάνιση, θα μπορούσαμε να νομίζουμε ότι είμαστε υγιείς ενώ στην πραγματικότητα είμαστε άρρωστοι εσωτερικά. Παρόμοια, κρίνοντας από το θεοκρατικό μας πρόγραμμα, θα μπορούσαμε να νομίζουμε ότι η πίστη μας είναι ισχυρή ενώ μέσα μας αναπτύσσονται εσφαλμένες επιθυμίες. (1 Κορ. 10:12· Ιακ. 1:14, 15) Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο Σατανάς θα ήθελε να μας μολύνει με τον τρόπο σκέψης του. Συγκεκριμένα, πώς μπορεί να το επιχειρήσει αυτό; Και πώς μπορούμε εμείς να προστατευτούμε;
ΠΩΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ Ο ΣΑΤΑΝΑΣ ΝΑ ΜΟΛΥΝΕΙ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ
6. Ποιος είναι ο στόχος του Σατανά, και πώς προσπαθεί να τον πετύχει;
6 Ο Σατανάς θέλει να γίνουμε όπως είναι αυτός—ένας στασιαστής που αψηφά τους κανόνες του Ιεχωβά και υποκινείται από ιδιοτέλεια. Ο Σατανάς δεν μπορεί να μας αναγκάσει να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε όπως εκείνος. Γι’ αυτό, προσπαθεί να πετύχει τον στόχο του με άλλους τρόπους. Για παράδειγμα, φροντίζει να μας περιβάλλουν άνθρωποι τους οποίους έχει ήδη διαφθείρει. (1 Ιωάν. 5:19) Ελπίζει ότι θα επιλέξουμε να κάνουμε παρέα μαζί τους, παρότι ξέρουμε ότι οι κακές συναναστροφές θα «φθείρουν», ή αλλιώς θα «διαφθείρουν», τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και ενεργούμε. (1 Κορ. 15:33· υποσ.) Αυτή η τακτική έφερε αποτέλεσμα στην περίπτωση του βασιλιά Σολομώντα. Αυτός παντρεύτηκε πολλές ειδωλολάτρισσες, οι οποίες «ασκούσαν ισχυρή επιρροή πάνω του» και «έκαναν σταδιακά την καρδιά του να λοξοδρομήσει» και να απομακρυνθεί από τον Ιεχωβά.—1 Βασ. 11:3· υποσ.
7. Τι άλλο χρησιμοποιεί ο Σατανάς για να διαδίδει τον τρόπο σκέψης του, και γιατί χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί;
7 Ο Σατανάς χρησιμοποιεί τον κινηματογράφο και την τηλεόραση για να διαδίδει τον τρόπο σκέψης του. Ξέρει ότι η αφήγηση ιστοριών κάνει πολύ περισσότερα από το να μας ψυχαγωγεί. Μας διδάσκει πώς να σκεφτόμαστε, να αισθανόμαστε και να ενεργούμε. Ο Ιησούς αξιοποίησε αυτή τη μέθοδο διδασκαλίας. Πάρτε για παράδειγμα τις παραβολές του για τον καλό Σαμαρείτη και για τον γιο που έφυγε από το σπίτι και σπατάλησε την κληρονομιά του. (Ματθ. 13:34· Λουκ. 10:29-37· 15:11-32) Ωστόσο, εκείνοι που έχουν μολυνθεί από τον τρόπο σκέψης του Σατανά μπορούν να χρησιμοποιήσουν την αφήγηση ιστοριών για να μας διαφθείρουν. Χρειάζεται να είμαστε ισορροπημένοι. Ο κινηματογράφος και η τηλεόραση μπορούν να μας ψυχαγωγήσουν και να μας επιμορφώσουν χωρίς να μολύνουν τον τρόπο σκέψης μας. Αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Όταν επιλέγουμε ψυχαγωγία, είναι καλό να αναρωτιόμαστε: “Μήπως αυτή η ταινία ή η τηλεοπτική εκπομπή με διδάσκει ότι δεν πειράζει αν ενδίδω στις σαρκικές μου επιθυμίες;” (Γαλ. 5:19-21· Εφεσ. 2:1-3) Τι πρέπει να κάνετε αν διακρίνετε ότι κάποιο θέαμα προάγει τον σατανικό τρόπο σκέψης; Να το αποφεύγετε σαν μεταδοτική ασθένεια!
8. Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθούν τα παιδιά τους να προφυλάσσουν την καρδιά τους;
8 Γονείς, έχετε μια ιδιαίτερη ευθύνη να προφυλάσσετε τα παιδιά σας από τις προσπάθειες που κάνει ο Σατανάς για να μολύνει την καρδιά τους. Αναμφίβολα κάνετε ό,τι μπορείτε για να προστατέψετε τα παιδιά σας από τις κυριολεκτικές ασθένειες. Κρατάτε το σπίτι σας καθαρό και πετάτε οτιδήποτε θα μπορούσε να κάνει τα παιδιά σας ή εσάς να αρρωστήσετε. Με τον ίδιο τρόπο, χρειάζεται να προστατεύετε τα παιδιά σας από ταινίες, τηλεοπτικές εκπομπές, ηλεκτρονικά παιχνίδια και ιστότοπους που είναι πιθανό να τα μολύνουν με τον τρόπο σκέψης του Σατανά. Ο Ιεχωβά σάς έχει δώσει την εξουσία να φροντίζετε για την πνευματική υγεία των παιδιών σας. (Παρ. 1:8· Εφεσ. 6:1, 4) Γι’ αυτό, μη φοβάστε να θέτετε οικογενειακούς κανόνες βασισμένους στη Γραφή. Να λέτε στα παιδιά σας τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται να παρακολουθούν και να τα βοηθάτε να κατανοούν τους λόγους για τις αποφάσεις σας. (Ματθ. 5:37) Καθώς μεγαλώνουν, εκπαιδεύστε τα να διακρίνουν μόνα τους τι είναι σωστό και τι λάθος σύμφωνα με τους κανόνες του Ιεχωβά. (Εβρ. 5:14) Και να θυμάστε ότι τα παιδιά σας θα μάθουν μεν πολλά ακούγοντας τα λόγια σας αλλά θα μάθουν ακόμα περισσότερα βλέποντας τις πράξεις σας.—Δευτ. 6:6, 7· Ρωμ. 2:21.
9. Ποια είναι μια αντίληψη που προωθεί ο Σατανάς, και γιατί είναι επικίνδυνη;
9 Ο Σατανάς προσπαθεί επίσης να μολύνει την καρδιά μας ωθώντας μας να εμπιστευόμαστε στην ανθρώπινη σοφία και όχι στον τρόπο σκέψης του Ιεχωβά. (Κολ. 2:8) Σκεφτείτε μία μόνο αντίληψη που προωθεί ο Σατανάς—ότι ο πλουτισμός πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο στη ζωή. Όσοι σκέφτονται έτσι μπορεί να πλουτίσουν, μπορεί και όχι. Όπως και αν έχει, κινδυνεύουν. Γιατί; Επειδή μπορεί να επικεντρωθούν τόσο πολύ στην απόκτηση χρημάτων ώστε να θυσιάσουν την υγεία τους, τις οικογενειακές τους σχέσεις, ακόμα και τη φιλία τους με τον Θεό απλώς για να πετύχουν τον στόχο τους. (1 Τιμ. 6:10) Μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες για το ότι ο σοφός ουράνιος Πατέρας μας μάς βοηθάει να έχουμε ισορροπημένη άποψη για τα χρήματα.—Εκκλ. 7:12· Λουκ. 12:15.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΡΟΦΥΛΑΣΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ;
10, 11. (α) Τι πρέπει να είμαστε σε θέση να κάνουμε ώστε να προστατευτούμε; (β) Τι έκαναν οι φρουροί στους αρχαίους καιρούς, και πώς μπορεί η συνείδησή μας να λειτουργεί ως φρουρός μας;
10 Αν θέλουμε να προφυλάσσουμε επιτυχώς την καρδιά μας, πρέπει να είμαστε σε θέση να εντοπίζουμε τους κινδύνους και να αντιδρούμε γρήγορα ώστε να προστατευτούμε. Η λέξη που αποδίδεται «προφύλασσε» στο εδάφιο Παροιμίες 4:23 μας θυμίζει το έργο ενός φρουρού. Την εποχή του βασιλιά Σολομώντα, οι φρουροί φύλαγαν σκοπιά πάνω στα τείχη της πόλης και σήμαιναν συναγερμό αν έβλεπαν κάποιον κίνδυνο να πλησιάζει. Αυτή η νοερή εικόνα μάς βοηθάει να καταλάβουμε τι πρέπει να κάνουμε για να εμποδίσουμε τον Σατανά να διαφθείρει τον τρόπο σκέψης μας.
11 Στους αρχαίους καιρούς, οι φρουροί συνεργάζονταν στενά με τους φύλακες των πυλών. (2 Σαμ. 18:24-26) Μαζί συνέβαλλαν στην προστασία της πόλης φροντίζοντας να είναι κλειστές οι πύλες οποτεδήποτε πλησίαζε κάποιος εχθρός. (Νεεμ. 7:1-3) Η Γραφικά εκπαιδευμένη συνείδησή μαςb μπορεί να λειτουργεί ως φρουρός μας και να μας προειδοποιεί όταν ο Σατανάς προσπαθεί να εισβάλει στην καρδιά μας—με άλλα λόγια, όταν προσπαθεί να επηρεάσει τις σκέψεις, τα αισθήματα, τα κίνητρα ή τις επιθυμίες μας. Οποτεδήποτε η συνείδησή μας σημαίνει συναγερμό, χρειάζεται να ακούμε την προειδοποίηση και να κλείνουμε την πύλη, σαν να λέγαμε.
12, 13. Τι μπορεί να μπούμε στον πειρασμό να κάνουμε, αλλά πώς πρέπει να αντιδράσουμε;
12 Προσέξτε ένα παράδειγμα του πώς μπορούμε να προστατευτούμε ώστε να μην επηρεαστούμε από τον τρόπο σκέψης του Σατανά. Ο Ιεχωβά μάς έχει διδάξει ότι «σεξουαλική ανηθικότητα και κάθε είδους ακαθαρσία ή απληστία [δεν πρέπει] ούτε να αναφέρεται μεταξύ [μας]». (Εφεσ. 5:3) Τι θα κάνουμε όμως αν οι συνεργάτες μας ή οι συμμαθητές μας πιάσουν συζήτηση για θέματα που είναι ανήθικα από σεξουαλική άποψη; Ξέρουμε ότι πρέπει να «απορρίψουμε την ασέβεια και τις κοσμικές επιθυμίες». (Τίτο 2:12) Η συνείδησή μας, σαν φρουρός, μπορεί να σημάνει συναγερμό. (Ρωμ. 2:15) Αλλά θα την ακούσουμε; Αντί για αυτό, ίσως μπούμε στον πειρασμό να ακούσουμε εκείνα τα άτομα ή να κοιτάξουμε τις εικόνες που ίσως δείχνουν ο ένας στον άλλον. Αυτή όμως είναι η στιγμή να κλείσουμε τις πύλες, σαν να λέγαμε, αλλάζοντας θέμα συζήτησης ή φεύγοντας από εκεί.
13 Χρειάζεται θάρρος προκειμένου να αντισταθούμε στην πίεση που μας ασκεί ο περίγυρος για να σκεφτούμε ή να κάνουμε εσφαλμένα πράγματα. Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά βλέπει την προσπάθειά μας και θα μας δώσει τη δύναμη και τη σοφία που χρειαζόμαστε για να αντισταθούμε στον σατανικό τρόπο σκέψης. (2 Χρον. 16:9· Ησ. 40:29· Ιακ. 1:5) Τι άλλο όμως μπορούμε να κάνουμε για να προφυλάσσουμε την καρδιά μας;
ΝΑ ΜΕΝΕΤΕ ΣΕ ΕΠΙΦΥΛΑΚΗ
14, 15. (α) Σε τι χρειάζεται να ανοίγουμε την καρδιά μας, και πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό; (β) Πώς μας βοηθούν τα εδάφια Παροιμίες 4:20-22 να ωφελούμαστε τα μέγιστα από την ανάγνωση της Γραφής; (Βλέπε επίσης το πλαίσιο «Πώς να Στοχαζόμαστε».)
14 Για να προφυλάσσουμε την καρδιά μας πρέπει, όχι μόνο να την κρατάμε κλειστή στις κακές επιρροές, αλλά και να την έχουμε ανοιχτή στις θετικές. Σκεφτείτε ξανά το παράδειγμα μιας περιτειχισμένης πόλης. Ο φύλακας των πυλών έκλεινε τις πύλες της πόλης για να εμποδίσει μια εχθρική εισβολή. Ωστόσο, σε άλλες στιγμές άνοιγε τις πύλες ώστε να εισαχθούν τρόφιμα και άλλα αγαθά. Αν οι πύλες δεν άνοιγαν ποτέ, οι κάτοικοι της πόλης θα λιμοκτονούσαν. Παρόμοια, χρειάζεται να ανοίγουμε τακτικά την καρδιά μας στην επιρροή του τρόπου σκέψης του Θεού.
15 Η Γραφή περιέχει τον τρόπο σκέψης του Ιεχωβά, γι’ αυτό κάθε φορά που τη διαβάζουμε επιτρέπουμε στις σκέψεις του Ιεχωβά να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και ενεργούμε. Πώς μπορούμε να ωφελούμαστε τα μέγιστα από την ανάγνωση της Γραφής; Η προσευχή είναι πολύ σημαντική. Μια Χριστιανή αδελφή λέει: «Προτού διαβάσω τη Γραφή, προσεύχομαι στον Ιεχωβά ζητώντας του να με βοηθήσει να “δω καθαρά τα θαυμαστά πράγματα” στον Λόγο του». (Ψαλμ. 119:18) Χρειάζεται επίσης να στοχαζόμαστε τα όσα διαβάζουμε. Όταν προσευχόμαστε, διαβάζουμε και στοχαζόμαστε, ο Λόγος του Θεού φτάνει «βαθιά μέσα στην καρδιά» μας και μαθαίνουμε να αγαπάμε τον τρόπο σκέψης του Ιεχωβά.—Διαβάστε Παροιμίες 4:20-22· Ψαλμ. 119:97.
16. Πώς ωφελούνται πολλοί από το JW Broadcasting;
16 Επιπρόσθετα, επιτρέπουμε στον τρόπο σκέψης του Θεού να μας επηρεάζει όταν παρακολουθούμε την ύλη που είναι διαθέσιμη στο JW Broadcasting®. Ένα αντρόγυνο λέει: «Τα μηνιαία προγράμματα είναι πραγματικά απάντηση στις προσευχές μας! Μας ενισχύουν και μας τονώνουν όταν νιώθουμε θλίψη ή μοναξιά. Τα δε τραγούδια ακούγονται συνεχώς στο σπίτι μας. Τα ακούμε όταν μαγειρεύουμε, όταν καθαρίζουμε ή όταν απλώς πίνουμε το τσάι μας». Αυτά τα προγράμματα μας βοηθούν να προφυλάσσουμε την καρδιά μας. Μας διδάσκουν να σκεφτόμαστε όπως ο Ιεχωβά και να αντιστεκόμαστε στην πίεση να υιοθετήσουμε τον τρόπο σκέψης του Σατανά.
17, 18. (α) Τι συμβαίνει όταν εφαρμόζουμε όσα μαθαίνουμε από τον Ιεχωβά, όπως δείχνει το εδάφιο 1 Βασιλέων 8:61; (β) Τι μαθαίνουμε από το παράδειγμα του βασιλιά Εζεκία; (γ) Σε αρμονία με την προσευχή του Δαβίδ που έχει καταγραφεί στα εδάφια Ψαλμός 139:23, 24, για ποιο πράγμα μπορούμε να προσευχόμαστε;
17 Κάθε φορά που βλέπουμε τα οφέλη τα οποία προκύπτουν όταν κάνουμε το σωστό, η πίστη μας γίνεται πιο ισχυρή. (Ιακ. 1:2, 3) Νιώθουμε ωραία επειδή κάναμε τον Ιεχωβά να καμαρώνει που μας αποκαλεί παιδιά του, και η επιθυμία μας να τον ευαρεστούμε γίνεται ισχυρότερη. (Παρ. 27:11) Κάθε δοκιμασία γίνεται ευκαιρία να δείξουμε ότι δεν υπηρετούμε τον στοργικό Πατέρα μας με μισή καρδιά. (Ψαλμ. 119:113) Αντίθετα, αποδεικνύουμε ότι αγαπάμε τον Ιεχωβά με πλήρη καρδιά, μια καρδιά απόλυτα αποφασισμένη να υπακούει στις εντολές του και να κάνει το θέλημά του.—Διαβάστε 1 Βασιλέων 8:61.
18 Θα κάνουμε λάθη; Ναι, γιατί είμαστε ατελείς. Αν κάποια φορά σκοντάψουμε, ας θυμηθούμε το παράδειγμα του βασιλιά Εζεκία. Εκείνος έκανε λάθη. Αλλά μετανόησε και συνέχισε να υπηρετεί τον Ιεχωβά «με πλήρη καρδιά». (Ησ. 38:3-6· 2 Χρον. 29:1, 2· 32:25, 26) Ας απορρίπτουμε λοιπόν τις απόπειρες που κάνει ο Σατανάς για να μας μολύνει με τον τρόπο σκέψης του. Ας προσευχόμαστε να αναπτύξουμε «υπάκουη καρδιά». (1 Βασ. 3:9· διαβάστε Ψαλμός 139:23, 24) Μπορούμε να παραμείνουμε πιστοί στον Ιεχωβά αν, πάνω από όλα, προφυλάσσουμε την καρδιά μας.
ΥΜΝΟΣ 54 «Αυτή Είναι η Οδός»
a Θα παραμείνουμε πιστοί στον Ιεχωβά ή θα επιτρέψουμε στον Σατανά να μας παρασύρει μακριά από τον Θεό μας; Η απάντηση δεν εξαρτάται από το πόσο σκληρά δοκιμαζόμαστε αλλά από το πόσο καλά προφυλάσσουμε την καρδιά μας. Τι εννοούμε με τη λέξη «καρδιά»; Πώς προσπαθεί ο Σατανάς να διαφθείρει την καρδιά μας; Και πώς μπορούμε εμείς να την προφυλάσσουμε; Πρόκειται για σημαντικά ερωτήματα τα οποία θα απαντηθούν σε αυτό το άρθρο.
b ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ: Ο Ιεχωβά μάς έδωσε την ικανότητα να εξετάζουμε τις σκέψεις μας, τα αισθήματά μας και τις πράξεις μας και κατόπιν να κρίνουμε τον εαυτό μας. Η Γραφή αποκαλεί αυτή την ικανότητα συνείδηση. (Ρωμ. 2:15· 9:1) Η Γραφικά εκπαιδευμένη συνείδηση είναι αυτή που χρησιμοποιεί τους κανόνες του Ιεχωβά, όπως εξηγούνται στη Γραφή, για να κρίνει αν αυτό που σκεφτόμαστε, κάνουμε ή λέμε είναι καλό ή κακό.
c ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: Ένας βαφτισμένος αδελφός βλέπει τηλεόραση όταν μια ανήθικη σκηνή εμφανίζεται στην οθόνη. Πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει.
d ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: Ένας φρουρός στους αρχαίους καιρούς βλέπει κίνδυνο έξω από την πόλη. Φωνάζει στους φύλακες των πυλών κάτω, και εκείνοι ανταποκρίνονται αμέσως κλείνοντας τις πύλες και ασφαλίζοντάς τες από μέσα.