Υποσημείωση

Ο Εμμανουήλ Λευί, εκ Νέας Υόρκης, Η.Π.Α., σ’ ένα άρθρο τιτλοφορούμενο «Οι Αρχές της Λατρείας του Γιαχβέ—Αντιφατικές Γραφικές Απόψεις,» δημοσιευόμενο στο σύγγραμμα “Vetus Testamentum”, σελ. 433, Οκτώβριος 1956, λέγει: «Η Εβραϊκή λέξις Γιαχβέ είναι η αιτιατική του (היה) [«χαγυά»], που σημαίνει ‘αυτός κάνει να γίνη’. Αυτό είναι μια συντόμευσις του [«Γιαχβέ ντεμπαρίμ] ‘αυτός κάνει να γίνουν πράγματα και γεγονότα’. Αυτός είναι ο πλάστης όλων εκείνων που υπάρχουν. Τώρα [στην Έξοδο 3:14] ο συγγραφεύς εξηγεί ότι αυτός δεν είναι σε τρίτο πρόσωπο, αλλά σε πρώτο πρόσωπο, παρουσιάζοντας τον Θεό να ομιλή. Αυτό υπονοεί ότι το αρχικό εδάφιο είχε: [«Αχβέ ασσέρ αχβέ»]. Αυτό σημαίνει: ‘Θα κάμω να υπάρχουν πράγματα που θέλω.’ . . . Όταν κάτω από την Περσική κυριαρχία οι Ιουδαίοι άρχισαν να διαβάζουν Ελοχείμ ή Αδωνάι για το ιερό όνομα του Γιαχβέ, οι γραμματείς υποκατέστησαν ένα γιόντ [י] με ένα βαβ (ו), έτσι ώστε να μην ακούη ο λαός την εκφώνησι του Γιαχβέ. Έτσι το (היהא) [«Εγέ»] αντικατέστησε το (היהא)[«Αχβέ»].»