Υποσημείωση

a «Τους τελώνες τούς περιφρονούσε ιδιαίτερα ο ιουδαϊκός πληθυσμός της Παλαιστίνης για αρκετούς λόγους: (1) συγκέντρωναν χρήματα για την ξένη δύναμη που είχε υπό κατοχή τη γη του Ισραήλ, υποστηρίζοντας έτσι έμμεσα αυτό το ανοσιούργημα· (2) ήταν περιβόητοι για την ασυνειδησία τους, γιατί πλούτιζαν σε βάρος άλλων από τον ίδιο το λαό τους· και (3) η δουλειά τους τούς έφερνε σε τακτική επαφή με τους Εθνικούς, καθιστώντας τους έτσι τελετουργικά ακάθαρτους. Την περιφρόνηση για τους τελώνες τη βλέπουμε και από την Κ[αινή] Δ[ιαθήκη] και από τα ραβινικά συγγράμματα . . . Σύμφωνα με τα τελευταία, θα έπρεπε να μισεί κανείς ακόμα και την οικογένεια του τελώνη».—Η Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου (The International Standard Bible Encyclopedia).