Κεφάλαιο 11

«Όχι με Στρατιωτική Δύναμη Ούτε με Ισχύ, Αλλά»​—⁠

 1. Ποια ήταν από πλευράς στρατιωτικής δύναμης η κατάσταση του Ισραήλ στις ημέρες του Ζαχαρία σε σύγκριση με την κατάσταση της Δημοκρατίας του Ισραήλ;

ΜΗΠΩΣ υπήρχαν ένοπλες στρατιωτικές δυνάμεις στον Ισραήλ των ημερών του προφήτη Ζαχαρία; Όχι, σε αντιδιαστολή με ό,τι συμβαίνει στη σημερινή Δημοκρατία του Ισραήλ, όπου ακόμη και οι γυναίκες στρατολογούνται.

 2. Πόσο καιρό έμενε το επαναπατρισμένο υπόλοιπο χωρίς στρατιωτική δύναμη, και γι’ αυτό, ποιο ερώτημα ανακύπτει σε σχέση με την οικοδόμηση του ναού;

² Το έτος 522 Π.Κ.Χ., κατά τη διάρκεια της σύντομης βασιλείας του Αρταξέρξη (Μάγου Γαυμάτη) στην Περσία, όταν οι Σαμαρείτες εναντιούμενοι σταμάτησαν τους Ισραηλίτες οικοδόμους του ναού «με τη δύναμη των όπλων», οι Ισραηλίτες στην Ιερουσαλήμ δεν συγκέντρωσαν στρατιωτική δύναμη για να τους πολεμήσουν. (Έσδρας 4:​7⁠-⁠24) Αργότερα, τον ενδέκατο σεληνιακό μήνα (Σεβάτ) του έτους 519 Π.Κ.Χ., την εικοστή τέταρτη ημέρα του μήνα, όταν ο Ζαχαρίας έλαβε το πέμπτο του όραμα, εξακολουθούσαν να μην υπάρχουν στρατιωτικές δυνάμεις στην Ιερουσαλήμ και στη γη του Ιούδα. Τότε βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη το δεύτερο έτος του Βασιλιά Δαρείου Α΄, ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Αρταξέρξη στην εξουσία της Περσικής Αυτοκρατορίας. Θα ήταν δυνατόν να ολοκληρώσουν οι Ισραηλίτες το ναό της Ιερουσαλήμ χωρίς να δράσουν από μια «θέση ισχύος», μέσω μιας εντυπωσιακής στρατιωτικής δύναμης; Το πέμπτο όραμα του Ζαχαρία έδωσε απάντηση σε αυτή την ερώτηση.

 3. (α) Από ποια κατάσταση ξυπνάει ο Ζαχαρίας προτού του δοθεί το πέμπτο όραμα; (β) Τι αναφέρει ότι είδε ο Ζαχαρίας προς τον άγγελο που παίζει το ρόλο του ερμηνευτή;

³ Μετά το ενισχυτικό για την πίστη όραμα που αναφερόταν στον Αρχιερέα Ιησού, το γιο του Ιωσεδέκ, ο προφήτης Ζαχαρίας φαίνεται να έχει περιπέσει σε στοχασμό και περισυλλογή· μοιάζει, λοιπόν, σαν να έχει αποκοιμηθεί. Η σειρά των οραμάτων, όμως, δεν έχει ακόμη τελειώσει· έχει και άλλα πράγματα να δει. Γι’ αυτό μας λέει στη συνέχεια σχετικά με τον άγγελο που έπαιζε το ρόλο του ερμηνευτή εξηγώντας του τα πράγματα: «Και ο άγγελος που μιλούσε μαζί μου γύρισε πίσω και με ξύπνησε, σαν έναν άνθρωπο που τον ξυπνούν από τον ύπνο του. Κατόπιν μου είπε: “Τι βλέπεις;” Εγώ, λοιπόν, είπα: “Είδα έναν λυχνοστάτη, ολόκληρο από χρυσάφι, με μια κούπα στην κορυφή του. Και τα εφτά λυχνάρια του βρίσκονται πάνω του, εφτά τον αριθμό· και τα λυχνάρια που βρίσκονται στην κορυφή του έχουν εφτά σωλήνες. Και δύο ελαιόδεντρα δίπλα του, ένα στη δεξιά πλευρά της κούπας και ένα στην αριστερή πλευρά της”».​—⁠Ζαχαρίας 4:​1⁠-⁠3.

 4. Ποιον οίκο μάς φέρνει στο νου η θέα εκείνου του λυχνοστάτη, και γιατί;

⁴ Μπορούμε να φανταστούμε με το νου μας την εικόνα που δείχτηκε στον Ζαχαρία; Εκείνος ο χρυσός λυχνοστάτης με τα εφτά κλαδιά, πάνω στα οποία υπήρχαν εφτά λυχνάρια που τροφοδοτούνταν με ελαιόλαδο, μας φέρνει στο νου τον οίκο της λατρείας του Ιεχωβά. Στον αρχαίο Ισραήλ, από τις ημέρες του προφήτη Μωυσή μέχρι τις ημέρες του Βασιλιά Δαβίδ, αυτός ο οίκος λατρείας είχε έναν χρυσό λυχνοστάτη στο πρώτο διαμέρισμά του, Τα Άγια. (Έξοδος 40:​1⁠-⁠25) Επομένως, το όραμα με το λυχνοστάτη ήταν πολύ κατάλληλο, εφόσον αυτό το όραμα είχε να κάνει με την ανοικοδόμηση του ναού.

 5. Πώς διοχετευόταν το φωτιστικό λάδι στα εφτά λυχνάρια από ένα κεντρικό απόθεμα, και πώς διατηρούνταν γεμάτο το δοχείο της κεντρικής παροχής;

⁵ Τα εφτά λυχνάρια είχαν μια κεντρική παροχή φωτιστικού λαδιού. Το κεντρικό δοχείο της ήταν η κούπα που βρισκόταν στην κορυφή του χρυσού λυχνοστάτη· από αυτή την κούπα ξεκινούσαν εφτά σωλήνες, καθένας από τους οποίους κατέληγε σε ένα λυχνάρι, διοχετεύοντας σε αυτό λάδι από το δοχείο της κεντρικής παροχής. Αλλά από πού τροφοδοτούνταν η κούπα με λάδι, και πόσο τακτικά; Από τα δύο ελαιόδεντρα που βρίσκονταν δίπλα στην κούπα, το ένα στα δεξιά της και το άλλο στα αριστερά της. Αυτά τα δέντρα εξασφάλιζαν μια συνεχή παροχή λαδιού και ήταν αμέσως διαθέσιμα, οπότε δεν υπήρχε ανάγκη να μεταφέρεται λάδι από μακριά.

 6. Πώς ήταν ενιαίος ο λυχνοστάτης παρά το ότι υπήρχαν εφτά λυχνάρια;

⁶ Εφόσον ο λυχνοστάτης ήταν ενιαίος, τα εφτά λυχνάρια του συνδέονταν με αυτόν μέσω κλαδιών που εκτείνονταν από ένα κεντρικό στέλεχος.

 7. Τι ρώτησε τώρα ο Ζαχαρίας τον άγγελο σχετικά με το λυχνοστάτη;

⁷ Αυτό το όραμα σήμαινε κάτι. Γι’ αυτό, η αντίδραση του Ζαχαρία ήταν άμεση: «Τότε αποκρίθηκα και είπα στον άγγελο που μιλούσε μαζί μου, λέγοντας: “Τι σημαίνουν αυτά, κύριέ μου;” Ο άγγελος, λοιπόν, που μιλούσε μαζί μου αποκρίθηκε και μου είπε: “Πραγματικά δεν γνωρίζεις τι σημαίνουν αυτά;” Και εγώ είπα: “Όχι, κύριέ μου”».​—⁠Ζαχαρίας 4:​4, 5.

8, 9. (α) Μέσω ποιας πορείας μπορούμε να ωφεληθούμε, όπως ο Ζαχαρίας, από αυτό το όραμα; (β) Ποια απάντηση δίνει ο άγγελος στον Ζαχαρία, και τι μας μεταδίδει αυτή, αντί για μια εξήγηση των λεπτομερειών;

⁸ Όπως ο προφήτης Ζαχαρίας, έτσι και εμείς δεν ενδιαφερόμαστε να δώσουμε τη δική μας ερμηνεία στο όραμα. Είμαστε πρόθυμοι να διδαχτούμε από τον Ιεχωβά των στρατευμάτων, μέσω του αγγέλου του. Ο μόνος τρόπος για να ωφεληθούμε από το όραμα είναι να λάβουμε τη θεϊκή αλήθεια από τη σωστή πηγή. Όταν τον ρώτησε ο Ζαχαρίας, ο αγγελικός ερμηνευτής δεν καταπιάστηκε πρώτα με τη σημασία όλων των λεπτομερειών του οράματος. Απεναντίας μας δίνει την ουσία, το γενικό δίδαγμα του οράματος συνολικά. Αυτό προσθέτει ζωντάνια σε ένα τέτοιο όραμα το οποίο έχει απλώς να κάνει με έναν λυχνοστάτη.

⁹ «Εκείνος, λοιπόν», λέει ο Ζαχαρίας, «αποκρίθηκε και μου είπε: “Αυτός είναι ο λόγος που είπε ο Ιεχωβά στον Ζοροβάβελ: «“Όχι με στρατιωτική δύναμη ούτε με ισχύ, αλλά με το πνεύμα μου”, είπε ο Ιεχωβά των στρατευμάτων. Ποιος είσαι εσύ, ω! μεγάλο βουνό; Μπροστά στον Ζοροβάβελ θα γίνεις ίσιωμα. Και αυτός θα φέρει την πέτρα που μπαίνει ως κεφαλάρι. Θα ακουστούν φωνές για αυτήν: “Πόση χάρη έχει! Πόση χάρη έχει!”»”»​—⁠Ζαχαρίας 4:​6, 7.

ΤΟ ΕΜΠΟΔΙΟ ΠΟΥ ΘΑ ΕΚΜΗΔΕΝΙΣΤΕΙ

10. Τι εναντίωση αντιμετώπιζε ο Ζοροβάβελ, και με τι μπορεί να έμοιαζε αυτή, κυρίως λόγω ποιων συνθηκών;

¹⁰ Πώς θα αισθανόταν οποιοσδήποτε από εμάς αν είχε να αντιμετωπίσει εναντίωση από τους ειδωλολάτρες κυβερνήτες των περσικών επαρχιών που βρίσκονταν από αυτή την πλευρά (τη δυτική πλευρά) του ποταμού Ευφράτη; Και όχι μόνο αυτό, αλλά πώς θα αισθανόταν ο καθένας από εμάς αν είχε να αντιμετωπίσει εναντίωση από τον αυτοκράτορα ολόκληρης της Περσικής Αυτοκρατορίας, τον Βασιλιά Δαρείο Α΄; Αυτή είναι η εναντίωση που, προς το παρόν, στέκεται εμπόδιο στο δρόμο του Ζοροβάβελ, ενόσω αυτός συνεχίζει την ανοικοδόμηση του ναού του Ιεχωβά στην Ιερουσαλήμ το έτος 519 Π.Κ.Χ. (Έσδρας 5:​3 ως 6:​2) Μια τέτοια κατάσταση θα φαινόταν πράγματι σαν ένα «μεγάλο βουνό» που εμπόδιζε την επιτυχή ολοκλήρωση της ανοικοδόμησης του ναού, έτσι δεν είναι; Ο Ζοροβάβελ δεν είχε στρατιωτική δύναμη στη διάθεσή του από τα άτομα που είχαν επιστρέψει μαζί του από τη Βαβυλώνα το 537 Π.Κ.Χ., τα οποία δεν ήταν ούτε πενήντα χιλιάδες. Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, να αντικρούσει τους εναντίους αν επιχειρούσαν ένοπλη εισβολή για να σταματήσουν το έργο του ναού; Τι ισχύ διέθετε αυτός ή οι Ισραηλίτες ομοεθνείς του; Δεν γνώριζε τον Βασιλιά Δαρείο Α΄ προσωπικά ούτε ασκούσε πολιτική επιρροή πάνω του. Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, να αναμένει ποτέ ότι θα τελείωνε τον οίκο της λατρείας του Ιεχωβά​—⁠χωρίς να τιμωρηθεί αυστηρά;

11. (α) Ποια είναι η θεϊκή απάντηση σε αυτό το ερώτημα; (β) Επομένως, τι χρειαζόταν να έχει ως υποστήριξη ο Ζοροβάβελ καθώς είχε αναλάβει το έργο του ναού, και γιατί;

¹¹ Μήπως διερωτόμαστε εμείς σήμερα, ή ο Κυβερνήτης Ζοροβάβελ τότε, «Πώς»; Την απάντηση τη δίνει ο μεγαλύτερος στρατιωτικός Αρχηγός από όλους: «“Όχι με στρατιωτική δύναμη ούτε με ισχύ, αλλά με το πνεύμα μου”, είπε ο Ιεχωβά των στρατευμάτων». (Ζαχαρίας 4:​6) Δεν χρειαζόταν να ανησυχεί ο Ζοροβάβελ για το ότι δεν είχε στρατιωτική δύναμη ούτε ισχύ από κάποια ανθρώπινη πηγή. Το μόνο που χρειαζόταν να κάνει ήταν να έχει εμπιστοσύνη σε Εκείνον ο οποίος του είχε πει μέσω των προφητών του να συνεχίσει την κατασκευή του έργου και να βασίζεται στο πνεύμα Εκείνου, της Ύψιστης Εξουσίας. Το δικό Του πνεύμα είναι βεβαίως μια αόρατη ενεργός δύναμη, αλλά είναι ακαταμάχητο, ακατανίκητο, επιτυγχάνει πάντοτε και θριαμβεύει σε κάθε περίπτωση. Παρότι ενεργεί αόρατα, ωστόσο παράγει αποτελέσματα τα οποία βρίσκονται σε αρμονία με τους σκοπούς της θεϊκής Πηγής αυτού του πνεύματος. Όλη η στρατιωτική ισχύς ολόκληρης της γης και όλη η πολιτική και θρησκευτική δύναμη της ανθρωπότητας δεν μπορούν να αντιταχθούν αποτελεσματικά στη λειτουργία της άγιας, ενεργού δύναμής Του. Αυτό το πνεύμα υποστήριζε τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ καθώς αυτός συνέχιζε το έργο του ναού!

12. Τι θα γινόταν αυτό το συμβολικό «μεγάλο βουνό» που βρισκόταν μπροστά στον Ζοροβάβελ, και πώς αποτελούσε η εκπλήρωση των εδαφίων Ησαΐας 40:​4, 5 επιβεβαίωση αυτού του γεγονότος;

¹² Τι είναι, λοιπόν, ένα συμβολικό «μεγάλο βουνό» που στέκεται εμπόδιο στο δρόμο; Ο Ιεχωβά των στρατευμάτων λέει σε αυτό: «Μπροστά στον Ζοροβάβελ θα γίνεις ίσιωμα». Μπροστά στον Ζοροβάβελ και στο πιστό υπόλοιπο που είχε επιστρέψει μαζί του από τη Βαβυλώνα, ο Ιεχωβά είχε εκπληρώσει την προφητεία των εδαφίων Ησαΐας 40:​4, 5: «Ας υψωθεί κάθε κοιλάδα και ας χαμηλώσει κάθε βουνό και λόφος. Και το ανώμαλο έδαφος πρέπει να γίνει ίσιωμα, και το τραχύ έδαφος λεκανοπέδιο. Και η δόξα του Ιεχωβά θα αποκαλυφτεί, και κάθε σάρκα θα τη δει συγχρόνως, διότι το στόμα του Ιεχωβά το είπε αυτό». Εκείνος θα μπορούσε να κάνει κάτι ανάλογο και τώρα, στην περίπτωση του “μεγάλου βουνού” που βρισκόταν ενώπιον του Κυβερνήτη Ζοροβάβελ, το έτος 519 Π.Κ.Χ. Ας προσέξουμε πώς το έκανε αυτό, χωρίς καμιά επίπονη προσπάθεια από μέρους του Ζοροβάβελ, αλλά μέσω του πνεύματός Του.

13. (α) Νωρίτερα, στις 24 Χισλέβ του 520 Π.Κ.Χ., ποια διαβεβαίωση είχε δώσει ο Ιεχωβά στον Ζοροβάβελ, μέσω του Αγγαίου, σε σχέση με τις εχθρικές στρατιωτικές δυνάμεις; (β) Τι είναι σίγουρο ότι έκαναν οι εναντιούμενοι όταν ο Ζοροβάβελ ανέλαβε δράση, υποκινούμενος από το πέμπτο όραμα του Ζαχαρία;

¹³ Μόλις δύο μήνες νωρίτερα Εκείνος είχε δηλώσει πώς θα χειριζόταν τα εχθρικά στρατεύματα, λέγοντας: «Θα σείσω τους ουρανούς και τη γη. Και θα ανατρέψω το θρόνο βασιλείων και θα αφανίσω την ισχύ των βασιλείων των εθνών· και θα ανατρέψω το άρμα και τους αναβάτες του, και τα άλογα και οι αναβάτες τους θα πέσουν, ο καθένας από το σπαθί του αδελφού του. “Εκείνη την ημέρα”, λέει ο Ιεχωβά των στρατευμάτων, “θα πάρω εσένα Ζοροβάβελ, το γιο του Σαλαθιήλ, τον υπηρέτη μου”, λέει ο Ιεχωβά· “και θα σε καταστήσω σφραγιδοφόρο δαχτυλίδι, επειδή εσένα έχω εκλέξει”, λέει ο Ιεχωβά των στρατευμάτων». (Αγγαίος 2:​20⁠-⁠23) Οι εργασίες του Κυβερνήτη Ζοροβάβελ και των συνεργατών του εκείνη την ημέρα (24 Χισλέβ του 520 Π.Κ.Χ.) στα θεμέλια του ναού στην Ιερουσαλήμ ίσως υποκίνησαν τους επαρχιακούς κυβερνήτες της περιοχής δυτικά του ποταμού Ευφράτη να προσφύγουν στον Βασιλιά Δαρείο Α΄, στα Σούσα της Περσίας. Το σίγουρο, όμως, είναι ότι οι επαρχιακοί κυβερνήτες διαμαρτυρήθηκαν στον Βασιλιά Δαρείο Α΄ όταν ο Ζοροβάβελ προχώρησε περαιτέρω το έργο του ναού, υποκινούμενος από το πέμπτο όραμα που του αφηγήθηκε ο Ζαχαρίας.

14. Σύμφωνα με τα εδάφια Έσδρας 6:​1⁠-⁠13, τι έκανε ο Βασιλιάς Δαρείος Α΄ όταν προσέφυγαν σε αυτόν οι ξεσηκωμένοι επαρχιακοί κυβερνήτες;

¹⁴ Μέχρι τότε ο Βασιλιάς Δαρείος Α΄ είχε διατηρήσει την απαγόρευση που είχε επιβληθεί από τον Βασιλιά Αρταξέρξη σχετικά με την ανέγερση του ναού. Τι έκανε, όμως, όταν προσέφυγαν σε αυτόν οι ξεσηκωμένοι επαρχιακοί κυβερνήτες;

Τότε ο Δαρείος ο βασιλιάς έδωσε διαταγή και έκαναν έρευνα στο αρχειοφυλάκιο των θησαυρών που είχαν εναποτεθεί εκεί στη Βαβυλώνα. Και στα Εκβάτανα, στο οχύρωμα που ήταν στη διοικητική περιφέρεια της Μηδίας, βρέθηκε ένας ρόλος, στον οποίο ήταν γραμμένο το εξής υπόμνημα σχετικά με αυτό το ζήτημα:

«Στο πρώτο έτος του Κύρου του βασιλιά, ο Κύρος ο βασιλιάς έδωσε διαταγή σχετικά με τον οίκο του Θεού στην Ιερουσαλήμ: Ας ανοικοδομηθεί ο οίκος ώστε να είναι ο τόπος όπου θα προσφέρουν θυσίες, και να γίνουν στερεά τα θεμέλιά του· το ύψος του θα είναι εξήντα πήχεις και το πλάτος του εξήντα πήχεις, με τρεις σειρές πέτρες που θα τις κυλήσουν στη θέση τους και μία σειρά ξύλα· και η δαπάνη ας καταβληθεί από την κατοικία του βασιλιά. Επίσης, τα χρυσά και τα ασημένια σκεύη του οίκου του Θεού, που ο Ναβουχοδονόσορ τα πήρε από το ναό ο οποίος βρισκόταν στην Ιερουσαλήμ και τα έφερε στη Βαβυλώνα, ας επιστραφούν, για να πάνε στο ναό ο οποίος βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ, στον τόπο του, και να εναποτεθούν στον οίκο του Θεού.

»Τώρα λοιπόν, Ταθεναΐ, που είσαι κυβερνήτης πέρα από τον Ποταμό, Σεθάρ⁠-⁠βοζεναΐ και εσείς οι συνεργάτες τους, που είστε υποκυβερνήτες πέρα από τον Ποταμό, μείνετε μακριά από εκεί. Αφήστε ανενόχλητο το έργο που γίνεται για αυτόν τον οίκο του Θεού. Ο κυβερνήτης των Ιουδαίων και οι πρεσβύτεροι των Ιουδαίων θα ανοικοδομήσουν αυτόν τον οίκο του Θεού στον τόπο του. Και από εμένα δόθηκε διαταγή ως προς το τι θα κάνετε σε σχέση με αυτούς τους πρεσβυτέρους των Ιουδαίων, για την ανοικοδόμηση αυτού του οίκου του Θεού· και από το βασιλικό θησαυροφυλάκιο των φόρων πέρα από τον Ποταμό θα αρχίσει να καταβάλλεται αμέσως η δαπάνη σε αυτούς τους ακμαίους άντρες χωρίς διακοπή. Και ό,τι χρειάζεται, νεαροί ταύροι καθώς και κριάρια και αρνιά για τα ολοκαυτώματα στον Θεό του ουρανού, σιτάρι, αλάτι, κρασί και λάδι, σύμφωνα με ό,τι θα λένε οι ιερείς που είναι στην Ιερουσαλήμ, να δίνεται εξάπαντος σε αυτούς συνεχώς, κάθε ημέρα· ώστε να φέρνουν εξευμενιστικές προσφορές στον Θεό των ουρανών και να προσεύχονται για τη ζωή του βασιλιά και των γιων του. Και από εμένα δόθηκε διαταγή, σχετικά με όποιον παραβιάσει αυτό το διάταγμα, να βγάλουν ένα ξύλο από το σπίτι του και να τον κρεμάσουν πάνω σε αυτό, και το σπίτι του να μετατραπεί γι’ αυτόν το λόγο σε δημόσιο αποχωρητήριο. Και ο Θεός που έκανε να κατοικήσει το όνομά του εκεί ας ανατρέψει όποιον βασιλιά και όποιον λαό απλώσει το χέρι του για να διαπράξει κάποια παραβίαση και να καταστρέψει αυτόν τον οίκο του Θεού, ο οποίος βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ. Εγώ, ο Δαρείος, δίνω τη διαταγή. Να εκτελεστεί αμέσως».

Τότε ο Ταθεναΐ, που ήταν ο κυβερνήτης πέρα από τον Ποταμό, ο Σεθάρ⁠-⁠βοζεναΐ και οι συνεργάτες τους έκαναν αμέσως όπως είχε παραγγείλει ο Δαρείος ο βασιλιάς.​—⁠Έσδρας 6:​1⁠-⁠13.

15. (α) Σε τι μόνο μπορούμε να αποδώσουμε αυτή την εκπληκτική τροπή των γεγονότων, και γιατί; (β) Γνωρίζοντάς το αυτό εκ των προτέρων, τι είπε ο Ιεχωβά ότι θα έκανε ο Ζοροβάβελ όσον αφορά το κεφαλάρι του ναού;

¹⁵ Ήταν άραγε το πνεύμα του Ιεχωβά των στρατευμάτων που επενεργούσε και κατηύθυνε τα πράγματα σε αυτό το ζήτημα; Αυτή την εκπληκτική τροπή των γεγονότων μπορούμε να την αποδώσουμε μόνο στο πνεύμα Του, διότι έγινε χωρίς τη χρήση στρατιωτικής δύναμης ή ανθρώπινης ισχύος από τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ. Το συμβολικό «βουνό» που ορθώθηκε στο δρόμο του Ζοροβάβελ από τις δυνάμεις των εναντιουμένων έγινε «ίσιωμα» μπροστά του. Η πίστη του στον Ιεχωβά των στρατευμάτων και το θάρρος με το οποίο εκτελούσε το έργο του ναού ανταμείφθηκαν πλούσια. Ο Ιεχωβά, γνωρίζοντας εκ των προτέρων τι θα επιτελούσε μέσω του ακατανίκητου πνεύματός του, είπε στη συνέχεια, ενώ εξελισσόταν το πέμπτο όραμα του Ζαχαρία: «Και αυτός θα φέρει την πέτρα που μπαίνει ως κεφαλάρι. Θα ακουστούν φωνές για αυτήν: “Πόση χάρη έχει! Πόση χάρη έχει!”»​—⁠Ζαχαρίας 4:7.

ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΡΙ​—⁠«ΠΟΣΗ ΧΑΡΗ ΕΧΕΙ!»

16. Πόσο ουσιώδες ήταν το κεφαλάρι, και τι θα επιβεβαίωνε το ότι ο Ζοροβάβελ θα το έφερνε;

¹⁶ Αυτή “η πέτρα η οποία θα έμπαινε ως κεφαλάρι” ήταν η κορυφαία πέτρα που θα τοποθετούνταν στον υπό ανοικοδόμηση ναό της Ιερουσαλήμ. Ήταν ουσιώδης για το επισφράγισμα των εργασιών στο ναό. Το ότι ο Κυβερνήτης Ζοροβάβελ θα την έφερνε ήταν επιβεβαίωση του γεγονότος πως αυτός θα έφερνε σε πέρας το έργο του ναού. Τίποτα δεν επρόκειτο να τον σταματήσει από το να ενεργήσει ως υπηρέτης του Ιεχωβά τώρα. Το πνεύμα του Ιεχωβά θα φρόντιζε για αυτό!

17. Γιατί θα ήταν ημέρα χαράς η ημέρα κατά την οποία θα τοποθετούνταν το κεφαλάρι στη θέση του, και γιατί θα φώναζαν οι παριστάμενοι: «Πόση χάρη έχει!»;

¹⁷ Ημέρα απερίγραπτης χαράς θα ήταν η ημέρα κατά την οποία εκείνος θα τοποθετούσε το κεφαλάρι στη θέση του, σημειώνοντας έτσι την επιτυχή αποπεράτωση του ναού στην πόλη όπου ο Θεός είχε θέσει το άγιο όνομά του. Το συνεπαρμένο πλήθος των παρισταμένων, αντικρίζοντας αυτό το απαράμιλλο επίτευγμα, θα φώναζε με θαυμασμό για το κεφαλάρι που βρισκόταν πια στην εξέχουσα θέση του: «Πόση χάρη έχει! Πόση χάρη έχει!» Ήταν πράγματι μια ωραία πέτρα, γιατί ήταν η ίδια εκείνη πέτρα που τέθηκε μπροστά στον Αρχιερέα Ιησού, το γιο του Ιωσεδέκ, το σκάλισμα της οποίας είχε σκαλίσει ο ίδιος ο Ιεχωβά μέσω του αγωγού του. (Ζαχαρίας 3:​9) Αλλά αυτό το σκαλισμένο κεφαλάρι προσέλαβε ακόμη μεγαλύτερη ωραιότητα, καθώς τώρα βρισκόταν στην προσδιορισμένη θέση του μέσα στο οικοδόμημα του ναού χαρίζοντας σε αυτό το οικοδόμημα ευχάριστη όψη. Σε αυτό το κεφαλάρι δεν ήταν καρφωμένα μόνο τα γοητευμένα μάτια των λάτρεων εκεί στο ναό, αλλά επίσης τα «εφτά μάτια» του Ιεχωβά, τα οποία ήταν ειδικά στραμμένα πάνω σε αυτή την πέτρα με αμέριστη προσοχή. Η τοποθέτησή της στη θέση της ήταν δικαίωση του προφητικού του λόγου, τον οποίο εξέφρασε ο Αγγαίος και ο Ζαχαρίας.

18. Σύμφωνα με το ιστορικό υπόμνημα, πότε ήρθε εκείνη η ημέρα της χαράς;

¹⁸ Εκείνη η ημέρα της χαράς και της δικαίωσης ήρθε την τρίτη ημέρα του σεληνιακού μήνα Αδάρ του έτους 515 Π.Κ.Χ., όπως αναφέρει το ιστορικό υπόμνημα: «Και οι πρεσβύτεροι των Ιουδαίων έχτιζαν και σημείωναν πρόοδο ως αποτέλεσμα του προφητικού έργου του Αγγαίου του προφήτη και του Ζαχαρία, του εγγονού του Ιδδώ· και έχτισαν και τελείωσαν, χάρη στη διαταγή του Θεού του Ισραήλ και χάρη στη διαταγή του Κύρου και του Δαρείου και του Αρταξέρξη, του βασιλιά της Περσίας. Και αποπεράτωσαν αυτόν τον οίκο την τρίτη ημέρα του σεληνιακού μήνα Αδάρ, συγκεκριμένα, στο έκτο έτος της βασιλείας του Δαρείου του βασιλιά».​—⁠Έσδρας 6:​14, 15.

19. Ποια μεγαλειώδη προοπτική θέτει ενώπιόν μας σήμερα αυτό το προφητικό, θρησκευτικό γεγονός, και πώς θα επιτελεστεί αυτό;

¹⁹ Τι μεγαλειώδη προοπτική θέτει ενώπιον όλων όσων αγαπούν την αγνή, αμόλυντη λατρεία του μόνου ζωντανού και αληθινού Θεού σήμερα αυτό το ιστορικό αλλά και προφητικό γεγονός! Στρέφει την προσοχή στον καιρό που η αληθινή λατρεία του Υπέρτατου Κυρίου Ιεχωβά θα φερθεί σε μια τελειοποιημένη κατάσταση στον πνευματικό ναό του. Αυτό θα γίνει όταν καταστραφεί η Βαβυλώνα η Μεγάλη (η παγκόσμια αυτοκρατορία της ψεύτικης θρησκείας, περιλαμβανομένου και του σχισματικού Χριστιανικού κόσμου) και όταν καταστραφούν όλα τα πολιτικά, στρατιωτικά και κοινωνικά στοιχεία αυτού του κόσμου, τα οποία εναντιώνονται ακόμη και στην αγνή θρησκεία, και απομείνει στην καθαρισμένη γη μόνο το υπόλοιπο των πνευματικών υφιερέων του πνευματικού Ισραήλ και οι ομόπιστοί τους από όλα τα έθνη και τους λαούς και τις φυλές. Αυτό το απαράμιλλο επίτευγμα θα επιτελεστεί, όπως λέει ο Ιεχωβά, «όχι με στρατιωτική δύναμη ούτε με ισχύ, αλλά με το πνεύμα μου».

20. Ποιος είναι ο κυβερνήτης που έχει ιδιαίτερα προνομιούχα συμμετοχή στην περαιτέρω εκπλήρωση της προφητείας;

²⁰ Ο αντιτυπικός Κυβερνήτης Ζοροβάβελ θα έχει μια ιδιαίτερα προνομιούχα συμμετοχή στην επίτευξη της σύγχρονης εκπλήρωσης αυτής της θεϊκής προφητείας. Γνωρίζουμε ποιος είναι αυτός​—⁠ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος τώρα κυβερνάει από τον ουράνιο θρόνο του το πιστό υπόλοιπο των πνευματικών υφιερέων του και τους αφιερωμένους, βαφτισμένους ομοπίστους τους.

21. Ποιους ρόλους που συνδυάζονται στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού προσκιάζουν ο Ζοροβάβελ και ο Ιησούς, όπως προεικονίστηκε και από τον Μελχισεδέκ;

²¹ Ο Ζοροβάβελ προσκίαζε τον ενδοξασμένο Βασιλιά Ιησού Χριστό με διαφορετικό τρόπο από ό,τι ο Αρχιερέας Ιησούς, ο γιος του Ιωσεδέκ. Ο Αρχιερέας Ιησούς προεικόνιζε τον Ιησού Χριστό στα ιερατικά του καθήκοντα. Ο Ζοροβάβελ, ως ο διορισμένος κυβερνήτης της επαρχίας του Ιούδα, προεικόνιζε τον Κύριο Ιησού Χριστό στον κυβερνητικό ρόλο που θα είχε ως βασιλιάς. Αυτοί οι δύο ρόλοι, ο ρόλος του αρχιερέα και ο ρόλος του κυβερνήτη, συνδυάζονται στο πρόσωπο του ενδοξασμένου Ιησού Χριστού, επειδή αυτός προεικονίστηκε και από τον Μελχισεδέκ, σχετικά με τον οποίο αναφέρεται στο εδάφιο Γένεση 14:​18: «Ο Μελχισεδέκ, ο βασιλιάς της Σαλήμ, έφερε έξω ψωμί και κρασί· και αυτός ήταν ιερέας του Υψίστου Θεού». Το εδάφιο Εβραίους 7:​1 τον αποκαλεί “Μελχισεδέκ, βασιλιά της Σαλήμ, ιερέα του Υψίστου Θεού”.​—⁠Ψαλμός 110:​1⁠-⁠4.

22. (α) Ο Ζοροβάβελ χρησιμοποίησε την κυβερνητική του δύναμη για να προστατέψει και να προωθήσει ποιο έργο, και με τίνος το διάταγμα το έκανε αυτό; (β) Ποιος ήταν αυτός τον οποίο προσκίαζε ο Ζοροβάβελ και ο οποίος θα αναλάμβανε ένα παρόμοιο έργο, και ποιο «μεγάλο βουνό» θα μετέτρεπε σε ίσιωμα;

²² Ο Ζοροβάβελ, ως ο κυβερνήτης της Ιερουσαλήμ και του Ιούδα, θα προωθούσε την ανοικοδόμηση του ναού, όπως όριζε το διάταγμα του Βασιλιά Κύρου. Θα χρησιμοποιούσε την κυβερνητική του δύναμη για να περιφρουρήσει το έργο του ναού. Σε αυτόν, στον οποίο προφανώς ανήκε ο τίτλος «Σασαβασσάρ», εμπιστεύτηκε ο Βασιλιάς Κύρος τα ιερά «σκεύη του οίκου του Ιεχωβά», και αυτά τα άγια σκεύη τα μετέφερε ο Ζοροβάβελ από τη Βαβυλώνα στην Ιερουσαλήμ για να χρησιμοποιηθούν στον ανοικοδομημένο οίκο του Ιεχωβά. (Έσδρας 1:​7 ως 2:​2· 5:​13⁠-⁠16) Δικαιολογημένα, λοιπόν, ο Κυβερνήτης Ζοροβάβελ ανέλαβε ηγετικό ρόλο στη θεμελίωση του δεύτερου ναού του Ιεχωβά στην Ιερουσαλήμ. (Έσδρας 3:​8⁠-⁠10) Με αυτόν τον τρόπο ο Ζοροβάβελ προσκίασε το πώς ο κυβερνών Βασιλιάς Ιησούς Χριστός θα έδινε ώθηση στο έργο αποκατάστασης της αγνής λατρείας του Ιεχωβά στον πνευματικό ναό του. Θα προστάτευε το υπόλοιπο των χρισμένων πνευματικών υφιερέων που βρίσκονταν τώρα στη γη και προσπαθούσαν, από το 1919 Κ.Χ. και μετά, να αποκαταστήσουν την αγνή λατρεία του Ιεχωβά σε όλη την ανθρωπότητα. Το «μεγάλο βουνό» της εναντίωσης και των δυσκολιών που εμπόδιζε τις προσπάθειές τους εκείνος το έχει μετατρέψει σε «ίσιωμα».

23. (α) Πώς παραβάλλεται ο Ιησούς Χριστός με τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ όσον αφορά την προώθηση του έργου οικοδόμησης του ναού; (β) Πώς φέρνει συμβολικά το κεφαλάρι και το τοποθετεί στη θέση του;

²³ Όπως ο Κυβερνήτης Ζοροβάβελ έφερε την πέτρα που θα έμπαινε ως κεφαλάρι και την τοποθέτησε στη θέση της στο ναό το 515 Π.Κ.Χ., έτσι και ο ενδοξασμένος Ιησούς Χριστός θα ολοκληρώσει θριαμβευτικά το έργο επανεδραίωσης της λατρείας του Ιεχωβά στον πνευματικό ναό Του. Μέσω των αόρατων αγίων αγγέλων του θα συνάξει όλο το απαραίτητο υπόλοιπο των πνευματικών υφιερέων και θα τους βοηθήσει στην εκτέλεση των καθηκόντων τους στα αντιτυπικά Άγια του πνευματικού ναού του Ιεχωβά. Αυτός θα αποτελέσει το «κεφαλάρι» σε εκείνη την πνευματική διευθέτηση για τη λατρεία του Ιεχωβά. Στον ορισμένο καιρό του Θεού θα λάβει τη διορισμένη θέση του σε αυτό το πνευματικό λατρευτικό οικοδόμημα και έτσι θα επισφραγίσει την αποπεράτωσή του. Αυτός είναι το Κεντρικό Πρόσωπο​—⁠σαν ένα συμβολικό κεφαλάρι⁠—​για την τελειοποίηση αυτής της θεϊκής λατρευτικής διευθέτησης, στην οποία υπηρετεί ως ο Βασιλικός Αρχιερέας για λογαριασμό ολόκληρης της ανθρωπότητας. Όταν λάβει τη θέση του και αναφέρει στον Ιεχωβά Θεό ότι ολοκλήρωσε το έργο αποκατάστασης της λατρείας σε πλήρη κλίμακα μέσω όλων των απαραίτητων υφιερέων στον πνευματικό ναό, αυτό που θα προκύψει θα είναι ένα ευχάριστο θέαμα, γεμάτο «χάρη».

24. Πότε θα κραυγάζουν οι λάτρεις του Ιεχωβά για το Μεγαλύτερο Κεφαλάρι: «Πόση χάρη έχει!»;

²⁴ Εκείνη την ιερή στιγμή που θα γίνει φανερό ότι το έργο το σχετικό με την αληθινή λατρεία ολοκληρώθηκε παρά την εναντίωση της Βαβυλώνας της Μεγάλης και των πολιτικών υποστηρικτών της, όλοι οι αληθινοί λάτρεις του Ιεχωβά στη γη θα γεμίσουν από ανείπωτη εκτίμηση για το ρόλο που ο Μεγαλύτερος Κυβερνήτης, ο Ιησούς Χριστός, επιτέλεσε με επιτυχία. Θα κραυγάζουν θριαμβευτικά για αυτόν, ο οποίος είναι το Μεγαλύτερο Κεφαλάρι: «Πόση χάρη έχει! Πόση χάρη έχει!»

Η «ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ» ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΦΡΟΝΕΙΤΑΙ

25. Όταν, μεταπολεμικά, άρχισε το έργο της ανοικοδόμησης της θεοκρατικής οργάνωσης για τη λατρεία του Ιεχωβά, το 1919 Κ.Χ., γιατί φαινόταν καταφρονητέο;

²⁵ Το μεταπολεμικό έτος 1919 Κ.Χ., όταν άρχισε το έργο της ανοικοδόμησης της θεοκρατικής οργάνωσης για τη λατρεία του Ιεχωβά, φαινόταν καταφρονητέο στα μάτια της θρησκευτικής Βαβυλώνας της Μεγάλης και των στρατιωτικών και πολιτικών εραστών της. Τους φαινόταν εντελώς απίθανο ότι θα πραγματοποιούνταν κάτι τέτοιο. Για ποιο λόγο; Επειδή το επιζών υπόλοιπο των χρισμένων πνευματικών Ισραηλιτών ήταν ολιγάριθμο και διεθνώς περιφρονημένο. (Ματθαίος 24:​9) Για παράδειγμα, όταν, στις 1⁠-⁠8 Σεπτεμβρίου 1919, διεξάχθηκε η γενική συνέλευση του Διεθνούς Συλλόγου Σπουδαστών της Γραφής στο θέρετρο Σίνταρ Πόιντ του Οχάιο στις Η.Π.Α., οι παρόντες στο πρόγραμμα τις καθημερινές δεν ήταν παρά 6.000 περίπου· μερικές χιλιάδες ακόμη, που δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν στη συνέλευση λόγω του ότι ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε λήξει μόλις πρόσφατα, ήταν διασκορπισμένοι σε όλη τη γη· περίπου 17.961 άτομα (σύμφωνα με ελλιπείς εκθέσεις) είχαν παρευρεθεί νωρίτερα στον εορτασμό του Δείπνου του Κυρίου στις 13 Απριλίου 1919. Τι ήταν αυτές οι χιλιάδες αφιερωμένοι, βαφτισμένοι λάτρεις του Ιεχωβά σε σύγκριση με τα εκατοντάδες εκατομμύρια μέλη των εκκλησιών του Χριστιανικού κόσμου; Κάτι μηδαμινό!

26. (α) Έπρεπε να είναι καταφρονητέο το επιζών υπόλοιπο για το ότι ήταν ολιγάριθμο; (β) Ποιος έφερε ένα άγγελμα διόρθωσης, και από ποιον στάλθηκε αυτός;

²⁶ Παρ’ όλα αυτά, έπρεπε να είναι καταφρονητέο το επιζών υπόλοιπο των πνευματικών Ισραηλιτών για το ότι ήταν ολιγάριθμο; Ή, επειδή δεν είχε «στρατιωτική δύναμη»; Τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα, πενήντα και πλέον χρόνια αργότερα, δίνουν μια βροντερή απάντηση και αποδεικνύουν ότι ο αλάθητος Θεός ήταν αυτός που έστειλε τον Ζαχαρία τον προφήτη του με ένα άγγελμα το οποίο θα διόρθωνε όλες τις λανθασμένες εντυπώσεις που βασίζονταν στην αρχική εικόνα των πραγμάτων. Ακούστε τι αναφέρει στη συνέχεια ο Ζαχαρίας: «Και ο λόγος του Ιεχωβά συνέχισε να έρχεται σε εμένα, λέγοντας: “Τα χέρια του Ζοροβάβελ έθεσαν το θεμέλιο αυτού του οίκου και τα δικά του χέρια θα τον τελειώσουν. Και θα γνωρίσετε εξάπαντος ότι ο Ιεχωβά των στρατευμάτων είναι αυτός που με έστειλε σε εσάς. Διότι ποιος καταφρόνησε την ημέρα των μικρών πραγμάτων; Και θα χαρούν και θα δουν τη στάθμη στο χέρι του Ζοροβάβελ. Αυτά τα εφτά είναι τα μάτια του Ιεχωβά. Περιτρέχουν όλη τη γη”».​—⁠Ζαχαρίας 4:​8⁠-⁠10.

27. Πότε αποδείχτηκε περίτρανα ότι ο Ιεχωβά ήταν αυτός που είχε στείλει τον Ζαχαρία στο λαό;

²⁷ Αν στο παρελθόν υπήρχαν κάποιες αμφιβολίες στη διάνοια μερικών από το επαναπατρισμένο υπόλοιπο των Ιουδαίων στη γη του Ιούδα, ασφαλώς αυτοί έμαθαν ότι ο Ιεχωβά και όχι κάποιος άλλος ήταν αυτός που είχε στείλει τον Ζαχαρία στο λαό Του​—⁠την τρίτη ημέρα του δωδέκατου σεληνιακού μήνα (Αδάρ) του 515 Π.Κ.Χ. Το υπόμνημα στα εδάφια Έσδρας 6:​14, 15 μας λέει: «Και οι πρεσβύτεροι των Ιουδαίων έχτιζαν και σημείωναν πρόοδο ως αποτέλεσμα του προφητικού έργου του Αγγαίου του προφήτη και του Ζαχαρία, του εγγονού του Ιδδώ· και έχτισαν και τελείωσαν, χάρη στη διαταγή του Θεού του Ισραήλ και χάρη στη διαταγή του Κύρου και του Δαρείου και του Αρταξέρξη, του βασιλιά της Περσίας. Και αποπεράτωσαν αυτόν τον οίκο την τρίτη ημέρα του σεληνιακού μήνα Αδάρ, συγκεκριμένα, στο έκτο έτος της βασιλείας του Δαρείου του βασιλιά». Ο προφητικός λόγος του Ιεχωβά είχε δικαιωθεί!

28. (α) Γιατί δεν έχασαν τα μάτια του Ιεχωβά τη στιγμή που ο Ζοροβάβελ με το νήμα της στάθμης στο χέρι τοποθέτησε το κεφαλάρι στο ναό; (β) Με ποιο παρόμοιο αλλά μεγαλύτερο γεγονός θα χαρούν τα μάτια του ακόμη περισσότερο;

²⁸ Ο Κυβερνήτης Ζοροβάβελ πιθανόν να κρατούσε στο χέρι του το νήμα της στάθμης όταν ολοκλήρωσε τον οίκο της λατρείας του Ιεχωβά τοποθετώντας στη θέση του το ουσιώδες κεφαλάρι. Αυτό το θέαμα ήταν κάτι ευχάριστο για τα μάτια. Ιδιαίτερα για τα μάτια του Ιεχωβά. Τίποτα δεν ξεφεύγει από τα μάτια Του. Είναι σαν να έχει πληρότητα όσον αφορά τα μάτια​—⁠εφτά τον αριθμό⁠—​μάτια που περιτρέχουν όλη τη γη παρατηρώντας οτιδήποτε γίνεται, είτε από τους εχθρούς Του είτε από τον αφιερωμένο λαό του. Τα μάτια του δεν έχασαν τη στιγμή που ο Ζοροβάβελ με το νήμα της στάθμης στο χέρι τοποθετούσε στη θέση του το κεφαλάρι. Τα μάτια του χαίρονταν μαζί με τα άτομα του πιστού υπολοίπου που έβαλαν τη λατρεία του αληθινού Θεού στην πρώτη θέση στη ζωή τους. Πόσο πιο πολύ θα χαρούν τα μάτια του, τα οποία παρατηρούν το καθετί, όταν δουν τον Μεγαλύτερο Ζοροβάβελ να ολοκληρώνει το έργο στον πνευματικό ναό Του σε σχέση με την αποκαταστημένη αγνή λατρεία στη γη!

«ΟΙ ΔΥΟ ΧΡΙΣΜΕΝΟΙ»

29. Την πρώτη φορά που ο Ζαχαρίας ρώτησε για τη σημασία του οράματος με το χρυσό λυχνοστάτη, τι του ειπώθηκε, και από τι μπορούμε να δούμε τώρα την καταλληλότητα αυτής της απάντησης;

²⁹ Σε αυτό το σημείο, μήπως θυμόμαστε τι είπε ο άγγελος στον προφήτη Ζαχαρία όταν αυτός ρώτησε τι σήμαινε ο χρυσός λυχνοστάτης με τα εφτά λυχνάρια; Ναι· του είπε: «“Όχι με στρατιωτική δύναμη ούτε με ισχύ, αλλά με το πνεύμα μου”, είπε ο Ιεχωβά των στρατευμάτων». (Ζαχαρίας 4:​6) Τώρα είμαστε σε θέση να δούμε την καταλληλότητα αυτής της ισχυρής δήλωσης από κάποιες περαιτέρω επεξηγηματικές λεπτομέρειες που παρουσιάζονται στο όραμα. Για να ικανοποιηθεί το ενδιαφέρον μας σε σχέση με αυτό, μας λέγονται τα εξής:

30. Τι είπε ο άγγελος στον Ζαχαρία ότι εξεικόνιζαν τα δύο ελαιόδεντρα που βρίσκονταν δίπλα στο λυχνοστάτη;

³⁰ «Και μετά αποκρίθηκα και του είπα: “Τι σημαίνουν αυτά τα δύο ελαιόδεντρα στη δεξιά πλευρά του λυχνοστάτη και στην αριστερή πλευρά του;” Τότε αποκρίθηκα δεύτερη φορά και του είπα: “Τι είναι οι δύο συστάδες κλαδιών από τα ελαιόδεντρα που, μέσω των δύο χρυσών αγωγών, χύνουν από μέσα τους το χρυσό υγρό;” Μου είπε λοιπόν: “Πραγματικά δεν γνωρίζεις τι σημαίνουν αυτά;” Και εγώ είπα: “Όχι, κύριέ μου”. Εκείνος, λοιπόν, είπε: “Αυτοί είναι οι δύο χρισμένοι που στέκονται δίπλα στον Κύριο όλης της γης”».​—⁠Ζαχαρίας 4:​11⁠-⁠14.

31. Πώς διοχετευόταν το λάδι στα λυχνάρια, γιατί ήταν ανεξάντλητο το απόθεμα, και τι εξεικόνιζε το λάδι;

³¹ Αμέσως μετά την πρώτη του ερώτηση, ο Ζαχαρίας θεώρησε καλό να κάνει και μια δεύτερη ώστε να μην παραλείψει ένα χαρακτηριστικό που δεν είχε περιλάβει στην πρώτη του ερώτηση. Αυτά τα δύο ελαιόδεντρα, όπως θα θυμόμαστε, βρίσκονταν στα δεξιά και στα αριστερά της χρυσής κούπας από την οποία ξεκινούσαν εφτά σωλήνες που κατέληγαν στα εφτά λυχνάρια του λυχνοστάτη διοχετεύοντάς τους λάδι από την κεντρική παροχή. Από πού τροφοδοτούνταν με φωτιστικό υγρό η χρυσή κούπα που βρισκόταν στην κορυφή του λυχνοστάτη; Από τη συστάδα των κλαδιών του ελαιόδεντρου που βρισκόταν στα δεξιά και από τη συστάδα των κλαδιών του ελαιόδεντρου που βρισκόταν στα αριστερά, μέσω ενός χρυσού αγωγού από την κάθε συστάδα κλαδιών. Το υγρό που διοχετευόταν με αυτόν τον τρόπο φαινόταν χρυσό, και κανείς δεν θα μπορούσε να διακόψει τη ροή του, όπως δεν θα μπορούσε να διακόψει και την παροχή από τα δύο ελαιόδεντρα. Το απόθεμα ήταν ανεξάντλητο, όπως ακριβώς ήταν ανεξάντλητη και ζωντανή η πηγή του. Αυτό το φωτιστικό υγρό εξεικόνιζε, όχι τη στρατιωτική δύναμη ούτε την ανθρώπινη ισχύ, αλλά, όπως είπε ο Ιεχωβά, “το πνεύμα του”. Το λάδι, λοιπόν, χρησιμοποιήθηκε εδώ για να εξεικονίσει το πνεύμα του Θεού.​—⁠Ζαχαρίας 4:6.

32. (α) Ποια είναι η πηγή του συμβολικού “ελαιόλαδου”; (β) Τι συμβολίζει ο λυχνοστάτης ο οποίος τροφοδοτείται με αυτό το λάδι;

³² Όπως ακριβώς ο Ιεχωβά Θεός είναι ο Δημιουργός του ελαιόδεντρου και επομένως η Πηγή του λαδιού το οποίο παράγεται από το δέντρο, παρόμοια αυτός είναι η Πηγή του πνεύματος ή της αόρατης ενεργού δύναμης που ανάβει τη φλόγα της αληθινής λατρείας προς Αυτόν. Συνεπώς, τα δύο ελαιόδεντρα εξεικονίζουν τους δύο αγωγούς μέσω των οποίων αυτός μεταδίδει το πνεύμα του στο συμβολικό λυχνοστάτη, δηλαδή στο «άγιο έθνος» του, το χρισμένο υπόλοιπο των πνευματικών Ισραηλιτών. Ποιοι είναι, λοιπόν, οι δύο αγωγοί που συμβολίζονται από τα δύο ελαιόδεντρα;

33. Πώς τα εδάφια Αποκάλυψη 11:​3, 4 χρησιμοποιούν ελαιόδεντρα ως σύμβολο ζωντανών πλασμάτων του Θεού, και ως εκ τούτου ποιους συμβολίζουν τα δύο ελαιόδεντρα στο όραμα του Ζαχαρία;

³³ Δεν θα ήταν αντίθετο προς τις Γραφές το να πούμε ότι τα δύο ελαιόδεντρα εξεικονίζουν νοήμονα πλάσματα του Θεού. Σε σχέση με το όραμα του ναού το οποίο κατέγραψε ο Χριστιανός απόστολος Ιωάννης στο τελευταίο βιβλίο της Αγίας Γραφής, διαβάζουμε: «Και θα κάνω τους δύο μάρτυρές μου να προφητεύσουν . . . ντυμένοι με σάκο. Αυτοί συμβολίζονται από τα δύο ελαιόδεντρα και τους δύο λυχνοστάτες και στέκονται ενώπιον του Κυρίου της γης». (Αποκάλυψη 11:​3, 4) Τα δύο ελαιόδεντρα που έχουμε στο όραμα του Ζαχαρία είναι, σύμφωνα με την εξήγηση, οι «δύο χρισμένοι [κατά γράμμα, δύο γιοι του λαδιού] που στέκονται δίπλα στον Κύριο όλης της γης». Ποιους εξεικονίζουν λοιπόν; Όχι τους θεόπνευστους προφήτες Αγγαίο και Ζαχαρία, αλλά δύο πρόσωπα στα οποία ο Ζαχαρίας είχε την εντολή να μεταφέρει το λόγο του Ιεχωβά των στρατευμάτων, δηλαδή τον Αρχιερέα Ιησού, το γιο του Ιωσεδέκ, και τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ.

34. (α) Πώς μετέδιδαν ο αρχιερέας και ο κυβερνήτης το συμβολικό λάδι στο συμβολικό λυχνοστάτη; (β) Με ποιον τρόπο διατηρούσαν ο Ζοροβάβελ και ο Ιησούς συνεχή την παροχή του πνεύματος του Θεού;

³⁴ Μέσω των θεόπνευστων προφητών Αγγαίου και Ζαχαρία, το πνεύμα του Ιεχωβά μεταδόθηκε στον Ιησού και στον Ζοροβάβελ. Αυτοί, με τη σειρά τους, θα αναλάμβαναν την ηγεσία στην οικοδόμηση του δεύτερου ναού του Ιεχωβά και θα μετέδιδαν το πνεύμα του Ιεχωβά στο ισραηλιτικό υπόλοιπο με αυτόν το σκοπό υπόψη. Αυτοί οι δύο «χρισμένοι» θα εμφυσούσαν συνεχώς το πνεύμα του Ιεχωβά σε όλο το αποκαταστημένο έθνος, εμμένοντας στο έργο ως το τέλος του και ενθαρρύνοντας τους οικοδόμους του ναού τόσο με προφορικές παραινέσεις όσο και με το προσωπικό τους παράδειγμα. Αυτό θα μπορούσαν να το κάνουν αν στέκονταν συνεχώς δίπλα στον Ιεχωβά, «τον Κύριο όλης της γης». Έπρεπε να στέκονται στο πλευρό Του στην υπόθεση της μόνης αληθινής λατρείας και να Τον υπηρετούν συνεχώς παρέχοντας την αποκλειστική υποστήριξή τους στη λατρεία Του. Έτσι θα μπορούσε να επιτελεστεί το ιερό έργο με το πνεύμα του Ιεχωβά. Ως ο “Κύριος όλης της γης”, αυτός πραγματοποιεί το θέλημά του σχετικά με αυτό.

35. Στη σύγχρονη εκπλήρωση του οράματος, ποιον συμβολίζουν τα δύο ελαιόδεντρα;

³⁵ Στην εκπλήρωση αυτού του οράματος κατά τον παρόντα «καιρό του τέλους», ποιους εξεικονίζουν τα «δύο ελαιόδεντρα», οι «δύο χρισμένοι»; Εφόσον στην αρχική εκπλήρωση του οράματος, στις ημέρες του Ζαχαρία, εξεικόνιζαν τον Αρχιερέα Ιησού και τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ, πρέπει να εξεικονίζουν ένα και μόνο πρόσωπο, συγκεκριμένα τον Χρισμένο του Ιεχωβά, τον Μεσσία ή Χριστό, τον Ιησού ο οποίος χρίστηκε με το άγιο πνεύμα του Θεού.​—⁠Ησαΐας 61:​1⁠-⁠3· Λουκάς 4:1.

36. (α) Πώς ενεργεί ο Ιησούς Χριστός σαν τον Αρχιερέα Ιησού και τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ σε σχέση με το πνεύμα του Θεού; (β) Όπως τα δύο ελαιόδεντρα, πώς διατηρεί συνεχή την παροχή του πνεύματος, και σε ποιο συμβολικό λυχνοστάτη μεταδίδει αυτό το πνεύμα;

³⁶ Ναι, πράγματι, ο Ιησούς ο Μεσσίας προσκιάστηκε τόσο από τον Αρχιερέα Ιησού όσο και από τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ. Προτού αφήσει τους όσιους αποστόλους του στη γη, υποσχέθηκε να τους στείλει το πνεύμα, το οποίο προέρχεται από τον Ουράνιο Πατέρα. (Ιωάννης 14:​16, 17· 15:​26· 16:​13, 14) Κατόπιν, την ημέρα του εορτασμού της Πεντηκοστής του 33 Κ.Χ., έπαιξε το ρόλο των δύο ελαιόδεντρων που περιγράφονταν στο όραμα του Ζαχαρία. Εκείνη την ημέρα ο Ιεχωβά Θεός άρχισε να τον χρησιμοποιεί ως αγωγό μέσω του οποίου εκχέει το άγιο πνεύμα πάνω στο «άγιο έθνος» του πνευματικού Ισραήλ. (Πράξεις 1:​5· 2:​1⁠-⁠35· Ματθαίος 3:​11· Μάρκος 1:​7, 8· Λουκάς 3:​16) Σαν τους “δύο χρισμένους”, ή αλλιώς τους “δύο γιους του λαδιού”, στο πέμπτο όραμα του Ζαχαρία, ο Χριστός Ιησούς στέκεται «δίπλα στον Κύριο όλης της γης» ως Αρχιερέας και Κυβερνήτης και Τον υπηρετεί συνεχώς, επειδή βρίσκεται στα δεξιά του Θεού στους ουρανούς. (Πράξεις 2:​34⁠-⁠36· 7:​56) Από αυτή τη θέση μπορεί να λειτουργεί ως αγωγός συνεχούς παροχής του πνεύματος του Κυρίου και Θεού στο συμβολικό «λυχνοστάτη» που βρίσκεται στη γη, το πιστό υπόλοιπο του πνευματικού Ισραήλ.

37. (α) Από πού λαβαίνει ενέργεια το υπόλοιπο ώστε να συνεχίζει το έργο του ναού, και υπό την ηγεσία τίνος το κάνει αυτό; (β) Σε ποιον, λοιπόν, θα αποδοθούν οι ευχαριστίες και ο αίνος για την επιτυχία του έργου του ναού;

³⁷ Τα μέλη του χρισμένου υπολοίπου εξακολουθούν να εργάζονται υπό τον ουράνιο Κυβερνήτη τους και Αρχιερέα, τον Ιησού Χριστό, όχι με στρατιωτική δύναμη, αλλά με το πνεύμα του Παντοδύναμου Θεού το οποίο δεν αποτυγχάνει ποτέ. Αυτοί θα συνεχίσουν το έργο του ναού μέχρις ότου το φέρουν πλήρως σε πέρας, με την υποκίνηση και την ενέργεια που τους παρέχει το άγιο πνεύμα. Συνεπώς, οι ευχαριστίες, ο αίνος και η τιμή για την οριστική επιτυχία και για την επισφράγισή της θα αποδοθούν, όχι στο υπόλοιπο των πνευματικών υφιερέων, αλλά στον Ιεχωβά Θεό, την Πηγή του πνεύματος, μέσω του Ιησού Χριστού, του στοργικού αγωγού που Εκείνος χρησιμοποιεί.