ΙΩΒΗΛΑΙΟ
Το έτος που ακολουθούσε κάθε κύκλο εφτά εφταετιών, αρχής γενομένης από την είσοδο του Ισραήλ στην Υποσχεμένη Γη. Η εβραϊκή λέξη γιωβέλ (ή γιοβέλ) σημαίνει «κέρας κριαριού» και αναφέρεται στο σάλπισμα με το κέρας κριαριού το 50ό εκείνο έτος για την κήρυξη ελευθερίας σε όλη τη γη τους.—Λευ 25:9, 10, υποσ.· βλέπε ΚΕΡΑΣ, ΚΕΡΑΤΟ.
Αρχίζοντας από τον καιρό της εισόδου στην Υποσχεμένη Γη, οι Ισραηλίτες έπρεπε να μετρούν έξι χρόνια κατά τα οποία έσπερναν και καλλιεργούσαν τη γη και μάζευαν τους καρπούς της. Ωστόσο, το έβδομο έτος θα ήταν σαββατιαίο, και στη διάρκειά του έπρεπε να αφήνουν τη γη να αναπαύεται. Σε αυτό το έβδομο έτος δεν έπρεπε να γίνει ούτε σπορά ούτε κλάδεμα. Δεν έπρεπε να θερίσουν ούτε και ό,τι είχε βλαστήσει από σπόρους που είχαν πέσει κατά το θερισμό του προηγούμενου έτους, και δεν έπρεπε να μαζέψουν τα σταφύλια από τα ακλάδευτα κλήματα. Τόσο ο ιδιοκτήτης όσο και οι δούλοι του, οι μισθωτοί εργάτες του, οι πάροικοι και οι φτωχοί θα έτρωγαν σιτηρά και καρπούς από αυτοφυή φυτά. Από αυτά επιτρεπόταν να τρώνε επίσης τα κατοικίδια ζώα και τα θηρία. (Λευ 25:2-7· Εξ 23:10, 11) Θα μετρούσαν εφτά τέτοιες εφταετίες (7 × 7 = 49), και το επόμενο έτος, το 50ό, θα ήταν Ιωβηλαίο.
Το Ιωβηλαίο είχε κάποια κοινά χαρακτηριστικά με το σαββατιαίο έτος. Η γη απολάμβανε και πάλι πλήρη ανάπαυση. Όσον αφορά τη σοδειά της, ίσχυαν οι ίδιες διατάξεις. (Λευ 25:8-12) Αυτό σήμαινε ότι η σοδειά του 48ου έτους κάθε 50ετούς κύκλου αποτελούσε την κύρια πηγή τροφίμων για εκείνο το έτος καθώς και για λίγο περισσότερο από τα δύο επόμενα έτη, μέχρι το μάζεμα των καρπών του 51ου έτους, δηλαδή του έτους μετά το Ιωβηλαίο. Η ειδική ευλογία του Ιεχωβά στη διάρκεια του έκτου έτους απέφερε συγκομιδή αρκετή για να παρέχει τροφή για ολόκληρο το σαββατιαίο έτος. (Λευ 25:20-22) Παρόμοια, ο Θεός προμήθευε πλούσια και επαρκή σοδειά το 48ο έτος ώστε να έχει το έθνος τροφή για ολόκληρο το σαββατιαίο έτος, για το Ιωβηλαίο που ακολουθούσε και για το επόμενο έτος μέχρι τον καιρό της συγκομιδής, αν οι Ισραηλίτες τηρούσαν το Νόμο του.
Ολόκληρο το Ιωβηλαίο ήταν κατά μία έννοια έτος γιορτής, έτος ελευθερίας. Η τήρησή του καταδείκνυε την πίστη του Ισραήλ στον Θεό τους τον Ιεχωβά, και ήταν καιρός κατά τον οποίο απέδιδαν ευχαριστίες και αισθάνονταν ευτυχισμένοι για τις προμήθειές του.
Τη δέκατη ημέρα του έβδομου μήνα (του μήνα Τισρί), την Ημέρα της Εξιλέωσης, ηχούσε το κέρας (το σωφάρ ή σοφάρ, καμπύλο κέρατο ζώου), κηρύσσοντας ελευθερία σε όλη εκείνη τη γη. Αυτό σήμαινε ελευθερία για τους Εβραίους δούλους, πολλοί από τους οποίους είχαν πουλήσει τον εαυτό τους εξαιτίας κάποιου χρέους. Κανονικά, αυτή η απελευθέρωση δεν λάβαινε χώρα πριν από το έβδομο έτος της υποδούλωσης (Εξ 21:2), αλλά το Ιωβηλαίο παραχωρούσε ελευθερία ακόμη και σε όσους δεν είχαν υπηρετήσει έξι χρόνια. Κάθε κληρονομική ιδιοκτησία γης που είχε πουληθεί (συνήθως εξαιτίας οικονομικών δυσχερειών) επιστρεφόταν, και ο καθένας επέστρεφε στην οικογένειά του και στην προγονική ιδιοκτησία του. Καμιά οικογένεια δεν έπρεπε να βρίσκεται μονίμως σε οικονομική εξαθλίωση. Κάθε οικογένεια έπρεπε να διατηρεί την τιμή και την υπόληψή της. Ακόμη και όποιος κατασπαταλούσε την περιουσία του δεν έχανε την κληρονομιά του για πάντα έτσι ώστε να μην μπορεί να τη μεταβιβάσει στους απογόνους του. Σε τελική ανάλυση, η γη ουσιαστικά ανήκε στον Ιεχωβά, οι δε Ισραηλίτες ήταν πάροικοι και μέτοικοι από την άποψή του. (Λευ 25:23, 24) Αν το έθνος τηρούσε τους νόμους του Θεού, τότε θα συνέβαινε αυτό που είπε εκείνος: «Κανείς δεν πρέπει να φτωχύνει ανάμεσά σου».—Λευ 25:8-10, 13· Δευ 15:4, 5.
Λόγω του νόμου για το Ιωβηλαίο, καμιά έκταση γης δεν μπορούσε να πουληθεί για πάντα. Ο Θεός είχε ορίσει ότι, αν κάποιος πουλούσε μια έκταση από την κληρονομική του ιδιοκτησία, η τιμή της πώλησης έπρεπε να υπολογιστεί με βάση τα χρόνια που απέμεναν μέχρι το Ιωβηλαίο. Ο ίδιος υπολογισμός γινόταν και όταν η κληρονομική έκταση γης εξαγοραζόταν από τον ιδιοκτήτη της. Επομένως, η πώληση γης ουσιαστικά σήμαινε απλώς την πώληση της χρήσης της και της σοδειάς της για όσα χρόνια απέμεναν μέχρι το Ιωβηλαίο έτος. (Λευ 25:15, 16, 23-28) Το ίδιο ίσχυε για τα σπίτια των ατείχιστων οικισμών, τα οποία θεωρούνταν μέρος της υπαίθρου. Τα σπίτια, όμως, των περιτειχισμένων πόλεων δεν περιλαμβάνονταν στα περιουσιακά στοιχεία που επιστρέφονταν κατά το Ιωβηλαίο. Εξαίρεση αποτελούσαν τα σπίτια των Λευιτών, των οποίων η μόνη περιουσία ήταν τα σπίτια και οι βοσκότοποι γύρω από τις Λευιτικές πόλεις. Τα δικά τους σπίτια επιστρέφονταν κατά το Ιωβηλαίο. Οι βοσκότοποι των Λευιτικών πόλεων δεν μπορούσαν να πουληθούν.—Λευ 25:29-34.
Τη θαυμάσια προμήθεια του Ιωβηλαίου έτους μπορεί να την εκτιμήσει κανείς καλύτερα αν λάβει υπόψη του, όχι μόνο το πώς ωφελούνταν από αυτό ο κάθε Ισραηλίτης ατομικά, αλλά κυρίως ποια ήταν η επίδρασή του στο έθνος ως σύνολο. Όταν η διευθέτηση του Ιωβηλαίου τηρούνταν σωστά, το έθνος επανερχόταν πλήρως εκείνο το έτος στη σωστή θεοκρατική κατάσταση την οποία ο Θεός είχε υπόψη του και είχε καθιερώσει εξαρχής. Η κυβέρνηση είχε γερά θεμέλια. Η εθνική οικονομία παρέμενε διαρκώς σταθερή και το έθνος δεν είχε υπέρογκο χρέος. (Δευ 15:6) Το Ιωβηλαίο διατηρούσε την αξία της γης σταθερή και απέτρεπε επίσης το μεγάλο εσωτερικό χρέος και την επακόλουθη ψεύτικη ευημερία που προκαλεί τον πληθωρισμό, τον αντιπληθωρισμό και την οικονομική ύφεση.
Ο νόμος του Ιωβηλαίου, όταν τηρούνταν, δεν άφηνε το έθνος να ξεπέσει στη θλιβερή κατάσταση που παρατηρείται σήμερα σε πολλές χώρες, στις οποίες υπάρχουν ουσιαστικά μόνο δύο τάξεις, οι πάμπλουτοι και οι πάμφτωχοι. Τα οφέλη για τον καθένα ατομικά ενίσχυαν το έθνος, διότι κανείς δεν βρισκόταν λόγω οικονομικής δυσπραγίας σε μειονεκτική θέση που δεν του επέτρεπε να είναι παραγωγικός, αλλά όλοι μπορούσαν να συμβάλλουν με τα ταλέντα και τις ικανότητές τους στην ευημερία του έθνους. Με τις ευλογίες που έδινε ο Ιεχωβά στη σοδειά της γης και με την παρεχόμενη εκπαίδευση, ο Ισραήλ, όσο ήταν υπάκουος, απολάμβανε την τέλεια κυβέρνηση και ευημερία που μόνο η αληθινή θεοκρατία μπορούσε να προμηθεύσει.—Ησ 33:22.
Τα σαββατιαία έτη γινόταν ανάγνωση του Νόμου στο λαό, ειδικά κατά τη Γιορτή των Σκηνών, ή αλλιώς της Συγκομιδής. (Δευ 31:10-12) Αυτό θα έπρεπε να τους κάνει να πλησιάσουν περισσότερο τον Ιεχωβά και να διατηρήσουν την ελευθερία τους. Ο Ιεχωβά προειδοποίησε τους Ισραηλίτες ότι θα τους έπλητταν τραγωδίες αν ήταν ανυπάκουοι και αγνοούσαν επανειλημμένα τους νόμους του (στους οποίους συγκαταλέγονταν όσοι αφορούσαν τα σαββατιαία και τα Ιωβηλαία έτη).—Λευ 26:27-45.
Αρχίζοντας τη μέτρηση των ετών από την είσοδο των Ισραηλιτών στην Υποσχεμένη Γη, το πρώτο τους Ιωβηλαίο έτος άρχισε το μήνα Τισρί του 1424 Π.Κ.Χ. (Λευ 25:2-4, 8-10) Από τον καιρό της εισόδου στην Υποσχεμένη Γη το 1473 Π.Κ.Χ. μέχρι την πτώση της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ., οι Ισραηλίτες είχαν την υποχρέωση να γιορτάσουν 17 Ιωβηλαία. Αλλά δεν εκτίμησαν τον Ιεχωβά ως Βασιλιά τους και αυτό αποτελεί μελανό σημείο στην ιστορία τους. Τελικά παραβίασαν τις εντολές του, μεταξύ των οποίων και τους νόμους του Σαββάτου, και έχασαν τις ευλογίες που είχε διευθετήσει εκείνος για αυτούς. Η αποτυχία τους έφερε μομφή στον Θεό ενώπιον των εθνών του κόσμου και τους εμπόδισε να αντιληφθούν την υπεροχή της θεοκρατικής του κυβέρνησης.—2Χρ 36:20, 21.
Συμβολική Σημασία. Στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές γίνονται νύξεις για τη διευθέτηση του Ιωβηλαίου. Ο Ιησούς Χριστός είπε ότι ήρθε να “κηρύξει απελευθέρωση στους αιχμάλωτους”. (Λου 4:16-18) Αργότερα, είπε σχετικά με την απελευθέρωση από τα δεσμά της αμαρτίας: «Αν ο Γιος σάς ελευθερώσει, θα είστε πραγματικά ελεύθεροι». (Ιωα 8:36) Επειδή οι χρισμένοι με το πνεύμα Χριστιανοί ανακηρύχτηκαν δίκαιοι για ζωή και γεννήθηκαν ως γιοι του Θεού, αρχής γενομένης από την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., ο απόστολος Παύλος μπορούσε μετέπειτα να γράψει: «Ο νόμος εκείνου του πνεύματος που δίνει ζωή σε ενότητα με τον Χριστό Ιησού σάς έχει ελευθερώσει από το νόμο της αμαρτίας και του θανάτου». (Ρω 8:2) Στη διάρκεια της Χιλιετούς Βασιλείας του Χριστού και άλλοι επίσης, όπως δείχνουν τα εδάφια Ρωμαίους 8:19-21, “θα ελευθερωθούν από την υποδούλωση στη φθορά” και, αφού αποδείξουν την οσιότητά τους στον Ιεχωβά υπό δοκιμή, θα “έχουν την ένδοξη ελευθερία των παιδιών του Θεού”. Θα απελευθερωθούν από την έμφυτη αμαρτία και από το θάνατο στον οποίο αυτή οδηγεί. Η φύλαξη της γης θα ξαναδοθεί στους αληθινούς λάτρεις, οι οποίοι θα τη φροντίζουν σε αρμονία με τον αρχικό σκοπό του Ιεχωβά για την ανθρωπότητα.—Απ 21:4· Γε 1:28· Ησ 65:21-25.