ΧΡΟΝΙΚΩΝ (ΒΙΒΛΙΑ)

Δύο θεόπνευστα βιβλία των Εβραϊκών Γραφών που προφανώς ήταν ένας τόμος στον αρχικό Εβραϊκό κανόνα. Οι Μασορίτες τα θεωρούσαν ένα ενιαίο σύγγραμμα, εκλαμβάνονται δε ως ένα βιβλίο από όσους υπολογίζουν τα βιβλία των Εβραϊκών Γραφών σε 22 ή 24, αλλά ως δύο βιβλία από όσους υπολογίζουν το συνολικό αριθμό των βιβλίων σε 39. Φαίνεται ότι το διαχωρισμό σε δύο βιβλία τον έκαναν πρώτοι οι μεταφραστές της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα. Στα εβραϊκά χειρόγραφα αυτός ο διαχωρισμός άρχισε από το 15ο αιώνα. Στο εβραϊκό κείμενο, τα Χρονικά εμφανίζονται στο τελευταίο μέρος του τμήματος που αποκαλείται Γραφεία. Το εβραϊκό όνομα, Ντιβραί Χαϊγιαμίμ, σημαίνει «Οι Υποθέσεις των Ημερών». Ο Ιερώνυμος πρότεινε το όνομα Χρονικόν, από το οποίο προήλθε η σημερινή ονομασία Χρονικών. Χρονικό είναι μια αφήγηση γεγονότων με τη σειρά κατά την οποία συνέβησαν. Ο ελληνικός τίτλος στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα είναι Παραλειπομένων και σημαίνει «Όσα Δεν Ειπώθηκαν· Όσα Παραλείφθηκαν»—εννοείται, από τα βιβλία του Σαμουήλ και των Βασιλέων. Ας σημειωθεί, όμως, ότι τα Χρονικά δεν αποτελούν με κανέναν τρόπο ένα απλό συμπλήρωμα εκείνων των βιβλίων.

Συγγραφέας, Χρόνος και Καλυπτόμενη Περίοδος. Ως συγγραφέας αναγνωρίζεται, για πολλούς λόγους, ο Ιουδαίος ιερέας Έσδρας. Αυτή είναι από παλιά η θέση της Ιουδαϊκής παράδοσης. Υποστηρίζεται δε και από την καταφανή ομοιότητα που υπάρχει ανάμεσα στο συγγραφικό ύφος των Χρονικών και στο ύφος του βιβλίου του Έσδρα. Το τέλος του Δεύτερου Χρονικών επαναλαμβάνεται στην αρχή του βιβλίου του Έσδρα ουσιαστικά λέξη προς λέξη. Επιπλέον, το διάταγμα του Κύρου που βρίσκεται στο τέλος του Δεύτερου Χρονικών παρατίθεται πλήρες στο βιβλίο του Έσδρα, πράγμα που υποδηλώνει ότι ο συγγραφέας τελείωσε το βιβλίο των Χρονικών με την πρόθεση να γράψει ένα ακόμη βιβλίο (το βιβλίο του Έσδρα), το οποίο θα ασχολούνταν πληρέστερα με το διάταγμα και την εφαρμογή του. Τα Χρονικά ολοκληρώθηκαν γύρω στο 460 Π.Κ.Χ. Προφανώς, μόνο δύο βιβλία του Εβραϊκού κανόνα ολοκληρώθηκαν μετά το 460 Π.Κ.Χ., τα βιβλία του Νεεμία και του Μαλαχία.

Με εξαίρεση τους γενεαλογικούς καταλόγους που ξεκινούν από τον Αδάμ, τα βιβλία των Χρονικών καλύπτουν την περίοδο από το θάνατο του Βασιλιά Σαούλ μέχρι τον εκτοπισμό στη Βαβυλώνα και ολοκληρώνονται με το διάταγμα του Κύρου στο τέλος της 70χρονης εξορίας.

Πηγές. Ο Έσδρας θεώρησε ότι οι αναγνώστες του ήταν εξοικειωμένοι με τα βιβλία των Βασιλέων και γι’ αυτό δεν επιχείρησε να ασχοληθεί με τα ίδια θέματα. Η ύλη που χρησιμοποίησε, η οποία σε μερικές περιπτώσεις έχει ακριβώς την ίδια ή παρόμοια διατύπωση με περικοπές από τα βιβλία των Βασιλέων, συμπεριλαμβάνεται μόνο και μόνο για να διατηρηθούν τα συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία, μέσω νοηματικής συνάφειας, διασαφηνίζουν τις επιπρόσθετες πληροφορίες των Χρονικών. Ο Έσδρας πιθανόν να χρησιμοποίησε ως πηγές τα βιβλία του Σαμουήλ και των Βασιλέων, καθώς και άλλα μέρη της Αγίας Γραφής, αλλά φαίνεται ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αν όχι σε όλες, είχε πρόσβαση σε συγγράμματα των οποίων την ύπαρξη αγνοούμε σήμερα. Μερικά από αυτά μπορεί να ήταν κρατικά έγγραφα του Ισραήλ και του Ιούδα, γενεαλογικά αρχεία και ιστορικά συγγράμματα προφητών, καθώς και έγγραφα που είχαν στη διάθεσή τους οι κεφαλές των φυλών ή των οικογενειών. Κάποιες από τις πηγές που χρησιμοποιήθηκαν είχαν γραφτεί οπωσδήποτε από επαγγελματίες υπομνηματογράφους.—1Βα 4:3.

Ο Έσδρας κατονομάζει ή περιγράφει μερικές από τις πηγές που χρησιμοποίησε ως εξής:

(1) Το Βιβλίο των Βασιλιάδων του Ιούδα και του Ισραήλ (2Χρ 16:11· 25:26)

(2) Το Βιβλίο των Βασιλιάδων του Ισραήλ και του Ιούδα (2Χρ 27:7· 35:27)

(3) Το Βιβλίο των Βασιλιάδων του Ισραήλ (2Χρ 20:34) (Οι προαναφερόμενες πηγές μπορεί να αποτελούν μία και μόνη συλλογή κρατικών εγγράφων που τιτλοφορείται με διάφορους τρόπους ή ίσως αντιπροσωπεύουν τα βιβλία των Βασιλέων της Αγίας Γραφής.)

(4) Το Βιβλίο των Βασιλιάδων του Ισραήλ (προφανώς γενεαλογικό σύγγραμμα) (1Χρ 9:1)

(5) Η ανάλυση του Βιβλίου των Βασιλιάδων (2Χρ 24:27) (για πληροφορίες γύρω από τον Ιωάς του Ιούδα)

(6) Οι υποθέσεις των βασιλιάδων του Ισραήλ (2Χρ 33:18) (για πληροφορίες γύρω από τον Μανασσή)

(7) Τα λόγια του Σαμουήλ του βλέποντα και του Νάθαν του προφήτη και του Γαδ του οραματιστή (1Χρ 29:29) (για πληροφορίες γύρω από τον Δαβίδ) (Αυτά μπορεί να αποτελούσαν ένα, δύο ή τρία συγγράμματα ή να αντιπροσωπεύουν το βιβλίο των Κριτών και τα βιβλία του Σαμουήλ.)

(8) Τα λόγια του Νάθαν του προφήτη (2Χρ 9:29) (για πληροφορίες γύρω από τον Σολομώντα)

(9) Η προφητεία του Αχιά του Σηλωνίτη (2Χρ 9:29) (σχετικά με τον Σολομώντα)

(10) «Ο Σεμαΐας . . . κατέγραψε» (1Χρ 24:6) (σχετικά με τον Δαβίδ), καθώς επίσης τα λόγια του Σεμαΐα του προφήτη και του Ιδδώ του οραματιστή κατά γενεαλογική καταγραφή (2Χρ 12:15) (σχετικά με τον Ροβοάμ) (πιθανώς δύο ή τρεις πηγές)

(11) Τα λόγια του Ιηού, του γιου του Ανανί, τα οποία καταχωρίστηκαν στο Βιβλίο των Βασιλιάδων του Ισραήλ (2Χρ 20:34) (σχετικά με τον Ιωσαφάτ)

(12) Οι υπόλοιπες υποθέσεις του Οζία, τις οποίες έγραψε ο Ησαΐας, ο γιος του Αμώζ, ο προφήτης (2Χρ 26:22)

(13) Τα λόγια των οραματιστών (του Μανασσή) (2Χρ 33:19)

(14) Θρηνωδίες (του Ιερεμία και πιθανώς των τραγουδιστών) (2Χρ 35:25) (σχετικά με τον Ιωσία)

(15) Η ανάλυση του προφήτη Ιδδώ (2Χρ 13:22) (σχετικά με τον Αβιά)

(16) Η αφήγηση των υποθέσεων των ημερών του Βασιλιά Δαβίδ (1Χρ 27:24)

(17) Η εντολή του Δαβίδ και του Γαδ και του Νάθαν του προφήτη (2Χρ 29:25) (την οποία έθεσε σε εφαρμογή ο Εζεκίας)

(18) Τα όσα είχε γράψει ο Δαβίδ και ο Σολομών ο γιος του (2Χρ 35:4) (στα οποία αναφέρθηκε ο Ιωσίας)

(19) Η εντολή του Δαβίδ και του Ασάφ και του Αιμάν και του Ιεδουθούν, του οραματιστή του βασιλιά (2Χρ 35:15) (αναφέρεται σε συσχετισμό με τις ενέργειες του Ιωσία)

(20) Το γράμμα του Ηλία στον Βασιλιά Ιωράμ του Ιούδα (2Χρ 21:12-15)

(Στα βιβλία των Χρονικών υπάρχουν επίσης αναφορές σε γραπτά κείμενα, ιδιαίτερα γενεαλογίες, με τις οποίες μπορεί να εννοούνται άλλες πηγές που χρησιμοποίησε ο Έσδρας.)

Είναι προφανές ότι ο Έσδρας υπήρξε ιδιαίτερα σχολαστικός, κάνοντας ενδελεχή έρευνα, ανατρέχοντας σε όλες τις πηγές εγγράφων στις οποίες είχε πρόσβαση και εξετάζοντας προφανώς κάθε διαφωτιστικό έγγραφο. Παραπέμπει στα επίσημα έγγραφα, όχι μόνο για να αποδείξει την ακρίβεια των όσων γράφει, αλλά και για να κατευθύνει τον αναγνώστη εκείνης της εποχής σε άλλες πηγές για περαιτέρω λεπτομέρειες. Η επιμέλεια και η σχολαστικότητα που επέδειξε ο Έσδρας θα πρέπει να συστήνουν τα βιβλία των Χρονικών ως άξια της πλήρους εμπιστοσύνης μας σε ό,τι αφορά την ακρίβεια και την ιστορική αυθεντικότητά τους. Ωστόσο, την αξιοπιστία τους την κατοχυρώνει πάνω από όλα το γεγονός ότι ο Έσδρας έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση (2Τι 3:16), καθώς και το ότι αυτά τα βιβλία περιλαμβάνονται στον Εβραϊκό κανόνα και ήταν πλήρως αποδεκτά από τον Ιησού και τους αποστόλους. (Λου 24:27, 44) Επιπρόσθετα, τα βιβλία των Χρονικών αποτελούν μέρος του ολοκληρωμένου γραπτού Λόγου του Θεού, την αγνότητα του οποίου έχει περιφρουρήσει ο ίδιος για χάρη των ακολούθων του Γιου του, του Ιησού Χριστού. Αυτά τα στοιχεία συνιστούν σε μεγάλο βαθμό τα εν λόγω βιβλία ως πηγή πίστης.

Σκοπός. Το σύγγραμμα του Έσδρα δεν αποσκοπούσε απλώς στο να συμπληρώσει ό,τι είχε παραλειφθεί από τα βιβλία του Σαμουήλ και των Βασιλέων. Απεναντίας, ο Έσδρας διέκρινε ότι οι επαναπατρισμένοι εξόριστοι χρειάζονταν μια επιτομή της εθνικής τους ιστορίας. Ασφαλώς το σύγγραμμα αυτό προοριζόταν για εκείνους που είχαν επαναπατριστεί πρόσφατα από την εξορία, δεδομένου ότι οι γνώσεις τους για την ιερή ιστορία και τα έθιμά τους ήταν πολύ ελλιπείς. Έπρεπε να μάθουν για τη λατρεία στο ναό και για τα καθήκοντα των Λευιτών—πληροφορίες τις οποίες παρείχε ο Έσδρας. Επίσης, λίγα πράγματα θα είχαν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους επαναπατρισμένους εξορίστους από ό,τι η γενεαλογία των προγόνων τους, ζήτημα στο οποίο ο Έσδρας έδωσε μεγάλη προσοχή. Ο Ισραήλ ήταν και πάλι οργανωμένος ως έθνος, στη γη του, με ναό, ιερατείο και κυβερνήτη, αν και χωρίς βασιλιά. Θα παρέμενε έθνος μέχρι την έλευση του Μεσσία. Είχε ανάγκη τις πληροφορίες που περιέχονταν στα βιβλία των Χρονικών για χάρη της ενότητας και της αληθινής λατρείας.

Τόσο ο Σαμουήλ όσο και ο Ιερεμίας ήταν ιστορικοί συγγραφείς αλλά και Λευίτες. Ο Ιερεμίας ήταν προφήτης και ιερέας. Ο Έσδρας ήταν ιερέας. Αλλά θα ήταν λάθος να πούμε ότι ο Ιερεμίας ενδιαφερόταν κυρίως για την εκπλήρωση των προφητειών και όχι τόσο για τα ζητήματα της λατρείας στο ναό, ενώ ο Έσδρας ενδιαφερόταν κυρίως για το έργο των Λευιτών και όχι τόσο για τις προφητείες. Και οι δύο ήταν υπηρέτες του Θεού και τους απασχολούσαν τα λόγια του, η πολιτεία του με το λαό του και κάθε πτυχή της λατρείας του. Το γεγονός είναι ότι ο Ιεχωβά ενέπνευσε τον Έσδρα να γράψει τα βιβλία των Χρονικών και του Έσδρα για έναν ειδικό σκοπό.

Ο λόγος για τον οποίο επέστρεψαν οι Ιουδαίοι από τη Βαβυλώνα το 537 Π.Κ.Χ. δεν ήταν για να εδραιώσουν την πολιτική τους ανεξαρτησία, αλλά για να αποκαταστήσουν την αληθινή λατρεία, και πρώτο τους μέλημα ήταν να φτιάξουν το θυσιαστήριο και κατόπιν να ανοικοδομήσουν το ναό. Επομένως, ήταν εύλογη η εκτενής αναφορά του Έσδρα στη λατρεία και στις υπηρεσίες του ιερατείου και των Λευιτών. Οι γενεαλογίες, επίσης, ήταν πολύ σημαντικές. Τα εδάφια Έσδρας 2:59-63 δείχνουν ότι μερικοί, περιλαμβανομένων κάποιων που ήταν γιοι ιερέων, δεν μπόρεσαν να βρουν πού ήταν εγγεγραμμένοι, ώστε να αποδείξουν τη γενεαλογία τους δημόσια. Αν και στη Βαβυλώνα αυτές οι γενεαλογίες δεν ήταν ενδεχομένως και τόσο σημαντικές, τώρα ήταν το μέσο για να ανακτήσουν την πατρογονική τους κληρονομιά. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους συνέταξε ο Έσδρας τους γενεαλογικούς καταλόγους, οι οποίοι έχουν μεγάλη αξία και για όσους μελετούν την Αγία Γραφή σήμερα.

Βλέπουμε, λοιπόν, πως ο Έσδρας έγραψε τα βιβλία των Χρονικών επειδή ήθελε να ενισχύσει την πιστότητα των συγχρόνων του στον Ιεχωβά. Τους παρότρυνε να εκπληρώνουν τα καθήκοντα που συνεπαγόταν η διαθήκη στην οποία περιλαμβάνονταν, εστιάζοντας στην παλιότερη ιστορία του Ισραήλ, και μάλιστα χρησιμοποίησε πραγματικά ιστορικά παραδείγματα για να τονίσει αφενός τα αποτελέσματα της πιστής προσκόλλησης στην αληθινή λατρεία και αφετέρου τα δεινά που προκύπτουν από την εγκατάλειψη της λατρείας του Ιεχωβά Θεού.

Η Αξία των Βιβλίων. Η συγγραφή των Χρονικών αποδεικνύεται επωφελής για την πίστη μας και για την κατανόηση της Γραφής. Ο Έσδρας πρόσθεσε πολλά στοιχεία γύρω από τη λατρεία στο ναό και τις διευθετήσεις για τους ιερείς, τους Λευίτες, τους θυρωρούς, τους υμνωδούς και τους μουσικούς. Μας έδωσε πολλές λεπτομέρειες γύρω από την αληθινή λατρεία: τη μεταφορά της Κιβωτού στην Ιερουσαλήμ από τον Δαβίδ (1Χρ κεφ. 15, 16)· τις προετοιμασίες του Δαβίδ για το ναό και την υπηρεσία στο ναό (1Χρ κεφ. 22-29)· το γεγονός ότι οι ιερείς παρέμειναν με τον Ροβοάμ όταν αποσχίστηκαν οι δέκα φυλές (2Χρ 11:13-17)· τον πόλεμο μεταξύ του Αβιά και του Ιεροβοάμ (2Χρ 13)· τις μεταρρυθμίσεις υπέρ της αληθινής θρησκείας υπό τον Ασά (2Χρ κεφ. 14, 15), τον Ιωσαφάτ (2Χρ κεφ. 17, 19, 20), τον Εζεκία (2Χρ κεφ. 29-31) και τον Ιωσία (2Χρ κεφ. 34, 35)· την πάταξη του Οζία με λέπρα λόγω της αυθάδειάς του (2Χρ 26:16-21) και τη μετάνοια του Μανασσή (2Χρ 33:10-20).

Ο Έσδρας δείχνει ότι ενδιαφέρεται, όχι μόνο για τα ιερατικά θέματα, αλλά και για τους προφήτες. (2Χρ 20:20· 36:12, 16) Χρησιμοποιεί τις λέξεις «προφήτης», «βλέπων» ή «οραματιστής» περίπου 45 φορές και δίνει επιπλέον πληροφορίες για πολλούς προφήτες και για πρόσωπα που δεν κατονομάζονται αλλού στις Γραφές. Μεταξύ αυτών είναι ο Ιδδώ, ο Ελιέζερ, γιος του Δωδαβά, ο Ιααζιήλ, γιος του Ζαχαρία, αρκετά άτομα με το όνομα Ζαχαρίας και ο Ωδήδ της εποχής του Βασιλιά Άχαζ του Ιούδα.

Υπάρχουν πολλές πληροφορίες στα βιβλία των Χρονικών που μας βοηθούν να αποκτήσουμε πιο σφαιρική εικόνα της ιστορίας του Ιούδα, όπως για παράδειγμα η αφήγηση για την αρρώστια και την ταφή του Ασά, αλλά και η αφήγηση για την κακή διαγωγή του Ιωάς μετά το θάνατο του Αρχιερέα Ιωδαέ. Επίσης, υπάρχουν οι γενεαλογίες που είναι ουσιώδεις για την εξακρίβωση της γενεαλογικής γραμμής του Χριστού. Αυτά τα βιβλία συμβάλλουν επίσης στην ακριβή χρονολόγηση των γεγονότων. Εδώ μπορούμε να διακρίνουμε τη σοφία του Ιεχωβά—Εκείνου που ενέπνευσε τη συγγραφή της Αγίας Γραφής—καθώς χρησιμοποίησε τον υπηρέτη του τον Έσδρα για να γράψει αυτά τα πράγματα, συμπληρώνοντας έτσι ό,τι χρειάζεται προκειμένου να έχουν αυτοί που πιστεύουν στην Αγία Γραφή το πληρέστερο και αρμονικότερο υπόμνημα της ανθρώπινης ιστορίας.

[Πλαίσιο στη σελίδα 1306]

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΠΡΩΤΟ ΧΡΟΝΙΚΩΝ

Γενεαλογίες και λεπτομέρειες γύρω από την αληθινή λατρεία στο ναό του Ιεχωβά, ιδιαίτερα απαραίτητες μετά την εξορία στη Βαβυλώνα

Η συγγραφή έλαβε πιθανώς χώρα 55 χρόνια μετά την ανοικοδόμηση του ναού από τον Ζοροβάβελ και πριν από την αναστήλωση των τειχών της Ιερουσαλήμ

Γενεαλογίες από τον Αδάμ και μετά (1:1–9:44)

Οι απόγονοι του Ιούδα μέσω του Δαβίδ και του Σολομώντα (ουσιώδες στοιχείο για τον προσδιορισμό του Μεσσία)

Οι απόγονοι του Λευί (απαραίτητο στοιχείο για τον προσδιορισμό εκείνων που θα μπορούσαν ορθά να υπηρετήσουν στο ναό) και τα διάφορα καθήκοντά τους στο ναό

Η απιστία του Σαούλ καταλήγει στο θάνατό του (10:1-14)

Πτυχές της βασιλείας του Δαβίδ (11:1–29:30)

Χρίεται εκ νέου βασιλιάς ενόσω βρίσκεται στη Χεβρών· καταλαμβάνει τη Σιών· αργότερα γίνεται βασιλιάς όλου του Ισραήλ

Η κιβωτός της διαθήκης μεταφέρεται με ακατάλληλο τρόπο, πάνω σε άμαξα· ο Ουζά πεθαίνει επειδή άγγιξε την Κιβωτό· η Κιβωτός οδηγείται τελικά στην Πόλη του Δαβίδ με εκδηλώσεις χαράς

Ο Δαβίδ εκφράζει την επιθυμία του να χτίσει ναό για τον Ιεχωβά· αντ’ αυτού ο Ιεχωβά συνάπτει διαθήκη με τον Δαβίδ ότι ο βασιλικός του οίκος θα παραμείνει στον αιώνα

Οι εχθροί του Ισραήλ ολόγυρα νικιούνται

Ο Σατανάς υποκινεί τον Δαβίδ να κάνει απογραφή του Ισραήλ· πεθαίνουν 70.000 άτομα

Εκτεταμένες ετοιμασίες για την οικοδόμηση του ναού· ο Δαβίδ οργανώνει τους Λευίτες, συγκροτεί 24 υποδιαιρέσεις ιερέων, ενώ διορίζει επίσης υμνωδούς και θυρωρούς· δίνει τα θεόπνευστα αρχιτεκτονικά σχέδια στον Σολομώντα· ο Δαβίδ και ο λαός συνεισφέρουν γενναιόδωρα

Ο Δαβίδ πεθαίνει αφού πρώτα ο Σολομών κάθεται στο «θρόνο του Ιεχωβά»

[Πλαίσιο στη σελίδα 1307]

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟ ΧΡΟΝΙΚΩΝ

Παραστατική επιτομή της ιστορίας των ηγεμόνων του βασιλικού οίκου του Δαβίδ με έμφαση στα αποτελέσματα της υπακοής και της ανυπακοής στον Θεό

Αρχικά ανήκε στον ίδιο ρόλο με το Πρώτο Χρονικών

Η βασιλεία του Σολομώντα (1:1–9:31)

Η σοφία του και η ευημερία του· ωστόσο, ενεργώντας άσοφα, συσσωρεύει άλογα από την Αίγυπτο και παίρνει ως σύζυγο την κόρη του Φαραώ

Οικοδόμηση του ναού· η προσευχή του Σολομώντα κατά την αφιέρωση

Η επίσκεψη της βασίλισσας της Σεβά

Γεγονότα που συνδέονται με τη διακυβέρνηση άλλων ηγεμόνων του βασιλικού οίκου του Δαβίδ και η έκβασή τους (10:1–36:23)

Μετά τη σκληρή απάντηση του Ροβοάμ δέκα φυλές αποσχίζονται υπό την ηγεσία του Ιεροβοάμ και στρέφονται στη μοσχολατρία· και ο ίδιος ο Ροβοάμ εγκαταλείπει το νόμο του Θεού και παραδίδεται στα χέρια του Σισάκ της Αιγύπτου

Επειδή ο Αβιά στηρίζεται στον Ιεχωβά, ο Ιούδας νικάει το στρατό του Ισραήλ ο οποίος βασίζεται στην αριθμητική υπεροχή των δυνάμεών του και στη λατρεία χρυσών μοσχαριών· θανατώνονται 500.000 άτομα

Όταν ο Ασά βασίζεται στον Ιεχωβά, νικιούνται ένα εκατομμύριο Αιθίοπες εισβολείς· ο Ασά, ενεργώντας ανόητα, συμμαχεί με τη Συρία και εξοργίζεται όταν ο προφήτης του Ιεχωβά τον επιπλήττει

Ο Ιωσαφάτ καθιερώνει πρόγραμμα εκπαίδευσης στο νόμο του Θεού· ενεργώντας άσοφα συμπεθερεύει με τον Αχαάβ

Ο Μωάβ, ο Αμμών και ο Σηείρ εισβάλλουν στον Ιούδα· ο Ιωσαφάτ στρέφεται στον Ιεχωβά για βοήθεια· του δίνεται η υπενθύμιση ότι “η μάχη είναι του Θεού!”

Ο Ιωράμ (του οποίου η σύζυγος είναι κόρη του Αχαάβ και της Ιεζάβελ) ενεργεί με πονηρία, όπως και ο γιος του ο Οχοζίας· στη συνέχεια η δολοφονική Γοθολία, χήρα του Ιωράμ, σφετερίζεται το θρόνο

Ο Ιωάς κάνει καλό ξεκίνημα υπό την επιρροή του Αρχιερέα Ιωδαέ· αργότερα αποστατεί και διατάζει το λιθοβολισμό του πιστού Ζαχαρία

Ο Αμαζίας αρχίζει καλά, κατόπιν λατρεύει τα είδωλα του Σηείρ· γνωρίζει την ήττα από τον Ισραήλ, δολοφονείται

Και ο Οζίας αρχίζει καλά· αργότερα αποπειράται με υπεροψία να προσφέρει θυμίαμα στο ναό· πλήττεται με λέπρα

Ο Ιωθάμ πράττει το σωστό, αλλά ο λαός ενεργεί καταστροφικά

Ο Άχαζ στρέφεται στη λατρεία του Βάαλ· το έθνος υφίσταται μεγάλα δεινά

Ο Εζεκίας καθαρίζει το ναό· ο Σενναχειρείμ εισβάλλει στον Ιούδα, εμπαίζει τον Ιεχωβά· ο Εζεκίας βασίζεται στον Ιεχωβά· άγγελος θανατώνει 185.000 Ασσυρίους

Ο Μανασσής επιδίδεται σε χονδροειδή ειδωλολατρία και χύνει πολύ αθώο αίμα· αιχμαλωτίζεται από τους Ασσυρίους· μετανοεί και ο Ιεχωβά τον αποκαθιστά στο θρόνο του

Ο Αμών ακολουθεί το κακό παράδειγμα του πατέρα του, του Μανασσή· δεν ταπεινώνει τον εαυτό του

Ο Ιωσίας διενεργεί με ζήλο μια θρησκευτική μεταρρύθμιση, επισκευάζει το ναό· επιμένει να πολεμήσει εναντίον του Φαραώ Νεχώ και σκοτώνεται

Ο Ιωάχαζ βασιλεύει για σύντομο χρονικό διάστημα, κατόπιν οδηγείται αιχμάλωτος στην Αίγυπτο

Ο Ιωακείμ ενεργεί με απεχθή τρόπο· ο γιος και διάδοχός του, ο Ιωαχίν, οδηγείται αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα

Ο Σεδεκίας στασιάζει κατά του βαβυλωνιακού ζυγού· οι Ιουδαίοι οδηγούνται σε εξορία· η γη μένει έρημη 70 χρόνια

Ο Κύρος της Περσίας εκδίδει διάταγμα με το οποίο απελευθερώνει τους Ιουδαίους προκειμένου να επιστρέψουν στην Ιερουσαλήμ και να ανοικοδομήσουν το ναό